epa11704650 Republican presidential candidate Donald J. Trump (C), joined on stage by his wife Melania Trump and their son Barron Trump (L), addresses supporters at the Election Night watch party in the West Palm Beach Convention Center in West Palm Beach, Florida, USA, 06 November 2024. EPA, CRISTOBAL HERRERA-ULASHKEVICH
Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ*, Λευκωσία
Μετά τη σαρωτική νίκη του Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές θα συνεχιστούν οι μακρόσυρτες αναλύσεις που θα εξηγούν την επιτυχία του αλλά κυρίως θα συνεχιστούν οι αναλύσεις για την πολιτική που θα ακολουθήσει την επόμενη τετραετία και για τις συνέπειές της τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο.
Και αυτό γιατί οι αμερικανικές εκλογές δεν επηρεάζουν μόνο τους Αμερικανούς και τη ζωή τους αλλά και ολόκληρο το πλανητικό χωριό μας που διασυνδέεται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την αμερικανική αυτοκρατορία.
Πολλά θα κριθούν από το ποιοι θα είναι οι συνεργάτες που θα επιλέξει και οι οποίοι θα επωμιστούν την ευθύνη της εφαρμογής της νέας αμερικανικής πολιτικής. Στην πορεία θα φανεί επίσης πόσα θα μπορέσει να πραγματοποιήσει από όσα υποσχέθηκε προεκλογικά.
Πολλά θα εξαρτηθούν επίσης από τις διαμάχες και τις συγκρούσεις των μεγάλων συμφερόντων που τον στήριξαν αλλά και αυτών που δεν τον στήριξαν και που βέβαια δεν θα εξαφανιστούν. Οι συγκρούσεις αυτών των συμφερόντων θα είναι έντονες. Θα καθορίσουν ενδεχομένως τη νέα αρχιτεκτονική της παγκόσμιας οικονομίας, αυτή του καπιταλιστικού συστήματος.
Πολλά θα εξαρτηθούν επίσης από το πως θα διαμορφωθούν οι νέες διεθνείς ισορροπίες. Ένας Αμερικανός Πρόεδρος είναι ισχυρός, διαθέτει σημαντικά μέσα δράσης και υλοποίησηςτης πολιτικής του, αλλά αυτά δεν είναι απεριόριστα.
Αν και ο ίδιος είναι απρόβλεπτος, θα είναι υποχρεωμένος και σε προσαρμογές που θα του επιβληθούν από τη διαμάχη των μεγάλων συμφερόντων και τις διεθνείς συγκυρίες. Πρόκειται όμως για μια ειδική περίπτωση ανθρώπου και πολιτικού και θα πρέπει να διερευνηθεί γιατί τον εμπιστεύτηκαν τόσοι πολλοί πολίτες με το βεβαρημένο παρελθόν που σέρνει.
Και κυρίως γιατί τον εμπιστεύτηκαν κοινωνικά στρώματα με χαμηλά εισοδήματα, τη στιγμή που είναι ταγμένος να υπηρετήσει τα μεγάλα συμφέροντα και να περιορίσει ακόμη περισσότερο και το ελάχιστο κοινωνικό κράτος που υπάρχει στις ΗΠΑ, ειδικά σε τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, και κάποια κοινωνικά προγράμματα.
Οι παραδοσιακές αμερικανικές ελίτ, το κατεστημένο, οι φιλελεύθεροι διανοούμενοι και καλλιτέχνες, απέτυχαν οικτρά τα τελευταία χρόνια και οδήγησαν τη χώρα σε ένα βαθύ διχασμό και μια κρίση ταυτότητας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η οικονομία διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο στην εκλογή του καθώς το επίπεδο της ζωής του μέσου Αμερικανού, ειδικά του λευκού, χειροτέρεψε κατά πολύ τα τελευταία χρόνια και υπήρξε φτωχοποίηση πολλών μεσαίων και μικρομεσαίων κοινωνικών στρωμάτων.
Ενδεχομένως αυτό θα υποχρεώσει μια κάποια Αριστερά να μετακινηθεί από τον ακραίο δικαιωματισμό και να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στα κοινωνικά προβλήματα που ταλανίζουν τον κόσμο.
Η εκλογή του θα ενισχύσει ταυτόχρονα και τη διεθνή Ακροδεξιά και τον συντηρητισμό σε όλο τον πλανήτη. Στην Ακροδεξιά θα μπορούσαν να αναφωνήσουν τώρα: Habemus Papam! Από την άλλη όμως θα βάλει ένα φρένο στην πολιτική ορθότητα και τις υπερβολές της όπως και στις υπερβολές του δικαιωματισμού.
Όσον αφορά την αμερικανική εξωτερική πολιτική, αυτή θα βρεθεί αντιμέτωπη με τους δύο μεγάλους πολέμους, αυτόν της Ουκρανίας και αυτόν της Μέσης Ανατολής. Και ενώ για τον πόλεμο της Ουκρανίας έχει εκφραστεί καθαρά ότι θα τον τερματίσει, γι’αυτόν της Μέσης Ανατολής η θέση του είναι απροσδιόριστη, λόγω των στενών σχέσεών του με τον Νετανιάχου.
Εντούτοις πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι ακόμη και στην Μέση Ανατολή θα προσπαθήσει να περιορίσει τον πόλεμο. Από την άλλη η Ευρώπη θα κληθεί να αναλάβει τις ευθύνες της και να πληρώσει η ίδια για την άμυνά της. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι η εξέλιξη της Ατλαντικής Συμμαχίας και πως θα διαμορφωθούν οι σχέσεις εντός του ΝΑΤΟ.
Το βέβαιο είναι ότι θα μεταφέρει το κέντρο βάρους της αμερικανικής πολιτικής στην Ασία για να αντιμετωπίσει τη ραγδαία άνοδο της Κίνας. Το πιθανότερο θα θελήσει να εμπλέξει και τους Ευρωπαίους σε μιας μορφής αντικινεζική εκστρατεία, κάτι που ασφαλώς δεν θα εξυπηρετεί τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
Ιδίως αν επιβάλει μια πολιτική προστατευτισμού και υψηλών δασμών που θα είναι καταστροφική για την Ευρώπη. Δεν έκρυψε άλλωστε ότι θα ήθελε να δει τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες να μετατρέπονται σε «αμερικανικές» και να μετακινούνται σε αμερικανικό έδαφος για να επιβιώσουν. Ίσως η πολιτική προστατευτισμού και απομονωτισμού που θα ακολουθήσει να υποχρεώσει τους Ευρωπαίους να αφυπνιστούν και να αντιμετωπίσουν από κοινού την αμερικανική αυτή απειλή.
Λίγη αμφιβολία υπάρχει ότι ο μεγάλος χαμένος της νέας αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής αλλά και της εμπορικής πολιτικής που θα υιοθετήσει ο Τραμπ, θα είναι η Ευρώπη. Η οποία θα κληθεί να αναλάβει και το κόστος της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.
Ίσως αυτό υποχρεώσει τους Ευρωπαίους να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις τους με την Ρωσία, προκειμένου να περισώσουν ότι περισώζεται με την χρήση ξανά φτηνής ρωσικής ενέργειας.
Το σίγουρο είναι ότι δεν θα πλήξουμε παρακολουθώντας τον Τραμπ και την πολιτική του τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Ένας νέος κόσμος αναδύεται μέσα από την παρακμή της αμερικανικής αυτοκρατορίας και της Δύσης γενικότερα.
Λίγη αμφιβολία υπάρχει ότι η εκλογή Τραμπ είναι το σύμπτωμα αυτής της παρακμής όπως την έχουν βιώσει στο παρελθόν και άλλες αυτοκρατορίες, από την Αθήνα του πέμπτου αιώνα και την Ρώμη ως τις νεότερες ευρωπαϊκές αποικιακές αυτοκρατορίες καθώς και την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Για την Ελλάδα και την Κύπρο οι αμερικανικοί σχεδιασμοί δεν πρόκειται να αλλάξουν. Θα είναι όμως μια δύσκολη εποχή, δεδομένων των ισορροπιών και των ίσων αποστάσεων που ο Τραμπ θα κρατήσει στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό. Με μια πιθανότητα μάλιστα να ευνοήσει την Τουρκία.
Η κατάσταση αυτή θα είναι ακόμη πιο δύσκολη με τις πολιτικές ελίτ της Αθήνας και της Λευκωσίας δεδομένες στους αμερικανικούς σχεδιασμούς και εθισμένες σε μιας μορφής υποτέλεια που δεν εξυπηρετεί τα εθνικά μας συμφέροντα. Επιπλέον, μια προστατευτική αμερικανική πολιτική που θα πλήξει την Ευρώπη,θα έχει πιο τραγικές συνέπειες για τους πιο αδύναμους κρίκους της στους οποίους συμπεριλαμβάνονται Ελλάδα και Κύπρος.
* Στέφανος Κωνσταντινίδης – [email protected]
Πανεπιστημιακός, ποιητής, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Από τον ίδιο εκδοτικό οίκο. κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21. Από τις Εκδόσεις «ΒΑΚΧΙΚΟΝ» κυκλοφορεί η ποιητική του συλλογή «μετα-ΛΕΞΗΜΑΤΑ» και από τις εκδόσεις «ΓΕΡΜΑΝΟΣ» το μυθιστόρημα του, «Εγώ, ο Αλέξης Λάμαρης».
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE