ΓΝΩΜΕΣ
23/03/2025 | 06:10
Γενεύη 2025: Δεν ήταν η λύση μεν αλλά βήμα προς τα εμπρός δε… Η Κύπρος εκμεταλλεύθηκε τη διεθνή ραγδαία μεταβαλλόμενη συγκυρία και την αξιοποίησε με ορθό τρόπο…
Του ΝΙΚΟΥ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗ – Λευκωσία
Όταν κρίνουμε ένα αποτέλεσμα, κατά κανόνα το κρίνουμε με βάση δύο κριτήρια. Το πρώτο είναι το κατά την αντίληψη μας επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό το αποτέλεσμα δηλαδή που εμείς θεωρούμε ορθό.
Αν λοιπόν η έκβαση μιας συγκεκριμένης διαδικασίας οδηγεί στο αποτέλεσμα το οποίο θεωρούμε ορθό, τότε το επικροτούμε και το στηρίζουμε. Αν όχι το αντίθετο. Την ίδια στάση τηρούμε και στην περίπτωση που η έκβαση μιας διαδικασίας οδηγεί προς την κατεύθυνση που επιθυμούμε.
Για παράδειγμα το γεγονός ότι στην πράξη, εντός της πρόσφατης Πενταμερούς για το κυπριακό τόσον ο Γ.Γ. του ΟΗΕ όσον και οι εκπρόσωποι Ηνωμένου Βασιλείου και Ελλάδας, δεν αποδέχτηκαν τη θέση περι δύο κρατών που προσπάθησε να περάσει ο Τατάρ με στήριξη Τουρκίας, δεν μπορεί να ικανοποιεί την τουρκική πλευρά.
Ανεξάρτητα αν εκ των υστέρων δηλώνουν ικανοποιημένοι για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, επι της ουσίας δεν πέτυχαν το επιθυμητό για αυτούς αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα το οποίο στόχευαν δεν έγινε κατορθωτό. Να θυμίσω πως έλεγαν ότι δεν πρόκειται να εισέλθουν σε οποιαδήποτε διαδικασία αν δεν αναγνωριζόταν η πραγματικότητα επι του εδάφους. Η ύπαρξη δηλαδή δύο κυρίαρχων οντοτήτων στην Κύπρο και ότι η Ομοσπονδία απέθανε.
- Εκεί στην Πενταμερή της Γενεύης όμως ο Γ.Γ. του ΟΗΕ και Ηνωμένο Βασίλειο και Ελλάδα ξεκαθάρισαν προς Τουρκία και Τατάρ ότι το πλαίσιο λύσης του κυπριακού είναι οι αποφάσεις του ΟΗΕ.
Το ίδιο κατηγορηματική και σαφέστατη η θέση της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης μέσα από τη γραπτή επιστολή των δύο ανώτατων αξιωματούχων της Ένωσης, του Προέδρου του Συμβουλίου και της Προέδρου της Επιτροπής. Στη συνέχεια είχαμε επίσης ισχυρή και ολοκάθαρη δήλωση επι του ιδίου θέματος από πλευράς και της Προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου.
Αρα δεν πέτυχε η τουρκική πλευρά το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μάλιστα η Τουρκία κάνει επαναστροφή προς την Ε.Ε. και ζητά πλήρη ένταξη. Αρα η στάση της Ε.Ε. στο κυπριακό σε συνδυασμό με αυτή τη στροφή, καθιστά τα ευρωτουρκικά εκ των πραγμάτων εργαλείο προς την κατεύθυνση εξεύρεσης λύσης του κυπριακού στο πλαίσιο που η Ε.Ε. θεωρεί ορθή.
Από την πιο πάνω παράθεση που έχω κάνει αντικειμενικά ομιλούντες, το γεγονός είναι ότι ο διεθνής παράγοντας στο τραπέζι των συνομιλιών κατέστησε σαφές ότι το πλαίσιο λύσης που ζητά η Τουρκία δεν γίνεται αποδεκτό. Με βάση αυτό το κριτήριο το συγκεκριμένο αποτέλεσμα είναι ικανοποιητικό.
Το δεύτερο κριτήριο που συνήθως λαμβάνουμε υπόψη είναι αν το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας συνάδει, αντιστοιχεί με τους στόχους που είχαν τεθεί. Εδώ και δεκαετίες η ε/κ πλευρά και η Κυπριακή Δημοκρατία στοχεύουν σε λύση του κυπριακού εντός του πλαισίου του ΟΗΕ και των αποφάσεων και αρχών του.
Από το 2004 αυτό το πλαίσιο ενισχύεται με τις αποφάσεις και τις αρχές της Ε.Ε. της οποίας η Κύπρος έχει καταστεί μέλος από τότε. Και προς την οποία προσβλέπουν τ/κ και Τουρκία.
- Αν λοιπόν το κριτήριο για το αποτέλεσμα της πρόσφατης πενταμερούς κρίνεται με βάση το αν επιτευχθεί ο στόχος της λύσης ή όχι, τότε λέμε όχι, όπως δυστυχώς ισχύει 50 χρόνια.
