ΓΝΩΜΕΣ
05/01/2025 | 06:05
Τα πολιτικά γεγονότα το 2024 στην Κύπρο, σηματοδοτούν μια σειρά σημαντικών εξελίξεων τόσο στο Κυπριακό όσο και στις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές
Του ΝΙΚΟΥ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗ – Λευκωσία
Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθώ με τα πέντε πολιτικά γεγονότα του 2024 τα οποία κατά την κρίση μου, καθορίζουν την πορεία των πραγμάτων εντός του 2025 και μέχρι τις Βουλευτικές του 2026, προδιαγράφοντας και το πλαίσιο των Προεδρικών του 2028.
Τα γεγονότα αυτά είναι οι εξελίξεις στο κυπριακό, οι Ευρωεκλογές, η συζήτηση για τους Προϋπολογισμούς και τις Τράπεζες, η παύση Οδυσσέα Μιχαηλίδη και η ακόμα πιο έντονη δυτική στροφή της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Μέσα στο 2024 η σημαντικότερη εξέλιξη για την Κύπρο υπήρξε η νέα κινητικότητα στο ΚΥΠΡΙΑΚΟ, η οποία επέφερε την άρση της στασιμότητας και οδήγησε σε μια αλυσίδα εξελίξεων, με θετική εξέλιξη. Τον καθορισμό νέας πολυμερούς διάσκεψης εντός του πρώτου τριμήνου του 2025. Μιας Πενταμερούς η οποία θα ασχοληθεί με την ουσία του Κυπριακού.
Αναμφίβολα μια επιτυχία για την Κύπρο και τον Λαό της, εν μέσω επικίνδυνων πολέμων και εξελίξεων. Μια επιτυχία προϊόν αυτών των εξελίξεων αλλά και των πρωτοβουλιών της κυπριακής Κυβέρνησης και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στη Πενταμερή θα βρεθούν αντιμέτωπες δύο βασικές προσεγγίσεις. Από την μια η Τουρκία και ο Τατάρ με τη θέση ότι η βάση λύσης του Κυπριακού και το παράγωγο της η Ομοσπονδία έχουν ενταφιαστεί και από την άλλην ο Γ.Γ. του Ο.Η.Ε., η Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Κυπριακή Δημοκρατία αλλά και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, συν η Ευρωπαϊκή ΄Ένωση και σχεδόν όλα τα κράτη του ΟΗΕ που υιοθετούν αυτή τη βάση λύσης.
Σε αυτό ακριβώς το σημείο ξενίζει το εξής γεγονός.
Ότι ακούονται φωνές στην Κύπρο από πολιτικά πρόσωπα, τα οποία επίσης οριοθετούν αλλαγή της βάσης λύσης, περιγράφοντας ούτε λίγο, ούτε πολύ, μοντέλο συνομοσπονδίας. Υιοθετώντας την άποψη ότι η Ομοσπονδία πέθανε το 2004 και το 2017.
ΝΑ ΣΕΒΑΣΤΟΥΝ ΤΟ ΛΑΟ
Απορία εύλογη. Το 2004 αποφάνθηκε ο κυπριακός λαός. Ας τον σεβαστούν επιτέλους. Ότι όμως και αν συνέβη το 2004, το 2017 έγινε κατορθωτό να πλησιάσουμε στο ένα μίλι από την λύση.
Ποιος ευθύνεται για το ναυάγιο του 2017; Γιατί δεν μας λένε αυτές οι συναγερμικές φωνές καθαρά, σε ποιόν καταλογίζουν την ευθύνη; Στον παλιό φίλο και συναγωνιστή που έγινε εχθρός και μετά ξανά φίλος και έπειτα εχθρός και τσουνάμι και πολύ πρόσφατα, ξανά φίλος υποτίθεται; Είναι ο ίδιος με τον οποίο παραλιακά τραγούδησαν το τραγούδι του Καζαντζίδη «αν αλλάξαμε λόγια βαριά…..ας παν στην ευχή τα παλιά»; Τι λέει όμως η επίσημη ηγεσία του ΔΗ.ΣΥ επ΄αυτών των τοποθετήσεων;
Οι εξελίξεις στο κυπριακό ανέδειξαν εκτός από το άνοιγμα μιας μικρής ελπίδας και τις φοβερές ενδοσυναγερμικές αντιθέσεις στο πρόβλημα και μια μικροψυχία στην πολιτική σκηνή. Την αδυναμία άρνησης αναγνώρισης του θετικού που κατορθώνει ο πολιτικός αντίπαλος. Πέραν τούτου ανέδειξαν και την αντίφαση της ΕΔΕΚ με την επίσημη πολιτική της κυβέρνησης στο κυπριακό.
Σημειώνω επίσης δύο θέσεις κομμάτων που έχουν τη σημασία τους. Τη θέση του ΕΛΑΜ υπερ του Ενιαίου Κράτους. Ως τώρα είχαμε πολιτικές δυνάμεις αρνητές της ΔΔΟ, πολιτικές δυνάμεις αρνητές μόνο της διζωνικής, πολιτικές δυνάμεις αρνητές της Ομοσπονδίας, τώρα έχουμε πέραν της άρνησης και επίσημη θέση – πρόταση υπερ του Ενιαίου Κράτους. Όχι στο Ομόσπονδο, ναι στο Ενιαίο Κράτος. Και τη θέση του ΑΚΕΛ ότι δεν είναι αντίθετο με την αποκεντρωμένη Ομοσπονδία.
Στο Κυπριακό το 2025 θα καταδείξει σύντομα τα εξής:
α) Πως ακριβώς τοποθετείται επίσημα η Τουρκία στο τραπέζι των συνομιλιών.
β) Σε εξάρτηση από τη θέση της Τουρκίας αν μπαίνουμε σε τροχιά ουσιαστικών συνομιλιών ή σε τορπιλισμό και της νέας προσπάθειας εξαρχής.
γ) Αν η Τουρκία προκαλέσει νέο αδιέξοδο από τα πρώτα – πρώτα βήματα, την αντίδραση ή όχι της διεθνούς κοινότητας απέναντι στην τουρκική τορπίλη. Αν δηλαδή τα λόγια θα γίνουν επιτέλους πράξη!
Οι ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ 2024 υπήρξαν καμπή στα πολιτικά πράγματα του τόπου. Τα αποτελέσματα τους ήταν καταθλιπτικά για τα παραδοσιακά Κόμματα και το ευρύτερο κομματικό και πολιτικό σύστημα του τόπου. Μια απλή παράθεση αριθμών και σύγκριση τους με το παρελθόν αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Απέστρεψαν το πρόσωπο προς το κομματικό σύστημα
Αρκεί πρώτα απ΄ όλα να σημειωθεί ότι η αποχή του 50% και το 20% του Φειδία Παναγιώτου καταδεικνύουν ότι το 70% των ψηφοφόρων απέστρεψαν το πρόσωπο προς το κομματικό σύστημα. Οι αριθμοί αποδεικνύουν φθίνουσα πορεία των Κομμάτων στις Ευρωεκλογές από το 2009, με σκαμπανεβάσματα για ορισμένα εξ αυτών και την ελεύθερη πτώση μετά το 2019.
Εξαίρεση αποτέλεσε το ΕΛΑΜ. Ανάλογη πτωτική πορεία είχαν τα πλείστα Κόμματα και στις Βουλευτικές. Χαρακτηριστικά ο ΔΗ.ΣΥ από 35.65% (109,209) το 2009 κατήλθε στο 24.80%(91,316) το 2024. Το ΑΚΕΛ από 34.90% (106,922) κατήλθε στο 21.50% (79,163).
Είναι σαφές ότι η αδυναμία του Κομματικού συστήματος είναι μεγάλη σε όλους τους τομείς. Παραγωγή πολιτικής, οργάνωση, επικοινωνία θέσεων, επαφή με κοινωνία, συμπεριφορά. Οι σχέσεις μεταξύ των Κομμάτων, η συμπεριφορά αναμεταξύ τους, ο λόγος και ο τρόπος που εκφέρεται προκαλούν το δημόσιο αίσθημα.
Η στάση απέναντι στους θεσμούς επίσης συντήνει στην απαξίωση. Δυστυχώς η γενική εκτίμηση είναι πως δεν έχει αρχίσει η πορεία ανάκαμψης των πολιτικών οργανισμών. Μάλλον το 2026 στις Βουλευτικές θα συνεχίσει η πτωτική πορεία.
Η συζήτηση για τους ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ του 2025 κατέδειξε μια εγγενή αδυναμία της πολιτικής ζωή στον τόπο. Τα Κόμματα σκέφτονται με όρους επόμενων εκλογών παρά ουσίας και γνοιάζονται πως θα γκρεμίσουν τις θέσεις του αντιπάλου, παρά πώς να πείσουν για τις δικές τους. Τα πολιτικά πρόσωπα, οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι είτε στη Βουλή, είτε αλλού και επίσης εντός Κομμάτων δίνουν τη μάχη της προσωπικής διάκρισης αντί της Κομματικής. Αντί της διάκρισης και επικράτησης των πολιτικών θέσεων του χώρου τους.
Στους φετινούς Προϋπολογισμούς ξεχώρισαν η σύγκρουση ΔΗΚΟ – ΑΚΕΛ από τη μια και οι τοποθετήσεις βουλευτών του ΔΗ.ΣΥ από την άλλη. Τοποθετήσεις με δύο χαρακτηριστικά. Το ένα η επιθετικότητα ορισμένων έναντι του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας που έφτασε τα όρια της προσβολής και της εμπάθειας. Το άλλο η διαφορετικότητα στην προσέγγιση της κυβέρνησης. Είναι ολοφάνερο, άλλωστε καταγράφεται και στις τελευταίες σχετικές δημοσκοπήσεις, πως στον ΔΗ.ΣΥ υπάρχουν τρία ρεύματα, τρείς τάσεις για τα πλείστα των θεμάτων.
Αυτή η κατάσταση προοιωνίζει επιπρόσθετες δυσκολίες στην πορεία προς τις Βουλευτικές. Επιπρόσθετα ο ΔΗ.ΣΥ οφείλει να αποφασίσει αν η κυβέρνηση υλοποιεί διακηρυγμένες πολιτικές του ΔΗ.ΣΥ και οι όποιες επιτυχίες καταγράφει οφείλονται στην προηγούμενη δεκαετή διακυβέρνηση ή αν καταγράφει βασικά αποτυχίες, τις οποίες όμως δεν τις χρεώνει, με την ίδια λογική, ότι οφείλονται στις θέσεις του ΔΗ.ΣΥ και τις πολιτικές της δεκαετίας. Και τα δύο, δύσκολο να ισχύουν!
ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΟΥΣΙΑΣ
Η οξύτατη σύγκρουση ΑΚΕΛ – ΔΗΚΟ κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού του Κράτους για το 2025, υπήρξε σύγκρουση ουσίας. Είναι σαφέστατη πλέον η ριζική διαφορά αντίληψης και στα θέματα οικονομίας. Όπως φυσικά τεράστια η απόσταση θέσεων και στο κυπριακό. Παλαιότερα δύο ήταν οι βασικοί άξονες της συνεργασίας των δύο Κομμάτων. Η ελάχιστη κοινή συνισταμένη (μίνιμουμ) τόσον στο κυπριακό, όσον και στην οικονομία.
Η σύγκρουση στη Βουλή κατέδειξε τεράστια διαφορά προσέγγισης στα θέματα οικονομίας. Αυτό χρωματίστηκε ακόμη πιο έντονα στο θέμα της φορολόγησης των Τραπεζών. Δεν φαίνεται να υπάρχουν πλέον ισχυρές προϋποθέσεις συνεργασίας στα κεφαλαιώδη για τον τόπο θέματα.
Αυτή η εξέλιξη σε συνδυασμό με τις ακόμα μεγαλύτερες αποστάσεις που καταγράφονται με την ΕΔΕΚ και του Οικολόγους στο κυπριακό και το Volt στα θέματα οικονομίας δημιουργεί σκηνικό μιας ξεχωριστής για το ΑΚΕΛ πορείας. Μιας πορείας ουσιαστικά χωρίς στρατηγική κομματική συμμαχία.
Το 2024 ανέδειξε μια ξεχωριστή πορεία για τα δύο μεγάλα Κόμματα, χωρίς στρατηγικούς κομματικούς συμμάχους. Μια επίσης μοναχική πορεία για το ΕΛΑΜ, χωρίς και αυτό στρατηγικό σύμμαχο. Τα υπόλοιπα Κόμματα δίνουν αγώνα επανάκαμψης πράγμα το οποίο επίσης δυσκολεύει τις στρατηγικές συμμαχίες.
Αυτή η κατάσταση δημιουργεί το έδαφος για εμφάνιση νέων πολιτικών σχημάτων ενόψει των Βουλευτικών του επόμενου χρόνου. Αυτή η διαπίστωση με οδηγεί στο επόμενο πολιτικό γεγονός του 2024. Την παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη από τη θέση του Γενικού Ελεγκτή.
Αναφέρομαι στο γεγονός από την άποψη ότι η εν λόγω απόφαση οδήγησε κατ΄ ευθείαν τον κ. Μιχαηλίδη στο πολιτικό στίβο. Γεγονός το οποίο έχει επιβεβαιώσει και ο ίδιος. Ο οποίος μάλιστα κατέστησε σαφές και το ενδιαφέρον του για τις Προεδρικές στου 2028.
Και μια και ο λόγος για το 2028 είναι καταγεγραμμένες αυτή τη στιγμή έντεκα εν δυνάμει υποψηφιότητες για τις επόμενες Προεδρικές. Οι πλείστοι εξ΄ αυτών είτε το έχουν δηλώσει δημόσια, είτε δεν το απέκλεισαν και οι υπόλοιποι εργάζονται ήδη προς αυτήν την κατεύθυνση. Προαλείφονται μέχρι στιγμής 4 πολιτικά πρόσωπα, 3 δημάρχοι, δύο τέως αξιωματούχοι του Κράτους και δύο προερχόμενοι από τον κόσμο των επιχειρήσεων.
Ο κ. Οδυσσέας Μιχαηλίδης έχει τρία ζητήματα να αποφασίσει πέραν από το εκδηλωθέντα ενδιαφέρον του για τις Προεδρικές.
Πρώτον, αν θα δημιουργήσει Κόμμα ή Κίνημα υπό την καθοδήγηση του.
Δεύτερον, αν αυτό το σχήμα θα κατέλθει στις Βουλευτικές του 2026 και κατά πόσον θα τεθεί ο ίδιος επικεφαλής.
Τρίτον αν θα προχωρήσει ή όχι στη διατύπωση θέσεων για όλα όσα απασχολούν τον τόπο πριν την προεκλογική περίοδο των επόμενων Προεδρικών.
Το τελευταίο πολιτικό γεγονός που έχει σημειωθεί εντός του 2024 είναι η ακόμα εντονότερη στροφή προς τη ΔΥΣΗ από πλευράς κυβέρνησης. Ένα ζήτημα που δημιουργεί έντονους πολιτικούς προβληματισμούς και αντιπαραθέσεις. Ένα ζήτημα το οποίο επίσης επηρεάζει συμμαχίες κομμάτων και ατόμων και ισοζύγια εντός Κομμάτων . Λόγω χώρου το θέμα θα με απασχολήσει σε επόμενο άρθρο.
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