Αμήχανη στιγμή για τη συμμαχία στη Σύνοδο της Μαδρίτης: Διεύρυνση του ΝΑΤΟ και οπισθοδρόμηση της Ευρώπης

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν, από τη Νέα Υόρκη, παίζει με τις λέξεις: Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν υποβαθμίζει το πλήγμα στην Ισφαχάν, δεν το αποδίδει στο Ισραήλ!!!

H αντιπαράθεση Ιράν-Ισραήλ αλλάζει το ρόλο της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ: Θα εδρεύει μόνιμα εκεί η 152η μοίρα μαχητικών αεροσκαφών F-16

Ανάλυση CNN: Ισραήλ και Ιράν απέφυγαν – προς το παρόν – έναν ολοκληρωτικό πόλεμο * Πιο πολλά όσα έχουν να χάσουν από όσα θα κέρδιζαν

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑ*

Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης κορυφώθηκαν οι ελπίδες για επανένωση της Ευρώπης από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια.

Στο Στρασβούργο, το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Ευρωπαικό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΑΔ) (θα αποτελούσαν σημαντικό ενδιάμεσο σταθμό αυτής πορείας ενοποίησης εφόσον θα συνέβαλαν στην ομογενοποίηση θεσμών και αξιών.

Η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα αποτελούσαν  τη ραχοκοκαλιά της νέας Ευρώπης και τα θεμέλια του νέου ΝΑΤΟ και της διευρυμένης Ευρωπαικής Ένωσης.

Σημαντική παρακαταθήκη για την οικοδόμηση αυτής της νέας Ευρώπης αποτέλεσε η εκδίωξη  από το Συμβούλιο της Ευρώπης της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών  (Δ.Κώνστα, Η Ελληνική Υπόθεση στο Συμβούιο της Ευρώπης 1967-69 (Εκδόσεις Παπαζήση, 1976)). Στην αποπομπή της Δικτατορίας πρωτοστάτησαν οι Σκανδιναυικές χώρες Δανία, Νορβηγία, Σουηδία αλλά και η Ολλανδία (η Φινλανδία προσχώρησε στον οργανισμό αργότερα τον Μάιο του 1989).

• Όταν 13 χρόνια αργότερα (24 Ιουνίου 1982) στρατιωτικό πραξικόπημα κατέλυσε τη δημοκρατία στην Τουρκία,  πάλι οι Σκανδιναυικές χώρες μαζί με τη Γαλλία κατέθεσαν διακρατική προσφυγή ζητώντας τη λήψη ανάλογων κυρώσεων χωρίς ωστόσο να μπορέσουν να υπερκεράσουν τη διάθεση ανοχής απέναντι στο Τουρκικό καθεστώς τόσο στην Επιτροπή Υπουργών όσο και στη Κοινοβουλευτική Συνέλευση (D.Constas, The “Turkish Affair”: A Test Case for the Council of Europe 9 Legal Issues of European Integration 69 (1982)).

Από την προσωπική μου εμπειρία στο Στρασβούργο, γνωρίζω ότι οι Σκανδιναυικές χώρες και ιδιαίτερα η Φινλανδία και η Σουηδία διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη προάσπιση του κύρους του Συμβουλίου της Ευρώπης και διατηρούν αυτονομία όσον αφορά το συντονισμό των ενεργειών τους με τις υπόλοιπες χωρες της ΕΕ. Είναι χαρακτηριστική η συμμετοχή τους στη προσπάθεια εξαναγκασμού της Τουρκίας να συμορφωθεί με την Απόφαση του ΕΔΑΔ στην Υπόθεση Λοϊζίδου.

Πολύ πιο πρόσφατη είναι η συμμετοχή των τριών Σκανδιναυικών κρατών Φινλανδίας, Νορβηγίας και Σουηδίας σε κοινό διάβημα Πρέσβεων στην Αγκυρα μαζί με τις ΗΠΑ, Καναδά, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία και  Νέα Ζηλανδία επειδή η Τουρκία αγνόησε τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ και όχι μόνο δεν τον απελευθέρωσε αλλά προχώρησε σε νέα ισόβια καταδίκη του Οσμάν Καβαλά (βλ. Δ. Κώνστα Hellas Journal 31.1.2022).

Η Τουρκία αρνήθηκε να συζητήσει το διάβημα αυτό και απείλησε με απέλαση τους δέκα Πρέσβεις. Αναρωτιέται κανείς μετά την τριμερή Συμφωνία στη  Μαδρίτη των δύο υποψήφιων για ένταξη στο ΝΑΤΟ κρατών με τη Τουρκία, πως θα αντιδράσουν όταν, όπως είναι βέβαιο, στις προσεχείς εβδομάδες το θέμα της μη συμμόρφωσης της Τουρκίας με την απόφαση του ΕΔΑΔ στην Υπόθεση Καβαλά θα επανέλθει στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την επιβολή στην Άγκυρα ποινής αναστολής της ιδιότητας του μέλους όπως ρητά προβλέπει το Καταστατικό του Οργανισμού. Αλλά και ποιά θα είναι η αντίδραση της Ελλάδος της μόνης χώρας που έχει αποπεμφθεί από τον οργανισμό αυτό επειδή δεν συμμορφώθηκε με τις αρχές και τις αποφάσεις του;

Σε κείμενο «κυβερνητικών κύκλων» που διανεμήθηκε στα Ελληνικά ΜΜΕ μετά τις αποφάσεις της Μαδρίτης καταβάλεται προσπάθεια να υποβαθμιστεί η σημασία της τριμερούς συμφωνίας που επιτεύχθηκε στη Μαδρίτη και να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν εφόσον η Σουηδία και η Φινλανδία είναι πλέον μέλη του ΝΑΤΟ και θα ερμηνεύσουν τα συμφωνηθέντα με βάση το εσωτερικό τους δίκαιο και τη νομολογία των δικαστηρίων τους.

• Δυστυχώς δεν είναι έτσι τα πράγματα. Η Συμφωνία προβλέπει μηχανισμό εποπτείας τήρησης των συμφωνηθέντων και το σημαντικότερο η Σουηδία και η Φινλανδία δεν πρόκειται να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ και να τεθούν υπό την ομπρέλα προστασίας του πριν η συμφωνία επικυρωθεί από τα Κοινοβούλια όλων των κρατών-μελών συμπεριλαμβανομένου ασφαλώς και εκείνου της Τουρκίας που θα έχει κάθε συμφέρον να την καθυστερήσει.

Θέλω να ολοκληρώσω το σύντομο αυτό κείμενο με ένα απόσπασμα από άρθρο του Seth J.Frantzman που δημοσιεύτηκε σήμερα (29.6.2022) στην έγκριτη εφημερίδα του Ισραήλ Jerusalem Post:

“Σε μια αμήχανη στιγμή για μια συμμαχία που δημιουργήθηκε για την αντιμετώπηση απειλών από αυταρχικά καθεστώτα, τα μέλη του ΝΑΤΟ υποχρεώθηκαν να ικετεύσουν την αυταρχική Τουρκία να συναινέσει ώστε δύο Δημοκρατίες να γίνουν μέλη της Συμμαχίας.

Η Φινλανδία και η Σουηδία αντιμετώπισαν το ενδεχόμενο η συμμετοχή τους στη στρατιωτική αυτή Συμμαχία να εξαρτηθεί   από τις βουλές της Τουρκίας, της χώρας με τους περισσότερους φυλακισμένους δημοσιογράφους, που εξοντώνει όσους προβάλλουν αντιρρήσεις και παραβιάζει με μεγάλη συχνότητα ανθρώπινα δικαιώματα στη Συρία και το Ιρακ. Και όμως ως μέλος του ΝΑΤΟ, με βάση τις αρχές και τη γραφειοκρατία του οργανισμού, έχει το δικαίωμα να αποφασίσει ποιες χώρες μπορούν να ενταχθούν στη Συμμαχία και ποιές όχι….

Πολλές χώρες που κάποτε αντιμετώπιζαν την ‘Αγκυρα ως σταθερό και αξιόπιστο σύμμαχο την αντιμετωπίζουν τώρα με υποψία… Η Άγκυρα πιστεύει ότι η άσκηση «διπλωματίας εξαναγκασμού» και η «σκληρή γλώσσα» της δίνουν αυτά που θέλει. Πιστεύει πως έχει αξία ότι δεν θεωρείται πλέον δεδομένη…ότι το σημερινό της καθεστώς «κέρδισε» και πάλι….

Εργάζεται τώρα για ένα «συμβιβασμό»  με τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ. Αλλά ο μόνος λόγος που πρέπει τώρα να πετύχει αυτό το συμβιβασμό είναι επειδή αυτή η ίδια αποξένωσε αυτά τα κράτη. Είναι τραγική ειρωνία αλλά η συμπεριφορά της ίδιας της Τουρκίας οδήγησαν την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ,το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο στην αναζήτηση στενότερης συνεργασίας μεταξύ τους.

Πιστεύει ότι επειδή τώρα φιλοξενεί ξένους ηγέτες, αφού προηγουμένως τους έχει απειλήσει, την υπολήπτονται περισσότερο από ότι στο παρελθόν. Αλλά σε αντίθεση με αυτό τον τρόπο άσκησης διπλωματίας το Ισραηλ, τα Ηνωμενα Αραβικά Εμιράτα η Ελλάδα και οι άλλες χώρες προτιμούν τoν δικό  τους: να συνεργάζονται μεταξύ τους χωρίς απειλές.»

*Πρώην Πρέσβυ εκ Προσωπικοτήτων στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ

Η δημοκρατική Δύση πρέπει να ντρέπεται: Ο “τροπαιοφόρος” Ερντογάν και οι… υποτακτικοί του στο ΝΑΤΟ