Ο Τραμπ δημιουργεί το πρόσφορο έδαφος για την ανάδυση μιας αντιαμερικανικής συμμαχίας [ανάλυση Financial Times]

Οι τακτικές του προέδρου των ΗΠΑ είναι πολύ επικίνδυνες – για την ίδια την Αμερική, καθώς και για τις χώρες που έχει βάλει στο στόχαστρο με δασμούς. Οι πιθανοί οικονομικοί κίνδυνοι για τις ΗΠΑ – υψηλότερος πληθωρισμός και βιομηχανική αναστάτωση – είναι ευρέως γνωστοί.

Όπως επίσημαίνεται σε ανάλυση του Gideon Rachman στους Financial Times:

Οι στρατηγικές συνέπειες για την Αμερική είναι λιγότερο προφανείς – αλλά θα μπορούσαν να είναι εξίσου σοβαρές και ακόμη πιο μακροχρόνιες. Οι δασμοί του Trump απειλούν να καταστρέψουν την ενότητα της δυτικής συμμαχίας. Σπέρνει τους σπόρους μιας εναλλακτικής ομάδας που σχηματίζεται από τις πολλές χώρες που αισθάνονται ότι απειλούνται πρόσφατα από την Αμερική. Η συνεργασία θα είναι στην αρχή άτυπη, αλλά θα σκληραίνει όσο περισσότερο συνεχίζονται οι δασμολογικοί πόλεμοι.

Η κατάρρευση της δυτικής ενότητας θα ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα για τη Ρωσία και την Κίνα. Ο ίδιος ο Trump μπορεί να μην ενδιαφέρεται, έχει εκφράσει συχνά τον θαυμασμό του για τον Putin και τον Xi. Όμως τόσο ο Rubio όσο και ο Waltz -οι άνθρωποι που ο Trump έχει διορίσει ως υπουργό Εξωτερικών και σύμβουλο εθνικής ασφάλειας- εκφράζουν την άποψη ότι ο περιορισμός της κινεζικής εξουσίας είναι η κεντρική στρατηγική πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ.

Αν ισχύει αυτό, είναι βαθιά ανόητο για τον Trump να επιβάλλει δασμούς στην Κίνα, τον Καναδά και το Μεξικό (αν και οι Μεξικανοί μπορεί να διαπραγματεύτηκαν την παράταση ενός μήνα σε ό,τι αφορά την εκτέλεση). Με αυτόν τον τρόπο, κινδυνεύει να δημιουργήσει μια σύγκλιση συμφερόντων μεταξύ αυτών των τριών χωρών — καθώς και της ΕΕ, στην οποία έχουν πει ότι είναι η επόμενη στη σειρά για τη δασμολογική μεταχείριση.

Η κυβέρνηση Biden εκκινούσε από την αφετηρία ότι εάν οι ΗΠΑ εμπλακούν σε έναν παγκόσμιο ανταγωνισμό με την Κίνα, είναι πολύ πιο πιθανό να επικρατήσουν εάν μπορέσουν να πείσουν τις άλλες προηγμένες δημοκρατίες να εργαστούν μαζί της. Ο Trump, αντίθετα, αποφάσισε να κυνηγά τους συμμάχους της Αμερικής πολύ πιο δυναμικά από τους αντιπάλους της. Η πιθανή συνέπεια είναι ότι θα οδηγήσει αυτούς τους συμμάχους πίσω στην Κίνα. Ορισμένοι Ευρωπαίοι με επιρροή ρωτούν ακόμη και αν οι ΗΠΑ ή η Κίνα είναι τώρα η πιο άμεση απειλή. Αυτό θα ήταν ένα παράλογο ερώτημα μόλις πριν από δύο μήνες.

Αλλά είναι ο Trump – όχι ο Xi – που μιλάει για τον τερματισμό της ανεξαρτησίας του Καναδά, ενός κράτους μέλους του ΝΑΤΟ. Και είναι η κυβέρνηση Trump και ο Musk —όχι η κινεζική κυβέρνηση— που προωθούν την ακροδεξιά στην Ευρώπη. Ο κινεζικός μερκαντιλισμός και η υποστήριξη του Πεκίνου στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας παραμένουν σημαντικά εμπόδια σε οποιαδήποτε προσέγγιση μεταξύ Κίνας και Βρυξελλών. Αλλά εάν η κυβέρνηση Trump εγκαταλείψει την Ουκρανία – και το Πεκίνο ακολουθήσει μια πιο σκληρή γραμμή με τη Ρωσία – θα ανοίξει ο δρόμος για μια ευρωπαϊκή σύγκλιση με την Κίνα.

Η Κίνα θα αισθανθεί επίσης νέες ευκαιρίες στη Λατινική Αμερική καθώς η ήπειρος αντιμετωπίζει τις απειλές της Αμερικής για τον Παναμά και το Μεξικό. Εξάλλου η επιθετικότητα του Trump προς το Μεξικό είναι πιθανό να είναι αντιπαραγωγική. Εάν οι δασμοί ωθήσουν το Μεξικό σε βαθιά ύφεση, η ροή των απελπισμένων ανθρώπων που κατευθύνονται προς τις ΗΠΑ είναι πιθανό να αυξηθεί – όπως και η δύναμη των καρτέλ ναρκωτικών, των οποίων οι εξαγωγές δεν υπόκεινται σε δασμούς.

Ο Καναδάς και το Μεξικό γνωρίζουν οδυνηρά ότι οι πιθανότητες βρίσκονται εναντίον τους σε έναν εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ. Αναγκάζονται όμως να ανταποδώσουν. Κανένας εθνικός ηγέτης δεν έχει την πολυτέλεια να φαίνεται αδύναμος απέναντι στον αμερικανικό εκφοβισμό. Χώρες όπως η Βρετανία και η Ιαπωνία που δεν έχουν ακόμη επιλεχθεί για δασμούς μπορεί να αναπνεύσουν ανακούφιση. Αλλά κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους αν πιστεύουν ότι το να διατηρούν χαμηλό προφίλ θα τους εξασφαλίσει ασυλία.

Εάν ο Trump αποφασίσει ότι ο πρώτος του πόλεμος δασμών λειτούργησε, σίγουρα θα αναζητήσει νέους στόχους.

Η επιχειρηματική κοινότητα πρέπει επίσης να συνέλθει: αυτό που ουσιαστικά προσφέρει ο Trump στην Αμερική είναι η οικονομική αυταρχικότητα και η καταστροφή της δυτικής συμμαχίας. Αυτό θα ήταν μια οικονομική και στρατηγική καταστροφή για τις αμερικανικές επιχειρήσεις — και για τις ΗΠΑ συνολικά.

Financial Times (Gideon Rachman) [Trump is sowing the seeds of an anti-American alliance]