Έπεσε η μονοκρατία του Μίλο Τζουκάνοβιτς στις Προεδρικές Εκλογές του Μαυροβουνίου: Τον ρεζίλεψε ο 36χρονος Γιάκοβ Μιλάτοβιτς
epa10556378 Jakov Milatovic (C), Montenegro’s presidential candidate, addresses the media after the early results of the second round of the presidential elections in Podgorica, Montenegro, 02 April 2023. Early election results are suggesting that Jakov Milatovic has won the presidential runoff election in Montenegro. EPA, BORIS PEJOVIC
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η πολιτική σκηνή του Μαυροβουνίου αναστατώθηκε χθες το βράδυ με την ήττα στις προεδρικές εκλογές του βετεράνου Μίλο Τζουκάνοβιτς έπειτα από τρεις δεκαετίες που κυριαρχούσε σ’ αυτή τη χώρα των Βαλκανίων, έναντι του νεοαφιχθέντος Γιάκοβ Μιλάτοβιτς.
«Μαζί με όλους τους πολίτες του Μαυροβουνίου, είπαμε απόψε ένα κρίσιμο ‘όχι’ στην εγκληματικότητα και τη διαφθορά», δήλωσε ο Γιάκοβ Μιλάτοβιτς, ένας 36χρονος φιλοευρωπαίος οικονομολόγος.
«Είναι η βραδιά που περιμέναμε εδώ και περισσότερο από 30 χρόνια. Αυτή η νίκη ας φέρει ευτυχία σε όλους!», συνέχισε μιλώντας σε οπαδούς του που πανηγύριζαν για τη νίκη.
«Στη διάρκεια των πέντε προσεχών ετών θα δέσουμε το Μαυροβούνιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση», υποσχέθηκε.
Ο Μιλάτοβιτς πήρε το 60% των ψήφων έναντι 40% για τον αντίπαλό του, σύμφωνα με τις προβολές της μη κυβερνητικής οργάνωσης CeMI για το σύνολο των εκλογικών τμημάτων. Τα επίσημα αποτελέσματα αναμένονται αργότερα μέσα στην εβδομάδα.
Στον πρώτο γύρο, δύο εβδομάδες νωρίτερα, ο Μίλο Τζουκάνοβιτς είχε συγκεντρώσει 35,4% των ψήφων έναντι 28,9% για τον Γιάκοβ Μιλάτοβιτς.
Ο απερχόμενος πρόεδρος Μίλο Τζουκάνοβιτς, 61 ετών, αναγνώρισε την ήττα του. «Το Μαυροβούνιο επέλεξε. Σέβομαι αυτή την επιλογή. Συγχαίρω τον Γιάκοβ Μιλάτοβιτς», δήλωσε. «Θέλω ο Μιλάτοβιτς να είναι ένας επιτυχημένος πρόεδρος, επειδή αυτό θα σημάνει πως το Μαυροβούνιο θα είναι μια επιτυχημένη χώρα», πρόσθεσε.
Στους δρόμους της Ποντγκόριτσα και άλλων πόλεων της χώρας, οι οπαδοί του υποψηφίου του κινήματος «Ευρώπη τώρα» γιόρτασαν τη νίκη με κορναρίσματα και πυροτεχνήματα.
Στο Μαυροβούνιο, ο πρόεδρος εκπροσωπεί κυρίως τη χώρα και ο πρωθυπουργός ελέγχει τους βασικούς μοχλούς της εξουσίας.
Οι βουλευτικές εκλογές
Πρόωρες βουλευτικές εκλογές πρόκειται να διεξαχθούν στις 11 Ιουνίου. Η νυν κυβέρνηση ανατράπηκε με πρόταση μομφής τον Αύγουστο του 2022, αλλά συνεχίζει να διαχειρίζεται τις τρέχουσες υποθέσεις.
Ο κ. Τζουκάνοβιτς υπήρξε κυρίαρχη μορφή του πολιτικού σκηνικού στο Μαυροβούνιο για πάνω από τριάντα χρόνια, καταλαμβάνοντας τον θώκο του πρωθυπουργού ή του προέδρου.
Αυτή είναι η πιο βαριά ήττα που υπέστη ποτέ προσωπικά, μετά την ιστορική ήττα της παράταξής του, του Δημοκρατικού Κόμματος Σοσιαλιστών (DPS), στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, το 2020. Έκτοτε, η χώρα βολοδέρνει από κρίση σε κρίση κι έχουν πέσει δύο κυβερνήσεις.
Για ήττα του ancien régime (σ.σ. του «παλαιού καθεστώτος», της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων) μίλησε ο κ. Μιλάτοβιτς. Εξαγγέλλει ότι το Μαυροβούνιο θα γίνει «πιο συμφιλιωμένο, πιο πλούσιο, πιο δίκαιο».
Ο Μίλο Τζουκάνοβιτς ανέλαβε το τιμόνι της χώρας το 1991, στα 29 του χρόνια, με την υποστήριξη του άλλοτε ισχυρού άνδρα του Βελιγραδίου, του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, καθώς άρχιζαν οι αιματηρές συρράξεις που θα διέλυαν την πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία.
Στο μέτρο που η Σερβία μετατρεπόταν από τη Δύση σε παρία σε διεθνές επίπεδο, πήρε τις αποστάσεις του. Προσέγγισε τη Δύση, ήρθε σε ρήξη με το Βελιγράδι, εξασφάλισε την ανεξαρτησία του Μαυροβουνίου στο δημοψήφισμα του 2006. Η χώρα εντάχθηκε στο NATO, ενώ έγινε υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και βγήκε από τη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.
Όμως αντίπαλοί του τον κατηγορούν προσωπικά για το πελατειακό σύστημα, την ευνοιοκρατία, τη γενικευμένη διαφθορά — ακόμα και για δεσμούς με το οργανωμένο έγκλημα. Ο ενδιαφερόμενος διαψεύδει όλες αυτές τις κατηγορίες.
Ο κ. Τζουκάνοβιτς βάσισε μεγάλο μέρος της εκστρατείας του στην αμφισβήτηση της ειλικρίνειας του αντιπάλου του και του κινήματος «Ευρώπη τώρα», υποστηρίζοντας πως η άλλη πλευρά είναι ευάλωτη στη σερβική επιρροή.
Ο κ. Μιλάτοβιτς αντέτεινε πως «η προτεραιότητα υπ’ αριθμόν ένα για το Μαυροβούνιο είναι η πλήρης ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Δηλώνει μολαταύτα ευνοϊκά διακείμενος στις «καλές σχέσεις με τη Σερβία και με όλες τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων».
Για χρόνια, ο κ. Τζουκάνοβιτς επιδίωξε να περιορίσει τη σερβική επιρροή και να οικοδομήσει διακριτή εθνική ταυτότητα. Κάτι όχι ακριβώς εύκολο σε μια χώρα όπου δηλώνουν Σέρβοι 200.000 και πλέον από τους 620.000 κατοίκους, πάνω από το ένα τρίτο.
Ο κ. Μιλάτοβιτς, υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης στην πρώτη κυβέρνηση που σχηματίστηκε μετά τις εκλογές του 2020, εγκατέλειψε θέση στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) για να αναλάβει υπουργείο.
Για ορισμένους λαϊκιστής, ο πατέρας τριών παιδιών ήταν από τους ιδρυτές το 2022 του κινήματος «Ευρώπη Τώρα». Έγινε δημοφιλής χάρη σε αμφιλεγόμενο οικονομικό πρόγραμμα που σχεδόν διπλασίασε τον κατώτερο μισθό στα 450 ευρώ.
Για πολλούς ψηφοφόρους, οι φετινές εκλογές έχουν βασικό διακύβευμα τη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών στο Μαυροβούνιο, που μαστίζεται, όπως και άλλες χώρες των Βαλκανίων, από τη μαζική έξοδο της νεολαίας του.
Τα επίσημα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες.
Πληροφορίες μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ από το AFP
Ποντγκόριτσα, Montenegro
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE