Υπάρχει ρεαλιστική διέξοδος; Δυστυχώς απενεχοποιήσαμε και αποδεχθήκαμε ότι η τουρκική εισβολή του 1974, ήταν συνέπεια της σύγκρουσης Ελλήνων και Τούρκων της Κύπρου
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης απευθύνει χαιρετισμό στα εγκαίνια της έκθεσης «Γελοιογραφίες και Σκίτσα 1974-2024, 50 χρόνια κατοχή». Φωτογραφία Ανδρέας Λουκαίδης, ΓΤΠ, PIO
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΓΙΑΝΝΑΚΗ Λ. ΟΜΗΡΟΥ* – Λευκωσία
Στη μακρά πορεία του Κυπριακού, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, είναι ίσως η πρώτη φορά που η Κυπριακή Δημοκρατία και η ελληνική κυπριακή πλευρά βρίσκεται σε ρόλο παράκλητου για πραγματοποίηση συνομιλίων.
Με προβολή μιας άτεγκτης και εμμονικής θέσης, Τουρκίας-τουρκοκυπριακής πλευράς, ότι προϋπόθεση συμμετοχής σε συνομιλίες είναι η αναγνώριση χωριστής κυριαρχικής ισότητας, άρσης του λεγόμενου εμπάργκο και λύσης δύο κρατών.
Το γεγονός είναι αποκαρδιωτικό και κυρίως άκρως επικίνδυνο. Το ιστορικό των διακοινοτικών συνομιλίων, άκαρπων και ατελέσφορων, παγίωσε μια εικόνα εσωτερικής σύγκρουσης και στρέβλωσης του πραγματικού χαρακτήρα του Κυπριακού. Η Τουρκία βρίσκεται στο απυρόβλητο. Σε θέση τρίτου και εν πολλοίς καλόπιστου παρατηρητή.
Η παγίωση αυτής της εικόνας ήταν φυσικό να επηρεάσει και την οπτική του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) ως του βασικού παράγοντα προσπαθειών για λύση του Κυπριακού. Βαθμιαία τα Ηνωμένα Έθνη αφαίρεσαν την Τουρκία από το κάδρο του Κυπριακού.
- Χαρακτηριστικές οι κατά καιρούς εκθέσεις των Γενικών Γραμματέων του Διεθνούς Οργανισμού, στις οποίες μονίμως απουσιάζει η Τουρκία, η κατοχή, ο εποικισμός και οι έκνομες τουρκικές ενέργειες. Το Κυπριακό, είναι πλέον για τον ΟΗΕ, μια δικοινοτική διαφορά, ζήτημα μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και δημιουργίας κλίμακας ομαλότητας.
Πρόκειται για το πλέον τραγικό και άκρως επικίνδυνο αποτέλεσμα της εκ μέρους μας διαχείρισης των προσπαθειών λύσης του Κυπριακού. Αντί μιας σταθερής στρατηγικής για συνομιλίες με την Τουρκία, ως της αντίπαλης πλευράς, ως εισβολέα και παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου, διολισθήσαμε στην παγίδα των διακοινοτικών συνομιλίων αφήνοντας στο απυρόβλητο την Τουρκία.
Στην πραγματικότητα την απενεχοποιήσαμε και αποδεχθήκαμε ότι η τουρκική επέμβαση του 1974, ήταν συνέπεια της σύγκρουσης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Τραγικό μεν αλλά πραγματικό.
Είναι λογικό να προβάλλεται η άποψη ότι υπήρξε δικοινοτικό πρόβλημα και ότι προϋπήρχε του 1974. Ορθόν. Η λεγόμενη εσωτερική πτυχή του Κυπριακού, η δομή του κυπριακού κράτους, η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, μπορούν και πρέπει να συζητηθούν μεταξύ των δυο κοινοτήτων, όμως η διεθνής πτυχή του κυπριακού , η εισβολή, η κατοχή, τα στρατεύματα, οι εγγυήσεις, το μονομερές δικαίωμα επέμβασης, είναι θέμα των δύο κοινοτήτων;
Ασφαλώς όχι. Άλλωστε είναι για αυτό που νομιμοποιούνται τα Ηνωμένα Έθνη να έχουν ενεργό και πρωταγωνιστικό ρόλο στις προσπάθειες επίλυσης της κυπριακής κρίσης. Και οφείλαμε αμετακίνητα να επιμένουμε σε μια διαδικασία με παρούσα την Τουρκία. Σε μια διεθνή διάσκεψη στην οποία οι διεθνείς πτυχές του Κυπριακού θα αποτελούσαν την ημερήσια διάταξη.
Με ταυτόχρονη πραγματοποίηση διακοινοτικών συνομιλίων για το συνταγματικό μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας, δηλαδή τη μετεξέλιξή της σε ομοσπονδιακό πολίτευμα και σε καμία περίπτωση κατάργησής της.
Είναι πιθανόν να αντιταχθεί το επιχείρημα ότι τώρα είναι αργά για να επιχειρηθεί μια διαφοροποίηση της στρατηγικής μας. Και όμως στην πραγματικότητα είναι η μόνη ρεαλιστική διέξοδος ενώπιον των αδιεξόδων που έχουν συσσωρευθεί από την μέχρι τώρα διαχείριση. Ενώπιον μας έχουμε πλέον την τουρκική αξίωση των δύο κρατών, της κυριαρχικής ισότητας, της νομιμοποίησης των παράνομων οντοτήτων της λεγόμενης και παράνομης “τδβκ” (λειτουργία αεροδρομίου, λιμένα Αμμοχώστου, απευθείας εμπορίου).
Συνεπώς ή θα αποδεχθούμε, χάριν επανάληψης των συνομιλιών, τους όρους που θέτει η τουρκική πλευρά, κάτι που θα σημαίνει ντε γιούρε αποδοχή των τετελεσμένων της τουρκικής εισβολής και κατοχής, η θα επανέλθουμε στην πηγή της κακοδαιμονίας της κυπριακής κρίσης, επιδιώκοντας ρεαλιστικά μια αναμόρφωση της στρατηγικής μας.
Εγκαταλείποντας ευσεποθικές και ουτοπικές προσεγγίσεις και ενέργειες όπως η πρόσφατη μη άσκηση βέτο για την συμμετοχή του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών σε συνοδό Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την ίδια στιγμή που η Ευρωπαίκή Ένωση (Ε.Ε.) πραγματοποιεί την σύνοδο των Ευρωπαίων Υπουργών Εξωτερικών στις Βρυξέλλες και όχι στη Βουδαπέστη γιατί ο πρωθυπουργός Όρμπαν, της προεδρεύουσας Ουγγαρίας, επισκέφτηκε την Ρωσία που είναι χώρα εισβολέας. Κι εμείς δεν έχουμε ένσταση για την παρουσία του δικού μας εισβολέα!
Λέγεται συχνά ότι «η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού». Στην περίπτωση μας είναι φανερό ότι το μόνο εφικτό είναι μια εκ βάθρων αναδιαμόρφωση της στρατηγικής μας. Κάθε άλλη πρακτική είναι ουτοπία, χίμαιρες και το χειρότερο παράδοση άνευ όρων στους τουρκικούς σχεδιασμούς.
Σημείωση: Αφού είναι πλέον δεδομένη η συμμετοχή Φιντάν στο άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., οι Υπουργοί Εξωτερικών Κύπρου και Ελλάδας θα πρέπει να ενεργήσουν ώστε η Τουρκία να τεθεί προ των ευθυνών της για το Κυπριακό. Και να μην παραλείψουν να υπενθυμίσουν τις «κυπρογενείς» υποχρεώσεις της με βάση τα τελικά συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2005 και την αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους.
* Γιαννάκης Λ. Ομήρου
Πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων και της ΕΔΕΚ
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE