Είναι καιρός τα μικρά κράτη να αρχίσουν να σκέφτονται και να ενεργούν με γνώμονα την πολιτική, οικονομική, αλλά και φυσική τους επιβίωση

File photo: H πρόεδρος της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόσι με την πρόεδρο της Ταϊβάν Τσάι Ιννγ γουέν. EPA, TAIWAN, PRESIDENTIAL PALACE




Του ΝΙΚΟΥ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗ

Με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, είχαμε μια κατεστραμμένη Ευρώπη, μια ισοπεδωμένη από τον πόλεμο στο μεγαλύτερο της ευρωπαϊκό μέρος Σοβιετική Ένωση (25 εκατομμύρια νεκροί(!) και πλέον), μια γονατισμένη από κάθε άποψη Ιαπωνία και μια Γερμανία ηττημένη και βυθισμένη σε χίλια δυο προβλήματα. Αποδεκατισμένη οικονομικά από τον πόλεμο και η Μεγάλη Βρετανία.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η σύγκρουση Δύσης και Ανατολής από τη μια και το κύμα των αγώνων ενάντια στην αποικιοκρατία διαμόρφωσαν έναν νέο κόσμο. Έναν κόσμο που τερματίστηκε μετά από δεκαετίες και είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και των συμμάχων της στην Ευρώπη.

Στη διάρκεια αυτών των δεκαετιών, στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ κατέστησαν κυρίαρχη δύναμη στον χώρο του δυτικού, όπως αποκλήθηκε, κόσμου. Η ηγεμονία τους ήταν καθολική σχεδόν και καθοριστική για την πορεία πολλών χωρών και λαών.

  • Με κάθε τρόπο, ειρηνικό ή και βίαιο, κράτησαν αυτή την κυριαρχία όλα τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και την εμπέδωσαν. Είχαν φτάσει μάλιστα σε τέτοιο σημείο υπεροχής που ο Πολωνοαμερικανός σύμβουλος δύο Αμερικανών Προέδρων Τζόνσον και Κάρτερ, ο κ. Μπρεζίνσκυ να μιλά στα βιβλία του -από τα τέλη της δεκαετίας του 1990- για την αμερικανική χιλιετία που ακολουθούσε.

Η ευκαιρία φυσικά για τέτοιες σκέψεις δόθηκε όταν πλέον δεν υπήρχε η Σοβιετική Ένωση και ο συμμαχικός της κόσμος στην Ευρώπη. Μια Ευρώπη που σιγά-σιγά προσπαθούσε να μεγαλώσει και να ωριμάσει, να εξελιχθεί και να ισχυροποιηθεί. Και εννοώ την Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά και τελικά την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η μετεξέλιξη, όμως, του σχηματισμού ΕΕ σε έναν πόλο αυτόνομης από κάθε άποψη δύναμης δεν αποδείχθηκαν εύκολη υπόθεση. Τουναντίον, αυτό που ακολούθησε, μετά την πτώση υπαρκτού σοσιαλισμού, ήταν η συνεχιζόμενη εξάρτηση της ΕΕ από τις ΗΠΑ κυρίως μέσον της στρατιωτικής προστασίας που πουλούσε και πουλά στους Ευρωπαίους.

Μια ελπίδα που δημιουργήθηκε, για την ΕΕ να δημιουργήσει δικούς της άξονες ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής, στα χρόνια της Προεδρίας του Γιέλτσιν που είχαν πιστέψει ΗΠΑ και ΕΕ ότι όχι μόνο δεν θα κινδύνευαν πια από τη Ρωσία, αλλά ότι θα την απορροφούσαν μάλιστα, διαμελίζοντάς την γεωγραφικά, οικονομικά κλπ.

Τελικά η Ρωσία με τον Πούτιν επανερχόταν σιγά-σιγά ενώ η Κίνα που δεν βίωσε την αλλαγή, όπως τη βίωσαν οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, σε συνεργασία σε αρκετά μεγάλα χρονικά διαστήματα με τον δυτικό κόσμο σε διάφορα επίπεδα, υλοποιούσε τα δικά της σχέδια. Και φτάσαμε ένα πρωί να έχουμε δύο ψηλαφητές πλέον αλλαγές στον κόσμο, που μας έφεραν μπροστά στη σημερινή άκρως επικίνδυνη κατάσταση.

Η μια αλλαγή σημειώθηκε με την προσάρτηση της Κριμαίας. Το μήνυμα είχε σταλεί. Η Ρωσία είναι εδώ. Είχε στο μεταξύ σταθεί στα πόδια της γενικά και επανέλθει στρατιωτικά. Η δεύτερη αλλαγή ήταν η αθόρυβα για πολλά χρόνια οικονομική ανέλιξη της Κίνας που την έφερε σήμερα στην πρώτη θέση μαζί με τις ΗΠΑ και μια τεράστια διείσδυση σε όλο τον κόσμο -κυρίως σε Ασία και Αφρική- σε όλα τα επίπεδα.

Αυτή την περίοδο, στο μεταξύ, για διάφορους λόγους η αμερικανική οικονομία έχανε έδαφος και έφθασε στο σημείο που δεν μπορούσε να στηρίξει την παγκόσμια αμερικανική οικονομική, στρατιωτική και κατ’ επέκταση πολιτική κυριαρχία. Εξού και στις ΗΠΑ είχε κερδίσει τις Προεδρικές εκλογές ο ιδιόμορφος Ντόνανλτ Τραμπ με το δόγμα «Η Αμερική Πρώτα».

Με απλά λόγια ‘συμμαζευόμαστε για να διορθώσουμε το σπίτι μας’. Είναι χαρακτηριστικό της εξωτερικής του πολιτικής ότι δεν διεξήγε κανέναν πόλεμο. Βέβαια άλλο θέμα το πώς αντιλαμβανόταν τις «διορθώσεις» στο σπίτι του, στις ΗΠΑ δηλαδή, και τον ρόλο του σε σημαντικά θέματα όπως το περιβάλλον. Και έρχεται η στιγμή που αναλαμβάνει στις ΗΠΑ ως τιμονιέρης ο Τζο Μπάιτεν με το σύνθημα «Η Αμερική επιστρέφει». Αλλά πώς;

  • Κατά τη δική μου αντίληψη, με δεδομένη την αδυναμία της χώρας του, να επιστρέψει σε όλον τον πλανήτη μέσον της οικονομικής –και όπου έκριναν, στρατιωτικής– ισχύος προχώρησαν και προχωρούν βασικά μέσον της ενίσχυσης /επέκτασης του ΝΑΤΟ και της δημιουργίας, όπου χρειαστεί νέων συμμαχιών. π.χ. Ειρηνικό με Αυστραλία και άλλες χώρες.

Αυτή η οδός επανόδου όμως είχε πλέον απέναντί της δύο αντιπάλους, δυνητικά ικανούς να αντιδράσουν. Τη Ρωσία και την Κίνα. Και αντέδρασαν. Ρωσία και Κίνα έχουν και αυτές τα δικά τους σχέδια. Το θέμα είναι ότι η αδυναμία των ΗΠΑ να λειτουργούν ως παγκόσμιος ηγεμόνας, έδωσε χώρο να εισέλθουν και άλλοι στον ανταγωνισμό για την αλλαγή στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Μέχρι να συντελεστεί αυτή η αλλαγή θα υπάρξουν πολλά και μεγάλα δεινά.

Ο κόσμος θα υποφέρει και θα κινδυνεύει. Όπως τώρα που η κατάσταση στην Ουκρανία και στην Άπω Ανατολή (Κίνα-ΗΠΑ) απ’ αφορμή την επίσκεψη Πελόζι στην Ταϊβάν εγκυμονούν σοβαρότατους κινδύνους.

Μέσα στη νέα αυτή κατάσταση θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για μικρά κράτη να βρίσκουν τον δρόμο τους. Ακόμη και για κράτη όπως την Κύπρο και την Ελλάδα που εισήλθαν στην ΕΕ κύρια για πολιτική και οικονομική ασφάλεια. Τώρα που η ΕΕ υποτάχθηκε και πάλι πλήρως στις ΗΠΑ, ο δρόμος για τα μικρά ευρωπαϊκά κράτη καθίσταται δύσβατος και ριψοκίνδυνος. Είναι καιρός κράτη μικρά, σε όποια συμμαχία και αν ανήκουν, να αρχίσουν να σκέφτονται και να ενεργούν με γνώμονα την πολιτική, οικονομική, αλλά και φυσική τους επιβίωση.

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ

Ας βγούμε από το χθες για να σταματήσουμε τον κατήφορο σήμερα: Και να προδιαγράψουμε θετικό το αύριο

Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: