File photo: Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (Κ) και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας (Δ) υποδέχονται τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου (Mevlut Cavusoglu) (Α), κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους, στο Μέγαρο Μαξίμου, τη Δευτέρα 31 Μαΐου 2021. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/Αλέξανδρος Μπελτές
Οι εικόνες από την «ιδιωτική»-επίσημη επίσκεψη του ΥΠΕΞ της Τουρκίας κ. Τσαβούσογλου, συνεπικουρούμενες και από τη θεματολογία των συζητήσεων, στην οποία υπεισήλθαν και ζητήματα όπως η με έντονο τουριστικό χαρακτήρα συνεργασία στα «πιστοποιητικά υγείας», εξέπεμψαν μια ατμόσφαιρα χαλαρότητας στα Ελληνο-τουρκικά.
Η συμπεφωνημένη πλέον συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού και του Τούρκου Προέδρου, από κύκλους στην ημεδαπή, ερμηνεύθηκε περίπου ως μια συνάντηση στη διάρκεια της οποίας, οι δυο ηγέτες συμβολικά θα «καπνίσουν την πίπα της ειρήνης» και ότι το υπόλοιπο του καλοκαιριού το μόνο που θα μας απασχολεί, θα είναι το ποιες παραλίες blue-flag, είναι οι πλέον κοντινές και προσβάσιμες.
Πολλές φορές στην ιστορία μας οι τρέχουσες εξελίξεις εμφανίζονταν ως συμπυκνωμένες και εντός περιορισμένου χρονικού ορίζοντα, πολλές δε περισσότερες φορές, χαρακτηρίσαμε τις εξελίξεις «κρίσιμες» και ακόμη πιο «κρίσιμες» κάποιες (περασμένες, ξεχασμένες και απολύτως άνευ σημασίας πλέον) ημερομηνίες-κλειδί.
Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται αμέτρητες κυριολεκτικά «κρίσιμες» συναντήσεις εντός της Ε.Ε. , μεταξύ ηγετών της Ε.Ε. και τουρκικής ηγεσίας, για να μην αναφερθούμε βεβαίως στην σημειολογική ανάλυση δηλώσεων παραγόντων της υπερατλαντικής συμπολιτείας που αναφέρονται άμεσα ή έμμεσα στην γείτονα. Όλες αυτές βεβαίως, ήλθαν και …παρήλθαν, και οι βεβαιότητες στις αναλύσεις μας, τις συνόδευσαν στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας».
Από τη στιγμή που οι κυρώσεις από την Ε.Ε. μεταμορφώθηκαν σε «θετική ατζέντα» και που οι πολεμικές κορώνες του Ρ.Τ. Ερντογάν έναντι της Ένωσης, μεταβλήθηκαν σε «ακατάβλητη επιθυμία για πλήρη ένταξη», εντύπωση πραγματικά προκαλεί πως οι αφορισμοί συνεχίζουν να υποκαθιστούν την ανάγνωση της ιστορίας και την δια του Ορθού Λόγου ερμηνεία των εξελίξεων στην διεθνή πολιτική και φυσικά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Αλλά για να επανέλθουμε σε λιγότερο ….υπερβατικά ζητήματα, και συγκεκριμένα στο χρονοδιάγραμμα που βρίσκεται μπροστά μας, η «συμβατική σοφία» είναι πλέον πως οι νέες κρίσιμες (μέχρι τις επόμενες) ημερομηνίες, είναι η 14η Ιουνίου και το διήμερο 25 και Ιουνίου.
Η 14η τρέχοντος , όταν και θα λάβουν χώρα οι συναντήσεις Μπάϊντεν-Ερντογάν και Μητσοτάκη-Ερντογάν, αναδεικνύεται σταδιακά ως η «αρχή της Ινδίκτου» για τα αμερικανο-τουρκικά και τα ελληνοτουρκικά.
Μεταξύ των δυο αυτών συναντήσεων, υπάρχει φυσικά άμεση συνάφεια, ενώ μεγάλη σημασία θα διαδραματίσει η χρονική αλληλουχία τους. Με άλλα λόγια, αν προηγηθεί η συνάντηση του Αμερικανού και του Τούρκου Προέδρου και αυτή παράξει ένα ξεκάθαρο και διακριτό, προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση αποτέλεσμα, μοιραία ως «κλίμα» θα βαρύνει και στην Ελληνοτουρκική συνάντηση κορυφής.
Αυτοί που συνεχίζουν να χαρακτηρίζουν τη συνάντηση Μπάϊντεν-Eρντογάν, ως αγώνα που θα κριθεί την τελευταία στιγμή, μάλλον ερμηνεύουν το ενδιάμεσο “posturing” και των δυο πλευρών (επιδεικτικές τοποθετήσεις απόψεων), ως μια πραγματική, bona fide, παρορμητική αλλαγή διαθέσεων του ενός ή του άλλου εκ των δυο πλευρών.
Ορισμένοι, προσθέτουν στις «κρίσιμες ημερομηνίες» και την 16η Ιουνίου, όταν και στη Γενεύη θα συναντηθούν οι Μπάϊντεν και Πούτιν.
Μόνο εξ αντανακλάσεως, τα αποτελέσματα της συνάντησης αυτής θα επηρέαζαν τα ελληνοτουρκικά, και απλά θα επιβεβαιώσουν ή θα ανατρέψουν τα διαμειφθέντα στην προηγηθείσα αμερικανο-τουρκική συνάντηση κορυφής, αλλά η αξία του συγκεκριμένου «ραντεβού», είναι αδύνατο να αγνοηθεί.
Ακόμη όμως κι αν τα αποτελέσματα της ρωσο-αμερικανικής συνάντησης, φέρουν «θετικό πρόσημο», όπως και αυτά της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. που ακολουθεί στις 24-25 του ιδίου μηνός (με τις απειροελάχιστες πιθανότητες για ανατροπή της «θετικής ατζέντας» για Τουρκία), η χαλάρωση , με την προσδοκία του γαλήνιου ελληνικού καλοκαιριού θα αποδειχθεί πρόωρη, (έως και επικίνδυνη) αφού , υφίσταται μια εξίσου -αν όχι περισσότερο- «κρίσιμη» ημερομηνία, την οποία είτε δεν γνωρίζουμε καλά, είτε πλήρως παραγνωρίζουμε.
Εάν οι ποσότητες αυτές εντοπίζονται στην σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο δυνητική τουρκική Α.Ο.Ζ. μικρό(τερο) το κακό. Εάν όμως οι «στόχοι» αυτοί βρίσκονται εντός της Ελληνικής δυνητικής Α.Ο.Ζ., όπως είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς, θα έχουμε ένα γεγονός που αλλάζει τους όρους του παιγνίου (Game changer).
Πολύ δύσκολα θα φανταζόταν κανείς ότι η ελληνική πλευρά θα παραμείνει απαντώντας, στο επίπεδο της απλής διπλωματικής νότας. Και, εκτός κι αν -όπως σημείωνε αφελέστατα ο πρώην Σ.Ε.Α.- η Κύπρος α) «είναι ξεχωριστό κράτος ή/και β) «κείται μακράν», τα αποτελέσματα των τουρκικών ενεργειών εντός Κυπριακής (όχι δυνητικής εδώ) Α.Ο.Ζ., ελάχιστα θα απέχουν από αυτά εντός της αντίστοιχης δυνητικής ελλαδικής.
Εάν (εμφατικό το εάν) όντως ο Ερντογάν προβεί στην προαναφερθείσα ανακοίνωση, τότε το «με θέα την Ακρόπολη» Δείπνο Δένδια-Τσαβούσογλου, το μόνο αποτέλεσμα που θα έχει, θα είναι η πληρωμή από το Υπουργείο Εξωτερικών του Τιμολογίου στο εκλεκτό εστιατόριο.
Όλοι ευχόμαστε , ένα ανέμελο, ειδυλλιακό, άρα και ήσυχο καλοκαίρι, αλλά αυτό -το πιθανότερο-, ΔΕΝ θα ξεκινήσει στις 14 Ιουνίου.
*Διδάσκων, Τμήμα Δ.Ε.Π.Σ, Πάντειο Παν/μιο
ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