«Single shaming»: Oι «εργένηδες», οι «γεροντοκόρες» και το bullying της κοινωνίας σε όσους δεν έχουν ταίρι

Το να ρωτάτε γιατί κάποιος είναι “ακόμα” ελεύθερος και να τον διαβεβαιώνετε ότι «θα βρει σύντομα τον άνθρωπό του» μπορεί να μοιάζει με έναν τρόπο για να δείξετε στους ελεύθερους φίλους σας ότι νοιάζεστε γι αυτούς.

Ωστόσο, αυτές οι απλές φράσεις συνιστούν “single shaming” – και είναι πιθανό να είναι περισσότερο επιβλαβείς παρά χρήσιμες.

Το single shaming προκύπτει από αρνητικές προκαταλήψεις για τους ανθρώπους που δεν έχουν σύντροφο: πρέπει να είναι λυπημένοι και μοναχικοί επειδή δεν έχουν σύντροφο- ψάχνουν ενεργά για σύντροφο, αλλά δεν έχουν βρει ακόμη ταίρι- και πρέπει να υπάρχει κάτι λάθος με αυτούς που τους κάνει να καταλήγουν μόνοι.

Όλα αυτά τα στερεότυπα οδηγούνται από την πίεση για συμμόρφωση με τα από καιρό κρατούντα κοινωνικά πρότυπα: πάρτε τον σύντροφο, το κοινό σπίτι, 2,4 παιδιά και τον σκύλο, και ένα άτομο έχει συγκεντρώσει όλα τα συστατικά που χρειάζεται για μια ευτυχισμένη ζωή.

Ενώ οι άνθρωποι επαναξιολογούν σταθερά αυτά τα κοινωνικά πρότυπα εδώ και δεκαετίες, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα αισθήματα  ντροπής που νοιώθουν οι εργένηδες εξακολουθούν να είναι ισχυρά.

Δεδομένα από μια έρευνα της υπηρεσίας γνωριμιών Match, που είδε το BBC Worklife, δείχνουν ότι το 52% από 1.000 ανύπαντρους ενήλικες του Ηνωμένου Βασιλείου ανέφεραν ότι βίωσαν single shaming “από την αρχή της πανδημίας”, πιθανότατα λόγω της αυξημένης εστίασης στο σε ποιον θα μπορούσαν να βασιστούν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια των εγκλεισμών.

Και παρόλο που το 59% δήλωσε ότι ήταν “ικανοποιημένο με την κατάσταση της σχέσης του”, εξακολουθούσε να αποτελεί στόχο παρεμβατικών ερωτήσεων.

Η επιμονή αυτών των προκαταλήψεων κατά των εργένηδων δεν είναι μόνο υποτιμητική, αλλά και ξεπερασμένη σε πολλές χώρες.

“Η εργένικη ζωή θεωρούνταν κάποτε μια μεταβατική περίοδος, κατά την οποία οι άνθρωποι σημείωναν το χρόνο μέχρι να παντρευτούν ή να ξαναπαντρευτούν”, λέει η Bella DePaulo, συγγραφέας του βιβλίου Singled Out: How Singles are Stereotyped, Stigmatized, and Ignored, and Still Live Happily Ever After.

Αλλά τώρα, λέει, οι Αμερικανοί περνούν περισσότερα χρόνια της ενήλικης ζωής τους ανύπαντροι παρά παντρεμένοι.

Το 1970, επισημαίνει, επικαλούμενη στοιχεία της αμερικανικής απογραφής, το 40% των αμερικανικών νοικοκυριών αποτελούνταν από παντρεμένα ζευγάρια και τα παιδιά τους, ενώ το 17% ζούσε μόνο του ως εργένης.

Μέχρι το 2012, το 27% των αμερικανικών νοικοκυριών αποτελούνταν από εργένηδες και μόλις το 20% από γονείς και παιδιά.

Αλλά ακόμη και με αυτές τις μεταβαλλόμενες στατιστικές, είναι σαφές τόσο ανεπίσημα όσο και στην έρευνα ότι οι άνθρωποι που δεν έχουν ρομαντικές σχέσεις εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δύσκολα τους ζευγαρωμένους φίλους και την οικογένειά τους – αλλά και τους ίδιους τους εαυτούς τους.

Ακόμη και καθώς οι εργένηδες φαίνεται να αγκαλιάζουν και να επιλέγουν όλο και περισσότερο την κατάσταση της σχέσης τους, η πίεση για την εξεύρεση ραντεβού δεν εξαφανίζεται απαραίτητα.

Αλλά μπορεί να υπάρξει τουλάχιστον κάποια πρόοδος, καθώς η αυξανόμενη εκπροσώπηση των εργένηδων στον πληθυσμό μπορεί να αρχίσει να αντισταθμίζει τον στιγματισμό της εργένικης ζωής.

