ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΓΚΟΥΜΑ
Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία
Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή επανατοποθετεί το ήδη τεταμένο δια της ρωσικής εισβολής στη Ουκρανία διεθνές πολιτικό σκηνικό, εντατικοποιεί ανταγωνισμούς και δημιουργεί υφέρπουσες συμμαχίες.
Η Τουρκία επέλεξε το στρατόπεδό της και αυτό σίγουρα δεν είναι δυτικής προέλευσης. Σχεδόν εξ αρχής, ο πρόεδρος Ερντογάν τοποθετήθηκε υπέρ της Χαμάς προκαλώντας διαδηλώσεις, ειρηνικές και βίαιες, στη χώρα του και αλλού, εναντίον του Ισραήλ και των δυτικών συμμάχων του.
Οι τελευταίοι δημιουργούν ποικίλες οχλήσεις στην Τουρκία με την πολλαπλή παρουσία τους στην περιοχή. Κυρίως, η παρουσία των αμερικανικών αεροπλανοφόρων στην Ανατολική Μεσόγειο εξωθεί τον Τούρκο πρόεδρο σε ακραίες δηλώσεις εναντίον των ΗΠΑ. Επιπρόσθετα, αναφερόμενος στο Ισραήλ επιρρίπτει ευθύνες για γενοκτονίες και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η παρουσία των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή ενοχλεί τον πρόεδρο Ερντογάν, επειδή, πρώτον, θεωρεί τη χώρα του ηγεμονεύουσα δύναμη στην περιοχή, άρα, όπως ο ίδιος θα πιστεύει, δεν υπάρχει κανένας λόγος να εμπλέκονται άλλες «ισοδύναμες δυνάμεις» στη διένεξη, και δεύτερον, θεωρεί την περιοχή, γειτονιά του, και κατ’ επέκταση δεν ανέχεται την πρωτοπορία τρίτων.
Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ προσπαθούν να αποτρέψουν τη γενικότερη ανάφλεξη του πολέμου παρεμποδίζοντας την έμπρακτη ανάμειξη της Χεζμπολάχ και του Ιράν.
Η περιοδεία του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, η οποία ξεκίνησε από το Ισραήλ και κατευθύνθηκε σε έξι αραβικές χώρες με σκοπό την παρεμπόδιση μιας ευρύτερης σύγκρουσης, προκάλεσε επίσης ιδιαίτερη δυσφορία στην τουρκική προεδρεία, καθότι, πέραν από την ίδια την πρωτοβουλία, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ επέλεξε να προσπεράσει την τουρκική πρωτεύουσα και να αρκεστεί απλώς σε μια τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του.
Η τουρκική δυσφορία διαπνέεται και με άλλα διαθέσιμα μέσα στην τουρκική εξωτερική πολιτική, όπως οι παράνομες NAVTEX.
Πιο συγκεκριμένα, η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX στα χωρικά ύδατα της Κύπρου με σκοπό την εκπαίδευση με πραγματικά πυρά στα ανοιχτά της Μόρφου και μια δεύτερη με την οποία δεσμεύει περιοχή της ΚΔ με σκοπό τη διεξαγωγή άσκησης έρευνας και διάσωσης στον κόλπο της Αττάλειας.
Οι Τούρκοι συνδέουν την παράνομη NAVTEX στα χωρικά ύδατα της Κύπρου με την παρουσία του αμερικανικού αεροπλανοφόρου στην περιοχή και την εγγύτητά του στις κυπριακές ακτές, αλλά και στο τουρκικό γεωτρύπανο Αμπντουλχαμίντ Χαν.
Οι σπασμωδικές ενέργειες της τουρκικής διπλωματίας στο πλαίσιο του πολέμου στη Μέση Ανατολή, αλλά κυρίως στο πλαίσιο του ερντογανικού μεγαλοϊδεατισμού, μετατρέπουν το εγχείρημα της αγοράς των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 σε ένα κάτωχρο αστείο.
Η τουρκική στάση προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Δύση ευρύτερα, καθότι ενθαρρύνει ενέργειες, όπως η επίθεση του μουσουλμάνου δράστη σε Ευρωπαίους πολίτες στο Βέλγιο.
Η αποκόλληση της Τουρκίας από τη Δύση και η πρόσδεσή της στο άρμα του Πούτιν, ο οποίος επωφελείται από την αποσταθεροποίηση στη Μέση Ανατολή, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία «ξεχάστηκε» προσωρινώς, φαίνεται ότι οδηγούν σε μια άλλη αντίληψη των διεθνών σχέσεων.
Σε ό,τι μας αφορά, η ασφάλεια του Ισραήλ συνδέεται σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό με την Κύπρο λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας, η οποία παρέχει πρόσφορο έδαφος για την απομάκρυνση πολιτών από την εμπόλεμη ζώνη, για στρατιωτικές εκπαιδεύσεις και για την ανάπτυξη μιας ισχυρής συνεργασίας στα ενεργειακά ζητήματα.
Παρά τον αιματηρό τρόπο της επαναχάραξης του διεθνούς σκηνικού, η Κύπρος οφείλει να εκμεταλλευτεί αποτελεσματικότερα τη συγκυρία.
* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός επιστήμων, ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE