ΓΝΩΜΕΣ
24/12/2024 | 06:00
Η Συρία σε αχαρτογράφητα νερά: Τουρκία, Ισραήλ, Κούρδοι και ΗΠΑ περπατούν σε λεπτό παγο με αβεβαιο τέλος μετά από την πτώση του Άσαντ
Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ*, Λευκωσία
Η κατάσταση στη Συρία εξελίσσεται με τρόπο τραγικό για την χώρα αυτή και το λαό της αλλά και για όλη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ακόμη η κρίση στη Συρία και την περιοχή, θα έχει αναπόφευκτα επιπτώσεις και στο παγκόσμιο γεωπολιτικό γίγνεσθαι.
Ένας δικτάτορας, ο Άσαντ, του οποίου το καθεστώς όμως ήταν κοσμικό, ανατρέπεται από τους τζιχαντιστές-ισλαμιστές με την βοήθεια της Τουρκίας αλλά και αυτή του Ισραήλ και των Αμερικανών και η Δύση χειροκροτεί. Ο χρόνος θα δείξει πόσο σοβαρή είναι αυτή η επιλογή και η στήριξη σ’ένα καθεστώς ισλαμικών προδιαγραφών.
Ασφαλώς η Δύση έχει προϊστορία στο να παράγει τζιχαντιστές-ισλαμιστές που χρησιμοποιούσε εναντίον των αντιπάλων της. Και που στο τέλος όμως στρέφονταν και εναντίον της ίδιας.
Να θυμηθούμε πως δημιούργησαν τον Μπιν Λάντεν και τους ισλαμιστές του Αφγανιστάν από τους οποίους προέκυψε αργότερα η Αλ Κάιντα.
Να θυμηθούμε επίσης ότι στην πρώτη φάση του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, οι Αμερικανοί και η Δύση στήριξαν τους ισλαμιστές εναντίον του Άσαντ και στη συνέχεια υποχρεώθηκαν να στηρίξουν τους Κούρδους για να τους αντιμετωπίσουν.
Σήμερα η κατάσταση στη Συρία είναι περιπλεγμένη και χαώδης. Μπορεί οι τζιχαντιστές-ισλαμιστές να έχουν εγκατασταθεί στη Δαμασκό αλλά η χώρα είναι χωρισμένη σε διάφορες τοπικές επικράτειες που ελέγχουν διάφορες εθνότητες και οργανώσεις.
Ταυτόχρονα η Τουρκία κατέχει μια μεγάλη περιοχή της Συρίας, βομβαρδίζει τους Κούρδους και προσπαθεί να επεκτείνει την κατοχή της στο συριακό έδαφος. Την χώρα βομβαρδίζει επίσης ακατάπαυστα το Ισραήλ (480 και πλέον επιχειρήσεις) το οποίο προχώρησε επίσης στην κατοχή συριακού εδάφους πέρα από τα υψώματα του Γκολάν.
Υπάρχει μάλιστα ο φόβος ότι πιθανόν κάποια στιγμή το Ισραήλ να βρεθεί αντιμέτωπο με την Τουρκία μέσα στην ίδια την Συρία. Κάτι που δεν θα ήθελαν οι Αμερικανοί αφού θεωρούν και τις δύο χώρες συμμάχους τους που εξυπηρετούν με διαφορετικό τρόπο τα συμφέροντά τους.
Γι’ αυτό πήγε εσπευσμένα στην Άγκυρα ο Άντονι Μπλίνκεν, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, για να προσπαθήσει να αποφύγει τα χειρότερα. Οι Αμερικανοί θα πρέπει να ικανοποιήσουν ταυτόχρονα τις φιλοδοξίες της Τουρκίας αλλά την ίδια ώρα να μην την αφήσουν να καταλάβει το σύνολο των ελεγχόμενων από τους Κούρδους συριακών εδαφών.
Το καταστροφικό σενάριο
Δύσκολη εξίσωση. Ο κίνδυνος να θυσιαστούν οι Κούρδοι είναι πιθανός, μολονότι κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι είναι στρατηγική επένδυση Αμερικανών και Ισραήλ η δημιουργία κουρδικού κράτους. Δύσκολη εξίσωση επίσης να αποφύγουν μέσα στην ίδια τη Συρία ένα πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, αν οι δύο χώρες προχωρήσουν στην κατάκτηση νέων συριακών εδαφών.
Κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για τα αμερικανικά συμφέροντα αλλά και για την ίδια την Δύση. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα γίνει κάθε δυνατή προσπάθεια για να κρατηθούν κάποιες ισορροπίες. Είναι όμως γνωστό ότι ο κύκλος δεν τετραγωνίζεται εύκολα.
Από την άλλη είναι εκπληκτικό πως οι Αμερικανοί και η Δύση που μέχρι χθες θεωρούσαν τρομοκράτη τον Αλ Τζουλάνι και τον είχαν επικηρύξει με δέκα εκατομμύρια δολάρια, σήμερα τον ξεπλένουν και τον χειροκροτούν ως τον νέο ηγέτη της Συρίας, ελευθερωτή της χώρας.
Θα επιστρέψουν λέει στην Συρία τα εκατομμύρια των Σύρων προσφύγων. Αυτούς που βρίσκονται στην Τουρκία, πιθανόν ο Ερντογάν να τους εγκαταστήσει στις περιοχές που κατέχει ήδη η Τουρκία ή αυτές που θα κατακτήσει. Οι άλλοι όμως από την Γερμανία, την Ελλάδα, την Κύπρο και γενικά την Ευρώπη, πώς θα γυρίσουν πίσω σε μια κατεστραμμένη χώρα;
Στην Κύπρο ειδικά, χωρίς τους Σύρους θα καταρρεύσει η οικοδομική βιομηχανία. Παλιότερα ο δήμαρχος Πάφου, Φαίδων Φαίδωνος, εξήγησε πως οι εργολάβοι οικοδομών έκαναν «εισαγωγή» Σύρων για να τους χρησιμοποιήσουν ως εργάτες και τους κατεύθυναν να ζητήσουν πολιτικό άσυλο. Εξηγούσε πως ειδικά στη περιοχή Λεμεσού-Πάφου, όπου δεν πήγαιναν να εργοδοτηθούν Τουρκοκύπριοι στις οικοδομές, τους αντικαθιστούσαν με Σύρους.
Το θέμα των προσφύγων είναι βέβαια σύνθετο αφού και να υποθέσουμε ότι επιστρέφουν στη Συρία οι σημερινοί πρόσφυγες, το νέο καθεστώς τζιχαντιστών-ισλαμιστών θα δημιουργήσει με την καταπίεσή του νέους πρόσφυγες, όπως γίνεται πάντα με τα αυταρχικά-δικτατορικά καθεστώτα.
Με την Συρία έχουμε εισέλθει σε αχαρτογράφητα νερά. Αναλύσεις και εκτιμήσεις για το μέλλον της, για το μέλλον της περιοχής, υπάρχουν ήδη πολλές. Όμως το τοπίο είναι τόσο ρευστό και οι μεταβολές τόσο γρήγορες που οι όποιες προβλέψεις είναι αδύνατες.
Ειδικά όταν ο Τραμπ δηλώνει ότι οι Αμερικανοί δεν θα πρέπει να έχουν ανάμειξη στη Συρία. Δύσκολο να γίνει αυτό πράξη. Θα εγκαταλείψουν δηλαδή τους Κούρδους συμμάχους τους, θα αφήσον το Ισραήλ να συγκρουστεί με την Τουρκία; Και οι μεγάλοι χαμένοι της ανατροπής του Άσαντ, οι Ρώσοι και οι Ιρανοί θα παραμείνουν ήσυχοι στη γωνιά τους; Οι Ρώσοι βέβαια ελπίζουν ότι θα διατηρήσουν τις βάσεις τους στη Συρία, οι δε Ιρανοί ότι, αν και αποδυναμωμένοι, θα διατηρήσουν τον «Άξονα της Αντίστασης» στην περιοχή με τους Χούθι και την Χεσμπολάχ.
Αν και πολλοί αναλυτές θεωρούν κερδισμένη την Τουρκία από την ανατροπή του Άσαντ, εντούτοις θα έχει να αντιμετωπίσει στην χώρα αυτή τους Κούρδους και το Ισραήλ και από την άλλη δεν είναι τόσο βέβαιο ότι όταν θα εδραιωθεί το νέο καθεστώς στη Δαμασκό θα είναι πάντα υπάκουο στις εντολές της.
Υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες που προέκυψαν με την ανατροπή του Άσαντ. Η πιθανότητα μάλιστα να διαμελιστεί η Συρία, αν όχι επίσημα, τουλάχιστον ανεπίσημα, σε διάφορες επικράτειες, δεν μπορεί να αποκλειστεί και δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι αυτό θα είνα το μέλλον της χώρας.
Η Τουρκία είναι η μεγάλη ωφελημένη
Όσον αφορά εμάς. την Ελλάδα κα την Κύπρο, που οι σχέσεις μας με τους Άσαντ, πατέρα και υιό, ήταν πάντα σχετικά καλές και είχαμε την υποστήριξή της Συρίας στη διεθνή σκηνή για την Κύπρο, προκαλεί εντύπωση ο τρόπος με τον οποίο τους αποκηρύσσουμε σήμερα τόσο ωμά, ακουλουθώντας τον συρμό της Δύσης και χειροκροτώντας για δημοκράτες τους ισλαμιστές που εγκαταστάθηκαν στη Δαμασκό.
Λίγη αυτοσυγκράτηση δεν θα έβλαπτε. Άλλωστε αν η Τουρκία είναι η μεγάλη ωφελημένη από την πτώση του Άσαντ και αν πετύχει η νεοοθωμανική πολιτική της στη Συρία, θα είναι ακόμη πολύ πιο επικίνδυνη για τα δικά μας συμφέροντα.
Με αφορμή όσα συμβαίνουν στη Συρία, επιβεβαιώνεττα ότι η ανάγνωση του μέλλοντος δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση, ακόμη και για το μαντείο των Δελφών ή για τον μάντη Κάλχα! Και ότι τις σχέσεις των κρατών διέπουν πρωτίστως τα συμφέροντα και η ισχύς.
* Στέφανος Κωνσταντινίδης
Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.
[email protected]
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
