Απογοητευμένο το Συμβούλιο Ασφαλείας για την Τουρκία: Την καλεί να σεβαστεί τα σχετικά ψηφίσματα για τα Βαρώσια
The Security Council unanimously adopts resolution 2674 (2023) extending the mandate of the United Nations Peacekeeping Force in Cyprus (UNFICYP) for a further period ending on 31 January 2024. Credit UN Photo, Manuel Elías
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Υιοθετήθηκε το πρωί της Δευτέρας από το Συμβούλιο Ασφαλείας και κυκλοφόρησε ως επίσημο έγγραφο του Συμβουλίου Ασφαλείας, το ψήφισμα S/RES/2674 (2023) για ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών (ΟΥΝΦΙΚΥΠ), για ένα έτος και όχι για έξι μήνες όπως γινόταν έως τώρα.
Στο ψήφισμα εκφράζεται εκ νέου η υποστήριξη του Συμβουλίου Ασφαλείας στα περί Κύπρου ψηφίσματα και «υπενθυμίζεται η σημασία της επίτευξης μιας διαρκούς, ολοκληρωμένης και δίκαιης διευθέτησης βασισμένης σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, συμπεριλαμβανομένης της παραγράφου 4 του ψηφίσματος 716 (1991)».
Το ΣΑ υπογραμμίζει ότι η ευθύνη επίτευξης λύσης εναπόκειται κατά κύριο λόγο στους ίδιους τους Κύπριους και επαναλαμβάνει τον πρωτεύοντα ρόλο των Ηνωμένων Εθνών στην υποβοήθηση των μερών για να επιλυθεί το Κυπριακό και να τερματιστεί η διαίρεση της νήσου με την εξεύρεση μιας ολοκληρωμένης και διαρκούς λύσης με την αίσθηση του «επείγοντος»
Το σώμα υποστηρίζει πλήρως τη συνεχιζόμενη εμπλοκή του ΓΓ του ΟΗΕ με όλες τις πλευρές και ενθαρρύνει περαιτέρω γύρους ανεπίσημων συνομιλιών επαναλαμβάνοντας τη σημασία για όλες τις πλευρές και όλους όσοι εμπλέκονται «να προσεγγίζουν αυτή τη διαδικασία με ανοικτό πνεύμα, ευελιξία και πνεύμα συμβιβασμού, επιδεικνύοντας την απαραίτητη πολιτική βούληση και προσήλωση για να διαπραγματευθούν ελεύθερα μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση υπό την αιγίδα των ΗΕ».
Περαιτέρω, τα μέλη του ΣΑ «εξακολουθούν να καλούν τις πλευρές να εμπλακούν ενεργά και χωρίς άλλη καθυστέρηση με το ΓΓ και την ομάδα του προς αυτό το σκοπό» και «καλούν τις πλευρές να φθάσουν σε συμφωνία αναφορικά με την πρόταση του ΓΓ για διορισμό ενός απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος θα μπορεί να παρέχει υποστήριξη κρίσιμης σημασίας στην αναζήτηση κοινού εδάφους με στόχο την επιστροφή στις επίσημες διαπραγματεύσεις για μια διαρκή διευθέτηση στην Κύπρο».
Για τα Βαρώσια, το Συμβούλιο Ασφαλείας καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα σχετικά ψηφίσματα, καταγράφει την απογοήτευση του ΣΑ για τη μη συμμόρφωση της Τουρκίας στις προηγούμενες σχετικές εκκλήσεις του, ενώ προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε νέα μονομερής ενέργεια εντός της περίκλειστης περιοχής μπορεί να προκαλέσει την αντίδραση του ΣΑ και εξακολουθεί να τονίζει την ανάγκη αποφυγής οποιωνδήποτε μονομερών ενεργειών που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στη νήσο και να υπονομεύσουν τις προοπτικές μιας ειρηνικής διευθέτησης».
Επίσης, εκφράζεται ανησυχία για τις συνεχιζόμενες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και υπογραμμίζεται ότι οι διαφορές πρέπει να επιλύονται ειρηνικά σύμφωνα με το ισχύον διεθνές δίκαιο. Ακόμη, καλούνται οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να απόσχουν από οποιεσδήποτε ενέργειες και ρητορική που θα μπορούσαν να βλάψουν τη διαδικασία διευθέτησης και να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί.
Το ψήφισμα επαινεί τις συνεχιζόμενες εργασίες της Επιτροπής Αγνοουμένων και καλεί όλα τα μέρη να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με τις εργασίες της Επιτροπής, παρέχοντας πλήρη πρόσβαση χωρίς καθυστέρηση σε όλους τους τομείς.
