Η μικρή ιστορία της ρωσικής τραγωδίας στην Ουκρανία: Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε τρία σημαντικά λάθη, που στο τέλος θα του κοστίσουν την εξουσία του

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αρχίζει δειλά – δειλά τα ταξίδια στην Ευρώπη ο Λαβρόφ, σύμφωνα με τα ρωσικά ΜΜΕ: Θα επισκεφτεί τη Μάλτα, πρώτη φορά σε έδαφος ΕE μετά την εισβολή στην Ουκρανία

Ο Άντονι Μπλίνκεν εκτιμά ότι βορειοκορεάτες στρατιώτες θα αναπτυχθούν τις προσεχείς ημέρες στα πεδία των μαχών στην Ουκρανία: «Σαφής ένδειξη αδυναμίας της Μόσχας»

«Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας θα μπορούσε να λήξει ισόπαλος», λέει ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, αλλά ο Ρώσος ΥΠΕΞ θέλει να το πάει μέχρι τέλους «χωρίς συμβιβασμούς»

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ, Liberal

Έντρομος ολόκληρος ο κόσμος παρακολούθησε από το ξημέρωμα της 24ης Ιουνίου 2023, μια πορεία στασιαστών ιδιωτικής ομάδας μισθοφόρων, με πρώτο σκοπό την ανατροπή της παρούσας κυβέρνησης της Ρωσίας, σύμφωνα με τον επικεφαλής της.

Μια αλλόκοτη εικόνα για 18 περίπου ώρες, καθώς στις 20:00 ώρα Ελλάδας, ο Πριγκόζιν της περίφημης Wagner, μετά από τη διαμεσολάβηση του Λευκορώσου προέδρου Λουκασένκο, έδωσε προσωρινό τέλος στην παρολίγον εμπόλεμη έριδα μεταξύ Πριγκόζιν-Πούτιν ή αλλιώς, μεταξύ νόμιμου ρωσικού στρατού και Wagner.

Το ρωσικό χάος είναι ιδιαίτερα προβληματικό, όχι μόνο για τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, αλλά για την ασφάλεια όλου του πλανήτη. Το μεγάλο ερώτημα «πώς φτάσαμε εδώ;» απαντάται μόνο με την ιστορική αναδρομή η οποία εξορθολογίζει τα σημερινά γεγονότα που μοιάζουν να εξελίσσονται όχι στην πραγματικότητα, αλλά στην εξτρεμοχώρα παρόλο που αυτές κάποιες φορές, τέμνονται.

Η κρίση εμπιστοσύνης μεγάλου μέρους της ρωσικής οικονομικής ελίτ και του βαθέως κράτους στον Πούτιν, είναι υπαρκτή και επομένως δεν μπορεί να χαρακτηριστεί απρόσμενη μια εκδήλωση αυτής της δυσαρέσκειας.

• Η ανακωχή μεταξύ Πούτιν και Πριγκόζιν είναι μια ομολογία της εμπόλεμης κατάστασης στην οποία βρίσκονται Wagner και Κρεμλίνο. Ωστόσο αυτή η μέρα, φαίνεται να ανοίγει μια άλλη πόρτα τόσο για τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, όσο και για την ίδια τη Ρωσία και το μέλλον της.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24/2/2022 δεν μας επέτρεψε στην Ελλάδα να κάνουμε έναν ομαλό διάλογο, καθώς κάθε λογής απολογητές παράνομης εισβολής, θέλησαν να εμπλέξουν τις διακρατικές ισορροπίες με «ηθικά πλεονεκτήματα» τα οποία εξ ορισμού δεν υπάρχουν σε κανέναν πόλεμο.

Ως διακρατική πραγματικότητα, ο πόλεμος παραμένει ως η έσχατη και πιο σκοτεινή μορφή επίλυσης διαφορών. Ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία, ήταν καταδικασμένος να αποτύχει από το πρώτο τρίμηνο. Εκεί φάνηκε ότι η Ρωσία παγιδεύτηκε σε έναν πόλεμο όπου ο αντικειμενικός σκοπός της Ρωσίας έφτασε να είναι η διατήρηση της εξουσίας από τον Πούτιν.

Εδώ και αρκετούς μήνες, οι δολιοφθορές και τα χτυπήματα σε υποδομές εντός ρωσικού εδάφους, σε διάφορες πόλεις της τεράστιας ρωσικής επικράτειας, δείχνουν ότι ο πόλεμος ξεκίνησε από τη Ρωσία και καταλήγει στη Ρωσία.

Στο Σουδάν, ήδη από τον Απρίλιο φάνηκε πως η Wagner έχει άλλη ατζέντα από τη Ρωσία και ότι εδώ και αρκετό καιρό, οι δηλώσεις του Πριγκόζιν εναντίον του Σοϊγκού και του Γεράσιμοφ, είχαν συνέχεια και στο πεδίο. Με άλλα λόγια, ο «Σεφ του Πούτιν» θύμιζε πως η αύξηση της επιρροής της Ρωσίας σε διάφορα μέρη της Αφρικής, οφείλεται στην επιτυχία της οργάνωσης Wagner που προτοεμφανίστηκε το 2014 στην Ουκρανία με τα «μικρά πράσινα ανθρωπάκια».

Ξαφνικά, ανατινάξεις φραγμάτων και διάφορες άλλες δολιοφθορές σημαντικών υποδομών, φώναζαν για την ύπαρξη «πολέμου» χωρίς όμως να μπορεί να ονομαστεί, μέχρι και τις 24/6/2023.

• Ο Πούτιν έκανε τρία σημαντικά λάθη: Υποτίμησε την Ουκρανία, υποτίμησε έως και περιφρόνησε την αντίδραση της Δύσης, και υπερεκτίμησε την αφοσίωση και την ικανότητας των «δικών του» ανθρώπων.

Ο Πριγκόζιν δεν κατηγορήθηκε για ανικανότητα από τον Πούτιν, αλλά για προδοσία. Ο ηγέτης της Wagner κατηγορεί για ανικανότητα το δίδυμο που ελέγχει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τους Γεράσιμοφ και Σοϊγκού. Η διαμεσολάβηση του Λουκασένκο, φαίνεται ότι είχε ένα παζάρι προκειμένου ο Πριγκόζιν να πειστεί και να σταματήσει η ανταρσία. Ενός κακού όμως μύρια έπονται.

Η ήττα του Πούτιν είναι πολλαπλή, ακόμη και αν εξαφανιστεί από προσώπου γης ο Πριγκόζιν, ο οποίος βέβαια, δεν θεωρεί ότι η ανακωχή στην οποία ο Πούτιν εγγυήθηκε και την ασφάλεια της Wagner έχει την αξία «όρκου». Ο Καντίροφ σαν ηγέτης της ομάδας των Τσετσένων, είδε ότι ο «άσωτος» Πριγκόζιν, ξέρει να διαπραγματεύεται και να παίρνει στο τέλος αυτό που θέλει. Οι δεκάδες τέτοιες ομάδες που υπάρχουν στη Ρωσία, είδαν ζωντανά έναν «τρόπο διαπραγμάτευσης» με το Κρεμλίνο το οποίο φάνηκε μάλλον αδύναμο και όχι τόσο δυνατό όσο νόμιζαν.

Η αποτρεπτική φήμη της Ρωσίας περνάει για ακόμη μια φορά εντός 16 μηνών μια μεγάλη κρίση. Σύμμαχοι και αντίπαλοι της Ρωσίας βλέπουν πως η Ρωσία έχει χτυπητές αδυναμίες όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στο ίδιο της το έδαφος και μάλιστα σε περιοχές που βρίσκονται γύρω από το Moscow Region. Κάθε κυβερνήτης εντός της Ρωσικής Ομοσπονδίας θα κάνει δεύτερες και τρίτες σκέψεις κάθε φορά που το Κρεμλίνο θα απαιτεί κάτι.

Πώς και με πόση πίστη θα μπορεί να επιχειρεί η Wagner στην Ουκρανία; Το πιο σημαντικό: Ποιοι και πόσοι από το ρωσικό στράτευμα είδαν μια «εναλλακτική» οδό σε περίπτωση που ο πόλεμος πάρει άλλη τροπή; Ποιος είναι σίγουρος σήμερα στη Ρωσία για τη θέση του και τις αρμοδιότητές του αν δεν είναι ο πανίσχυρος πρόεδρός της;

Αρκετοί ολιγάρχες στη Ρωσία έχουν υποστεί τεράστιο οικονομικό πλήγμα με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μάλλον θεωρούσαν πως ο Πούτιν είχε λάβει μηνύματα ότι η Δύση δε θα θυσίαζε την «καλοπέρασή» της και πλέον η διάψευση που βιώνουν εδώ και 16 μήνες, κοστίζει πολλά δισεκατομμύρια δολάρια. Η Ρωσία έχει τη δική της πολιτική ιστορία και τους δικούς της κύκλους.

Ένας τέτοιος κύκλος άνοιξε στις 24/6/2021 με τον Ντιμίτρι Μεντβέντεφ να κάνει το μοιραίο λάθος να προσπαθεί να συσπειρώσει το ρωσικό λαό λέγοντας ότι η Wagner είναι υπό ξένη επιρροή. Η απαξίωση της ρωσικής αποτρεπτικής φήμης αφορά πλέον και το εσωτερικό της χώρας, καθώς κάθε πολίτης μπορεί να βάλει μια καρφίτσα στη φούσκα ασφάλειας και παντοδυναμίας στην οποία ζούσε.

• Ο ρωσικός στρατός δύσκολα θα επιχειρήσει πάλι με τον Πριγκόζιν λόγω αμφιβολιών για την αφοσίωση του τελευταίου. Ακόμη χειρότερα, ο σπόρος της καχυποψίας μεταξύ των Ρώσων στρατιωτών έχει μπει και σε μια πιθανή ουκρανική αντεπίθεση να έχει πολύ μεγάλο κόστος.

Η περίοδος που δεν αμφισβητούνταν ο Πούτιν (και μετριόταν σε δεκαετίες) έχει παρέλθει. Η εδαφική ακεραιότητα της Ρωσίας σε συνδυασμό με την κατοχή εκ μέρους της του μεγαλύτερου πυρηνικού οπλοστασίου του πλανήτη, φέρνουν επιπλέον ανησυχίες σε όλον τον κόσμο.

Η εύκολη λύση του υβριδικού πολέμου για μισθοφορικές οργανώσεις που μπορούν να γλιτώσουν πολιτικό κόστος κυβερνήσεις, έχει πλέον ένα ζωντανό παράδειγμα άλλης οπτικής: Ότι εκείνος που νιώθει απαραίτητος μπορεί να διεκδικήσει την αξία που νιώθει ότι έχει κάθε στιγμή, ακόμη και αν βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο Πούτιν θα δικαιολογήσει στον εαυτό του την καχυποψία του και θα γίνει ακόμη περισσότερο απόμακρος. Τα χαρακτηριστικά ενός αυταρχικού καθεστώτος άλλωστε δε διευκολύνουν τη ροή πληροφοριών, την αλήθεια και επομένως, την ορθή λήψη απόφασης και εκτέλεσής της. Η ρωσική ιστορία είναι γεμάτη από συνωμοσίες και προληπτικές εξοντώσεις λόγω καχυποψίας.

Η διαφορά είναι ότι η Ρωσία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πόλεμο με την Ουκρανία. Το νέο ιστορικό κεφάλαιο μπορεί να οδηγεί σε ξέφωτο, όμως πριν από αυτό, ο δρόμος είναι αρκετά σκοτεινός, όπως αυτός που διένυσε ο Πριγκόζιν για να πλησιάσει τη Μόσχα.

Η τραγωδία του καταδικασμένου σε αποτυχία (και επομένως αχρείαστου) πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, οφείλεται κυρίως στην έλλειψη ορθής κρίσης η οποία προϋποθέτει εμπιστοσύνη και δημοκρατικές διαδικασίες οι οποίες φωτίζουν πτυχές δύσκολων αποφάσεων μέσω πολυφωνίας.

* Αλέξανδρος Δρίβας
Διεθνολόγος

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

To κρίσιμο τεστ στα ελληνοτουρκικά: Ο Πρωθυπουργός κάνει ποδαρικό στη σκηνή του ΝΑΤΟ με τον ισλαμιστή Ερντογάν