Κατασκοπευτικά αερόστατα: Γιατί μια τεχνολογία του 19ου αιώνα γίνεται σήμερα απειλή; Τί κάνουν και γιατί έχουν μέλλον μπροστά τους…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αγνοείτο στο Ντονέτσκ: Πέθανε ο Ράσελ Μπέντλεϊ, ο φιλορώσος Αμερικανός δημοσιογράφος που πολεμούσε με τη Ρωσία στην Ουκρανία

Ο Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν, από τη Νέα Υόρκη, παίζει με τις λέξεις: Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν υποβαθμίζει το πλήγμα στην Ισφαχάν, δεν το αποδίδει στο Ισραήλ!!!

Ανάλυση CNN: Ισραήλ και Ιράν απέφυγαν – προς το παρόν – έναν ολοκληρωτικό πόλεμο * Πιο πολλά όσα έχουν να χάσουν από όσα θα κέρδιζαν

Έλκουν την καταγωγή τους… από την εποχή των γαλλικών επαναστατικών πολέμων, χρησιμοποιήθηκαν στον αμερικανικό εμφύλιο αλλά και στον Ψυχρό Πόλεμο. Δηλαδή, από παλιά.

Οπότε ποια μπορεί να είναι η αξία των κατασκοπευτικών αερόστατων σήμερα, στην εποχή των δορυφόρων;

Μόλις χθες Πέμπτη, το αμερικανικό  Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι παρακολουθεί ένα κινεζικό κατασκοπευτικό αερόστατο να πετά πάνω από τις ΗΠΑ .

Μπορεί να μην ιντριγκάρουν όσο μια μικροκάμερα ή μια ελάχιστη ποσότητα αρσενικού κρυμμένη σε ένα δόντι, αλλά τα κατασκοπευτικά αερόστατα χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες – και, μάλιστα, λένε οι ειδικοί, η χρήση τους είναι πιθανό να αυξηθεί στο μέλλον.

Τι συνέβη πάνω από τις ΗΠΑ;

Ένα ύποπτο κινεζικό κατασκοπευτικό αερόστατο πετούσε πάνω από τις Ηνωμένες Πολιτείες εδώ και μερικές ημέρες, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι, εν όψει του προγραμματισμένου ταξιδιού στο Πεκίνο του υπουργού  Εξωτερικών  Άντονι Μπλίνκεν.

Τα μαχητικά αεροσκάφη ήταν έτοιμα, αλλά η στρατιωτική ηγεσία συμβούλευσε τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να μην χτυπήσει το αερόστατο στον ουρανό, επειδή φοβούνταν  ότι τα συντρίμμια θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για την ασφάλεια –  συμβουλή που αποδέχτηκε ο Μπάιντεν, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι.

Το Πεντάγωνο ανέφερε σε ανακοίνωσή του :

«Το αερόστατο ταξιδεύει αυτή τη στιγμή σε υψόμετρο πολύ πάνω από την πολιτική  εναέρια κυκλοφορία και δεν αποτελεί στρατιωτική ή φυσική απειλή για τους ανθρώπους στο έδαφος».

Αργότερα χθες Πέμπτη, η Εθνική Άμυνα του Καναδά εξέδωσε δήλωση λέγοντας ότι παρακολουθούσε ένα «δυνητικό δεύτερο περιστατικό».

Τι είναι τα κατασκοπευτικά αερόστατα;

Ένα σύγχρονο κατασκοπευτικό αερόστατο είναι ένα κομμάτι κατασκοπευτικού εξοπλισμού, για παράδειγμα μια κάμερα, που κρέμεται κάτω από ένα μπαλόνι που ταξιδεύει πάνω από μια δεδομένη περιοχή, μεταφερόμενο από ρεύματα ανέμου. Ο εξοπλισμός που συνδέεται με τα μπαλόνια μπορεί να περιλαμβάνει ραντάρ και να λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια.

Τα αερόστατα λειτουργούν συνήθως στα 24.000 μέτρα – 37.000 μέτρα (80.000-120.000 πόδια), πολύ πάνω από τα ύψη στα οποία υπάρχει πολιτική εναέρια κυκλοφορία – τα αεροσκάφη σχεδόν ποτέ δεν πετούν ψηλότερα από 12.000 μέτρα.

Γιατί να χρησιμοποιούνται κατασκοπευτικά αερόστατα κι όχι δορυφόροι;

«Για τις τελευταίες δεκαετίες, οι δορυφόροι είναι κάτι το αναμενόμενο . Οι δορυφόροι είναι η απάντηση», λέει ο John Blaxland, καθηγητής διεθνών μελετών ασφάλειας και πληροφοριών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας και συγγραφέας του βιβλίου, Revealing Secrets.

Αλλά τώρα που επινοούνται λέιζερ ή κινητικά όπλα για να στοχεύουν δορυφόρους, υπάρχει αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τα αερόστατα. Δεν προσφέρουν το ίδιο επίπεδο επίμονης επιτήρησης με τους δορυφόρους, αλλά είναι πιο εύκολο να ανακτηθούν και πολύ φθηνότερα στην εκτόξευση. Για να στείλει κανείς έναν δορυφόρο στο διάστημα, χρειάζεται έναν διαστημικό εκτοξευτή – ένα κομμάτι εξοπλισμού που κοστίζει συνήθως εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.

Τα αερόστατα μπορούν επίσης να σαρώσουν περισσότερη επικράτεια από χαμηλότερο υψόμετρο και να περνούν περισσότερο χρόνο σε μια δεδομένη περιοχή επειδή κινούνται πιο αργά από τους δορυφόρους, σύμφωνα με μια έκθεση του 2009 από το Κολέγιο Διοίκησης και Επιτελείου Αεροπορίας των ΗΠΑ.

Πότε χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά;

Οι Γάλλοι είναι οι πρώτοι καταγεγραμμένοι χρήστες αναγνωριστικών αερόστατων, που ξεκίνησαν στη μάχη του Fleurus εναντίον των αυστριακών και ολλανδικών στρατευμάτων το 1794, κατά τη διάρκεια των γαλλικών επαναστατικών πολέμων.

Χρησιμοποιήθηκαν επίσης στη δεκαετία του 1860, κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου, όταν άνδρες της Ένωσης με αερόστατα, με κιάλια σε ετοιμότητα, προσπαθούσαν να συλλέξουν πληροφορίες για τη δραστηριότητα των Συνομοσπονδιών. Έστελναν σήματα πίσω μέσω κώδικα Μορς ή ενός «κομματιού χαρτιού δεμένου σε μια πέτρα», λέει ο Blaxland.

• Οι ΗΠΑ αναβίωσαν την ιδέα τα τελευταία χρόνια, αλλά τείνουν να χρησιμοποιούν αερόστατα μόνο σε αμερικανικό έδαφος.

«Για τον εναέριο χώρο κάποιου άλλου, πρέπει να ζητήσεις  άδεια», λέει ο Blaxland. «Ή αν πρόκειται να το κάνεις [χωρίς άδεια], τότε πρέπει να περιμένεις ότι δεν θα γίνει καλά.

Το ίδιο το Πεντάγωνο ανέφερε στη σύντομη δήλωσή του σήμερα Παρασκευή ότι: «Περιπτώσεις αυτού του είδους δραστηριότητας αερόστατων έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν τα τελευταία χρόνια».

Ο Κρεγκ Σίνγκλετον, ειδικός στην Κίνα του Ιδρύματος για την Άμυνα των Δημοκρατιών, είπε στο Reuters ότι τέτοια αερόστατα είχαν χρησιμοποιηθεί ευρέως από τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και ήταν μια μέθοδος συλλογής πληροφοριών χαμηλού κόστους.

Γιατί το κάνει αυτό η Κίνα;

Ο Blaxland πιστεύει ότι είναι απίθανο οι Κινέζοι να μην περίμεναν να πιαστούν: το να πιαστούν ήταν μάλλον ο στόχος, με δύο αποτελέσματα κατά νου. Ο πρώτος λόγος για τον οποίο εκτοξεύτηκε το αερόστατο, πιστεύει, ήταν για να φέρει σε δύσκολη θέση τις ΗΠΑ, και πολύ καλύτερα αν κατέγραφε  κάποιες πληροφορίες στην πορεία του.

«Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς πώς θα μπορούσαν να σκεφτούν ότι δεν θα  εντοπιστεί. Ο αμερικανικός εναέριος χώρος έχει σκανάρεται τόσο προσεκτικά, από τις αρχές πολιτικής αεροπορίας των ΗΠΑ, από την αεροπορία των ΗΠΑ, τη διαστημική δύναμη των ΗΠΑ, τα μετεωρολογικά δίκτυα – είναι εξαιρετικά ελεγμένος εναέριος χώρος», λέει.

• Ο δεύτερος λόγος είναι να συνειδητοποιήσουν οι ΗΠΑ το γεγονός ότι η Κίνα συμβαδίζει κρυφά με την τεχνολογία της και την αναπαράγει.

«Οι κινεζικές υπηρεσίες ασφαλείας είναι αριστοτεχνικές στη συμπεριφορά αντιγραφής. Είναι πολύ, πολύ καλοί στο να καθιερώνουν τι είναι η τεχνολογία και στη συνέχεια να επιδιώκουν να την αναπαράγουν», λέει ο Blaxland.

Είναι μια περίπτωση “ό,τι μπορείτε να κάνετε, μπορούμε να το κάνουμε καλύτερα” και είναι “απλώς η κορυφή του παγόβουνου”, λέει ο Blaxland.

Η κατασκοπεία της Κίνας συμβαίνει «σε βιομηχανική κλίμακα», με μικρά κομμάτια πληροφοριών που συγκεντρώνονται και μεταδίδονται με αμέτρητους τρόπους. Μαζί, αυτά σχηματίζουν λεπτομερείς εικόνες.

Ο αναλυτής ασφαλείας Αλεξάντερ Νιλ με έδρα τη Σιγκαπούρη είπε στο Reuters ότι ενώ το αερόστατο ήταν πιθανό να προκαλέσει νέο ένταση στις σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ, ήταν πιθανώς περιορισμένης αξίας πληροφοριών σε σύγκριση με άλλα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο εκσυγχρονιζόμενος στρατός της Κίνας.

• «Η Κίνα έχει τον δικό της αστερισμό κατασκόπων και στρατιωτικών δορυφόρων που είναι πολύ πιο σημαντικοί και αποτελεσματικοί όσον αφορά την παρακολούθηση των ΗΠΑ, επομένως πιστεύω ότιτο κέρδος πληροφοριών δεν είναι τεράστιο», λέει ο Neill, ο οποίος είναι βοηθός στο thinktank του Pacific Forum της Χαβάης.

Τι μπορούμε να περιμένουμε στο μέλλον;

«Δεν υπάρχει όριο στο είδος της τεχνολογίας που μπορεί να κολλήσει κανείς στο κάτω μέρος του αερόστατου», λέει ο Blaxland.

«Το όλο θέμα είναι πιο σημαντικό. Στρατηγικοί και στρατιωτικοί μιλούν για κυριαρχία στο υψηλότερο επίπεδο. Και στη σημερινή εποχή, είναι  το διάστημα. Με το διάστημα να είναι πλέον τόσο “μποτιλιαρισμένο” και αμφισβητούμενο και τώρα τόσο ευάλωτο, αυτός ο υποδιαστημικός τομέας, ο ανώτερος ατμοσφαιρικός τομέας, έχει αναδείξει μια εντελώς νέα χρησιμότητα και σημασία για τη διεθνή επιτήρηση και κατασκοπεία που νομίζαμε ότι είχε περάσει και προφανώς επανέρχεται στο επίκεντρο ,” λέει.

Με πληροφορίες από The Guardian

Θρίλερ με το κινέζικο κατασκοπευτικό αερόστατο: Άλλαξε πορεία προς στις κεντρικές ΗΠΑ, λέει το Πεντάγωνο * Σαφής παραβίαση εναέριου χώρου [videos]