Η παγίδα του Θουκυδίδη: Το διεθνές σύστημα σε μετάβαση και ενώ διακυβεύεται η πορεία της Ελλάδας και της Κύπρου, που επέλεξαν τη «…σωστή πλευρά της Ιστορίας»!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κλείσιμο με άνοδο στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης λόγω του Πάουελ της FED: Oι δείκτες S&P 500 και Nasdaq σκαρφάλωσαν σε ιστορικά υψηλά

Αναβάλλεται για τον Σεπτέμβριο η ανακοίνωση της ποινής του Ντόναλντ Τραμπ στη δίκη του για την υπόθεση της πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς

Συνέντευξη στον Στεφανόπουλο και στο ABC News θα δώσει ο πρόεδρος Μπάιντεν: Κάνει μία τελευταία (ίσως) προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις για το θέμα της υγείας του

Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ*, Λευκωσία

Ένα από τα θέματα που επανέρχεται συχνά στη συζήτηση τον τελευταίο καιρό είναι αυτό της παρακμής της Ευρώπης.

Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για παρακμή της Δύσης γενικότερα. Μολονότι υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα στην ευρωπαϊκή παρακμή και αυτήν των ΗΠΑ. Διότι παρά τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει, η αμερικανική αυτοκρατορία δεν παύει να είναι μια υπερδύναμη, στρατιωτική και οικονομική.

Αντίθετα η Ευρώπη, της οποίας η υποχώρηση άρχισε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, βρίσκεται σήμερα σε κατάσταση αποδόμησης η οποία εκφράζεται καλύτερα με τα προβλήματα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωπες οι δύο ηγεμονικές χώρες της ΕΕ, η Γερμανία και η Γαλλία.

Το παράδοξο είναι ότι αυτή η παρακμή της Δύσης έρχεται λίγα χρόνια μετά τον υποτιθέμενο θρίαμβό της με την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο τρόπος με τον οποίο οι ΗΠΑ αντιμετώπισαν την μετασοβιετική εποχή, η αλαζονεία και οι αλόγιστοι αμερικανικοί πόλεμοί, έδειξαν και τα όριά της υπερδύναμης.

• Βεβαίως η παρακμή αυτή της Δύσης δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα των αμερικανικών πολέμων, που επέφεραν μόνο καταστροφές και κανένα θετικό αποτέλεσμα, αλλά είναι και η ταυτόχρονη μετατόπιση του κέντρου βάρους της οικονομίας και της ισχύος στην Ασία.

Αυτή η μετατόπιση του κέντρου βάρους της ισχύος προς την Ασία θα έπρεπε να είχε πείσει την Ευρώπη και τις ΗΠΑ για την ανάγκη να ενσωματώσουν στους ευρωπαϊκούς και τους δυτικούς θεσμούς την Ρωσία, προκειμένου να ενισχύσουν τον δυτικό πόλο ισχύος. Άλλωστε για αιώνες η Ρωσία ανήκε με τον πολιτισμό της, αλλά και ως μεγάλη δύναμη, στον ευρωπαϊκό χώρο και είχε λόγο για τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη.

Αυτό δεν έγινε παρά τις διαθέσεις που είχε δείξει η Μόσχα να ενσωματωθεί στον δυτικό κόσμο, μέχρι του σημείου να ζητήσει ακόμη και ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η ακρισία των Ευρωπαίων και κυρίως η αλαζονεία των Αμερικανών οδήγησαν τη Δύση να ασκήσει πολιτική ταπείνωσης απέναντι στη Ρωσία και επιπλέον με την επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, παρά τις υποσχέσεις που είχαν δοθεί στη Μόσχα ότι αυτό δεν θα γινόταν, να απειλήσει και την ίδια την ασφάλειά της.

Η τελευταία κυκλωτική κίνηση των Δυτικών έγινε με την ανατροπή της φιλορωσικής κυβέρνησης στο Κίεβο το 2014 και την προσπάθεια ένταξης ακόμη και αυτής της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Αυτό αποδεικνύει την έλλειψη στρατηγικής από μέρους της Δύσης που με την πολιτική της ώθησε την Ρωσία στον ασιατικό πόλο ισχύος και την ενσωμάτωσε στην ευρύτερη κινεζική στρατηγική που αποβλέπει στην ανάδειξη της Κίνας σε πλανητική υπερδύναμη. Αυτό φάνηκε και με την τελευταία επίσκεψη του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Βόρεια Κορέα και το Βιετνάμ.

Είναι φανερό ότι από τον πόλεμο στην Ουκρανία ο μεγάλος κερδισμένος είναι η Κίνα. Ο δε μεγάλος χαμένος είναι η Ευρώπη, ενώ και το μέλλον της αμερικανικής αυτοκρατορίας με τα εσωτερικά της προβλήματα, έκφραση των οποίων αποτελούν οι προσεχείς αμερικανικές εκλογές με δύο υποψηφίους που προκαλούν οίκτο, δεν παρουσιάζεται και τόσον ευοίωνο.

Οι αμερικανικές ελίτ, αλλά και οι Ευρωπαίοι, αντιμετωπίζουν ως εφιάλτη μια πιθανή επάνοδο του Τραμπ στην εξουσία. Μια τέτοια επάνοδος θα αναδείξει ακόμη περισσότερο τα αδιέξοδα της Ευρώπης και την λανθασμένη στρατηγική υποταγής της στα αμερικανικά συμφέροντα.

• Η αμερικανική κοινωνία ούτως ή άλλως είναι βαθιά διαιρεμένη, βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πρόβλημα ταυτότητας, το οποίο βεβαίως δεν θα λύσει ούτε ο τραμπισμός αλλά ούτε η παραμονή στην εξουσία ενός προέδρου που τρεκλίζει κυριολεκτικά, σωματικά και πνευματικά, όπως είναι ο Μπάιντεν.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλούν για την «παγίδα του Θουκυδίδη» που ο πόλεμος της Ουκρανίας επανέφερε στην επικαιρότητα. Η αυξανόμενη δύναμη της μιας από τις ηγεμονεύουσες σήμερα πλανητικές δυνάμεις, οδηγεί, λόγω του φόβου της άλλης, στον πόλεμο.

Κάπως έτσι επανέρχεται, με αναφορά πάντα στον Θουκυδίδη, και το φάντασμα της Σικελικής εκστρατείας της Αθήνας που σήμανε την αρχή του τέλους της αθηναϊκής αυτοκρατορίας. Υπάρχουν βεβαίως αναλογίες, αλλά ως γνωστόν η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται για δεύτερη φορά με τον ίδιο τρόπο παρά μόνο ως φάρσα.

Εξάλλου ο Θουκυδίδης στην ανάλυσή του, μίλησε για τα αίτια του πολέμου. Δεν προέβλεψε τον νικητή. Η δε «παγίδα του Θουκυδίδη» στην οποία γίνεται σήμερα αναφορά, δεν περιέχει καμιά πρόβλεψη για τις γεωπολιτικές ισορροπίες που θα προέκυπταν από έναν γενικευμένο μελλοντικό πόλεμο ή έστω και από τοπικούς πολέμους με έμμεση ή άμεση εμπλοκή μεγάλων δυνάμεων.

Το βέβαιον είναι ότι βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί οι γεωπολιτικές σφαίρες επιρροής.

Μέσα σε αυτό το θολό τοπίο κρίσης που αντιμετωπίζει η Ευρώπη αλλά και η Δύση γενικότερα, διακυβεύεται και η πορεία της Ελλάδας και της Κύπρου.

Οι δύο χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με την κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την Γάζα, ενώ την ίδια ώρα αντιμετωπίζουν και τον τουρκικό νέο-οθωμανικό επεκτατισμό και την προσπάθεια αναθεώρησης των συνόρων από μέρους της Άγκυρας.

• Η πολιτική της Αθήνας και της Λευκωσίας δεν στηρίζεται σε κάποια ολοκληρωμένη στρατηγική αντιμετώπισης του τουρκικού αναθεωρητισμού αλλά περιορίζεται σε ασύνδετες περιστασιακές κινήσεις τακτικισμού, εκτός στρατηγικού σχεδιασμού, για την αντιμετώπιση των εκάστοτε τουρκικών προκλήσεων και απειλών.

Χωρίς στρατηγική όμως και όραμα, υπάρχει ο κίνδυνος κάποια στιγμή Ελλάδα και Κύπρος να πληρώσουν το κόστος της παραμονής της Τουρκίας στο δυτικό μαντρί. Προπάντων που η επιλογή «της σωστής πλευράς της Ιστορίας» δεν αποτελεί καμιά εγγύηση για την εθνική τους ασφάλεια.

Άλλωστε είναι γνωστόν ότι στις μεγάλες γεωπολιτικές ανακατατάξεις μιας μεταβατικής εποχής, αυτοί που πληρώνουν το μεγαλύτερο κόστος είναι οι δεδομένοι με υπερβάλλοντα ζήλο, με τις αυταπάτες που έχουν ότι θα τους προστατεύσουν οι «στρατηγικοί τους εταίροι».

* Στέφανος Κωνσταντινίδης
Πανεπιστημιακός, ποιητής, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.
– [email protected]

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν φαίνεται να συνειδητοποιούν η ελίτ και η άρχουσα τάξη τις τεκτονικές αλλαγές στο πλανητικό σύστημα: Τα αδιέξοδα και οι αμαρτίες της Δύσης…