ΣΧΟΛΙΑ-ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
13/01/2025 | 09:53
Η καταδίκη της Ελλάδας από το ΕΔΑΔ αποκαλύπτει το δίλημμα της Ευρώπης για τους μετανάστες: Στο στόχαστρο ξανά η Frontex
Το newsletter Europe Express των Financial Times εξετάζει εκτενώς τις «αποδιοργανωμένες» πολιτικές ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ, με αφορμή την καταδίκη της Ελλάδας απο το ΕΔΑΔ αυτή την εβδομάδα για παραβίαση των δικαιωμάτων των επίδοξων αιτούντων άσυλο.
Για την καταδίκη της Ελλάδας αναφέρεται ότι σε μια απόφαση «ορόσημο» το δικαστήριο δεν καταδίκασε απλώς μια υπόθεση παράνομης εξαναγκαστικής απέλασης αλλά έκανε λόγο και για ισχυρές ενδείξεις συστηματικής πρακτικής ‘επαναπροωθήσεων’ (pushbacks) από τις ελληνικές αρχές προς την Τουρκία.
Από την προσφυγική κρίση του 2015-2016, υπήρξαν πολλές καταγγελίες ότι χώρες πρώτης γραμμής της ΕΕ, όπως η Ελλάδα, καθώς και η Frontex, εμπλέκονται σε επαναπροωθήσεις. Ωστόσο, η απόφαση του ΕΔΑΔ σηματοδοτεί την πρώτη φορά που το δικαστήριο επικυρώνει τέτοιες κατηγορίες κατά της Ελλάδας, η οποία, όπως και η Frontex, αρνείται οποιαδήποτε παρατυπία.
Η διαπίστωση του ΕΔΑΔ ότι η Ελλάδα πιθανότατα συμμετείχε σε «συστηματικές» επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο εκθέτει σοβαρά την ΕΕ, η οποία έχει ακολουθήσει μια επιεική, ακόμη και υποστηρικτική στάση απέναντι στη συμπεριφορά της Ελλάδας. Οι ηγέτες της ΕΕ βλέπουν τη μείωση της παράτυπης μετανάστευσης ως μια επείγουσα πολιτική προτεραιότητα, αλλά η απόφαση του ΕΔΑΔ υπενθυμίζει ότι υπάρχουν νομικές, ηθικές και ανθρωπιστικές διαστάσεις στις πολιτικές μετανάστευσης και ασύλου της Ευρώπης, που οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να λάβουν υπόψη.
Το newsletter στη συνέχεια επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι παρά την μείωση των αφίξεων αυτό το χρόνο -που η Frontex αποδίδει κυρίως στα προληπτικά μέτρα των αρχών της Τυνησίας και της Λιβύης για τη διακοπή των δραστηριοτήτων διακινητών-, η πολιτική ένταση στην Ευρώπη γύρω από τη μετανάστευση παραμένει υψηλή καθώς οι ευρωπαϊκές πολιτικές ασύλου έχουν αποτύχει να λειτουργήσουν αποτελεσματικά, ενώ πολλές χώρες αντιστέκονται στις επιστροφές μεταναστών ή θέτουν ζητήματα εθνικής ασφάλειας για να αναστείλουν προσωρινά το δικαίωμα στο άσυλο,
Άλλες καταφεύγουν σε αποσπασματικές λύσεις, όπως η εξέταση ασύλου σε «κέντρα επιστροφής» εκτός της ΕΕ. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι μεταξύ εκείνων που αμφισβητούν εάν τέτοια μέτρα μπορούν να εφαρμοστούν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ οι σχετικές συμφωνίες της Ιταλίας με την Αλβανία έχουν ήδη αντιμετωπίσει νομικές δυσκολίες. Από την άλλη, ενώ γήρανση του πληθυσμού της Ευρώπης αναδεικνύει την ανάγκη για περισσότερους μετανάστες, η πολιτική βούληση να εξηγηθεί αυτό στους ψηφοφόρους είναι περιορισμένη.
Η ΕΕ φαίνεται μακριά από το να επιτύχει μια ισορροπία μεταξύ της μείωσης της παράτυπης μετανάστευσης, της αποτελεσματικής διαχείρισης ασύλου, της διατήρησης νομικών οδών για εργαζόμενους μετανάστες και της πειθούς των ψηφοφόρων ότι όλα αυτά συνθέτουν ένα συνεκτικό σχέδιο, καταλήγει το δημοσίευμα.
Financial Times [Asylum ruling against Greece exposes Europe’s migrants dilemma]