Πέραν όμως του τελικού στόχου, καθένας που στοχεύει ένα τελικό αποτέλεσμα λογικά θέτει και ενδιάμεσους στόχους. Ποιοι είναι οι ενδιάμεσοι στόχοι της ε/κ και της Κυπριακής Δημοκρατίας τα τελευταία οκτώ χρόνια; Από το Κρανς Μοντανά, το 2017 δηλαδή.
Πρώτος στόχος να απορριφθεί από τον Ο.Η.Ε, την Ε.Ε., και όλο τον Διεθνή Παράγοντα, η θέση της Τουρκίας για ενταφιασμό της λύσης Ομοσπονδίας και απόρριψη του πλαισίου λύσης εντός παραμέτρων του Ο.Η.Ε.
Αυτή η τουρκική απαίτηση δεν έχει γίνει αποδεκτή. Παράλληλα έχει γίνει κατορθωτό κανένα κράτος και κανένας διεθνής οργανισμός να μην υιοθετήσει ούτε τη θέση περι δύο κρατών.
Δεύτερος στόχος υπήρξε η αναγκαιότητα ανάληψης πρωτοβουλιών οι οποίες να δημιουργήσουν κινητικότητα. Αυτός ο στόχος έχει επιτευχθεί.
Οι πρωτοβουλίες της ε/κ πλευράς και της Κυπριακής Δημοκρατίας, οδήγησαν μαζί με τη διεθνή συγκυρία, στη δημιουργία εκείνης της κινητικότητας η οποία έφερε τελικά την πρόσφατη Πενταμερή.
Τρίτος ενδιάμεσος στόχος ήταν ακριβώς η σύγκλιση πενταμερούς η οποία έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Η πραγματοποίηση της συνιστά σπάσιμο του οχτάχρονου αδιεξόδου, που υπήρξε η αγωνία και το άγχος όλων στην ε/κ πλευρά.
Τρίτος στόχος υπήρξε στη πενταμερή να αρχίσει συζήτηση επι της ουσίας του κυπριακού. Αυτό δεν έχει επιτευχθεί λόγω της τουρκικής στάσης. Μιας στάσης η οποία δεν έχει αλλάξει επι της ουσίας. Αυτό που βλέπουμε είναι πάρα πολύ μικρά βηματάκια τακτικής αλλά και συμβολισμού.
Για παράδειγμα χωρίς να το ωραιοποιώ, από πλευράς συμβολισμού, οι δύο μέχρι τώρα συναντήσεις Χριστοδουλίδη – Φιντάν. Πράγμα που μέχρι πριν ένα χρονικό σημείο ήταν αδύνατο, αφού η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν για την Τουρκία εκλιπούσα.
Αυτό που τώρα προέχει είναι να γίνει ότι είναι ανθρωπίνως δυνατόν, έτσι ώστε ο στόχος για επανέναρξη των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων να υλοποιηθεί στην επόμενη Πενταμερή, στα τέλη Ιουλίου. Αυτό προϋποθέτει κατά τη γνώμη μου ορισμένα πράγματα:
- α) Προσήλωση στην επίτευξη λύσης στα γνωστά πλαίσια.
- β) Κλίμα ενότητας στο εσωτερικό μέτωπο, το οποίο επεδείχθει στην πρόσφατη Πενταμερή και το χαιρετίζω.
- γ) Συνδυαστική προσπάθεια αξιοποίησης ΟΛΩΝ των προσφερόμενων εργαλείων έτσι ώστε να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Πέραν τούτων είναι σημαντικός ο ρόλος τον οποίο θα διαδραματίσει ο απεσταλμένος του Γ.Γ. του ΟΗΕ. Που δεν μπορεί να είναι άλλος από την προώθηση των αποφάσεων του Οργανισμού που εκπροσωπεί.
Θεωρώ ότι δεν αποτελεί αντικειμενική ανάγνωση του τι αποφασίσθηκε στην Πενταμερή, η ερμηνεία ότι μόνο στα ΜΟΕ εξαντλείται το περιεχόμενο της. Λάθος. Αντιπαραγωγική ανάγνωση, κατά την άποψη μου.
Μέχρι τέλος Ιουλίου η προσπάθεια θα είναι, να συζητηθούν θέματα ουσίας, έτσι ώστε, η επόμενη πενταμερής να είναι, διαπραγμάτευση επι της ουσίας. Τα ΜΟΕ είναι μέρος υποβοηθητικό αυτής της προσπάθειας όπως ήταν ανέκαθεν. Σε αυτή τη διαδικασία θα διαφανούν και οι πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας.
Θα κλείσω επαναλαμβάνοντας ότι αυτό το οποίο έχει συντελεσθεί στη Γενεύη πριν λίγες μέρες δεν είναι βέβαια η λύση του κυπριακού. Ούτε η έναρξη των διαπραγματεύσεων επι της ουσίας.
Είναι όμως ένα βήμα προς τα μπρος. Ένα βήμα το οποίο αναπτερώνει την ελπίδα. Ένα βήμα το οποίο έγινε κατορθωτό λόγω της διεθνούς ραγδαίας μεταβαλλόμενης συγκυρίας και της αξιοποίησης της από την ελληνοκυπριακή πλευρά και την Κυπριακή Δημοκρατία.
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
