Άνοιξε και περιμένει τo “Γκουαντάναμο της Ιταλίας”: Το… offshore κέντρο κράτησης μεταναστών στην Αλβανία προκαλεί ανησυχίες και πολλή κριτική [video]

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κύπρος-MED9: Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία ζητούν, σε κοινή τους δήλωση, να σταματήσουν άμεσα οι επιθέσεις του Ισραήλ κατά των κυανόκρανων

Τετραμερής Χριστοδουλίδη, φον ντερ Λάιεν, Μελόνι, Χουσείν για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών: Η Συρία και οι εθελοντικές επιστροφές στο επίκεντρο

Ευχαριστίες φον ντερ Λάιεν για την ετοιμότητα της Κύπρου να βοηθήσει για απομάκρυνση αμάχων και ανθρωπιστική βοήθεια: Στήριξη Λευκωσίας στο μεταναστευτικό

Έντονες αντιδράσεις από ανθρωπιστικές οργανώσεις και πολιτικούς έχουν προκαλέσει τα κέντρα κράτησης μεταναστών που λειτουργούν πλέον στην Αλβανία, στο πλαίσιο της αμφιλεγόμενης συμφωνίας με την Ιταλία.

Μετά από μήνες καθυστερήσεων, τα δύο κέντρα επεξεργασίας αιτημάτων ασύλου στη βόρεια Αλβανία είναι έτοιμα να υποδεχτούν έως και 36.000 άνδρες μετανάστες που διασώζονται κάθε χρόνο από τα διεθνή ύδατα, σύμφωνα με τον Ιταλό πρέσβη στα Τίρανα.

Η συμφωνία και οι αντιδράσεις

Η συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Αλβανίας, που υπογράφηκε το 2023, επιτρέπει στη Ρώμη να στέλνει μετανάστες στην Αλβανία για επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου τους, προτού αποφασιστεί αν θα παραμείνουν ή θα απελαθούν. Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, η οποία ανέλαβε την εξουσία το 2022 με αντι-μεταναστευτική ατζέντα, θεωρεί ότι αυτή η πρωτοβουλία θα ανακουφίσει τα κέντρα κράτησης στην Ιταλία και θα αποθαρρύνει τους μετανάστες να διασχίζουν επικίνδυνα τη Μεσόγειο, αναφέρει η ιστοσελίδα Politico.

Ωστόσο, η συμφωνία έχει δεχτεί σφοδρή κριτική από ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως η CILD (Ιταλικός Συνασπισμός για την Ελευθερία και τα Πολιτικά Δικαιώματα). Η δικηγόρος της CILD, Φεντερίκα Μπορλίτσι, χαρακτήρισε τα κέντρα «Ιταλικό Γκουαντάναμο», συγκρίνοντας τα με το περιβόητο στρατόπεδο κράτησης των ΗΠΑ στην Κούβα, όπου κρατούνταν ύποπτοι για τρομοκρατία χωρίς δίκη και υπέστησαν βασανιστήρια. Κατά την ίδια, η μεταφορά μεταναστών σε μια τοποθεσία εκτός της χώρας υπό την ευθύνη ιδιωτικών εργολάβων θα μειώσει την εποπτεία και θα αυξήσει τις παραβιάσεις των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αμφιλεγόμενες πρακτικές

Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Ιταλίας, το νέο πρόγραμμα θα επιταχύνει την επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου και θα επιτρέπει την άμεση απέλαση όσων αποτυγχάνουν να λάβουν άσυλο. Η Μελόνι δήλωσε ότι η συμφωνία αυτή αποτελεί «ένα νέο, θαρραλέο και πρωτοφανές βήμα» που θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για παρόμοιες συμφωνίες με άλλες χώρες εκτός ΕΕ. Μάλιστα, 15 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ήδη ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα εφαρμογής παρόμοιων μοντέλων.

