Αφησαν πίσω τους πολιτιστικό θησαυρό, ήταν όμως βαριά εργαζόμενοι: Οστεοαρθρίτιδα, πονοκέφαλοι, ίσως και σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα ταλάνιζαν τους Αιγύπτιους γραφείς
File Photo A tomb guardian uses a mirror to reflect light from outside onto the tomb’s wall paintings in order to better view them at the tomb of Menna in al Qurna near Luxor Sunday 03 December 2006. The tomb of the “Scribe of the Fields of the Lord of the Two Lands of Upper and Lower Egypt” is famous for its scenes of ancient Egyptian life and ceremonies such as the one depicted here showing the annual pilgrimage to Abydos. EPA/MIKE NELSON
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Από προβλήματα στη μέση μέχρι καταπόνηση των ματιών, η εργασία στο γραφείο μπορεί να επιβαρύνει το σώμα.
Φαίνεται όμως ότι οι κίνδυνοι αυτοί δεν είναι καινούριοι: ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι Αιγύπτιοι γραφείς υφίσταντο βλάβες στους γοφούς, τα σαγόνια και τους αντίχειρές τους ως αποτέλεσμα της εργασίας τους.
Οι ειδικοί που μελέτησαν τα λείψανα γραφέων που θάφτηκαν στη νεκρόπολη του Αμπουσίρ της Αιγύπτου μεταξύ του 2700 και του 2180 π.Χ. λένε ότι, σε σύγκριση με τους άνδρες που αναλάμβαναν άλλες εργασίες, οι διοικητικοί υπάλληλοι παρουσίαζαν σημάδια εκφυλιστικών αλλαγών στις αρθρώσεις.
«Η μελέτη μας αναμένεται να δώσει απάντηση στο ερώτημα ποιοι παράγοντες επαγγελματικού κινδύνου σχετίζονταν με το “επάγγελμα” του γραφέα στην αρχαία Αίγυπτο», δήλωσε η Petra Brukner Havelková, βασική συγγραφέας της μελέτης, στο Εθνικό Μουσείο της Πράγας. Η ίδια πρόσθεσε ότι η εργασία θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει στην ταυτοποίηση των γραφέων μεταξύ σκελετών ατόμων των οποίων οι τίτλοι ή το επάγγελμα δεν ήταν γνωστά.
Στο περιοδικό Scientific Reports, η ομάδα ανέφερε πώς ανέλυσε τα λείψανα 69 ενήλικων ανδρών από το Αμπουσίρ που χρονολογούνται στην τρίτη χιλιετία π.Χ., 30 από τους οποίους ήταν γνωστό ότι ήταν γραφείς.
Καθώς μόνο το 1% του πληθυσμού ήταν σε θέση να διαβάζει και να γράφει, οι άνδρες αυτοί είχαν αυξημένη κοινωνική θέση και αναλάμβαναν κρίσιμες διοικητικές εργασίες. Η Veronika Dulíková, συν-συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο Charles της Πράγας, δήλωσε ότι οι γραφείς άρχιζαν να εργάζονται ως έφηβοι σε μια επαγγελματική σταδιοδρομία που μπορεί να διαρκούσε δεκαετίες.
Σκελετικές αλλαγές
Ωστόσο, φαίνεται ότι η δουλειά αυτή είχε αντίκτυπο. Τα σκελετικά χαρακτηριστικά των γραφιάδων περιελάμβαναν οστεοαρθρίτιδα στις αρθρώσεις μεταξύ της κάτω γνάθου και του κρανίου, της δεξιάς κλείδας, του δεξιού ώμου, του δεξιού αντίχειρα, του δεξιού γόνατος και της σπονδυλικής στήλης – ειδικά στον αυχένα. Η ομάδα διαπίστωσε επίσης αποκαλυπτικά σημάδια σωματικής καταπόνησης στο βραχιόνιο οστό και στο αριστερό ισχίο, καθώς και κοιλότητες στις επιγονατίδες και αλλαγές στον δεξιό αστράγαλο.
Αν και οι ερευνητές σημείωσαν ότι ορισμένες από τις αλλαγές θα μπορούσαν να έχουν επηρεαστεί από το γεγονός ότι ορισμένοι από τους γραφείς ήταν μεγαλύτεροι σε ηλικία κατά το θάνατο, τα αποτελέσματα συμφωνούν με τις στάσεις σταυροπόδι ή οκλαδόν με ένα πόδι στις οποίες έχουν απεικονιστεί οι γραφείς, με τα χέρια τους να μην υποστηρίζονται και το κεφάλι τους προς τα εμπρός – μια στάση που ασκεί πίεση στη σπονδυλική στήλη. Οι αλλαγές γύρω από το σαγόνι θα μπορούσαν επίσης να συνδεθούν με τέτοιες στάσεις ή με τη συνήθεια των γραφιάδων να μασάνε τα εργαλεία τους.
Η ερευνήτρια δήλωσε ότι είναι πολύ πιθανό οι γραφείς να υπέφεραν από πονοκεφάλους τουλάχιστον περιστασιακά, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι υπέφεραν επίσης από εξάρθρωση των γνάθων τους. «Δεν θα με εξέπληττε αν υπέφεραν επίσης από σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα στο χέρι, αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε να το εντοπίσουμε αυτό στα οστά», είπε.
Η καθηγήτρια Sonia Zakrzewski, ειδική στη βιοαρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα, εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη μελέτη.
«Είναι μια πολύ ωραία υπόθεση, καθώς γνωρίζουμε ότι η επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα οδηγεί σε σκελετικές αλλαγές και αυτές είναι πολύ εύλογες δραστηριότητες», είπε.
Ωστόσο, η καθηγήτρια Alice Roberts του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ δήλωσε ότι χωρίς συγκρίσεις σε σύγχρονους ανθρώπους, είναι δύσκολο να υποστηριχθεί ότι οι αλλαγές που εντοπίστηκαν συνδέονται πραγματικά με δραστηριότητες και στάσεις που σχετίζονται με το να είσαι γραφέας.
Με πληροφορίες από Guardian
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE