Η Margot Robbie. Φωτογραφία από το trailer της ταινίας
Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, οι πολιτικές ελευθερίες στην Ρωσία εξανεμίζονται γρήγορα και το νόμισμα κατρακυλά συνεχώς.
Όμως και η επίσκεψη στον κινηματογράφο έχει τις σκοτούρες της…
Τα στούντιο του Χόλυγουντ απέσυραν τις ταινίες τους από τη Ρωσία τον Μάρτιο του 2022 -μερικές ημέρες μετά την ρωσική εισβολή- αλλά αυτό δεν εμπόδισε πολλούς Ρώσους να τις απολαμβάνουν καθώς μια ανθούσα παράνομη αγορά για προβολές παγκοσμίως δημοφιλών ταινιών όπως η Barbie και το Oppenheimer έχει κάνει αισθητή την εμφάνισή της στις μεγαλύτερες πόλεις της Ρωσίας.
Η «Barbiemania» σάρωσε τη Ρωσία πολύ πριν φτάσει η ταινία στους κινηματογράφους και το ζωντανό μνημείο του αμερικανικού καπιταλισμού έχει γίνει η ταινία της χρονιάς. Τελικά εμφανίστηκε στους κινηματογράφους στις 14 Σεπτεμβρίου, δύο μήνες μετά την παγκόσμια πρεμιέρα.
Αυτό το καλοκαίρι όλο και περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να φορούν ροζ στους δρόμους της Μόσχας, ενώ οι οδηγοί εστιατορίων άρχισαν να δημοσιεύουν τις κορυφαίες επιλογές τους για μέρη με “ροζ φαγητό” για όσους επιθυμούν να φάνε έξω «στυλ Barbie».
Το ρωσικό Instagram έγινε ροζ — παρόλο που το Meta έχει χαρακτηριστεί επίσημα «εξτρεμιστικό» στη Ρωσία. Τα ροζ νύχια και τα ξανθά μαλλιά επέστρεψαν στη μόδα.
Ένα «House of Barbie» 250 τετραγωνικών εμφανίστηκε στο εμπορικό κέντρο Kuntsevo της Μόσχας. Στο ροζ περίπτερο μπορεί κανείς να τραβήξει φωτογραφίες επί μια ώρα έναντι 500 ρουβλίων (4,90 ευρω ). Ο διευθυντής του λέει πως έχει πολύ περισσότερο κόσμο τα Σαββατοκύριακα, όταν διασκεδαστές ντυμένοι Barbie και Ken δίνουν παραστάσεις με σαπουνόφουσκες για τα παιδιά.
Για τους Ρώσους που ήταν παιδιά τη δεκαετία του 1990, η Barbie είναι κάτι περισσότερο από μια γλυκιά ανάμνηση της παιδικής ηλικίας. Έφτασε να συμβολίζει μια εποχή αλλαγής και ελευθερίας — αν και, όπως αποδείχθηκε, πολύ σύντομης.
Η κούκλα κυκλοφόρησε για πρώτη φορά μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και δεν μπορούσαν όλοι να αντέξουν οικονομικά ένα τόσο ακριβό παιχνίδι. Πολλές “μαϊμούδες” Barbies εμφανίστηκαν ταυτόχρονα, αλλά η αυθεντική κούκλα της Mattel έγινε ένα πολυπόθητο cult αντικείμενο.
Ο Αντον Ντόλιν, ο οποίος μέχρι πρόσφατα ήταν αρχισυντάκτης του Iskusstvo Kino, ένα από τα παλαιότερα και πιο δημοφιλή κινηματογραφικά περιοδικά της Ρωσίας, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα το 2022 αφού έγινε στόχος ακραίων φιλοπόλεμων εθνικιστών.
Μιλώντας στην βρετανική Guardian από τη Ρίγα στη Λετονία, όπου ζει αυτή τη στιγμή, ο Nτόλιν λέει ότι η δημοτικότητα αυτών των προβολών αντανακλά τη στάση των Ρώσων που δεν συμφωνούν με τον πόλεμο και ως εκ τούτου πιστεύουν ότι η μη προβολή ταινιών του Χόλιγουντ είναι ένα ακόμη παράδειγμα για τα προνόμια που κάποτε απολάμβαναν οι Ρώσοι, και τώρα ως αποτέλεσμα του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, εξαφανίζονται.
Το να πάει κανείς να δει την Barbie, κατά μία έννοια, αντιπροσωπεύει μια ανάκτηση του τρόπου ζωής που είχαν πριν από τον πόλεμο. «Βλέπουν την παρακολούθηση ταινιών του Χόλιγουντ ως δικαίωμα», λέει.
Το μποϊκοτάζ του Χόλυγουντ, που ξεκίνησε λίγο μετά την εισβολή στην Ουκρανία, σημαίνει ότι οι ρωσικές κινηματογραφικές αλυσίδες δεν μπορούν να προβάλλουν νόμιμα ταινίες του Χόλυγουντ.
Ωστόσο, αυτό πιθανότατα έχει πλέον παραβιαστεί από τα κυκλώματα – παρά τη χρήση ψηφιακών υδατογραφημάτων από τα στούντιο για την παρακολούθηση της πειρατείας – είτε από «διαρροές» από γειτονικές ρωσόφωνες χώρες, είτε με το χακάρισμα σε επίσημες πλατφόρμες. (Η Barbie, για παράδειγμα, κυκλοφόρησε σε πλατφόρμες οικιακής ψυχαγωγίας στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο στις 12 Σεπτεμβρίου και λίγες μέρες μετά, φέρεται να πωλούνται εισιτήρια για κινηματογραφικές προβολές στη Ρωσία.)
Το Υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσίας, το οποίο έχει την εξουσία να απαγορεύσει οποιαδήποτε ταινία, με ανακοίνωσή του έχει επενδύσει “ιδεολογικά” τις απαγορεύσεις αδειοδότησης προβολής ταινιών του Χόλυγουντ, λέγοντας καμιά τους δεν πληροί τους στόχους της «διατήρησης και ενίσχυσης των παραδοσιακών ρωσικών πνευματικών αξιών».
Όλα αυτά συνιστούν ριζική αλλαγή για την ρωσική κινηματογραφική αγορά που κάποτε ήταν μια από τις μεγαλύτερες κινηματογραφικές αγορές στον κόσμο.
Μόλις το 2019 η Ρωσία ήταν στην ένατη θέση της λίστας με τα μεγαλύτερα έσοδα από τα box office εκτός Βόρειας Αμερικής, μπροστά από την Αυστραλία και τη Βραζιλία και όχι πολύ πίσω από την Ινδία και τη Γερμανία.
Ο Ντόλιν λέει ότι είναι σχεδόν αδύνατο για οποιονδήποτε εκτός της ρωσικής αστυνομίας να συγκεντρώσει ακριβή στατιστικά στοιχεία σχετικά με το πόσο συνηθισμένες είναι πραγματικά αυτές οι παράνομες προβολές – μια σημαντική «παράλληλη οικονομία».
Ένας κινηματογραφιστής που ονομάζεται Αλεξέι και ζει στο Νίζνι Νόβγκοροντ, την έκτη μεγαλύτερη πόλη της Ρωσίας, με τον οποίο επικοινώνησε ο Guardian, λέει ότι οι ρομαντικές αντιλήψεις ότι οι προβολές αυτές πραγματοποιούνται σε καλά φυλασσόμενα υπόγεια καταφύγια, με μυστικούς κωδικούς πρόσβασης και πληρωμές σε bitcoin, είναι μακράν της πραγματικότητα. Πρόκειται, λέει, για «αρκετά κανονικές κινηματογραφικές προβολές».
Ωστόσο, τα πράγματα είναι αρκετά μυστικά σύμφωνα με τα συμβατικά πρότυπα, σύμφωνα με τον Βίκτορ από την Αγία Πετρούπολη, ο οποίος μίλησε στον Guardian. Δεν υπάρχουν αφίσες, υπαίθριες διαφημίσεις ή τοπικές τηλεοπτικές διαφημίσεις όπως θα υπήρχαν συνήθως για μεγάλες ταινίες του Χόλυγουντ. Τα εισιτήρια δεν διαφημίζονται ούτε στις ιστοσελίδες του κινηματογράφου και ο μόνος τρόπος για να ενημερωθεί κανείς για τις προβολές είναι μέσω φίλων ή μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης του κινηματογράφου.
«Πώς λειτουργεί το όλο θέμα είναι ότι τεχνικά δεν πουλάνε εισιτήρια για ταινίες του Χόλυγουντ. Πουλάνε εισιτήρια για ρωσικές ταινίες και σου δείχνουν μια χολιγουντιανή ως «δωρεάν προεπισκόπηση»», λέει ο Βίκτορ.
Δεν είναι ασυνήθιστο αυτές οι προβολές να διαφημίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με διαφορετικό όνομα για να γίνουν τα πράγματα λίγο λιγότερο προφανή.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Realnoe Vremya της επαρχίας Ταταρστάν, η Barbie διαφημίστηκε με τον τίτλο Speed Dating και ο Oppenheimer ως Dubak από έναν κινηματογράφο στη Μόσχα, ενώ στην ταταρική πόλη του Καζάν, η Barbie χαρακτηρίζεται ως «υπηρεσία πριν από την προβολή» των ρωσικών ταινιών Boom-Boom και “Η Κόρη του Ψαρά” .
Ο Βίκτορ λέει ότι έχει δει και την Barbie και τον Oppenheimer και το κοινό ήταν κυρίως νέοι: έφηβοι έως άτομα στα 20 τους. Νέοι της ηλικίας από 15 έως 25 παρακολουθούν τις προβολές σε βράδια των εργάσιμων ημερών, αλλά πολύ περισσότερο το Σαββατοκύριακο. «Δεν νομίζω ότι οι ηλικιωμένοι ενδιαφέρονται για ταινίες όπως η Barbie, ειδικά στη Ρωσία».
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Ρώσοι συρρέουν σε παράνομες προβολές ταινιών του Χόλυγουντ. Κατά κάποιο τρόπο, αυτό παραπέμπει στις παραδόσεις της σοβιετικής εποχής.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, κλασικά έργα όπως The Terminator, Nightmare on Elm Street, Aliens και Mad Max προβλήθηκαν παράνομα σε όλο τον σοβιετικό κόσμο – αν και τότε οι προβολές γίνονταν στα «βίντεο- σαλόνια» – μικρά δωμάτια που έπαιζαν πειρατικές κασέτες VHS με ερασιτεχνική μεταγλώττιση , συχνά με τη φωνή ενός και μόνο ηθοποιού να αποδίδει όλους τους χαρακτήρες της ταινίας.
Με πληροφορίες από The Guardian/The Times
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE