LIFE
28/03/2025 | 14:19
Η λατρεία των μονόκερων: Τα μυθικά πλάσματα που εμφανίστηκαν στην Ινδία το 2.600 π.Χ. – Οι μαγικές ιδιότητες, ο έρωτας και η Αθανασία [videos]
Το “Death of a Unicorn” σε σκηνοθεσία Άλεξ Σάρφμαν και με πρωταγωνιστές τους Τζένα Ορτέγκα και Πολ Ροντ έχει μία κάπως… ασυνήθιστη υπόθεση: τον θάνατο ενός μονόκερου.
Η ταινία αυτή, η οποία έρχεται στους αμερικανικούς κινηματογράφους στα τέλη Μαρτίου, παρουσιάζει μία ιστορία για την απληστία του ανθρώπου, όπου κάποιοι ανακαλύπτουν μία ομάδα μονόκερων σε ένα ράντσο στον Καναδά – και ξεκινούν να τους κυνηγούν, ώστε να εκμεταλλευτούν τις θεραπευτικές μαγικές ιδιότητες των πλασμάτων.
Το “Death of a Unicorn” έρχεται έτσι να προστεθεί στη μακρά λίστα των καλλιτεχνικών έργων που ασχολούνται με το συγκεκριμένο μυθικό πλάσμα – από τις ταπισερί του Μεσαίωνα έως τα γλυπτά του Σαλβαδόρ Νταλί.
Η ιστορία των μονόκερων ξεκινά αιώνες πριν
Οι πρώτες απεικονίσεις μονόκερων χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού, με το πλάσμα να φιγουράρει για παράδειγμα σε σφραγίδες πολιτισμών στην περιοχή της κοιλάδας του Ινδού ήδη από το 2.600 π.Χ. Πολλοί ιστορικοί εκτιμούν πως τα σχέδια αυτά ενδέχεται να είναι επηρεασμένα από το Ρισυασρίνγκα (Rishyasringa), ένα μυθικό πλάσμα της ινδουιστικής και βουδιστικής μυθολογίας που φέρει κέρατα ελαφιού και σχετίζεται με τη γονιμότητα.
Ο Έλληνας ιστορικός Κτησίας, που έζησε μεταξύ 5ου και 4ου αιώνα π.Χ., είχε γράψει επίσης στα έργα του για τον «μονόκερο», ένα ζώο με ένα κέρας, το οποίο μπορεί να βρει κανείς στην Ινδία, έχει περίπου το μέγεθος ενός αλόγου, λευκό τρίχωμα, μωβ κεφάλι και γαλάζια μάτια. Ο μύθος έλεγε πως όποιος έπινε από το κέρατό του γιατρευόταν από την επιληψία ή τις δηλητηριάσεις.
Ένα δημοφιλές μαγικό πλάσμα
Οι μαγικές δυνάμεις των μονόκερων αναφέρονται σε θρύλους από ολόκληρο τον κόσμο – συνδέοντας το πλάσμα ακόμα και με την αθανασία.
Κατά την περίοδο της Αναγέννησης πολλοί βασιλιάδες -και όχι μόνο- είχαν πειστεί για τις θεραπευτικές ιδιότητες του ζώου και ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν πολλά τσουβάλια χρυσάφι για ένα κέρατο μονόκερου- και οι κομπογιαννίτες της εποχής εισέπρατταν τις πλουσιοπάροχες αμοιβές των αρχόντων δίνοντάς τους σε αντάλλαγμα κέρατα από… ναρβάλ.
Ο πρώτος που αμφισβήτησε τις ιαματικές ιδιότητες των υποτιθέμενων κεράτων μονόκερου ήταν ο Αμπρουάζ Παρέ, ένας από τους πιο διακεκριμένους γιατρούς του 16ου αιώνα – ωστόσο δεν αμφισβήτησε ουδέποτε την ίδια την ύπαρξη των μονόκερων. Εν τέλει τον 17ο αιώνα μαθεύτηκε ευρέως πως τα κέρατα που πωλούνταν ήταν στην πραγματικότητα κέρατα από ναρβάλ.
Μέσα στους αιώνες πολλοί σπουδαίοι καλλιτέχνες δημιούργησαν έργα με πρωταγωνιστές μονόκερους. Τέτοια ήταν για παράδειγμα το «Πορτρέτο γυναίκας με μονόκερο» του Ραφαήλ, η «Παρθένα με τον μονόκερο» του Ντομενικίνο ή οι επτά «Ταπισερί των Μονόκερων», που σήμερα βρίσκονται στη Νέα Υόρκη.
Σύμβολο της αγάπης
Ο σουρεαλιστής καλλιτέχνης Σαλβαδόρ Νταλί μετέτρεψε αργότερα τον μονόκερο σε σύμβολο της αγάπης. Στο γλυπτό που έφτιαξε το 1977 με τίτλο “The Unicorn”, το πλάσμα εμφανίζεται να κάνει μία τρύπα σε σχήμα καρδιάς σε έναν τοίχο, ενώ μία γυναικεία φιγούρα κείται στο έδαφος δίπλα του. Όπως είχε γράφει στην αυτοβιογραφία του ο καλλιτέχνης, το έργο αποτελεί συμβολισμό της αγάπης του προς τη γυναίκα του, Γκάλα, την οποία ο Νταλί φανταζόταν να ιππεύει έναν μονόκερο.
Σήμερα οι μονόκεροι εξακολουθούν να βρίσκονται παντού γύρω μας, ιδίως σε διάφορες εικόνες που κυκλοφορούν και αναπαράγονται στα social media, αποτελώντας μάλιστα και σύμβολο της LGBTQI+ κουλτούρας, ως σύμβολο της επιθυμίας των queer ατόμων να ζήσουν απελευθερωμένα από τις κοινωνικές έμφυλες νόρμες.
Mε πληροφορίες από dw.com, Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς
