Δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής. Τα “Ματωμένα Χριστούγεννα” του 1963 ήταν μόνο ένας σταθμός σε μια σειρά γεγονότων, που αποτελούν την κυπριακή τραγωδία. Φωτογραφία Φιλελεύθερος
Αυτές της άγιες μέρες που ο καθένας μας προετοιμάζεται με τον δικό του τρόπο να υποδεχθεί την γέννηση τον θεαναθρώπου, το μυαλό μας στρέφεται 60 χρόνια πίσω σε εκείνα τα μαύρα Χριστούγεννα του 1963.
Μόλις τρία χρόνια μετά την ίδρυση της κολοβής ανεξαρτησίας της Κύπρου, ο λαός μας δυστύχησε να εορτάσει τα τέταρτα Χριστούγγενα του νεοσύστατου κράτους μέσα λίμνη αίματος αλλά και τρόμου για την επόμενη μέρα.
Στις 29 Νοεμβρίου 1963 οι Τουρκοκύπριοι βουλευτές με όπλο τους το δικαίωμα της αρνησυκυρίας που προνοείται στο δοτό Σύνταγμα του 1960, καταψήφισαν τον κρατικό προϋπολογισμό σηματοδοτώντας την παράλυση της κρατικής μηχανής έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους την αναζωπύρωση των δόλιων οραματισμών τους για διχοτόμηση της Κύπρου.
Οι επιτήδειοι ουδέτεροι και πάντα δόλιοι Βρετανοί, που εγγυήθηκαν μαζί με την Τουρκία και την Ελλάδα την ανεξαρτησία της Κύπρου, έσπευσαν να στηρίξουν την πρόταση Μακαρίου για συνταγματική μεταρρύθμιση, όχι για ομαλοποίηση της κατάστασης αλλά για να συρθεί ο τόπος σε περιπέτειες. Όπερ και εγένετο.
Στις 16 Δεκεμβρίου η τουρκοκυπριακή πλευρά απάντησε αρνητικά στην πρόταση Μακαρίου, πυροδοτώντας ουσιαστικά τον εκρηκτικό μηχανισμό της πολιτικής σύγκρουσης, μεταξύ των δύο κοινοτήτων με τις υπόκοφες ευλογίες των Βρετανών οι οποίοι σε αρμονική συμπαιγνία με την Άγκυρα έθεσαν σε πορεία επανεκκίνησης το αποικιοκρατικό τους απωθημένο για διχοτόμιση της νήσου.
Το βράδυ της 20ης προς 21η Δεκεμβρίου ομάδα Ελληνοκυπρίων αστυνομικών έχοντας πληροφορίες για μεταφορά όπλων από τουρκοκυπριακά οχήματα, ανέκοψαν στη Λευκωσία ένα από αυτά, αλλά ο οδηγός του αρνήθηκε επίμονα τον έλεγχο.
Μέσα σε ελάχιστο διάστημα οι Ελληνοκύπριοι αστυνομικοί περικυκλώνονται από εκατοντάδες οργισμένους Τ/κ που τους απειλούν φραστικά, ενώ στην έκκλησή τους για ενισχύσεις, καταφθάνουν ένας Τ/κ αξιωματικός με δύο Τ/κ αστυνομικούς. Στην προσπάθεια διαφυγής τους από το μαινόμενο πλήθος, οι Ε/κ αστυνομικοί απαντούν στην επίθεση πυροβολώντας και σκοτώνοντας δύο Τ/κ.
Ανήμερα των Χριστουγέννων η πολεμική σύγκρουση στο κέντρο της Λευκωσίας μεταξύ ενόπλων ομάδων Ε/κ/ Τ/κ ήταν γεγονός. Στη συνέχεια, η σύγκρουση γενικεύθηκε σε όλη την Κύπρο, με εμπλοκή της Τουρκικής Δύναμης Κύπρου (ΤΟΥΡΔΥΚ) και της τουρκοκυπριακής αστυνομίας που επιχείρησαν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους στρατηγικά σημεία του νησιού.
Οι σκληρότερες μάχες διεξήχθηκαν παραμονή και ανήμερα των Χριστουγέννων. Στις 30 Δεκεμβρίου 1963, μετά από βρετανική και αμερικανική μεσολάβηση, υπογράφτηκε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και χάραξη της διαχωριστικής «πράσινης γραμμής» στη Λευκωσία με τραγικές συνέπειες για τον ελληνισμό της περιοχής. Οι Τ/κ δημιούργησαν δικούς τους αυτόνομους θύλακες στην κυπριακή επικράτεια, με τους ηγέτες τους να μιλούν πλέον ανοιχτά για διχοτόμηση.
Τα ματωμένα Χριστούγεννα του 1963 μετεξελίχθηκαν σε πολιτικό μυθιστόρημα που σημάδεψε έντονα τη μετέπειτα πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας με πρώτο κοντινό ορίζοντα τις φονικές μάχες της Τηλλυρίας τον Αύγουστο του 1964 που κορυφώθηκαν με ρίψη βομβών ναπάλμ από την τουρκική αεροπορία μέσα σε κλίμα πολυήμερη φρίκης με νεκρούς και τραυματίες.
Σήμερα, 60 χρόνια μετά τα ματωμένα Χριστούγεννα του 1963, οι κίνδυνοι που μας περιζώνουν καθίστανται ολοένα και πιο ορατοί, καθώς στην γειτονιά μας αλλά και στον ταραγμένο πλανήτη, συντελούνται πρωτόγνωρα πολεμικά εγκλήματα.
Ο Κυπριακό λαός εν μέσω συνθηκών πολιτικής αναξιοπιστίας, κομματικής ασυδοσίας και πρωτοφανούς κοινωνικής παρακμής, αναζητεί εναγωνίως σανίδα σωτηρίας.
* Ξενής Χ. Ξενοφώντος
Δημοσιογράφος, πρόεδρος Ινστιτούτου Ελληνικού Πολιτισμού www.iep.org.cy
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE