Η αλήθεια από το ψέμα είναι κοντά; Η εφημερίδα Νew Υork Τimes για τις διώξεις κατά μεταναστών ως διακινητών
File Photo: Αφγανές γυναίκες και παιδιά αιτούντες άσυλο κατά την διάρκεια διαμαρτυρίας στον δρόμο έξω από τον νέο καταυλισμό του Καρά Τεπέ, Μυτιλήνη. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΟΣΙΔΗΣ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Εκτενής ανταπόκριση της Niki Kitsantonis στους New York Times (ανάρτηση στην ιστοσελίδα και στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας της 26ης Ιουνίου) με τίτλο “He Saved 31 People at Sea. Then Got a 142-Year Prison Sentence”, αναφέρει ότι:
Σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις υπεράσπισης μεταναστών, η Ελλάδα διώκει μετανάστες με την κατηγορία διακίνησης ανθρώπων και τους επιβάλλει άδικα πολύ βαριές ποινές στο πλαίσιο της τακτικής ανάσχεσής τους.
Εισαγωγικά, η ανταποκρίτρια αναφέρεται στην περίπτωση του Σομαλού μετανάστη Hanad Abdi Mohammad που καταδικάστηκε σε φυλάκιση 142 ετών/ 20ετή κάθειρξη από ελληνικό δικαστήριο, με την κατηγορία παράνομης διακίνησης μεταναστών, επειδή ήταν οδηγούσε το πλοιάριο με 33 μετανάστες που τους μετέφερε στη Λέσβο το Δεκέμβριο του 2020.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με οκτώ μετανάστες που επέβαιναν στο πλοιάριο, ο Τούρκος διακινητής τους εγκατέλειψε μεσοπέλαγα και αφότου με τη βοήθεια σκάφους της Τουρκικής ακτοφυλακής εισήλθαν σε Ελληνικά χωρικά ύδατα, ο Mohammad, σύμφωνα με τους δικηγόρους του, αναγκάστηκε να πάρει τον έλεγχο του πλοιαρίου για να μην πνιγούν όλοι τους. Σημειώνεται δε ότι κατά τη διάρκεια του συμβάντος, δύο γυναίκες έχασαν τη ζωή τους.
Η περίπτωση του Mohammad είναι μια εκ των πολλών τους τελευταίους μήνες, όπου αιτούντες άσυλο κατηγορούνται και καταδικάζονται σε βαριές ποινές με τις κατηγορίες διακίνησης ή διευκόλυνσης παράνομης εισόδου στη χώρα. Σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι μετανάστες αυτοί απλώς αναζητούσαν τρόπους επιβίωσης.
Σύμφωνα με ειδικούς νομικούς και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η πρακτική παραπομπής μεταναστών σε δίκη με την κατηγορία διακίνησης ανθρώπων, ξεκίνησε την περίοδο όξυνσης της μεταναστευτικής κρίσης το 2015-16, όταν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες περνούσαν στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας. Η πρακτική αυτή γενικεύτηκε όταν Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, σκλήρυνε τη μεταναστευτικής της πολιτική ενώ και η ΕΕ ενίσχυσε την πολιτική αποτροπής.
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα υπερασπίζεται την πρακτική αυτή επισημαίνοντας ότι τα Ελληνικά δικαστήρια είναι αδέκαστα και ότι έχει την υποχρέωση υπεράσπισης των συνόρων της.
«Στην Ελλάδα, όπως και στις ΗΠΑ και σε όλο το δυτικό κόσμο, η Δικαιοσύνη είναι ισχυρή και ανεξάρτητη και κρίνει με βάση τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην ακροαματική διαδικασία. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να διαφυλάττει τα σύνορά της σε ξηρά και θάλασσα -τα οποία είναι επίσης και Ευρωπαϊκά σύνορα- όπως έχει καθήκον και σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο», επεσήμανε σε γραπτή του δήλωση ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης, όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει τις καταδικαστικές αποφάσεις.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται η περίπτωση δύο Αφγανών που καταδικάστηκαν σε 50 έτη φυλάκισης, και ενός Σύρου σε 52 έτη, με τις κατηγορίες της διακίνησης, ενώ σύμφωνα με τους δικηγόρους τους, δεν υπήρξαν στοιχεία ότι οδηγούσαν τις λέμβους, παρά μόνο η μαρτυρία ενός Έλληνα λιμενικού.
Σύμφωνα με τον François Crépeau ειδικό στο Διεθνές Δίκαιο και πρώην αξιωματούχο του ΟΗΕ για θέματα δικαιωμάτων μεταναστών, «η ποινικοποίηση των μεταναστών ως μέσο αποτροπής υπάρχει εδώ και πολύ καιρό ως στρατηγική. Η τελευταία εξέλιξη είναι αυτή που βλέπουμε στην Ελλάδα, δηλαδή η καταδίκη σε βαρύτατες ποινές φυλάκισης ανθρώπων που βασικά προσπαθούσαν να σώσουν τη ζωή των ιδίων και των οικογένειών τους».
Σύμφωνα με τους δικηγόρους του Mohammad, τα τελευταία δύο χρόνια οι διακινητές για να ελαχιστοποιήσουν το χρόνο που βρίσκονται στα πλοιάρια εκπαιδεύουν τους μετανάστες στο χειρισμό τους σκάφους το οποίο οι διακινητές εγκαταλείπουν κατά την προσέγγισή τους στα Ελληνικά χωρικά ύδατα. Μόλις προσεγγίσουν τις Ελληνικές ακτές, ένας εκ των μεταναστών, διαχωρίζεται από τους αξιωματούχους συχνά χωρίς να φέρει στοιχεία, όπως στην περίπτωση ενός Αφγανού που αντιμετωπίζει κατηγορίες επειδή απλά είχε ανοικτή εφαρμογή GPS στο κινητό του κατά τη διέλευση.
Σύμφωνα με τη γνωστή δικηγόρο και υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Κλειώ Παπαντολέων, το να αντιμετωπίζει τέτοιες κατηγορίες ένας μετανάστης είναι σαν να εξισώνεται με έναν μεγαλέμπορο ναρκωτικών όπως τον Κολομβιανό Πάμπλο Εσκομπάρ, σημειώνοντας ότι δεν γίνεται καμία προσπάθεια από πλευράς δικαιοσύνης ή δικαστικών αρχών ώστε να εντοπιστούν οι πραγματικοί διακινητές.
Αναγνώρισε ωστόσο η ίδια, ότι οι μετανάστες μερικές φορές αναλαμβάνουν τα οδηγήσουν το πλοιάριο έναντι μικρής αμοιβής ή για να περάσουν χωρίς να πληρώσουν, καθώς γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης των διακινητών.
Ο Ιωάννης Ιωαννίδης, πρόεδρος της ‘Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου’, υποστηρίζει ότι οι εξωφρενικές ποινές αποτελούν μέθοδο εκφοβισμού έναντι των μεταναστών ενώ ήδη έχουν υποστεί αρκετές κακουχίες. Δεν είναι σαφές πόσοι από τους εκατοντάδες μετανάστες που βρίσκονται στις Ελληνικές φυλακές για διακίνηση ανθρώπων, έχουν ενδεχομένως καταδικαστεί άδικα.
Σύμφωνα με την έκθεση της Γερμανικής οργάνωσης ‘Border Monitoring’, τουλάχιστον 48 τέτοιες περιπτώσεις έχουν εντοπιστεί στη Χίο και τη Λέσβο, όπου οι κατηγορούμενοι δεν είχαν κανένα οικονομικό όφελος, ενώ υποστηρίζεται ότι δύσκολα μπορεί να ερευνηθούν τέτοιες περιπτώσεις καθώς οι περισσότερες συλλήψεις γίνονται πάνω σε πλωτά μέσα.
Η Ελληνική Αστυνομία υποστηρίζει ότι κάθε περίπτωση ερευνήθηκε δίκαια υπό την επίβλεψη εισαγγελέα και ότι όλα τα αδικήματα διώχθηκαν σύμφωνα με το Ελληνικό δίκαιο.
Όπως εκτιμά ο Αλέξανδρος Κωνσταντίνου, από το ‘Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες’, η καταδίκη των προσφύγων ως διακινητών αποτελεί τμήμα της ευρύτερης στρατηγικής για αποτροπή περισσότερων αφίξεων. Επισημαίνεται ότι το 2020, δεκάδες μετανάστες που εισήλθαν από την Τουρκία μέσω χερσαίων συνόρων αντί να οδηγηθούν σε κέντρα υποδοχής, φυλακίστηκαν, καθώς και ότι η Ελλάδα πρόσφατα όρισε την Τουρκία ως ασφαλή χώρα για αιτούντες άσυλο.
Αυτή η κίνηση στοχεύει στο να πιεστεί η Τουρκία να πάρει πίσω τους μετανάστες και να δυσκολέψει στην Ελλάδα, η διαδικασία ως προς τις αιτήσεις ασύλου. Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, είναι δύσκολο να συνεργαστεί η Ελλάδα αλλά και η ΕΕ με την Τουρκία ενώ πιο εύκολο είναι οι Ελληνικές αρχές να επιβάλλουν ποινές σε όσους φτάνουν στη χώρα. Εκτιμάται ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, οι Αρχές είναι πιθανό να συνεχίσουν να λαμβάνουν τέτοια μέτρα μέχρι η Τουρκία να πάρει πίσω τους πρόσφυγες που δε χρειάζονται προστασία στην ΕΕ, ενώ υποστηρίζεται ότι αν δεν υπάρξει νέα συμφωνία με την Τουρκία, η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί.
Η εκτενής ανταπόκριση συνοδεύεται από φωτογραφίες άφιξης μεταναστών στη Λέσβο, από προσφυγικό καταυλισμό στη Χίο και μεταναστών στο λιμάνι της Σάμου, έπειτα από τη διάσωσή τους από το Ελληνικό Λιμενικό.
ΠΗΓΗ: New York Times – He Saved 31 People at Sea. Then Got a 142-Year Prison Sentence
Daily Mail: Το κρυπτογραφημένο ημερολόγιο της Καρολάιν για την «απάνθρωπη αλήθεια»