Οι βλάβες του single shaming

Σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια Allison Abrams, με έδρα τη Νέα Υόρκη, το single shaming είναι “η αρνητική κρίση κάποιου επειδή δεν έχει συνάψει σύντροφο και δεν συμμορφώνεται με τις προσδοκίες της κοινωνίας… να είναι παντρεμένος σε μια ορισμένη ηλικία”.

Οι επικριτές αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους χωρίς σχέση “διαφορετικά” ως αποτέλεσμα, λέει η ίδια.

“Οι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν ότι βαριέσαι και είσαι μόνος όταν είσαι ελεύθερος”, προσθέτει ο Ipek Kucuk, ειδικός σε θέματα γνωριμιών της εφαρμογής γνωριμιών Happn, με έδρα το Παρίσι.

Στη μελέτη που μοιράστηκε το Match, οι ερευνητές ρώτησαν για τις συνηθισμένες “ντροπιαστικές φράσεις” που έχουν ακούσει οι εργένηδες από άλλους και το 35% δήλωσε ότι τους είπαν “θα βρεις κάποιον σύντομα”.

Το 29% άκουσε “πρέπει να είσαι τόσο μόνη”, ενώ το 38% ανέφερε γενικό οίκτο για την κατάσταση της σχέσης τους.

Η DePaulo λέει ότι οι μύθοι γύρω από τους εργένηδες περιλαμβάνουν την ιδέα ότι τα παντρεμένα ζευγάρια έχουν μια ιδιαίτερη γνώση της ζωής που οι εργένηδες δεν έχουν- ότι η ζωή των εργένηδων είναι “τραγική”- και ότι το να είσαι εργένης συνεπάγεται ότι είσαι εγωιστής.

(Πράγματι, ορισμένες έρευνες υποστηρίζουν ότι πρόκειται για μύθους, συμπεριλαμβανομένης μιας γερμανικής μελέτης του 2018 που υποδηλώνει ότι τα στερεότυπα γύρω από τους δυστυχισμένους εργένηδες και τα ευτυχισμένα ζευγάρια δεν είναι καθόλου σωστά).

Τα στερεότυπα για τους εργένηδες δεν είναι απλώς λανθασμένα – μπορούν επίσης να έχουν επιζήμιες συνέπειες.

Όπως λέει ο ψυχοθεραπευτής Abrams, η εσωτερικευμένη ντροπή από την κοινωνική στάση απέναντι στους εργένηδες μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εικόνα που έχει κάποιος για τον εαυτό του.

Ακόμα και αν οι φίλοι και η οικογένεια ενός ατόμου που είναι μόνος δεν τον ντροπιάζουν για την κατάστασή του, το να μην πετύχει μεγάλα ορόσημα της ζωής του, όπως ο γάμος και τα παιδιά, μπορεί να έχει αντίκτυπο – ειδικά σε κάποιον που αναζητά ενεργά σύντροφο – επειδή αυτό τείνει να περιμένει η κοινωνία από αυτόν.

“Πολλές φορές, έχω δει ότι αυτό παίζει ρόλο στην κατάθλιψη”, λέει η Abrams.

Ένα κανονικοποιημένο “σενάριο” για επιτυχημένη ζωή μπορεί να αναγκάσει ακόμη και όσους είναι ευτυχισμένοι που είναι μόνοι τους να αναθεωρήσουν αυτή τη στάση και να αναζητήσουν κάτι που είναι αρκετά σίγουροι ότι δεν θέλουν, μόνο και μόνο για να μπορέσουν να προσαρμοστούν στα πολιτιστικά πρότυπα.

Και η διαπόμπευση των εργένηδων προέρχεται από πολλές πηγές πέρα από τους αδιάκριτους γονείς και φίλους.

Οι κυβερνήσεις παίζουν ρόλο, προσφέροντας διάφορα προνόμια σε όσους είναι νόμιμα παντρεμένοι, τα οποία οι εργένηδες δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτό στέλνει ένα μήνυμα σχετικά με τον “σωστό τρόπο” ζωής, λειτουργώντας ως θετική ενίσχυση για τους συντρόφους και καθιστώντας πολύ δύσκολο για τους εργένηδες να μην εσωτερικεύσουν την ιδέα ότι κάνουν λάθος στην ενηλικίωση.

Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος μπορεί να προσθέσει τον/την σύζυγό του στο πρόγραμμα υγειονομικής περίθαλψης – αλλά οι εργένηδες δεν μπορούν να το κάνουν αυτό για σημαντικούς ανθρώπους, όπως τα αδέλφια ή οι στενοί φίλοι, επισημαίνει η DePaulo.

Τα ζευγάρια και οι οικογένειες έχουν επίσης προνόμια που δεν είναι διαθέσιμα στους εργένηδες σε άλλους τομείς, από εκπτώσεις στις διακοπές μέχρι χώρους εργασίας που χορηγούν ειδικά επιδόματα για όσους έχουν πυρηνικές οικογένειες.

«Γεροντοκόρες» και εργένηδες

Όπως κάθε πολιτιστικό στίγμα, η ντροπή των εργένηδων δεν είναι ισομερώς κατανεμημένη.

Οι γυναίκες τείνουν να υπομένουν το μεγαλύτερο βάρος, και ορισμένοι πολιτισμοί δίνουν έμφαση στον γάμο και την απόκτηση παιδιών περισσότερο από άλλους.

Πρώτον, εξετάστε τις λέξεις που περιγράφουν τις ανύπαντρες γυναίκες σε αντίθεση με τους άνδρες. Ενώ οι άνδρες είναι γνωστοί ως “εργένηδες”, οι γυναίκες αποκαλούνται “γεροντοκόρες”.

Στα τέλη του Μεσαίωνα, ο τελευταίος όρος προέκυψε ως όρος για να περιγράψει τις γυναίκες που έπλεκαν επαγγελματικά το μαλλί, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν ανύπαντρες.

Η εργασία χαμηλότερου κύρους ήταν ευκολότερο να την αποκτήσουν, καθώς οι πιο επιθυμητές θέσεις εργασίας ήταν γενικά για τις παντρεμένες γυναίκες – οι οποίες, μέσω των συζύγων τους, μπορούσαν να διαθέσουν τα υλικά που απαιτούνταν για την εκτέλεση εργασιών υψηλότερου κύρους.

Οι “εργένηδες”, εν τω μεταξύ, συχνά απεικονίζονται ως διασκεδαστικοί, δυνητικά γλυκύτατοι (αν όχι άθλιοι), που ζουν την καλύτερη ζωή τους και είναι ανέμελοι – αυτοί οι θετικοί συνειρμοί ανάγονται στα “Παραμύθια του Καντέρμπουρι” του Τζέφρι Τσώσερ.

Η λέξη “γεροντοκόρη” απέκτησε ακόμη πιο αρνητικούς συνειρμούς με την πάροδο του χρόνου, καθώς χρησιμοποιείται για να υποτιμήσει τις ανύπαντρες (και νεαρές) γυναίκες στη δημοφιλή κουλτούρα, όπως στο Ημερολόγιο της Μπρίτζετ Τζόουνς (η πρωταγωνίστρια είναι στις αρχές της δεκαετίας του ’30 και έχει μια σταθερή δουλειά στο Λονδίνο, αλλά ασχολείται με την ιδιότητα της “γεροντοκόρης”).

“Σύμφωνα με τη συμβατική σοφία – η οποία δεν είναι ούτε σοφή ούτε καν ακριβής – οι γυναίκες ενδιαφέρονται περισσότερο για το γάμο από ό,τι οι άνδρες”, λέει ο DePaulo.

“Έτσι, νομίζω ότι οι ανύπαντρες γυναίκες υποβάλλονται συχνότερα σε ενοχλητικές ερωτήσεις όπως “Βλέπεις κάποιον;””.

Η Abrams λέει ότι περισσότερες από τις γυναίκες πελάτισσές της μοιράζονται εμπειρίες ντροπής ως ανύπαντρες απ’ ό,τι οι άντρες πελάτες της, αλλά προειδοποιεί ότι ο συνολικός πληθυσμός των πελατών της είναι γυναικείος.

“Οι ανύπαντροι άνδρες μπορεί επίσης να αντιμετωπίζονται με απαξιωτικούς και απορριπτικούς τρόπους”, προσθέτει η DePaulo, όπως για παράδειγμα ότι οι άνθρωποι τους θεωρούν παιδαριώδεις, ανίκανους να φροντίσουν τον εαυτό τους ή “παθιασμένους με το σεξ”.

Τα πολιτισμικά δημογραφικά στοιχεία μπορούν επίσης να επηρεάσουν την επικράτηση του single shaming.

Στην πρακτική της, η Abrams έχει διαπιστώσει ότι οι πελάτες με συγκεκριμένο υπόβαθρο, όπως εκείνοι με οικογένειες από την Κορέα, την Κίνα και την Ινδία, τείνουν να βιώνουν πιο έντονο single shaming από τα μέλη της οικογένειας, όπως και κάποιοι από τους πελάτες της που μετακόμισαν στη Νέα Υόρκη από τις κεντρικές περιοχές των ΗΠΑ.

Αυτοί οι πολιτισμοί τείνουν να δίνουν έμφαση σε πιο παραδοσιακούς ρόλους των φύλων γύρω από το γάμο και η μη συμμόρφωση με αυτές τις παραδόσεις μπορεί να φανεί ιδιαίτερα αντισυμβατική.

“Έχω ακούσει έναν [πελάτη] να μου λέει κάτι σαν, [η] οικογένειά του νιώθει ντροπή που δεν απέκτησε παιδί στα… 30 ή ακόμα και σε μικρότερη ηλικία”, λέει η Abrams.

Η “δύναμη των αριθμών

Το τι σημαίνει να είσαι ελεύθερος αλλάζει και ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι οι αλλαγές, τόσο στις συμπεριφορές όσο και στα δημογραφικά στοιχεία, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ομαλοποίηση της εργένικης ζωής.

Τα τελευταία χρόνια, σημαίνοντα πρόσωπα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και παραδοσιακές διασημότητες έχουν μιλήσει με υπερηφάνεια για την ιδιότητα του εργένη.

Η ηθοποιός Emma Watson, για παράδειγμα, έχει περιγράψει δημοσίως τον εαυτό της ως “αυτοσυντροφευόμενη”, ενθαρρύνοντας τους άλλους να βλέπουν τη δική τους έλλειψη ρομαντικού συντρόφου ως θετική και όχι αρνητική.

“Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι αγκαλιάζουν την ιδιότητά τους ως εργένηδες, νομίζω ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται απελευθερωμένοι να κάνουν το ίδιο”, λέει η Abrams.

Οι ανύπαντρες γυναίκες υποβάλλονται συχνότερα σε ενοχλητικές ερωτήσεις όπως: “Βγαίνεις με κάποιον;”.

Η έρευνα της εφαρμογής γνωριμιών Bumble από τον Οκτώβριο του 2021, την οποία είδε το BBC Worklife, έδειξε ότι το 53% των περισσότερων από 8.500 χρηστών του Bumble που συμμετείχαν στην έρευνα στον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ινδία, το Μεξικό, τις Φιλιππίνες, την Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ “συνειδητοποίησαν ότι είναι εντάξει να είναι κανείς μόνος για λίγο”, χάρη στην πανδημία.

Επιπλέον, μετά το Covid-19, πολλοί εργένηδες ανέφεραν θετικά συναισθήματα και αποτελέσματα σχετικά με την κατάσταση της σχέσης τους.

Σύμφωνα με την έρευνα του Match, το 42% δήλωσε ότι “απολάμβανε” το γεγονός ότι ήταν μόνοι κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ωστόσο, αυτό το στατιστικό στοιχείο υπονοεί ότι το υπόλοιπο 58% των ερωτηθέντων δεν το έκανε- στην πραγματικότητα, η απομόνωση που προκλήθηκε από την πανδημία επηρέασε αρνητικά πολλούς εργένηδες και αύξησε τη ντροπή για κάποιους – το Match ανέφερε ότι το 37% των εργένηδων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσε ότι δέχτηκε περισσότερες ερωτήσεις από “ανήσυχους φίλους και συγγενείς” σχετικά με την ερωτική τους ζωή.

Πράγματι, ο Abrams υποδηλώνει ότι το single shaming είναι “ακόμα αρκετά ανεξέλεγκτο”, ακόμα και όταν ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των singles σε χώρες όπως οι ΗΠΑ υποδηλώνει μια πιθανή κίνηση απομάκρυνσης από αυτή τη συμπεριφορά.

Παρόλα αυτά, οι ειδικοί ελπίζουν ότι αυτές οι αλλαγές στα δημογραφικά στοιχεία θα συνεχίσουν να εξελίσσουν τις κρίσεις γύρω από την εργένικη ζωή.

Ο DePaulo αποκαλεί αυτή την άνοδο των εργένηδων “τη δύναμη των αριθμών”, λέγοντας ότι “σχεδόν κάθε φορά που το Γραφείο Απογραφής δημοσιεύει τα τελευταία στατιστικά στοιχεία, τα ευρήματα δείχνουν ότι υπάρχουν περισσότεροι εργένηδες και μεγαλύτερο ποσοστό εργένηδων από ό,τι πριν”.

Και προσθέτει: “Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι μόνοι τους: “Όταν ολόκληρα τμήματα του πληθυσμού είναι ανύπαντροι -στις ΗΠΑ, σχεδόν οι μισοί- γίνεται πιο δύσκολο να επιμείνουμε ότι όλοι αυτοί έχουν κάποιο πρόβλημα”.

ΠΗΓΗ: ΒΒC

Λίζα Πρίσλεϊ, η διάσημη κληρονόμος που τα έχασε όλα: Πέθανε φτωχή καθώς σπατάλες, λανθασμένες επιλογές και ναρκωτικά εξαφάνισαν την περιουσία του Ελβις [videos]

Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE