ΠΟΛΙΤΙΚΗ
23/12/2024 | 14:27
Αnnus horribilis το 2024 για τη μεταπολεμική Ευρώπη: Ανοδος της ακροδεξιάς, αμηχανία και ανορθόδοξες συμμαχίες της κεντροδεξιάς, σε κρίση η αριστερά
Το 2024, η Ευρώπη έκανε στροφή προς τα δεξιά. Όπως έδειξαν οι ευρωεκλογές , αλλά και οι δημοσκοπήσεις στη Γαλλία, την Πορτογαλία, το Βέλγιο και την Αυστρία το πολιτικό τοπίο έχει μετατοπιστεί προς τα δεξιά και την ακροδεξιά. Μια δυναμική που βασίζεται σε κοινές ρίζες.
«Σε γενικές γραμμές, παρατηρείται μια γενίκευση του δεξιού ριζοσπαστικού εκλογικού σώματος. Η γενίκευση αυτή εξηγείται από τη δυσαρέσκεια που εκφράζει ένας αριθμός πολιτών που αισθάνονται παραγκωνισμένοι και ότι έχουν αφεθεί στην τύχη τους» εξήγησε στο Euronews ο Pascal Delwit, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (ULB).
Αυτοί οι ψηφοφόροι αισθάνονται επίσης ότι «οι μεταναστευτικές ροές είναι πλέον πολύ μεγάλες» και «συμβάλλουν επίσης στο να διατηρούνται οι μισθοί σε πολύ χαμηλά επίπεδα» προσθέτει ο Pascal Delwit.
Για τον καθηγητή, δεν πρόκειται για ένα κυκλικό φαινόμενο, αλλά για ένα πολιτικό ρεύμα που παρατηρείται από τις αρχές του αιώνα.
«Πρόκειται για ένα κίνημα που υπάρχει εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια και το οποίο πραγματικά τείνει, πάντα θα βρίσκουμε εξαιρέσεις, αλλά τείνει να ανεβαίνει και ανεβαίνει με όλο και περισσότερα ριζοσπαστικά δεξιά κόμματα να μετέχουν στην κυβέρνηση ή να στηρίζουν κυβερνητικά σχήματα» προσθέτει ο Pascal Delwit.
Ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα
Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) σημείωσε σημαντική πρόοδο στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, κερδίζοντας 188 από τις 720 έδρες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ακολούθησαν οι Σοσιαλδημοκράτες (S&D) και η ακροδεξιά ομάδα Πατριώτες για την Ευρώπη, που κατέλαβαν 136 και 84 έδρες αντίστοιχα.
Το πολιτικό φάσμα έχει μετατοπιστεί προς τα δεξιά και την ακροδεξιά: η πλειονότητα των ευρωβουλευτών βρίσκεται πλέον στα δεξιά του ημικύκλιου, στο πλαίσιο του ΕΛΚ, της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), των Πατριωτών για την Ευρώπη και της Ευρώπης των Κυρίαρχων Εθνών.
Το “cordon sanitaire” , ο «υγειονομικό κλοιός» για να αποτραπεί η ακροδεξιά από το να κυβερνήσει έχει καταρρεύσει για τα καλά.
Ελλείψει ενιαίας πολιτικής πλειοψηφίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το ΕΛΚ μπορεί πλέον να παίξει διάφορα παιχνίδια, συμμαχώντας με τους Σοσιαλδημοκράτες, τους Φιλελεύθερους και τα κόμματα της ριζοσπαστικής δεξιάς.
Η ευρωπαϊκή εκτελεστική εξουσία, η οποία ανέλαβε καθήκοντα την 1η Δεκεμβρίου, κλίνει επίσης προς τα δεξιά, με 12 από τους 27 Ευρωπαίους Επιτρόπους – συμπεριλαμβανομένης της Προέδρου της Ursula von der Leyen – να ανήκουν επίσημα στο ΕΛΚ.
Εκλογικές νίκες
Εκτός από τις ευρωπαϊκές εκλογές, η Δεξιά και η Ακροδεξιά κέρδισαν μια σειρά από εθνικές εκλογές.
Στην Αυστρία, ο Herbert Kickl (FPÖ) ήρθε πρώτος στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου με 29% των ψήφων, το καλύτερο αποτέλεσμα για την ακροδεξιά σε αυτή τη χώρα των Άλπεων από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στο Βέλγιο, το συντηρητικό φλαμανδικό κόμμα N-VA ήρθε πρώτο στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου, ακολουθούμενο από το ακροδεξιό φλαμανδικό κόμμα Vlaams Belang. Έξι μήνες αργότερα, οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμη καταλήξει στο σχηματισμό ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Το πορτογαλικό κοινοβούλιο έχει επίσης στραφεί προς τα δεξιά. Η κεντροδεξιά αντιπολίτευση με επικεφαλής τον Luis Montenegro της Δημοκρατικής Συμμαχίας κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου.
Στη Γαλλία, η λίστα του Rassemblement National (RN) της Λεπέν κέρδισε τις ευρωεκλογές με ποσοστό άνω του 31% των ψήφων. Το ακροδεξιό κόμμα αναδείχθηκε επίσης πρώτο στον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών, με ποσοστό άνω του 29% των ψήφων.
Ωστόσο, το Ρεπουμπλικανικό Μέτωπο, που συνδύασε τις ψήφους του αριστερού μπλοκ του Nouveau Front Populaire (NFP) και των κεντρώων, απέτρεψε τελικά το RN από το να αναλάβει την εξουσία στον δεύτερο γύρο χάρη στην απόσυρση πολλών υποψηφίων που κατέλαβαν την τρίτη θέση.
Παρακμή της αριστεράς
Από την άλλη πλευρά, η αριστερά έχασε έδαφος στην Ευρώπη. Παραμένει στην εξουσία στη Δανία, την Ισπανία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία.
Στη Ρουμανία, η Αριστερά κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές παρά το ξέσπασμα της ακροδεξιάς. Οι προεδρικές εκλογές ακυρώθηκαν επίσης από το Συνταγματικό Δικαστήριο λόγω υποψιών για ρωσική ανάμειξη υπέρ του εθνικιστή υποψηφίου Călin Georgescu.
Όλα τα βλέμματα στρέφονται τώρα στη Γερμανία, όπου η κατάρρευση του συνασπισμού του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς (Σοσιαλδημοκράτης) θα οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές που θα διεξαχθούν στα τέλη Φεβρουαρίου. Οι εκλογές θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως αφύπνιση για το έτος 2025.
Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί μέρος της ίδιας δυναμικής, ακόμη και αν υπάρχουν διαφορές στις δύο πλευρές του Ατλαντικού για να εξηγηθεί αυτή η τάση.
Mε πληροφορίες από gr.euronews.com
