Αποκάλυψη: Έτσι φτάσαμε στην άρση του τουρκικού βέτο για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ
(L-R in the first row) The foreign ministers of Turkey, Mevlut Cavusoglu; Finland, Pekka Haavisto, and Sweden, Ann Linde, signed an agreement on Tuesday after several hours of meetings to unblock the Turkish veto to the access of these Nordic countries to NATO, in a ceremony before the press and without saying a word, in the presence of the Secretary General of NATO, Jens Stolteneberg (4r); Turkish President Recep Tayyip Erdogan (3r); the president of Finland, Sauli Niinisto (2r), and the Swedish prime minister, Magdalena Andersson (r), in Madrid, Spain, 28 June 2022. EPA, Kiko Huesca
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το παρασκήνιο που οδήγησε στην άρση του τουρκικού βέτο για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ επιχειρεί να φωτίσει το πρακτορείο Reuters, (κείμενο Humeyra Pamuk).
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται, πρόκειται για μια συμφωνία που υπήρξε απόρροια εντατικών ζυμώσεων και της λελογισμένης εμπλοκής των ΗΠΑ, η οποία επικυρώθηκε τελικά στο ‘παρά πέντε’ της συνόδου κορυφής ενώ μέχρι και την τελευταία στιγμή βρισκόταν κυριολεκτικά ‘στον αέρα’.
Περιγράφοντας το σκηνικό που είχε διαμορφωθεί, ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας P. Haavisto σημειώνει σε συνέντευξή του στο Reuters ότι μετά από δύο ώρες έντονων συζητήσεων την Τρίτη πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, οι ηγέτες συνέχιζαν την προσπάθειά τους να γεφυρώσουν ορισμένα δυσεπίλυτα σημεία που τους χώριζαν, επαναλαμβάνοντας, μηχανικά, τις θέσεις τους.
«Στη συνέχεια όμως είχαμε ένα διάλειμμα για καφέ κατά τη διάρκεια του οποίου προέκυψαν υπέροχες ιδέες με αποτέλεσμα προς το τέλος της συνάντησης να ήταν ευκολότερο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα», εξιστορεί ο Haavisto.
Ήταν τόσο απροσδόκητη η σημαντική ανακάλυψη, που φάνηκε να κατέλαβε εξ απήνης ακόμη και αξιωματούχους της συνόδου κορυφής, παρατηρεί το δημοσίευμα.
Λίγες στιγμές αργότερα, οι ηγέτες της Τουρκίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας, μαζί με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, στάθηκαν δίπλα-δίπλα ενώ οι υπουργοί υπέγραφαν ένα έγγραφο.
Τούρκοι αξιωματούχοι ξέσπασαν σε χειροκροτήματα, αλλά και πάλι κανείς δεν εξήγησε στους δημοσιογράφους περί τίνος επρόκειτο. Στην πραγματικότητα, το έγγραφο δεν ήταν τίποτα άλλο παρά το μνημόνιο που έληξε ένα δράμα εβδομάδων, προσθέτει το δημοσίευμα.
Σημειώνεται ότι η συμβολή του Γενς Στόλτενμπεργκ (Stoltenberg) υπήρξε καίρια, καθώς ενθάρρυνε τους Τούρκους να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις, ενώ πίεσε επίσης τις δύο σκανδιναβικές χώρες να συμφωνήσουν σε ισχυρότερες δεσμεύσεις που επεδίωκε η Άγκυρα, ανέφεραν πολλές πηγές που τελούν σε γνώση των συνομιλιών.
«Στις Βρυξέλλες σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος, αλλά μερικά βασικά θέματα έμειναν να αποφασιστούν από τους ίδιους τους ηγέτες», δήλωσε Τούρκος αξιωματούχος.
Συγκεκριμένα, τα δύο σκανδιναβικά έθνη δεσμεύτηκαν να μην υποστηρίξουν ομάδες που η Άγκυρα θεωρεί τρομοκράτες και να απαγορεύσουν δραστηριότητες του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και των διαφόρων θυγατρικών του, ανέφερε το κείμενο της συμφωνίας.
Σημειώνεται, ειδικότερα, ότι η Φινλανδία και η Σουηδία δεν θα υποστηρίξουν την κουρδική πολιτοφυλακή YPG της Συρίας. Οι δυτικοί σύμμαχοι της Τουρκίας χαρακτηρίζουν το PKK ως τρομοκρατική ομάδα αλλά όχι το YPG, για το οποίο η Άγκυρα υποστηρίζει ότι είναι παρακλάδι του PKK, αλλά υπήρξε επίσης ο ακρογωνιαίος λίθος του συνασπισμού, υπό την ηγεσία των Κούρδων, στον οποίο βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό οι ΗΠΑ για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους.
Οι δύο σκανδιναβικές χώρες έχουν επίσης δεσμευτεί να αντιμετωπίσουν τα εκκρεμή αιτήματα έκδοσης της Τουρκίας «γρήγορα και διεξοδικά», ενώ θα άρουν τους περιορισμούς τους στην πώληση όπλων στην Τουρκία.
Επισημαίνεται ακόμη ότι όταν ξέσπασε η κρίση τον Μάιο, οι αναλυτές υπέθεσαν ότι μια χειρονομία από την πλευρά των ΗΠΑ, όπως π.χ. η επίσπευση της πώλησης των μαχητικών αεροσκαφών F-16 που επιθυμεί η Άγκυρα, θα μπορούσε να βοηθήσει στην άρση του αδιεξόδου.
Ωστόσο η Ουάσιγκτον δήλωσε επανειλημμένα ότι αυτό δεν αποτελεί ένα διμερές ζήτημα με την Άγκυρα και κατέβαλε προσπάθεια να παραμείνει στο περιθώριο των συζητήσεων.
Αυτή ήταν μια σκόπιμη στρατηγική, ανέφερε σε δημοσιογράφους την Τρίτη ένας ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, ώστε να αποφευχθεί η συμμετοχή της Ουάσιγκτον σε συνομιλίες κατά τις οποίες η Άγκυρα θα μπορούσε να είχε θέσει ζητήματα.
Με το σκεπτικό αυτό ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν (Biden) κατέβαλε ιδιαίτερη προσπάθεια για να «επιλέξει ο ίδιος τις στιγμές» που θα επενέβαινε προκειμένου να βοηθήσει τις δύο πλευρές να ‘δώσουν τα χέρια’, ανέφερε ο αξιωματούχος.
«Οι Φινλανδοί και οι Σουηδοί προσέτρεξαν στη βοήθεια του προέδρου μόνον όταν έκριναν ότι ήταν απολύτως αναγκαίο», εξήγησε ο αμερικανός αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι το τηλεφώνημα μεταξύ Biden–Erdogan έλαβε χώρα μόνον αφότου οι δύο σκανδιναβικές χώρες ζήτησαν από τον Αμερικανό πρόεδρο να επικοινωνήσει με τον Τούρκο ομόλογό του.
Μετά την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών το θέμα θεωρήθηκε λήξαν και ο Erdogan αναχώρησε για τη Μαδρίτη, καταλήγει το δημοσίευμα.
ΠΗΓΗ: Reuters, Humeyra Pamuk – Nordic-Turkey deal took weeks of wrangling, and a U.S. nudge
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLEΤο “Κορίτσι των Ναπάλμ” 50 χρόνια μετά: Έκανε την τελευταία δερματολογική θεραπεία στις ΗΠΑ [videos]