Παρόλα αυτά, οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προειδοποιούν ότι η συμφωνία αυτή παραβιάζει το ευρωπαϊκό και ιταλικό δίκαιο, καθώς και τις οδηγίες του ΟΗΕ για τη μετανάστευση, οι οποίες ορίζουν ότι οι διασωθέντες στη θάλασσα πρέπει να μεταφέρονται στο κοντινότερο ασφαλές λιμάνι. Οι επικριτές επισημαίνουν ότι οι μετανάστες που θα σταλούν στην Αλβανία δεν θα έχουν επαρκή πρόσβαση σε νομική βοήθεια, ενώ η επιταχυνόμενη διαδικασία ασύλου δεν επιτρέπει την κατάλληλη αξιολόγηση των ευάλωτων ατόμων.

Ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Η Άννα Μπραμπίλα, εκπρόσωπος της οργάνωσης ASGI που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των μεταναστών, τόνισε ότι η επιλογή των μεταναστών που θα μεταφέρονται στην Αλβανία είναι προβληματική. Παρότι η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι οι ευάλωτες ομάδες, όπως οι γυναίκες, τα παιδιά και τα θύματα εμπορίας ανθρώπων, θα μεταφέρονται στην Ιταλία, η αναγνώριση αυτών των ατόμων δεν μπορεί να γίνεται αποτελεσματικά σε ένα πλοίο.

Η CILD έχει ήδη τεκμηριώσει τις άθλιες συνθήκες στα υπάρχοντα κέντρα κράτησης μεταναστών στην Ιταλία, με αναφορές για υπερπληθυσμό, ανεπαρκή συνθήκες υγιεινής και ελλιπή ιατρική και ψυχολογική περίθαλψη. Η μεταφορά των κέντρων αυτών στην Αλβανία, υποστηρίζουν, θα μειώσει περαιτέρω τις δυνατότητες εποπτείας και θα δημιουργήσει «πρόσφορο έδαφος για τη συνέχιση των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των κρατουμένων».

Πολιτική αντιπαράθεση

Η συμφωνία αυτή έχει προκαλέσει αντιδράσεις και στο πολιτικό πεδίο. Ο Αντζέλο Μπονέλι, ηγέτης της αντιπολιτευόμενης Πράσινης και Αριστερής Συμμαχίας, χαρακτήρισε τα κέντρα κράτησης «στρατόπεδα συγκέντρωσης» και δήλωσε ότι η δημιουργία τους δεν θα λύσει το μεταναστευτικό πρόβλημα. Κατά τον ίδιο, το πρόγραμμα αυτό είναι απλώς μια «διαφημιστική επιχείρηση», καθώς η μέγιστη χωρητικότητα των κέντρων, 3.000 άτομα το μήνα, δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης.

Ο Μπονέλι επεσήμανε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τον κόσμο ότι το μεταναστευτικό ζήτημα έχει λυθεί, όταν στην πραγματικότητα η μετανάστευση εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες όπως οι πόλεμοι και η κλιματική αλλαγή.

Οικονομικές προκλήσεις και ιδιωτικοί εργολάβοι

Το κόστος της συμφωνίας αποτελεί επίσης σημείο διαμάχης. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι το πρόγραμμα είναι ακριβό και αναποτελεσματικό. Η δικηγόρος Φεντερίκα Μπορλίτσι προειδοποίησε ότι η διαχείριση των κέντρων από ιδιωτικούς εργολάβους ενθαρρύνει την υπερπληθυσμό για λόγους κέρδους, καθώς οι εργολάβοι έχουν κίνητρο να φιλοξενούν περισσότερους μετανάστες από όσο επιτρέπουν οι υποδομές.

Η κατάσταση αυτή, σε συνδυασμό με την απομακρυσμένη τοποθεσία των κέντρων στην Αλβανία, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη διαφάνεια στη διαχείριση των μεταναστών.

Με πληροφορίες από Politico

Σε ύψιστη επιφυλακή το Ισραήλ ανήμερα του Γιομ Κιπούρ και μετά τον βομβαρδισμό ειρηνευτικών θέσεων σε Λίβανο και Γάζα: Απαντά η Χεζμπολάχ, σε αναμονή το Ιράν