Ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου στη Μέση Ανατολή: Η Ευρώπη είναι απούσα και δεν διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, έστω διαμεσολαβητικό, στη διαχείριση της κρίσης…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σκληρό ισραηλινό πλήγμα σε καταυλισμό Παλαιστινίων προσφύγων στην Τζαμπάλια της Γάζας: 30 νεκροί μέσα σε μία ημέρα, 14 αγνοούμενοι

Αιματοκύλισμα, ξανά, σε διάφορες περιοχές του Λιβάνου: Τουλάχιστον 60 νεκροί από ισραηλινά πλήγματα, οίκος ευγηρίας επλήγη κατά την επίθεση της Χεζμπολάχ

Εντείνουν την οικονομική πίεση στο Ιράν οι ΗΠΑ: Κυρώσεις σε βάρος της πετροχημικής βιομηχανίας για την επίθεση στο Ισραήλ * Στο στόχαστρο και οι ναυτιλιακές εταιρίες

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία

Η τρομοκρατική επίθεση της Hamas έναντι του Ισραήλ την 7^η Οκτωβρίου του 2023 προκάλεσε μια ασύμμετρη κρίση στη Μέση Ανατολή μεταξύ του Ισραήλ και των τρομοκρατικών οργανώσεων, οι οποίες δρουν στην περιοχή με την υποστήριξη του Ιράν.

Αν και το Ιράν, σε τουλάχιστον δυο περιπτώσεις, επιτέθηκε από το έδαφός του στο Ισραήλ, φαίνεται πως δεν επιδιώκει έναν αμεσότερο, μεγάλο πόλεμο με το πολυμήχανο Ισραήλ.

Σε ένα πρώτο στάδιο και κατόπιν της επίθεσης της 7^ης Οκτωβρίου προέκυψαν ερωτήματα για την αμυντική ευαλωτότητα του Ισραήλ, κυρίως λόγω του εύρους της επίθεσης και του αριθμού των θυμάτων και των ομήρων.

Ωστόσο, αμέσως μετά την επίθεση, το Ισραήλ ξεδίπλωσε μια στρατηγική ολικής επίθεσης έναντι στη Hamas, έτσι ώστε να καταστρέψει τον εξοπλισμό της και να εξοντώσει υψηλόβαθμα στελέχη της με στόχο την απομείωση της οποιασδήποτε δυνατότητας ανασυγκρότησης και κατ’ επέκταση της δυνατότητας για τη διενέργεια παρόμοιων επιθέσεων.

• Παράλληλα, στόχος του Ισραήλ είναι η αποδυνάμωση και η σταδιακή εξόντωση της Hezbollah, καθότι δια μέσου της οργάνωσης, το Ιράν απειλεί και πλήττει την ασφάλεια του Ισραήλ στα σύνορά του με τον Λίβανο.

Με τον ίδιο τρόπο, το Ισραήλ εφαρμόζει μια στρατηγική εξόντωσης των Houthis στην Υεμένη και των σιιτικών οργανώσεων στη Συρία και στο Ιράκ, έτσι ώστε να απωλέσουν κάθε δυνατότητα διενέργειας επιθέσεων.

Σημειώνεται ότι βασική επιδίωξη του Ισραήλ δεν είναι μόνο η εξόντωση όλων των «πληρεξούσιων» του Ιράν, αλλά και η εξόντωση Ιρανών στρατιωτικών, οι οποίοι συνδράμουν στην οργάνωσή τους.

Με άλλα λόγια, το Ισραήλ εξαπέλυσε έναν ολοκληρωτικό αγώνα εξουδετέρωσης όλων των φιλοϊρανικών οργανώσεων, δηλαδή στην ταυτόχρονη διενέργεια στρατιωτικών επιχειρήσεων σε πέντε μέτωπα. Το έκτο μέτωπο είναι το ίδιο το Ιράν.

Αναμένεται η αποφασιστική απάντηση του Ισραήλ στην πυραυλική επίθεση του Ιράν της 1^ης Οκτωβρίου του 2024. Η σκληρή απάντηση του Ισραήλ ενδέχεται να οδηγήσει τη διένεξη στο απόγειο της κλιμάκωσής της.

Εδώ και σε ό,τι αφορά την κλιμάκωση, ένα χρόνο μετά την τρομοκρατική επίθεση της Hamas διαπιστώνεται ότι η αμερικανική επιρροή έναντι των επιλογών του Ισραήλ εξασθενεί. Το Ισραήλ δεν πειθαρχεί, δεν υπακούει και δεν προσαρμόζεται στις όποιες αντιλήψεις και πολιτικές περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας, τις οποίες επιδιώκει η Washington.

Τουναντίον, το Ισραήλ έχει τη δική του στόχευση και ακολουθεί τη δική του ατζέντα. Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών θα επηρεάσει προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ – Ισραήλ.

Από την άλλη μεριά, η Ευρώπη είναι απούσα και δεν διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, έστω διαμεσολαβητικό, στη διαχείριση της κρίσης ως όφειλε.

• Η πολυφωνία και οι εθνικές ατζέντες των κρατών – μελών και κατ’ επέκταση η προσπάθεια διαχείρισης άλλων θεμάτων, όπως λ.χ. το μεταναστευτικό και η ανάδυση ή επιστροφή ακροδεξιών συνασπισμών δεν αφήνουν περιθώρια ανάληψης πρωτοβουλιών για την αποκλιμάκωση της κρίσης.

Με άλλα λόγια, η Ευρώπη μάλλον αδυνατεί να διαχειριστεί την κρίση και ως εκ τούτου την ενδιαφέρει η όσο το δυνατόν λιγότερο επώδυνη διαχείριση των συνεπειών της.

Ωστόσο, η παρούσα κρίση στη Μέση Ανατολή αναδεικνύει την στρατηγική σημασία της Κύπρου, κράτους – μέλους της ΕΕ, εν είδει ενός σταθερού και αξιόπιστου δρώντα στην περιοχή, ο οποίος αξιοποιεί τη γεωστρατηγική και γεωπολιτική του θέση και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες.

* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Η θεμελιώδης ασυμβατότητα της δημοκρατίας με την εξουσία: Μπορεί το σημερινό πολιτικό σύστημα να αυτοαποκαλείται δημοκρατικό, αλλά δεν είναι…