Μεταξύ άλλων, καλούνται οι δύο ηγέτες να εντείνουν εκ νέου τις προσπάθειες τους για παροχή της απαραίτητης υποστήριξης στις Τεχνικές Επιτροπές και για την άρση πολιτικών εμποδίων στο έργο τους, να διασφαλίσουν τον αποτελεσματικό συντονισμό τους σε ζητήματα ποινικής φύσης, να ενισχύσουν τις προσπάθειες για προώθηση παιδείας ειρήνης σε ολόκληρο το νησί, να βελτιώσουν το δημόσιο κλίμα για τις συνομιλίες για εξεύρεση λύσης και να ενισχύσουν την στήριξή τους στην εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών στις ειρηνευτικές προσπάθειες.
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος στα Ηνωμένα Έθνη, Πρέσβης Ανδρέας Χατζηχρυσάνθου δήλωσε μετά την υιοθέτηση του ψηφίσματος πως «η ομόφωνη απόφαση του Σ.Α., δηλαδή χωρίς καμία διαφωνία, είναι ενδεικτική της στήριξης που παρέχει το Σ.Α. στη συμφωνημένη βάση λύσης. Και αυτό αντικατοπτρίζεται μέσα στο ψήφισμα».
Υπάρχουν, σημείωσε, τρία σημαντικά σημεία, τα οποία πρέπει να επισημανθούν σε σύγκριση με το προηγούμενο ψήφισμα του Ιουλίου.
Το πρώτο, είπε, αφορά στα Βαρώσια. Όπως δήλωσε ο Πρέσβης, το Συμβούλιο Ασφαλείας «έστειλε ένα ισχυρό προειδοποιητικό μήνυμα για να μην υπάρξουν νέες προκλήσεις από την Τουρκία στα Βαρώσια», προσθέτοντας ότι «το λεκτικό που χρησιμοποιήθηκε είναι αρκετά ισχυρό και το καλωσορίζουμε».
Το δεύτερο σημείο, πρόσθεσε, «αφορά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων». Σύμφωνα με τον κ. Χατζηχρυσάνθου, το ΣΑ «ενίσχυσε το λεκτικό που αφορά τον διορισμό του απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα».
Το τρίτο σημείο, είπε, είναι διαδικαστικό και «αφορά τη δωδεκάμηνη παράταση η οποία είναι ένα καινούργιο στοιχείο». Είναι, συνέχισε, «ένα θέμα το οποίο συζητήσαμε με διάφορα μέλη του ΣΑ εδώ και καιρό», σημειώνοντας ότι «η έγνοια μας ήταν να παραμείνει ο εξαμηνιαίος κύκλος υποβολής εκθέσεων από τον ΓΓ στο ΣΑ και αυτό είναι γεγονός. Το βλέπουμε μέσα στο ψήφισμα».
Όσον αφορά στο θέμα των αγνοουμένων ο Πρέσβης ανέφερε ότι «δυστυχώς το λεκτικό που χρησιμοποιήθηκε αυτή τη φορά είναι το ίδιο με τα προηγούμενα. Θα επιθυμούσαμε να δούμε πιο ισχυρό λεκτικό διότι το θέμα των αγνοουμένων είναι καθαρά ανθρωπιστικό».
Όπως σημείωσε, υπάρχει στασιμότητα στους αριθμούς εντοπισμού αγνοουμένων και αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της ΔΕΑ. «Θα θέλαμε να δούμε ένα πιο ισχυρό μήνυμα από το ΣΑ για επίσπευση της διαδικασίας επίλυσης αυτού του προβλήματος», τόνισε.
Να σημειωθεί πως η ανανέωση της θητείας Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο ισχύει για 12 μήνες, αλλά το Συμβούλιο Ασφαλείας θα ενημερώνεται κάθε έξι μήνες τόσο για την Ειρηνευτική Δύναμη, όσο και για τις Καλές Υπηρεσίες από τις Εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ.
Το Υπουργείο Εξωτερικών εκφράζει ικανοποίηση για την υιοθέτηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ψηφίσματος, με το οποίο ανανεώνεται η θητεία της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο για ακόμα 12 μήνες και συγκεκριμένα μέχρι την 31ηΙανουαρίου 2024. Το Συμβούλιο θα συνεχίζει να ενημερώνεται ανά εξάμηνο, τόσο για τις Καλές Υπηρεσίες όσο και για την Ειρηνευτική Δύναμη, μέσω και των σχετικών Εκθέσεων του ΓΓ ΟΗΕ.
Υπενθυμίζεται ότι το εν λόγω Ψήφισμα, μαζί με το Ψήφισμα 186/1964 αποτελούν τον θεσμικό οδηγό για την παρουσία της UNFICYP στην Κύπρο, τα οποία αμφότερα αναφέρονται στις νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις των εμπλεκομένων μερών σε σχέση με το Κυπριακό.
Αντίδραση στο ψήφισμα ΣΑ ΟΗΕ για ΟΥΝΦΙΚΥΠ από ΥΠΕΞ Τουρκίας που καλεί σε αναγνώριση ψευδοκράτους
Aπό την άλλη, το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας με ανακοίνωσή του μετά την υιοθέτηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ψηφίσματος με το οποίο ανανεώνεται η θητεία της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο για ακόμα 12 μήνες, μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2024, καλεί το ΣΑ και τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος. Κατηγορεί, μάλιστα το ΣΑ ότι επιμένει σε δοκιμασμένα και αποτυχημένα μοντέλα λύσεων και ισχυρίζεται ότι τα Βαρώσια αποτελούν έδαφος του ψευδοκράτους.
Σεανακοίνωσή του το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι υποστηρίζει πλήρως τη δήλωση του «υπεξ» του ψευδοκράτους σχετικά με την εν λόγω απόφαση, προσθέτοντας ότι «αν και δεν περιλαμβάνεται στις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, φαίνεται ότι το Συμβούλιο, αποκομμένο από τις πραγματικότητες, αγνοεί τη βούληση της τδβκ για λύση δύο κρατών και επιμένει στα δοκιμασμένα και αποτυχημένα μοντέλα λύσεων».
Ισχυρίζεται ότι «αυτή η κατάσταση είναι ασυμβίβαστη με την κοινή λογική και την καλή θέληση και δείχνει ότι το Συμβούλιο αντί να προωθήσει μια πραγματική λύση στο νησί, δεν κατάφερε να ξεφύγει από την καθοδήγηση της ελληνοκυπριακής πλευράς».
Το τουρκικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει, επίσης, ότι «το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αγνόησε για άλλη μια φορά τα απάνθρωπα και παράνομα εμπάργκο που επιβλήθηκαν στον τουρκοκυπριακό λαό». Σύμφωνα με τους τουρκικούς ισχυρισμούς, «μια άλλη αντίφαση στο ψήφισμα είναι η έκκληση για συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών, αγνοώντας τις ρεαλιστικές, εποικοδομητικές και ειλικρινείς προτάσεις συνεργασίας που ο πρόεδρος της τδβκ Ερσίν Τατάρ μετέφερε στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ με επιστολές της 1ης και 8ης Ιουλίου 2022».
Αναφέρει στη συνέχεια ότι απορρίπτουν τα ζητήματα που περιλαμβάνονται στην απόφαση σχετικά με τα Βαρώσια και προσθέτει ότι «επαναλαμβάνουμε την πλήρη υποστήριξή μας στο έργο που επιτελέστηκε και πρέπει να γίνει από τις αρχές της τδβκ στην περιοχή, σεβόμενοι τα δικαιώματα των νόμιμων ιδιοκτητών περιουσίας και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα των δύο λαών στο νησί».
Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών καλεί το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ «να σταματήσει να υποστηρίζει την ανειλικρινή στάση της ελληνοκυπριακής διοίκησης, η οποία προσπαθεί να αποτρέψει τους Ελληνοκύπριους που θέλουν να επιστρέψουν στις περιουσίες τους», ενώ ισχυρίζεται ότι «με την ευκαιρία αυτή, θα θέλαμε να τονίσουμε για άλλη μια φορά ότι τα Βαρώσια είναι έδαφος της τδβκ».
Επίσης, αναφέρει ότι δεν ελήφθη «για ακόμα μια φορά» η συγκατάθεση του ψευδοκράτους για ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, επαναλαμβάνοντας ότι αυτό είναι «αντίθετο με τις καθιερωμένες πρακτικές του ΟΗΕ» και ότι η Ειρηνευτική Δύναμη θα μπορούσε να συνεχίσει τις δραστηριότητές της στο πλαίσιο της «καλής θέλησης των αρχών της (παράνομης) τδβκ». Είναι σημαντικό για την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες να συνεχίσει τις δραστηριότητές της στα κατεχόμενα σε νομική βάση, αναφέρει, προσθέτοντας ότι «θα πρέπει να είναι γνωστό ότι θα υποστηρίξουμε πλήρως τα βήματα που πρέπει να ληφθούν από τις αρχές της τδβκ ως προς αυτό».
Υποστηρίζεται περαιτέρω ότι «το κοινό έδαφος που θα ανοίξει το δρόμο για μια δίκαιη και διαρκή λύση στην Κύπρο πρέπει να βασίζεται στις πραγματικότητες». Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρει το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, «καλούμε το Συμβούλιο Ασφαλείας και τη διεθνή κοινότητα να καταγράψουν την κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς του τουρκοκυπριακού λαού, τα οποία είναι κατοχυρωμένα δικαιώματα του», με βάση, σύμφωνα με τον ισχυρισμό «το γεγονός ότι υπάρχουν δύο ξεχωριστοί λαοί και δύο χωριστά κράτη στο νησί της Κύπρου και να αναγνωρίσουν την (παράνομη) τδβκ».
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE