ΓΝΩΜΕΣ
27/01/2025 | 06:00
Ο Πλανήτης ζει στην εποχή του Nτόναλντ Τραμπ: Για την Ελλάδα και την Κύπρο ίσως υπάρξουν συνέπειες από τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που θα προκύψουν από την νέα αμερικανική ηγεμονική πολιτική
Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ*, Λευκωσία
Ξεκίνησε λοιπόν η νέα εποχή του Ντόναλντ Τραμπ. Η δεύτερη εποχή του δηλαδή, δεδομένου ότι αυτή είναι η δεύτερη θητεία του ως Προέδρου των ΗΠΑ. Λέγεται και γράφτηκε ότι στην πρώτη του θητεία δεν μπορούσε να κάνει ακριβώς αυτά που ήθελε επειδή είχε γύρω του ένα κατεστημένο που πρόσεχε και διόρθωνε τα παραστρατήματά του.
Από αυτούς τους συμβούλους εκείνης της εποχής δεν υπάρχει πια σχεδόν κανένας, διαφώνησαν μαζί του και μερικοί έγραψαν και βιβλία έντονα επικριτικά για τις ικανότητές του και για τον τρόπο που έπαιρνε διάφορες αποφάσεις.
Στη νέα του θητεία έχει αντίθετα πολύ πιο μεγάλη ελευθερία, το δε νέο περιβάλλον του, υπουργοί και σύμβουλοι είναι ολιγάρχες, δυσεκατομμυριούχοι, από διάφορους τομείς των αμερικανικών μονοπωλίων. Μια νέα εποχή λοιπόν που ξεκίνησε με αρκετά παράδοξα και ανορθόδοξα που δείχνουν ότι ο Τραμπ και το περιβάλλον του σκέφτονται πρώτα σαν επιχειρηματίες και με αυτή τη λογική θέλουν να κυβερνήσουν τις ΗΠΑ αλλά και τον κόσμο.
Tο σχήμα Τραμπ και Μασκ απειλεί τις παραδοσιακές συντηρητικές δυνάμεις στη Δύση. Απειλεί κόμματα και πολιτικά σχήματα που ήταν κυρίαρχα μεταπολεμικά με μια νέα κυρίαρχη ιδεολογία, αυτή της υπερσυντηρητικής Δεξιάς, γνωστής και ως Άκρας Δεξιάς, της οποίας η επιρροή αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια, σε ένα κενό που άφησε η Αριστερά, και που θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο τώρα με τη στήριξη που θα έχει από τον Τραμπ και το περιβάλλον του.
Ειδικά ο Μασκ αναμένεται να είναι ο Σόρος του Τραμπ, εάν βεβαίως δεν υπάρξει κάποια ρήξη ανάμεσά τους, δεδομένης και της εγωμανίας του καθενός αλλά και πιθανών αντιθετικών οικονομικών συμφερόντων. Χαρακτηριστική είναι ήδη η στήριξη που δίδουν στη γερμανική Ακροδεξιά όπως και η απαίτησή τους για αντικατάσταση του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ από τον εκπρόσωπο της βρετανικής Άκρας Δεξιάς Νάιτζελ Φάρατζ.
Η διεθνής πολιτική του Τραμπ πιθανόν να είναι χαώδης, επειδή κυρίως θα κινείται εκτός των γνωστών διπλωματικών πλαισίων και θα αντιμετωπίζει τα πολιτικά προβλήματα ως επιχειρηματικές κερδοσκοπικές δοσοληψίες. Μια τέτοια πολιτική θα είναι κατά πάσα πιθανότητα κυνική και εκτός κάθε πλαισίου διεθνούς δικαίου.
Αυτό φαίνεται άλλωστε όταν ωμά διεκδικεί ξένα εδάφη για να τα ενσωματώσει στην αμερικανική αυτοκρατορία όπως την Γροιλανδία, την Διώρυγα του Παναμά ή ακόμη και τον Καναδά. Όσοι χειροκροτούν αυτό τον εθνικιστικό επεκτατισμό του Τραμπ, μεταβλητή όμως του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, ειδικά στην Ελλάδα και την Κύπρο, θα πρέπει να σκεφτούν ότι παρόμοια είναι και η τουρκική επεκτατική πολιτική του Ερντογάν όταν απειλεί την Κύπρο ή τα νησιά του Αιγαίου.
Στην αμερικανική πολιτική του Τραμπ φαίνεται ότι δεν θα υπάρχουν βεβαιότητες με την έννοια ότι αυτά που λέει τη μια μέρα μπορεί να τα αναιρέσει την επομένη. Παράδειγμα οι τελευταίες απειλές του εναντίον του Πούτιν και της Ρωσίας. Από εκεί που θα σταματούσε τον πόλεμο της Ουκρανίας σε 24 ώρες, τώρα απειλεί τη Ρωσία με νέες κυρώσεις. Από την άλλη, ενώ απειλεί την Κίνα, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρό της Σι Τζινπίνγκ και τον κάλεσε μάλιστα να παραστεί στην ορκωμοσία του.
Λίγη αμφιβολία υπάρχει ότι ο τραμπισμός θα επιδράσει στις πολιτικές σκηνές του δυτικού κόσμου. Από την άλλη η πολιτική των δασμών με την οποία απειλεί τον υπόλοιπο κόσμο μπορεί και να αποδεκτεί μπούμερανγκ για την ίδια την αμερικανική οικονομία, όπως υποστηρίζουν τουλάχιστο κάποιοι οικονομολόγοι στις αναλύσεις τους.
Σίγουρα η εποχή του Τραμπ, αν και ψηφίστηκε από χαμηλόμισθους και φτωχά στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας, θα είναι η εποχή των δισεκατομμυριούχων που θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο τα κέρδη τους χρησιμοποιώντας την όποια πολιτική ισχύ του Αμερικανού Προέδρου. Μια ακόμη από τις αντιφάσεις της αμερικανικής κοινωνίας.
Η χρεοκοπία της σοσιαλδημοκρατίας
Όμως το νεοσυντηρητικό κύμα γύρω από τον Τραμπ δεν εξελίσσεται εν κενώ. Είναι γνωστή η χρεοκοπία της σοσιαλδημοκρατίας με τον θατσερικό τρίτο δρόμο του Τόνι Μπλερ στη Βρετανία που τον ακολούθησαν σταδιακά και τα υπόλοιπα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα.
Το κοινωνικό κράτος υποχώρησε, μεγάλοι τομείς του δημοσίου ιδιωτικοποιήθηκαν και μεγάλα κοινωνικά στρώματα φτωχοποιήθηκαν. Αυτό το κενό θυμίζει Μεσοπόλεμο και έρχεται να το καλύψει ο τραμπισμός και η Άκρα Δεξιά. Η κατάρρευση φυσικά της Σοβιετικής Ένωσης που επενεργούσε ως αντίπαλο δέος στον δυτικό καπιταλισμό, διευκόλυνε την ανάδειξη των νέων συντηρητικών δυνάμεων.
Για την Ελλάδα και την Κύπρο θα υπάρξουν σίγουρα συνέπειες από τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που θα προκύψουν από την νέα αμερικανική ηγεμονική πολιτική. Ήδη ο Μητσοτάκης στην Αθήνα προσαρμόζεται στο νέο κλίμα του τραμπισμού και αποκηρύττει την woke ατζέντα που είχε υιοθετήσει στο παρελθόν. Ακόμη και η επιλογή του Κώστα Τασούλα για την θέση του υποψηφίου προέδρου της Δημοκρατίας, επιβεβαιώνει την προσαρμογή του στο σύστημα Τραμπ.
Φυσικά το μεγάλο πρόβλημα της Αθήνας αλλά και της Λευκωσίας είναι ότι ο νέος αμερικανικός επεκτατισμός συμπίπτει και με τους τουρκικούς αναθεωρητικούς σχεδιασμούς που αμφισβητούν την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο όπως και την ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ασφαλώς κανείς δεν ξέρει ούτε και μπορεί να προβλέψει ποιες θα είναι οι σχέσεις του Ντόνανλτ Τραμπ με τον Ταγίπ Ερντογάν, ποιες θα είναι οι σχέσεις των ΗΠΑ στην εποχή του Τραμπ με την Τουρκία. Όμως είναι πολύ πιθανόν ότι η Τουρκία, ως το πιο ισχυρό ισλαμικό κράτος αυτή τη στιγμή στην Μέση Ανατολή, να παραμείνει στενός σύμμαχος των Αμερικανών.
Η μόνη χώρα που θα μπορούσε να διαδραματίσει αυτό τον ρόλο στον μουσουλμανικό κόσμο της περιοχής, η Αίγυπτος, δεν διαθέτει αυτή τη στιγμή τέτοιες δυνατότητες. Εξάλλου οτιδήποτε το κοσμικό υπήρχε στον αραβομουσουλμανικό κόσμο καταστράφηκε με τις θηριώδεις δυτικές επεμβάσεις που ευνόησαν την ανάπτυξη του ισλαμισμού.
Οι πολιτικές δυνάμεις σε Ελλάδα και Κύπρο, οι πολιτικές ελίτ, οι διανοούμενοι, όλες οι ζωντανές δυνάμεις και στις δύο χώρες, οι πολίτες γενικότερα, θα πρέπει να αφυπνιστούν και να επεξεργαστούν βιώσιμες πολιτικές για να μη πληρώσουμε το τίμημα όσων πιθανόν θα επιφέρει η νέα ηγεμονική αμερικανική πολιτική στην περιοχή μας.
Διότι όπως συνέβη και στο παρελθόν, αυτή η ηγεμονική αμερικανική πολιτική θα τείνει να εξυπηρετεί τα τουρκικά συμφέροντα, χωρίς καμιά αναφορά στην τουρκική κατοχή της Κύπρου.
* Στέφανος Κωνσταντινίδης
Πανεπιστημιακός, ποιητής, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.
– [email protected]
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
