ΓΝΩΜΕΣ
25/12/2024 | 04:00
Τα φοβισμένα Χριστούγεννα στη Συρία: Οι Χριστιανοί ζούσαν χωρίς προβλήματα με τις άλλες κοινότητες, δικαιολογημένα ανησυχούν για το μέλλον που τους επιφυλάσσουν οι φιλότουρκοι ισλαμιστές
Του ΜΙΧΑΛΗ ΨΥΛΟΥ, Ναυτεμπορική, Αθήνα
Τα Χριστούγεννα φέτος είναι εντελώς διαφορετικά στη Συρία: Μαχητές ισλαμιστές και γενειοφόροι ένοπλοι κυριαρχούν ξαφνικά στο αστικό τοπίο της Δαμασκού.
Οι Χριστιανοί που ζούσαν στην πραγματικότητα ειρηνικά, δίπλα-δίπλα με τις άλλες κοινότητες, ανησυχούν για το μέλλον που τους επιφυλάσσουν οι τζιχαντιστές, νέοι κυβερνώντες.
Παρόλο που ο ηγέτης των ισλαμιστών, Αχμέντ αλ Σαράα, γνωστός με το πολεμικό παρατσούκλι του, αλ Τζολάνι, έχει τονίσει ότι οι μειονότητες στη Συρία είναι σεβαστές, πολλοί Χριστιανοί δεν εμπιστεύονται τα λόγια των νέων ηγεμόνων.
Άλλωστε, ο αλ Σαράα μπορεί να έχει φορέσει τώρα «δυτικό κοστούμι», αλλά ανήκε στο συριακό παρακλάδι της Αλ Κάιντα και είχε διασυνδέσεις με το Ισλαμικό Κράτος.
Για αυτό είχε επικηρυχθεί με 10 εκατομμύρια δολάρια από τους Αμερικανούς. Που έσπευσαν βέβαια τώρα να του δώσουν άφεση αμαρτιών. Η πολυπλοκότητα αυτού που συμβαίνει στη Συρία δεν ταιριάζει σε ένα μανιχαϊστικό σχέδιο ανάμεσα στο καλό και το κακό.
Το καθεστώς Άσαντ είχε απίστευτη σκληρότητα που είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς. Όμως εδώ και λίγες μέρες μιλάμε για τις ισλαμιστικές πολιτοφυλακές που τον ανέτρεψαν ως «ομάδες ανταρτών», σαν να είχαν ξεκινήσει μια επανάσταση που προοριζόταν να εγκαθιδρύσει τη δημοκρατία.
Ο αλ Τζολάνι και η οργάνωσή του, Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, δεν αγωνίστηκαν για την εγκαθίδρυση ενός φιλελεύθερου συστήματος. Και τα μηνύματά τους υπέρ της μετριοπάθειας και του σεβασμού για τις μειονότητες, μοιάζουν πολύ με εκείνα που έλεγαν οι Ταλιμπάν όταν ανέκτησαν την εξουσία στο Αφγανιστάν το 2021: από τότε η χώρα έχει πέσει σε πραγματικά σκοτάδι.
Και είναι υπερβολικό αν όχι ντροπιαστικό να θεωρεί η Ε.Ε. τη Συρία, «ασφαλή χώρα». Είναι αδύνατο να κατανοήσουμε έναν τόσο περίπλοκο κόσμο με ένα σχήμα καλού και κακού, με μια γνωστική διάσταση που επιδιώκει να αποφύγει την πολυπλοκότητα. Ακριβώς αυτή η πολυπλοκότητα απαιτεί τη χρήση της εμπειρίας περισσότερο από ποτέ.
Ο Τζον Γκρέι πολιτικός φιλόσοφος και Ομότιμος Καθηγητής της Ευρωπαϊκής Σκέψης στο London School of Economics, στο βιβλίο του «Η Αλ Κάιντα και η νεωτερικότητα», αναλύει τις πραγματικές αιτίες για τις συγκρούσεις στον κόσμο.Αναφέρεται με καυστικότητα στην αμερικανική ισχύ και τις ψευδαισθήσεις της.
Οι ψευδαισθήσεις της Δύσης
Είναι ψευδαίσθηση, γράφει ο Γκρέι -ότι οι τρομοκράτες καμικάζι που επιτέθηκαν στην Ουάσινγκτον και τη Νέα Υόρκη στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 ότι θα συμμερίζονται τις ίδιες αξίες με τη Δύση. Προφητικά αναφέρει ο Γκρέι ότι «η Αλ Κάιντα, προϊόν κι αυτή της νεωτερικότητας και της παγκοσμιοποίησης, δεν πρόκειται να είναι η τελευταία ομάδα που θα χρησιμοποιήσει τα προϊόντα του μοντέρνου κόσμου για την εξυπηρέτηση των δικών της στόχων».
Φιλελεύθερος -θατσερικός- στοχαστής, πρώην σύμβουλος της κυβέρνησης της Μάργκαρετ Θάτσερ στη Μ. Βρετανία, ο Γκρέι εξελίχθηκε τα τελευταία χρόνια σε συστηματικό πολέμιο του καπιταλισμού και της παγκοσμιοποίησης. Διαλύει τον μύθο ότι οι ανθρώπινες αξίες και πεποιθήσεις μπορούν να αναδιαμορφωθούν από την επιστήμη και την πρόοδο της γνώσης.
Ο Γκρέι, ο οποίος αναλύει διεξοδικά τις στρατηγικές αποτυχίες των ΗΠΑ με τον πόλεμο στο Ιράκ, υποστηρίζει πως η Αμερική δεν είναι σε θέση να διαφεντεύει τον κόσμο ολόκληρο. Για τον Γκρέι , απαιτείται η αναγνώριση ότι δεν μπορούν να επιβληθούν τα δικά της ιδανικά σε όλους.
«Ανεπιθύμητα ιδανικά»
Γιατί; Διότι τα ιδανικά αυτά είναι σε πολλούς άλλους λαούς ανεπιθύμητα. Αν οι Αμερικανοί δεν το βλέπουν αυτό, είναι διότι διέπονται από μία βασική ιδέα στην οποία στηρίχθηκε η Αμερική εξαρχής: Σύμφωνα με το εν λόγω αφήγημα, σταδιακά όλες οι χώρες θ’ ασπάζονταν τη φιλελεύθερη οικονομία και πολιτική και, προς τον τούτο, θα μπορούσε η αμερικανική υπερδύναμη να τους «βοηθήσει», μεταδίδοντάς τους τις δικές της αρχές και αξίες. Η πραγματικότητα διέψευσε βίαια το όραμα αυτό.
Σύμφωνα με τον Γκρέι, ο «επιστημονισμός», η ιδεολογία που δεσπόζει ακόμη στον επιστημονικό χώρο, λέει ότι ο άνθρωπος είναι ένα αμιγώς βιολογικό ον, ένα «μηχάνημα» της φύσης που μπορεί κανείς να το στρέψει προς την επιθυμητή, για τον ίδιο, κατεύθυνση, φτάνει να του ασκήσει τον κατάλληλο συνδυασμού πειθούς και βίας.
Οι θετικιστές επιστήμονες και διανοούμενοι του 19ου αιώνα -ο Γκρέι τους αποδίδει καθοριστική σημασία στην ιστορία των ιδεών-έτειναν να συλλαμβάνουν το κακό σαν ένα είδος «έλλειψης», το οποίο μέλλει να εκλείψει σχεδόν αυτόματα, με την επιστημονική ή τεχνολογική πρόοδο.
Το κακό όμως, όπως και αν επιλέξουμε να το προσδιορίσουμε, δεν είναι μια απλή έλλειψη γνώσης και δυνατοτήτων.
Το καλό και το κακό
Το κακό όπως και το καλό είναι ενδόμυχες τάσεις του ανθρώπινου είδους, και παίρνει διαρκώς νέες μορφές ανάλογα με τα δεδομένα. Η επιστήμη, όπως και τα γεωπολιτικά συμφέροντα,δεν εξαλείφουν το κακό.
Απλώς το μετασχηματίζουν και του δίνουν νέα μορφή. Όπως λέει ο Τζον Γκρέι, η εμπειρία «είναι η προϋπόθεση της προόδου», αλλά ξεφεύγουμε από αυτήν για να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε τη δική μας λογική, αρνούμενοι την αλήθεια που μας καταστρέφει».
* Μιχάλης Ψύλος
[email protected]
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
