Η Γαλλία διπλή βόμβα στα θεμέλια της Ε.Ε.: Δεν είναι μόνον το προφανές, η νίκη ακροδεξιά, είναι πολύ περισσότερο η οικονομία και το Ευρώ – Εφιαλτικές προβλέψεις και σενάρια

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Γαλλία στις κάλπες, η Ευρώπη με κομμένη την ανάσα: Μπορεί η αυξημένη συμμετοχή να βάλει φρένο στην επέλαση της ακροδεξιάς; [βίντεο]

Τεράστια συμμετοχή στο Paris Pride υπό τον φόβο της εκλογικής νίκης της ακροδεξιάς στις βουλευτικές εκλογές

Βίαια επεισόδια διαδηλωτών- αστυνομίας έξω από το συνέδριο του AfD στο Εσεν: Σοβαρά τραυματίες δύο αστυνομικοί

Όσο πλησιάζουν οι  βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία και επιτείνεται η βεβαιότητα ότι η ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν θα κερδίσει την πλειοψηφία τόσο αυξάνεται η ανησυχία για το μέλλον όχι μόνον της χώρας αλλά και του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Είναι σαφές ότι βαδίζουμε σε αχαρτογράφητα νερά με τα εφιαλτικά σενάρια να επιστρέφουν και τις πιθανολογήσεις να σκορπούν τρόμο καθώς είναι προφανές ότι αν αποσταθεροποιηθεί ένας από τους δύο βασικούς πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε οι επόμενοι μήνες ή και τα επόμενα χρόνια θα είναι εφιαλτικά.

Την άποψη ότι η Γαλλία θα μπορούσε να πυροδοτήσει την επόμενη κρίση του ευρώ εκφράζει ανάλυση του Gideon Rachman που φιλοξενούν οι Financial Times.

Υπενθυμίζεται αρχικά ότι η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση  προηγείται επί του παρόντος στις δημοσκοπήσεις, με το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, έναν συνασπισμό που κυριαρχείται από την άκρα αριστερά, να ακολουθεί στη δεύτερη θέση.

• Όπως εκτιμά η εφημερίδα, στην καλύτερη περίπτωση, ένα κοινοβούλιο στο οποίο κυριαρχούν τα πολιτικά άκρα θα βύθιζε τη Γαλλία σε μια περίοδο παρατεταμένης αστάθειας, ενώ στη χειρότερη περίπτωση θα οδηγούσε στην υιοθέτηση σπάταλων και εθνικιστικών πολιτικών, που θα προκαλούσαν γρήγορα μια οικονομική και κοινωνική κρίση στη Γαλλία.

Μια γαλλική κατάρρευση θα γινόταν γρήγορα το πρόβλημα της ΕΕ. Θα υπήρχαν δύο κύριοι μηχανισμοί μετάδοσης. Ο πρώτος είναι δημοσιονομικός, ενώ ο δεύτερος είναι διπλωματικός.  Η Γαλλία βρίσκεται σε οικονομικό χάος. Το δημόσιο χρέος είναι 110% του ΑΕΠ και η σημερινή κυβέρνηση είχε δημοσιονομικό έλλειμμα 5,5% πέρυσι.

Τόσο η ακροδεξιά όσο και η άκρα αριστερά έχουν δεσμευτεί για μεγάλες αυξήσεις δαπανών και μειώσεις φόρων που θα διόγκωναν το χρέος και το έλλειμμα, ενώ παραβιάζουν τους κανόνες της ΕΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Bruno Le Maire, υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, έχει προειδοποιήσει ότι η νίκη για οποιοδήποτε από τα άκρα θα μπορούσε να οδηγήσει σε κρίση χρέους στη Γαλλία και εποπτεία των οικονομικών της χώρας από το ΔΝΤ ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο Le Maire έχει επισημάνει την αντίδραση στον «μίνι» προϋπολογισμό της κυβέρνησης Truss στη Βρετανία, για να υπογραμμίσει πόσο γρήγορα μπορούν να στραφούν οι αγορές ενάντια σε μια οικονομικά απερίσκεπτη κυβέρνηση.

Στην πραγματικότητα, μια γαλλική δημοσιονομική κρίση θα μπορούσε να είναι χειρότερη από την προσπάθεια της Βρετανίας με τη Liz Truss. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπήρχε ένας μηχανισμός για να απολυθεί άμεσα η Truss και να αποκατασταθεί η ορθολογική διαχείριση. Αυτό το έργο θα ήταν πολύ πιο δύσκολο στη Γαλλία, όπου η ακροδεξιά και η άκρα αριστερά έχουν εδραιωμένες ηγεσίες και δεν έχουν πιο σώφρονες, βασισμένους στην πραγματικότητα, πολιτικούς ως υποψήφιους αντικαταστάτες .

• Η δεύτερη μεγάλη επιπλοκή είναι ότι η Γαλλία είναι μία από τις 20 χώρες που χρησιμοποιούν το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα. Τι θα συνέβαινε εάν το ασφάλιστρο κινδύνου στα γαλλικά ομόλογα εκτινασσόταν στα ύψη;

Η ΕΕ διαθέτει πλέον μηχανισμούς για να παρέμβει στις αγορές ομολόγων. Θα ήταν όμως διατεθειμένες οι Βρυξέλλες ή το Βερολίνο να συμφωνήσουν σε μια τέτοια κίνηση, αν η κρίση είχε προκληθεί από μη χρηματοδοτούμενες γαλλικές δεσμεύσεις για δαπάνες; Η γερμανική κυβέρνηση αυτή τη στιγμή αγωνίζεται να βρει εξοικονόμηση δισεκατομμυρίων δολαρίων στον εθνικό της προϋπολογισμό. Γιατί θα έπρεπε να υποστηρίξει μια διάσωση για μια σπάταλη Γαλλία;

• Η γαλλική ακροδεξιά και η άκρα αριστερά έχουν επίσης ένα βαθύτατα ευρωσκεπτικιστικό προφίλ  – και ήδη παθαίνουν αλλεργία για τελεσίγραφα από τις Βρυξέλλες ενώ παράλληλα  εκφράζουν εχθρότητα προς τη Γερμανία.

Η εκλογική πλατφόρμα του RN κάνει λόγο για μια «βαθιά και ασυμβίβαστη απόκλιση» μεταξύ των κοσμοθεωριών της Γαλλίας και της Γερμανίας. Ο Jordan Bardella, ο οποίος είναι πιθανό να είναι υποψήφιος πρωθυπουργός του RN, απείλησε πρόσφατα να μειώσει τη συνεισφορά της Γαλλίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ κατά 2-3 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης χρέους, η οποία διήρκεσε για το καλύτερο μέρος μιας δεκαετίας, η περιφρόνηση της ΕΕ από την Αθήνα αντικαταστάθηκε τελικά από την απειλή αποβολής της Ελλάδας από το ευρώ – μια κίνηση που θα είχε καταστρέψει την αξία των ελληνικών αποταμιεύσεων. Αλλά η απομάκρυνση της Γαλλίας από το ευρώ -ή την ίδια την ΕΕ- είναι εντελώς αδιανόητη.

• Ολόκληρο το ευρωπαϊκό έργο έχει οικοδομηθεί γύρω από το γαλλογερμανικό ζευγάρι από τη δεκαετία του 1950. Είναι πολύ πιο πιθανό η Γαλλία να παραμείνει στην ΕΕ και το ενιαίο νόμισμα, αλλά να λειτουργεί ως το ‘κακό παιδί’. Αυτό θα κατέστρεφε την ευρωπαϊκή συνοχή και σταθερότητα, σε μια εποχή που η ΕΕ αγωνίζεται να ενωθεί απέναντι στην απειλή από τη Ρωσία.

Εάν ο Macron δεν παραιτηθεί (κάτι που φαίνεται απίθανο), θα συνεχίσει να εκπροσωπεί τη Γαλλία σε διεθνείς συνόδους κορυφής και συναντήσεις της ΕΕ. Όμως, εκτός απροόπτου, ο Γάλλος πρόεδρος είναι πιθανό να αναδυθεί από αυτές τις εκλογές ως ένα πρόσωπο μειωμένου κύρους. Μερικοί από τους Ευρωπαίους συναδέλφους του Macron  μπορεί να απολαύσουν ήσυχα το θέαμα του «Δία» να ταπεινώνεται. Αλλά ο συνολικός αντίκτυπος στην Ευρώπη μιας μειωμένης και θυμωμένης Γαλλίας θα ήταν ζοφερός. Τα αρχικά ένστικτα του RN θα ήταν να αντιμετωπίσουν τις Βρυξέλλες στο όνομα της γαλλικής κυριαρχίας. Αλλά οι ηγέτες της ακροδεξιάς έχουν δείξει κάποια επίγνωση τα τελευταία χρόνια ότι ο σκληροπυρηνικός ευρωσκεπτικισμός μπορεί να τρομάξει και να αποξενώσει τους ψηφοφόρους και τις αγορές.

Μετά την ήττα των προεδρικών εκλογών του 2017, το RN εγκατέλειψε αθόρυβα τη συζήτηση για αποχώρηση από το ευρώ. Μια οικονομική κρίση -σε συνδυασμό με μια αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο- μπορεί να οδηγήσει το RN να υποχωρήσει στα εθνικιστικά και συγκρουσιακά ένστικτά του. Εναλλακτικά, η πραγματικότητα της διακυβέρνησης μπορεί να την αναγκάσει να συμβιβαστεί με την ΕΕ.

Όσοι έχουν δυνατή μνήμη μπορούν να παραλληλίσουν την οικονομική κρίση στη Γαλλία με την αντίστοιχη στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν μια σοσιαλιστική κυβέρνηση προσπάθησε να εφαρμόσει μια ριζοσπαστική, αριστερή ατζέντα. Αυτή η κρίση οδήγησε τελικά στην άνοδο του Jacques Delors, πρώτα ως υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας και στη συνέχεια ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στις Βρυξέλλες, ο Delors προώθησε δραματικές προόδους στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την έναρξη του ενιαίου νομίσματος. Η ιστορία είναι απίθανο να επαναληφθεί με τον ίδιο τρόπο. Όμως η εμπειρία δεκαετιών δείχνει ότι είναι λάθος να στοιχηματίζει κανείς ενάντια στην ικανότητα της ΕΕ να ξεπερνά ακόμα και τις πιο θανάσιμες  απειλές, καταλήγει η εφημερίδα.

Financial Times [France could trigger the next euro crisis]

Για το ίδιο θέμα σε ανάλυση τους στο Reuters οι Francesco Canepa και Leigh Thomas, σημειώνουν μεταξύ άλλων

Τα υψηλά ελλείμματα της Γαλλίας τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια επισημαίνει το δημοσίευμα, καθώς και τα μεγάλα περιθώρια που έχει δώσει η ΕΕ στο μεγάλο, ιδρυτικό μέλος της, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες του “μπλοκ”. Η υπομονή αυτή συνεχίστηκε ακόμη και την περίοδο που η Ένωση υφίστατο την κρίση δημοσίου χρέους, η οποία σχεδόν βύθισε το ευρώ και ανάγκασε μικρότερα, πιο χρεωμένα έθνη όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, να υιοθετήσουν αιφνίδια μέτρα λιτότητας.

Το δημοσίευμα προειδοποιεί, ωστόσο, ότι οποιαδήποτε ανοχή για τον γαλλικό “εξαιρετισμό” μπορεί να τελειώσει, εάν οι πρόωρες εκλογές στη Γαλλία οδηγήσουν στον σχηματισμό μιας ευρωσκεπτικιστικής, ακροδεξιάς κυβέρνησης στο Παρίσι, που ενδεχομένως θα δημιουργούσε ένταση στις σχέσεις με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και θα δοκίμαζε τα ίδια τα θεμέλια του σχεδίου του ευρώ.

Η “Εθνική Συσπείρωση” (RN) της Marine Le Pen επιμένει ότι δεν θα τινάξει στον αέρα τον γαλλικό προϋπολογισμό. Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται ερωτήματα σχετικά με το πώς θα χρηματοδοτούσε εκτεταμένα σχέδια δαπανών, στο πλαίσιο των νέων δημοσιονομικών κανόνων της ευρωζώνης, και εάν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να παρέμβει για να βοηθήσει, εάν οι χρηματοπιστωτικές αγορές στραφούν κατά της Γαλλίας. «Εάν μία χώρα μπορεί απλώς να αγνοήσει τους κανόνες και παράλληλα να βοηθείται από την κεντρική τράπεζα, θα δημιουργηθούν πολλές αμφιβολίες για τη μελλοντική αξία του ευρώ και τη μελλοντική συνοχή του ευρώ», δήλωσε ο Holger Schmieding, οικονομολόγος στην Berenberg Bank.

Reuters [France may be next test of the euro’s foundations]

Ποιές είναι οι τελευταίες προβλέψεις 

Στη Le Figaro, νάλυση του Albert Zennou με τίτλο «Κλείνει η παρένθεση των Μακρονιστών;» σημειώνει μεταξύ άλλων:

• Περιορισμός του Κέντρου: Οι μακρονιστές βρίσκονται ανάμεσα σε ένα ανασυγκροτημένο μπλοκ της αριστεράς και στην κυριαρχία της Εθνικής Συσπείρωσης (RN) στα δεξιά, με αποτέλεσμα να περιορίζεται ο πολιτικός χώρος για το κόμμα του Μακρόν, Αναγέννηση (Renaissance).
• Περιορισμένη Εκπροσώπηση: Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα Αναγέννηση μπορεί να κερδίσει 70 έως 100 έδρες, αριθμός που δεν επαρκεί για να έχει σημαντική επιρροή στη Βουλή ή για να σχηματίσει συνασπισμό.
• Επιστροφή του Διχασμού Δεξιά-Αριστερά: Παρά την προσπάθεια του Μακρόν να υπερβεί τον διχασμό δεξιά-αριστερά, οι παραδοσιακές πολιτικές διαιρέσεις επανεμφανίζονται. Η αριστερά συντάσσεται γύρω από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, ενώ η δεξιά κυριαρχείται από την Εθνική Συσπείρωση.
• Ριζοσπαστικοποίηση: Υπάρχει αυξημένη αναζήτηση ριζοσπαστικότητας, με την αριστερά να κυριαρχείται από ριζοσπαστικές ομάδες όπως η Ανυπότακτη Γαλλία και τη δεξιά από την Εθνική
• Συσπείρωση της Λεπέν. Η Μαρίν Λε Πεν απορρίπτει την ταμπέλα της δεξιάς και η Εθνική Συσπείρωση προσπαθεί να προσελκύσει ένα ευρύτερο εκλογικό κοινό.
• Πιθανή Λήξη του Μακρονισμού: Η εκλογική αποτυχία των μακρονιστών θα μπορούσε να σηματοδοτήσει το τέλος του μακρονισμού ως μια προσωρινή παρένθεση στην πολιτική ιστορία της Γαλλίας.

Le Figaro [La parenthèse macroniste est-elle en train de se refermer ?]

Μπορεί το RN να αποκτήσει απόλυτη πλειοψηφία;

Le Figaro Claire Conruyt Τους λόγους αποτυχίας των μακρονιστών, τη μη δυνατότητα νίκης της Αριστεράς, το ενδεχόμενο απόλυτης πλειοψηφίας του κόμματος της LePen και συγκατοίκησης αναλύει σε συνέντευξη του ο Jérôme Jaffré, πολιτικός αναλυτής, πρώην αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Sofres, δ/ντής του Cecop ((Κέντρο Μελετών και Γνώσης της Κοινής Γνώμης) και συνεργάτης του Cevipof.

Επισημαίνει τη «βαθιά αντιδημοφιλία» στην κοινή γνώμη του Emmanuel Macron, αλλά και την έλλειψη αξιοπιστίας των τριών ανταγωνιστικών μπλοκ, τονίζοντας, ότι κανένα από τα προγράμματά τους δεν την πείθει. Όπως παρατηρεί, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την πιθανότητα κύρωσης της εξουσίας στον πρώτο γύρο και επιλογής του λιγότερο κακού στον δεύτερο, με αποτέλεσμα αντί για επίλυση της πολιτικής κρίσης, η διάλυση θα μπορούσε κάλλιστα να την ενισχύσει μακροπρόθεσμα.

Αναφέρεται στην αύξηση των ποσοστών για το κόμμα του Macron, γύρω στο 20%, σε σύγκριση με τα ποσοστά στις ευρωεκλογές, τονίζοντας ωστόσο ότι παρ’ όλα αυτά εξακολουθεί να υπάρχει έντονη εχθρότητα στο πρόσωπό του από το λαϊκό εκλογικό σώμα και απώλεια των ψηφοφόρων του το 2022, όπως δείχνει και έρευνα του Ifop, σύμφωνα με την οποία μόνο το 58% των ψηφοφόρων των Μακρονιστών στον πρώτο γύρο του 2022 θέλει να ψηφίσει ξανά για έναν υποψήφιο του κόμματος. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό που έρχεται είναι ένας σεισμός, με δεκάδες εκλεγμένους του RN στον πρώτο γύρο, μια μαζική εξάλειψη υποψηφίων Μακρονιστών – συμπεριλαμβανομένων των απερχόμενων βουλευτών – ή στην καλύτερη περίπτωση μια πρόκριση στην συνώνυμη με την αποτυχία τρίτη θέση. Για τον δεύτερο γύρο βλέπει μονομαχία μεταξύ του RN και της αριστεράς.

Για το ενδεχόμενο να νικήσει η Αριστερά, εκτιμά ότι, παρουσιάζοντας ένα μαξιμαλιστικό πρόγραμμα σε δημοσιονομικό επίπεδο, ριζοσπαστικό για τους θεσμούς και μακριά από την φιλοευρωπαϊκή της αγκυροβόληση, δεν πληροί τις προϋποθέσεις για νίκη, υπογραμμίζοντας ότι το Μέτωπο δεν είναι πολύ δημοφιλές, αφού μόνο ένας στους πέντε εργάτες ετοιμάζεται να του δώσει την ψήφο του, το χαμηλότερο ποσοστό στην ιστορία της αριστεράς. Κατά την άποψή του, ο τελικός στόχος της φαίνεται να περιορίζεται στο να γίνει η κύρια δύναμη αντιπολίτευσης ενάντια σε ένα νικηφόρο RN και στη συνέχεια να καθιερωθεί ως η δύναμη εναλλαγής.

Συμφωνεί με την άποψη, ότι το RN κατάφερε την εκλογική και πολιτική διεύρυνσή του, δεδομένου, ότι περίπου το 60% των εργαζομένων θέλει να το ψηφίσει, επισημαίνοντας την ύπαρξη ξεκάθαρα μια διάστασης κοινωνικής εκδίκησης σε αυτή την επιλογή, αλλά και την υπερψήφιση από σημαντικό μέρος του κλασικού δεξιού εκλογικού σώματος.

Κατά τον ίδιον, το RN έχει μια πραγματική πιθανότητα να αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στο τέλος του δεύτερου γύρου, ακόμη και με το 35% των ψήφων στον πρώτο, επωφελούμενο από το αποτέλεσμα της ώθησης μιας αριστεράς, που εξακολουθεί να κυριαρχείται από το LFI.

Σχετικά με την διαμόρφωση του πολιτικού πεδίου μετά τον δεύτερο γύρο σημειώνει την ύπαρξη ορισμένων αγνώστων παραμέτρων, όπως το αν θα παραμείνει ή όχι ο υποψήφιος που θα καταλάβει την τρίτη θέση, αν οι Μακρονιστές θα αποφασίσουν να αποσύρουν τον υποψήφιό τους, αν θα παραμερίσουν υπέρ ενός σοσιαλιστή ή οικολόγου υποψηφίου και φυσικά των Ρεπουμπλικάνων, το οποίο, κατά τη γνώμη του, θα ήταν και ένας τρόπος προετοιμασίας ενός ανακαινισμένου ρεπουμπλικανικού μπλοκ. Τέλος, σε περίπτωση μονομαχίας του «Νέου Λαϊκού Μετώπου» εναντίον του «Ensemble pour la République», διερωτάται αν και κατά πόσον οι ψηφοφόροι του RN θα δώσουν προτεραιότητα στον αντιμακρονισμό τους ή στο ενδιαφέρον τους να μειώσουν τον αριθμό των αριστερών εκλεγμένων αξιωματούχων;

Ως προς τη συμβίωση Macron – Bardella, υποστηρίζει, ότι ο Emmanuel Macron θα κατηγορηθεί πρώτα ότι διέλυσε την Εθνοσυνέλευση τη χειρότερη στιγμή, ότι δολοφόνησε τη συντριπτική πλειοψηφία των δικών του βουλευτών και ότι παρέδωσε την εξουσία στο RN, ωστόσο θεωρεί, ότι θα έβρισκε αμέσως σημαντικό πολιτικό ρόλο, κρατώντας το Μέγαρο των Ηλυσίων χωρίς να παραιτηθεί, αποφεύγοντας το προηγούμενο των Mac Mahon (1879) και Millerand (1924).

Κατά την άποψή του, θα μπορούσε να βοηθήσει στην εμφάνιση ενός νέου ‘κεντρικού τετραγώνου’ το 2027 και μάλιστα να δρομολογήσει δικό του υποψήφιο. Θα γινόταν έτσι για άλλη μια φορά σημείο υποστήριξης για όλους εκείνους που δεν επιθυμούν μόνιμη εγκατάσταση του RN στον έλεγχο της χώρας.

Le Figaro Jérôme Jaffré: «Le RN a des chances réelles d’obtenir une majorité absolue»

Αλυτο σταυρόλεξο οι γαλλικές εκλογές: Ο κομματικός πολυκερματισμός, η δραματική υποχώρηση Μακρόν και η επικείμενη πρωτιά της Λεπέν-Οι πιθανοί κυβερνητικοί συνδυασμοί