Η νέα κυβέρνηση των Εργατικών ανοίγει την πόρτα σε δανειακή σύμβαση με την Ελλάδα για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα: Μέρος της «επιθετικής γοητείας» του Στάρμερ;
FILE PHOTO: epa10998877 Visitors look at the Parthenon marbles, at the British Museum in London, Britain. EPA, ANDY RAIN
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η βρετανική εφημερίδα Times δημοσιεύει άρθρο του Max Kendix στο οποίο επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι για τον Λόρδο Βύρωνα ήταν «ιερά αντικείμενα που λεηλατήθηκαν από βέβηλα αγγλικά χέρια», ενώ για γενιές μανδαρίνων του υπουργείου Εξωτερικών αποδείχθηκαν αξιόπιστη πηγή διπλωματικών εντάσεων.
Τίτλος: «Labour opens door to loan agreement with Greece for Elgin Marbles» – «Οι Εργατικοί ανοίγουν την πόρτα σε δανειακή σύμβαση με την Ελλάδα για τα “Ελγίνεια” Μάρμαρα».
Υπότιτλος: «The sculptures could become part of Sir Keir Starmer’s ‘charm offensive’ to reset relations with Europe» – Τα Μάρματα θα μπορούσαν να γίνουν μέρος της «επιθετικής γοητείας» του Sir Keir Starmer για την επαναφορά των σχέσεων με την Ευρώπη.
Όπως σημειώνει:
Αλλά τώρα υπάρχουν ενδείξεις ότι η Downing Street εξετάζει το ενδεχόμενο να αναθέσει στα «Ελγίνεια Μάρμαρα» έναν νέο ρόλο – ως πρεσβευτές σε μια διεθνή επίθεση γοητείας.
Ο Sir Keir Starmer φαίνεται να έχει ανοίξει την πόρτα για την επιστροφή των θησαυρών στην Αθήνα εν μέσω μιας ευρύτερης προσπάθειας για «επαναφορά» των σχέσεων με την Ευρώπη, με τους Εργατικούς να δείχνουν ότι θα μπορούσαν να δεχτούν μια μακροπρόθεσμη συμφωνία δανεισμού μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και των Ελλήνων υπουργών.
Σύμφωνα με νόμο που ψηφίστηκε το 1963, τον οποίο οι Εργατικοί έχουν δηλώσει ότι δεν θα καταργήσουν, το Βρετανικό Μουσείο απαγορεύεται να επιστρέψει μόνιμα τα αντικείμενα. Ωστόσο, απαντώντας σε γραπτή ερώτηση στο κοινοβούλιο, υπουργός Πολιτισμού Chris Bryant δήλωσε ότι ο δανεισμός αντικειμένων θα είναι «θέμα των διαχειριστών» του μουσείου.
Σημείωσε την «εποικοδομητική συνεργασία» μεταξύ του George Osborne, προέδρου των διαχειριστών του μουσείου και πρώην υπουργού Οικονομικών, και των Ελλήνων υπουργών. Ο Osborne δήλωσε ότι υπάρχει «συμφωνία προς επίτευξη» με την Ελλάδα για την προσωρινή έκθεση των γλυπτών στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα.
Ο Bryant δήλωσε επίσης ότι χαιρετίζει την «επιτυχή» συμφωνία που συνήφθη από το V&A και το Βρετανικό Μουσείο τον Απρίλιο για την επιστροφή 32 χρυσών και ασημένιων αντικειμένων που εκλάπησαν από τη σύγχρονη Γκάνα πριν από 150 χρόνια. Ο δανεισμός διαρκεί τρία χρόνια με δυνατότητα παράτασης για άλλα τρία χρόνια. Επί Neil Kinnock τη δεκαετία του 1980, οι Εργατικοί υποστήριξαν την επιστροφή των μαρμάρων.
Η κυβέρνηση Blair δεν ακολούθησε αυτή την υπόσχεση, αλλά έγγραφα που δημοσιεύθηκαν πέρυσι έδειξαν ότι εξέτασε το ενδεχόμενο ενός «μακροπρόθεσμου δανείου» προς την Ελλάδα με την ελπίδα να κερδίσει υποστήριξη για την υποψηφιότητα του Λονδίνου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012.
Πιο πρόσφατα, οι θησαυροί αποτέλεσαν πηγή διπλωματικής διαμάχης. Τον Νοέμβριο, ο Rishi Sunak ακύρωσε μια συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη αφού ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε στο BBC ότι η κατοχή της ζωφόρου του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο ήταν σαν να «κόβεται στη μέση» η Μόνα Λίζα.
Τον Ιανουάριο του περασμένου έτους, όταν ήταν υπουργός Πολιτισμού η Michelle Donelan δήλωσε ότι τα γλυπτά «ανήκουν εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο» και ότι η επιστροφή τους θα «άνοιγε το κουτί της Πανδώρας» και θα ήταν ένας «επικίνδυνος δρόμος».
Μια πηγή των Εργατικών δήλωσε ότι η «νομική θέση επί του θέματος … παραμένει αμετάβλητη μεταξύ της προηγούμενης κυβέρνησης και της δικής μας», και επισήμανε μια επίσημη δήλωση της κυβέρνησης των Συντηρητικών ότι «υποστηρίζει πλήρως τη θέση των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου».
Ο Starmer συναντήθηκε με τον Μητσοτάκη τον Νοέμβριο, όπως και ο David Lammy, νυν υπουργός Εξωτερικών, και η Yvette Cooper, νυν υπουργός Εσωτερικών. Τότε, ο Sunak είχε κατηγορήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό ότι προσπαθεί να «επιδείξει υπεροψία και να αναμοχλεύσει ζητήματα του παρελθόντος», αφού προφανώς είχε διαβεβαιωθεί από την Αθήνα ότι τα γλυπτά δεν θα συζητούνταν.
Στις ερωτήσεις του πρωθυπουργού εκείνη την εβδομάδα, ο Starmer δήλωσε ότι η Ελλάδα ήταν «ένα αδελφό μέλος του ΝΑΤΟ, ένας οικονομικός σύμμαχος, ένας από τους σημαντικότερους εταίρους μας στην αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης» και ότι ο Sunak είχε «προσπαθήσει να ταπεινώσει» τον Έλληνα ομόλογό του.
Ο Starmer προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τη νίκη του και τη συμμετοχή του σε διάφορες διεθνείς συνόδους κορυφής για να αλλάξει τις σχέσεις με τις ευρωπαϊκές χώρες. Έχει πει ότι η κυβέρνησή του «σηματοδοτεί μια επανεκκίνηση στον τρόπο με τον οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο συνεργάζεται με τον υπόλοιπο κόσμο, με ταπεινότητα και κοινή προσπάθεια».
Δεν είναι σαφές αν η Ελλάδα θα συμφωνούσε σε δανεισμό, καθώς η κυβέρνησή της πιστεύει ότι αυτό θα νομιμοποιούσε τη νομική διεκδίκηση του Βρετανικού Μουσείου επί των αντικειμένων. Οι υπουργοί της χώρας έχουν χαρακτηρίσει τη θέση των μαρμάρων στο Λονδίνο ως «προϊόν κλοπής».
Στην Ελλάδα, τα γλυπτά θεωρούνται ευρέως ως έμβλημα του έθνους και ο Osborne προσπάθησε να εξασφαλίσει μια συμφωνία δανεισμού που θα επέτρεπε την επιστροφή τους στην Ελλάδα χωρίς αλλαγή του νόμου ή παραίτηση του μουσείου από τις αξιώσεις του.
Η βρετανική κοινή γνώμη φαίνεται σε γενικές γραμμές να συμφωνεί με την ελληνική θέση. Τον Ιανουάριο του περασμένου έτους, μια δημοσκόπηση της YouGov, που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Parthenon Project, το οποίο διεξάγει εκστρατεία για την επιστροφή των γλυπτών, έδειξε ότι το 53% των ενηλίκων του Ηνωμένου Βασιλείου υποστήριζε την επιστροφή, ενώ μόνο το 21% δήλωσε ότι αντιτίθεται σε μια τέτοια κίνηση.
Το Βρετανικό Μουσείο απορρίπτει την άποψη ότι ο Λόρδος Έλγιν «έκλεψε» τα γλυπτά, λέγοντας ότι «ενήργησε με πλήρη γνώση και άδεια των νομικών αρχών της εποχής τόσο στην Αθήνα όσο και στο Λονδίνο», και οι αρχές ήταν εκείνες της κατοχικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE