Ψυχρό και απολύτως προσχεδιασμένο το χτύπημα Δένδια: Τα μηνύματα και οι αποδέκτες * Σύγχυση στην Τουρκία
Στιγμιότυπο από την κοινή συνέντευξη Τύπου Δένδια – Τσαβούσογλου, στην Αγκυρα. EPA/CHARIS AKRIVIADIS/EPA/CHARIS AKRIVIADIS/HANDOUT HANDOUT EDITORIAL USE ONLY/NO SALES
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πολλοί αμφέβαλλαν και μάλλον δικαιολογημένα για τη σκοπιμότητα της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στην Άγκυρα με δεδομένες τις θέσεις και τη στάση της Τουρκίας σε Αιγαίο, Κύπρο και ανατολική Μεσόγειο.
Κι όμως, όπως αποδείχθηκε εκ του αποτελέσματος, ο Νίκος Δένδιας ήταν απολύτως προετοιμασμένος και ψύχραιμος.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου που μίλησε πρώτος στην κοινή συνέντευξη Τύπου προσπάθησε με γενικές αναφορές να δώσει ένα περίγραμμα διμερούς διαφοράς που πρέπει να λυθεί μακριά από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως μακριά από το φως τη δημοσιότητας. Σε κλειστές αίθουσες με ατέρμονες συζητήσεις και παζάρια που δίνουν στην Τουρκία τον χρόνο που χρειάζεται αυτή τη στιγμή για να κερδίσει σε άλλα πεδία όσα χρειάζεται, παριστάνοντας ότι διαπραγματεύεται με την Ελλάδα.
Όμως ο Νίκος Δένδιας πήγε στην Άγκυρα προετοιμασμένος. Δεν ήταν μόνον οι εντολές που είχε λάβει να απαντήσει ήταν και ο προσωπικός τόνος που έδωσε: Με ηρεμία σήκωσε το όπλο, σκόπευσε, πάτησε τη σκανδάλη και πέτυχε το στόχο στο κέντρο.
Το μήνυμα ήταν σαφές προς κάθε κατεύθυνση. Πρώτα προς την ίδια την Τουρκία. Στη συνέχεια στο εσωτερικό της Ελλάδας και κυρίως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα στη Γερμανία που πίεζε επί μήνες για διάλογο και εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία.
Η Ελλάδα με τις χθεσινές δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών δήλωσε καθαρά και δυνατά ότι δεν είναι διατεθειμένη να σκεπάσει κανένα πρόβλημα κάτω από κανένα χαλί.
Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια η ελληνική διπλωματία αισθάνεται πιο ισχυρή λόγω και της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στην σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και η κυβέρνηση αποφάσισε ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να περάσει στην… επίθεση.
Ο Νίκος Δένδιας έκανε κάτι πολύ απλό. Στην αρχική του δήλωση τοποθέτησε με ηρεμία και σαφήνεια τα ζητήματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Εάν ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου δεν είχε απαντήσει απλώς θα είχε κερδίσει στα σημεία τον αγώνα κυρίως σε επίπεδο εντυπώσεων.
Όμως όπως σαφώς φάνηκε στη συνέχεια, ο Νίκος Δένδιας είχε εκτιμήσει ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας θα απαντήσει και λόγω χαρακτήρα και λόγω της χώρας που εκπροσωπεί.
Και τότε στη δική του ανταπάντηση εξαπέλυσε ένα δριμύτατο κατηγορώ κατά της Τουρκίας με σαφείς και συγκεκριμένες αναφορές σε κάθε μία από τις προκλήσεις, τις παρανομίες και τις παραβιάσεις που συστηματικά κάνει η χώρα αυτή προς την Ελλάδα.
Ο Τούρκος υπουργός παρενέβη μετά το πέρας των δηλώσεων Δένδια στην Συνέντευξη Τύπου λέγοντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι ο Ελληνας υπουργός ψεύδεται, καθώς όπως είπε μεταξύ άλλλων ότι δεν υπάρχει παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας από πλευράς της Τουρκίας στο Αιγαίο.
«Αν εσείς εκφράζετε τέτοιες προκλητικές κατηγορίες είμαι υποχρεωμένος να σας απαντήσω» ήταν μάλιστα η εισαγωγή Τσαβούσογλου ο οποίος σε έντονο ύφος πρόσθεσε: «εγώ δεν σε προκάλεσα στη συνέντευξη, εσύ είπες ότι η Τουρκία παρανομει και προκαλεί».
Ο Τσαβούσογλου επίσης έθεσε θέμα “τουρκικής μειονότητας” στη Θράκη, αρνήθηκε τις αιτιάσεις για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ και για το μεταναστευτικό και την ΕΕ, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε χαρακτηριστικά ότι “το τί λέει η ΕΕ για το Αιγαίο δεν αφορά το διεθνές δίκαιο”.
Από την πλευρά του ο Νίκος Δένδιας απάντησε λέγοντας ότι απαιτείται κοινό όραμα αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να υπάρχει η διάθεση “να αντιληφθούμε” την θέση του άλλου. “Η ελληνική θέση για το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο είναι πάντοτε σαφής”.
Και στρεφόμενος στον Τσαβούσογλου είπε: ” 400 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος,. δεν μιλάω για τη θάλασσα”…
Σε ότι αφορά τη μειονότητα στη Θράκη δεν είναι δική μας άποψη “αυτά τα λέει η Λοζάνη και όχι εμείς. την έχει υπογράψει και η Τουρκία και ισχύει και θα ισχύει είτε αυτό αρέσει είτε όχι”.
Η αρχική τοποθέτηση Δένδια
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι αναγκαία προϋπόθεση για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, είναι η αποκλιμάκωση και η αποφυγή προκλητικών ενεργειών, τονίζοντας ότι το προηγούμενο διάστημα οι παραβατικές ενέργειες είχαν αυξηθεί σημαντικά.
Αναλυτικά δήλωσε:
«Σε ευχαριστώ (σ.σ. Μεβλούτ Τσαβούσογλου) για την μεγάλη τιμή που μου κάνεις προσκαλώντας με στο δείπνο ιφτάρ. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εύχεται σε όλους τους μουσουλμάνους για την έναρξη του ραμαζανιού. Έχει ήδη ειπωθεί και θα κάνουμε τα εγκαίνια του ισλαμικού τεμένους στην Αθήνα αμέσως μετά την πανδημία.
Με τον κ. Τσαβούσογλου συζητήσαμε όσα θέματα υπάρχουν προσεγγίσεις αλλά και όσα θέματα μας δημιουργούν τριβές. Η Τουρκία έχει τονίσει ότι η ένταξη στην ΕΕ παραμένει στρατηγικός της στόχος. Χαιρετίζω την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών αλλά και την συζήτηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης η οποία θα ακολουθήσει.
Σκοπός της παρουσίας Φραγκογιάννη είναι να εξετάσουμε συγκεκριμένες προτάσεις συνεργασίας. Συμφωνήσαμε να δημιουργήσουμε μια θετική ατζέντα θεμάτων για να προχωρήσουμε την σχέση μας μπροστά.
Αναγκαία προϋπόθεση για την βελτίωση των διμερών σχέσεων η αποκλιμάκωση και η αποφυγή ενεργειών. Πριν από λίγους μήνες οι παραβατικές ενέργειες είχαν αυξηθεί σημαντικά.
Υπάρχει στην Ελλάδα μουσουλμανική μειονότητα, αυτήν αναγνωρίζει η συνθήκη της Λωζάννης, αυτή είναι η άποψη του ελληνικού κράτους. Υπάρχουν δηλώσεις που δεν βοηθούν στο θετκό κλίμα το οποίο συμφωνήσαμε να προωθήσουμε.
Όσον αφορά την επικείμενη πενταμερή για το Κυπριακό τόνισε την ανάγκη “όλες οι πλευρές θα προσέλθουν σ’ αυτή με εποικοδομητικό πνεύμα” ενώ επεσήμανε πως μόνη αποδεκτή λύση είναι η “διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, αυτή που στηρίζουν όλοι οι διεθνείς παράγοντες”
Αναφορικά με το μεταναστευτικό, ο κ. Δένδιας επεσήμανε ότι συμφώνησε με τον Τούρκο ομόλογό του ότι πρόκειται για “ευρωτουρκικό ζήτημα” και υπογράμμισε την ανάγκη η Τουρκία να τηρεί τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη δήλωση του 2016, ενώ υπενθύμισε την εργαλειοποίηση μεταναστευτικού στον Έβρο πέρσι.
Η Ελλάδα υποστηρίζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας εφ’ όσον η Τουρκία το επιθυμεί. Όπως ισχύει σε κάθε υποψήφια χώρα υπάρχει ένας απαράβατος κανόνας: ο σεβασμός της εδαφικής κυριαρχίας ενός κράτους μέλους.
Το ενδεχόμενο λήψης μέτρων υπάρχει πάντα στο τραπέζι αν υπάρξουν παραβατικές ενέργειες σε βάρος της εδαφικής κυριαρχίας ενός κράτους μέλους.
θα μου επιτρέψετε να κάνω αναφορά σε ένα ζήτημα που επηρεάζει αρνητικά τις διμερείς σχέσεις και αυτή αφορά την απειλή πολέμου σε περίπτωση που η Ελλάδα εφαρμόσει τις προβλέψεις της UNCLOS. Να φύγει το casus belli ια τα 12 μίλια. Το δίκαιο αυτό είναι τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Το λεγόμενο τουρκολιβυκό μνημόνιο έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο γιατί δεν συνάδει με το δίκαιο της θάλασσας.
Για την Αγία Σοφία ο κ. Δένδιας δήλωσε: Πιστεύουμε ότι μια τέτοια αναστροφή είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας γενικώς. Ελλάδα και Τουρκία είναι προορισμένες από τη γεωγραφία να ζουν μαζί. Είναι προς το συμφέρον και των δύο χωρών να συνεργαστούμε, αυτή είναι η άποψη της κυβέρνησης Μητσοτάκη και αυτή την άποψη ήρθα να εκφράσω εδώ με την ελπίδα οι σχέσεις μας να προχωρήσω μπροστά.
Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να διατυπώσω στον φίλο μου Μεβλούτ την πρόσκληση να επισκεφθεί την Αθήνα και να προετοιμάσουμε την συνάντηση του προέδρου της Τουρκίας με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η δευτερολογία Τσαβούσογλου
Ακολούθως πήρε τον λόγο ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου(ενώ είχε συμφωνηθεί μία τοποθέτηση ο καθένας), λέγοντας:
«Δεν έκανα καμία δήλωση προκλητική ή αρνητική για την Ελλάδα. Όμως στην ομιλία του ο ομόλογός μου έχει κάνει δηλώσεις οι οποίες είναι αρνητικές. Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε ότι η Τουρκία παραβιάζει τα δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο.
Εμείς αποδεχόμαστε ως Ρωμιούς ορθοδόξους τους μειονοτικούς της Πόλης αλλά εσείς δεν μπορείτε να αποδέχεστε όσους λένε ότι είναι Τούρκοι. Αυτό είναι μια καταπίεση και καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε την Ελλάδα για πους μπακ 80.000 προσφύγων και μεταναστών.
Απάντηση Δένδια
Απαντώντας ο Νίκος Δένδιας στις αναφορές Τσαβούσογλου είπε ότι «εάν εσείς εκφράζετε τέτοιου είδους προκλητικές κατηγορίες είμαι υποχρεωμένος να απαντήσω».
«Η Τουρκία έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος. Μεβλούτ δεν υπάρχει καμία διάταξη που να επιτρέπει πτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος (…) Εάν η Τουρκία θελήσει να γίνει μέλος της ΕΕ θα αποδεχθεί και την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας (…) Εις ό,τι αφορά το μεταναστευτικό δεν θα έπρεπε η Τουρκία να κάνει μάθημα στην Ελλάδα μετά τα γεγονότα του Μαρτίου».
«Η Ελλάδα είναι έτοιμη να ξεκινήσει σιγα-σιγά σε μια θετική ατζέντα με την Τουρκία. Αυτό δεν σημαίνει την εγκατάλειψη του Διεθνούς Δικαίου και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Η ΕΕ δεν είναι τρίτος αλλά είναι η οικογένειά μας. Είναι το πιο υπερήφανο παράδειγμα συνύπαρξης κρατών στην ιστορία του ανθρωπίνου γένους (…) Θα πρότεινα να μην οδηγηθούμε σε έναν ατέρμονο διάλογο επί αυτών που γνωρίζουμε ότι διαφωνούμε».
«Θέσατε θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών. Γιατί υπάρχει στρατός στα νησιά; Υπάρχει γιατί απειλούνται από κάπου. Κοστίζει χρήματα ο στρατός. Ως προς το θέμα των 6-10 μιλίων ξεκινά από το 1930, η Τουρκία διαμαρτυρήθηκε για πρώτη φορά μετά το 1970» είπε μεταξύ άλλων.
«Ελπίζω η αντιπαράθεση να μην ακύρωσε την πρόσκληση για δείπνο. Πεινάω εξαιρετικά» είπε χαμογελώντας ο κ. Δένδιας.
Στη συνέχεια πήρε για τρίτη φορά το λόγο ο Τσαβούσογλου για να πει ότι η Τουρκία είναι ελεύθερη χώρα και όλοι μπορούν να εκφράσουν την άποψή τους και ότι η Τουρκία εμμένει στην αρχή του δίκαιου διαμοιρασμού.
Ζαλισμένος ο τύπος στην Τουρκία
Ζαλισμένος και με αναφορές εκτός τόπου και χρόνου εμφανίζεται ο τουρκικός Τύπος την επομένη της σκληρής αντιπαράθεσης Δένδια – Τσαβούσογλου, καταλογίζοντας θράσος στον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια
Στο πρωτοσέλιδή της αναφορά η τουρκική εφημερίδα Χουριέτ έχει τίτλο “Μεγάλη ντροπή από τον Έλληνα Υπουργό”.
Η αντιπολιτευτική εφημερίδα «Σοζτζού» έχει τίτλο «Τι θράσος είναι αυτό»”
Η Ακσάμ τιτλοφορεί το θέμα “Μάθημα διπλωματίας στον Έλληνα Υπουργό”.
Η Μιλλιέτ προβάλλει μεν το θέμα στη βάση της πρώτης της σελίδας αλλά αντιμετωπίζει τη συνάντηση με τον τίτλο «Δεν καταλάβαινε από φιλοξενία».
Ο τουρκικός Τύπος είχε ήδη από χθες πάρει μάλλον… στραβά τις ξεκάθαρες απαντήσεις του Νίκου Δένδια στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου: Το CNN Turk για παράδειγμα δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Τελευταία στιγμή… αντίδραση του Υπουργού Τσαβούσογλου στον Δένδια: Ήταν απαράδεκτες οι κατηγορίες».
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι «Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έκανε κοινή δήλωση με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια. Μετά τις δηλώσεις του Δένδοια, ο υπουργός Τσαβούσογλου αντέδρασε και είπε: “Δεν κατηγόρησα την Ελλάδα στην ομιλία μου. Ο Νίκος Δένδιας δυστυχώς εξαπέλυσε εξαιρετικά απαράδεκτες κατηγορίες κατά της χώρας μου. Μίλησε για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, δεν είναι δυνατόν να το αποδεχθώ”
Η φιλοκυβερνητική (και σκληροπυρηνική) Yeni Safak, ανέφερε «Σκληρή απάντηση Τσαβούσογλου, μίλησε στον Δένδια στη γλώσσα που καταλαβαίνει».
Με πληροφορίες από ΚΥΠΕ
Λευκωσία, Κύπρος
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη ΝΕWS GOOGLE