ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
10/11/2024 | 12:41
Η μυστηριώδης μετακίνηση του Skynet-1A: Τι κρύβεται πίσω από την αλλαγή τροχιάς του αρχαιότερου δορυφόρου του Ηνωμένου Βασιλείου; [video]
Ο παλαιότερος δορυφόρος του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Skynet-1A, αποτελεί ένα αίνιγμα που έχει τραβήξει την προσοχή των ειδικών στον τομέα του διαστήματος.
Εκτοξεύθηκε το 1969 για τη στήριξη των στρατιωτικών επικοινωνιών του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά σήμερα, περισσότερα από 50 χρόνια αργότερα, βρίσκεται σε μια θέση που κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει πώς έφτασε. Η απουσία στοιχείων σχετικά με τη μετακίνησή του, το ποιος την πραγματοποίησε, και για ποιο λόγο, έχουν γεννήσει ερωτήματα αλλά και θεωρίες συνομωσίας.
Η Ιστορία του Skynet-1A
Ο Skynet-1A κατασκευάστηκε από την αμερικανική εταιρεία Philco Ford και εκτοξεύθηκε από την αμερικανική πολεμική αεροπορία με πύραυλο Delta, περίπου την ίδια χρονιά που ο άνθρωπος πάτησε για πρώτη φορά στο φεγγάρι. Τοποθετημένος πάνω από την ανατολική ακτή της Αφρικής, ο δορυφόρος χρησιμοποιήθηκε για να εξασφαλίσει ότι το Λονδίνο μπορούσε να επικοινωνεί ασφαλώς με τις στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας, ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές.
Όπως εξηγεί ο Δρ Άαρον Μπέιτμαν σε μελέτη του για το πρόγραμμα Skynet, από τεχνολογική άποψη, ο Skynet-1A ήταν περισσότερο αμερικανικός παρά βρετανικός, καθώς η κατασκευή και εκτόξευσή του έγιναν στις ΗΠΑ. Ο Γκρέιαμ Ντέιβισον, ο οποίος υπήρξε υπεύθυνος για την πτήση του Skynet-1A από το κέντρο επιχειρήσεων της RAF στο Oakhanger τη δεκαετία του ’70, επιβεβαιώνει ότι οι Αμερικανοί είχαν αρχικά τον έλεγχο του δορυφόρου πριν τον παραδώσουν στην RAF. Ωστόσο, παραμένει άγνωστο αν και πότε ο έλεγχος επεστράφη ξανά στις ΗΠΑ.
Η ανεξήγητη μετακίνηση και οι επιπτώσεις της
Το σημείο στο οποίο βρίσκεται σήμερα ο Skynet-1A, είναι σχεδόν αδύνατο να εξηγηθεί μέσω των φυσικών νόμων της τροχιακής μηχανικής. Για να φτάσει ο δορυφόρος σε αυτή τη θέση, κάποιος θα έπρεπε να τον καθοδηγήσει μέσω ελιγμών πυραυλοκινητήρων, οι οποίοι πιθανότατα πραγματοποιήθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του ’70. Η ερώτηση παραμένει: ποιος πραγματοποίησε αυτή τη μετακίνηση και με ποιον σκοπό;
Το μυστήριο αυτό προκαλεί έκπληξη αλλά και ανησυχία. Ενώ ο Skynet-1A έχει πάψει να λειτουργεί, εξακολουθεί να περιφέρεται σε έναν “βαρύτητικο πηγάδι”, όπως το αποκαλεί ο Δρ Στιούαρτ Ίβς. Αυτή η θέση, στα 105 μοίρες δυτικά, τον φέρνει σε περιοδική επαφή με άλλα δορυφορικά συστήματα, αυξάνοντας τον κίνδυνο σύγκρουσης με ενεργούς δορυφόρους. Επειδή είναι νεκρός, η Βρετανία είναι υπεύθυνη για τυχόν ατύχημα που μπορεί να προκληθεί από τον δορυφόρο της.
Ο Δρ Ίβς, ο οποίος έχει αφιερώσει χρόνο και προσπάθεια στην έρευνα της κατάστασης του Skynet-1A, τονίζει ότι το πρόβλημα αυτό επηρεάζει σήμερα τους δορυφόρους στο γεωστατικό δακτύλιο. “Είναι σαν να περιφέρεται ένας ξεχασμένος μαρμάρινος όγκος στο βάθος ενός πηγαδιού, ο οποίος μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα σε οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο στο ίδιο σημείο,” αναφέρει.
Μία πιθανή εξήγηση
Η Ρέιτσελ Χιλ, διδακτορική φοιτήτρια στο University College London, έχει ερευνήσει τα Εθνικά Αρχεία και προτείνει μία λογική υπόθεση. Όταν το Oakhanger ήταν εκτός λειτουργίας για συντήρηση, η ομάδα του Skynet μεταφερόταν προσωρινά σε αμερικανικές εγκαταστάσεις, όπως το διάσημο “Μπλε Κύβο” στο Sunnyvale, στην Καλιφόρνια. Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας μεταβίβασης ελέγχου, είναι πιθανό ότι δόθηκε εντολή για τη μετακίνηση του Skynet-1A. Ωστόσο, δεν υπάρχει τεκμηρίωση που να το επιβεβαιώνει.
Τα επίσημα, αν και ελλιπή, αρχεία δείχνουν ότι το Oakhanger έχασε επαφή με τον δορυφόρο τον Ιούνιο του 1977. Είναι δυνατό, λοιπόν, να παραδόθηκε τότε στον έλεγχο των Αμερικανών, οι οποίοι στη συνέχεια τον εγκατέλειψαν σε μία θέση που δεν ανταποκρίνεται στα σημερινά πρότυπα για την ασφάλεια του διαστήματος.
Οι Κίνδυνοι του διαστημικού «σκουπιδιού»
Η ύπαρξη παλαιών δορυφόρων σε μη ασφαλείς θέσεις τροχιάς δημιουργεί αυξημένους κινδύνους για τη σύγχρονη διαστημική βιομηχανία. Όπως αναφέρει ο καθηγητής Μορίμπα Τζα από το Πανεπιστήμιο του Τέξας, αυτοί οι “ξεχασμένοι” δορυφόροι μπορούν να δημιουργήσουν “υπερ-διασπορές”, κατά τις οποίες η σύγκρουση ή η καταστροφή ενός δορυφόρου δημιουργεί χιλιάδες κομμάτια συντριμμάτων που μπορούν να απειλήσουν τη λειτουργία άλλων δορυφόρων.
Στη σημερινή εποχή, η διαχείριση των διαστημικών απορριμμάτων είναι προτεραιότητα. Τεχνολογίες αναπτύσσονται για τη συλλογή και απομάκρυνση διαστημικών σκουπιδιών από το γεωστατικό δακτύλιο, όπως η πρωτοβουλία της Βρετανικής Διαστημικής Υπηρεσίας για την απομάκρυνση παλαιών αντικειμένων από χαμηλότερες τροχιές. Οι Αμερικανοί και οι Κινέζοι έχουν επίσης δοκιμάσει τεχνικές για την απομάκρυνση ηλικιωμένων δορυφόρων.
Τι μπορεί να γίνει με το Skynet-1A
Το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου παρακολουθεί τον Skynet-1A μέσω του Εθνικού Κέντρου Διαστημικών Επιχειρήσεων, και ενημερώνει άλλους φορείς για πιθανές συγκρούσεις. Παρόλα αυτά, η απομάκρυνσή του μπορεί να αποδειχθεί αναγκαία. Αν και το κόστος και η τεχνολογική πρόκληση μιας τέτοιας αποστολής είναι μεγάλα, η ασφάλεια και η αποφυγή σύγκρουσης με ενεργούς δορυφόρους ίσως να την καθιστούν επιτακτική.
Ο Skynet-1A, μία εμβληματική παρουσία στην ιστορία του βρετανικού διαστήματος, έγινε χωρίς αμφιβολία σύμβολο των προβλημάτων που προκύπτουν από την εγκατάλειψη διαστημικών αντικειμένων. Το περιστατικό αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της διαστημικής βιωσιμότητας και της ευθύνης των κρατών για την ασφαλή διαχείριση των παλαιών τους αντικειμένων.
Σε έναν κόσμο όπου το διάστημα γίνεται ολοένα και πιο “γεμάτο”, το μέλλον του Skynet-1A και άλλων παλαιών δορυφόρων απαιτεί άμεση δράση, προτού η κληρονομιά τους γίνει πιο επικίνδυνη από ποτέ.
Με πληροφορίες από BBC
