Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων ως επίδειξη δύναμης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Τουρκία…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ανάλυση Gatestone Institute: Το Ιράν είναι ικανότερο για πολύ περισσότερα από όσα επέδειξε * Λάθος η πολιτική κατευνασμού των τζιχαντιστών

Οι περίπου 1000 Αμερικανοί στρατιώτες που βρίσκονται στον Νίγηρα αποχωρούν: Συμφωνία Κάμπελ με το στρατιωτικό καθεστώτος της Νιαμέι, μεταδίδει το Reuters

Αγνοείτο στο Ντονέτσκ: Πέθανε ο Ράσελ Μπέντλεϊ, ο φιλορώσος Αμερικανός δημοσιογράφος που πολεμούσε με τη Ρωσία στην Ουκρανία

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ

Στις 29/1/2021 το Brookings Institution που είναι από τα κορυφαία think tanks στις ΗΠΑ, έχει προδιαγράψει νέα ιστορικά χαμηλά στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Στις 1/2/2021 ο Danforth πάλι μέσα από το Brookings Institution αναφέρεται στο οτι η κυβέρνηση Biden θα επιλέξει μια πολιτική απέναντι στην Τουρκία όπου θα περιέχει δύο έννοιες.

Αποτροπή και συνεργασία. Με άλλα λόγια, οι ΗΠΑ θα επιβάλλουν όρους και πλαίσια στις ΗΠΑ. Δικαιώθηκε το Brooking. Δικαιώθηκαν και άλλοι πολλοί σημαντικοί αναλυτές, όπως ο Steve Cook που από το 2017 -τουλάχιστον- περιγράφει την Τουρκία ως ”frenemy”, αλλά και οι συνάδελφοί του στο CFR όπως ο Max Boot που στις 15 Οκτωβρίου 2019 καλούσε την αμερικανική ηγεσία να γίνει πιο σκληρή απέναντι στην Τουρκία (και μέσα από το ΝΑΤΟ) αλλά και ο πρόεδρος του CFR ο Richard Haass που καλούσε την Ουάσινγκτον να αποσύρει τα πυρηνικά όπλα από το Incirlik.

Δικαιώθηκαν μαζί και οι Γερουσιαστές και οι Βουλευτές και από τα δύο κόμματα που πίεσαν για την Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Αυτοί εκλέγονται και όχι γραφειοκράτες οι οποίοι απλώς δε θέλουν να χαλάσουν τη γραφειοκρατική τους ρουτίνα. Η Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, αποτελεί ένα ιστορικό σημείο για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις διαχρονικά. Παράλληλα, είναι ταυτόχρονα το τέλος και η αρχή για τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών.

• Τι αλλάζει πλέον; Πολλά. Και αλλάζουν πολλά γιατί το τραπέζι που έχει τον φάκελο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, αναποδογύρισε και πλέον η θέση του, είναι σωστή. Ωστόσο, δύσκολα δε θα δούμε νέες κρίσεις στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας και αυτό οφείλεται στο οτι ο Erdogan, δεν έχει συνηθίσει έτσι.

Οι ΗΠΑ από το 2003 βλέπουν οτι η Τουρκία έχει αλλάξει άποψη για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Δεν άφησαν οι Τούρκοι τα αμερικανικά στρατεύματα να περάσουν από την Τουρκία με προορισμό το Ιράκ. Από εκεί και μετά, εν μέσω πολέμων αλλά και της αντίδρασης Γαλλίας και Γερμανίας στις αμερικανικές ενέργειες στη Μέση Ανατολή, (που δεόντως εκμεταλλεύτηκαν οι Τούρκοι) τα υποβόσκοντα θέματα καλύφθηκαν κάτω από το χαλί.

Μετά από χρόνια, η Τουρκία έλαβε από τις ΗΠΑ ένα νέο ”χρίσμα” προκειμένου να μείνει κοντά στα αμερικανικά συμφέροντα. Ήταν η κυβέρνηση Obama που πίστεψε οτι η Τουρκία μπορεί να παίξει ρόλο μετά την Αραβική Άνοιξη. Αυτό ήταν. Η Τουρκία μύρισε ”αδυναμία” σε μια κυβέρνηση που δεν ήθελε με τίποτε να μοιάζει στην κυβέρνηση Bush Jr. Έκτοτε, η Τουρκία πίστευε αυτό που πολύ ορθά έχουν αναφέρει στο Carnegie οι Henri Barkey και Morton Abramowitz. Οτι οι ΗΠΑ χρειάζονται περισσότερο την Τουρκία από ό,τι η Τουρκία χρειάζεται τις ΗΠΑ. Αυτό έγινε δόγμα της τουρκικής πολιτικής.

Έτσι η Τουρκία άνλτησε θράσος να εναντιωθεί στο Ισραήλ και να φτάσει μάλιστα ο πρόεδρος Obama να γίνει -μεροληπτικός υπέρ της Τουρκίας- διαμεσολαβητής της τουρκο-ισραηλινής διένεξης. Οι συζητήσεις τότε στις ΗΠΑ (στις χρυσές εποχές της τουρκικής οικονομικής ανάπτυξης) είχαν φτάσει στο να θεωρούν το Ισραήλ ”βαρίδι” για τις ΗΠΑ και πιο σημαντική χώρα την Τουρκία. Όλα η Τουρκία τα εκμεταλλεύτηκε.

Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016, ο Ερντογάν έδειξε το αληθινό του πρόσωπο στις ΗΠΑ φέρνοντας τον Obama σε αμηχανία για όσα πίστευε και για τον Ερντογάν αλλά και για την Τουρκία. Κατηγόρησε ανοικτά τις ΗΠΑ οτι έκαναν ”πλάτες” στον Gullen για να τον ανατρέψουν.

Πέρυσι το καλοκαίρι, ο Kalin εξαπέλυε απειλές εναντίον του Biden επειδή ο δεύτερος, είχε κάνει δηλώσεις για δημοκρατική αλλαγή στην Τουρκία και για επείγουσα ανάγκη πρωτοβουλιών από Αμερικανούς και συμμάχους τους για να βάλουν όρια στην τουρκική ασυδοσία. Μετά την εκλογή του Biden ο Ερντογάν προσπάθησε για ακόμη μια φορά να ξεγελάσει τις ΗΠΑ.

Όμως οι ΗΠΑ με αρχιτέκτονα τον Pompeo ο οποίος άοκνα προσπαθούσε να κρατήσει όσο γίνεται τον Ερντογάν μακριά από τον Λευκό Οίκο και τον Trump, αντιλήφθηκαν την τουρκική πολιτική. Οι Τούρκοι ήθελαν να χρησιμοποιούν τους Αμερικανούς για να έχουν πιο στενές σχέσεις Άγκυρα και Μόσχα.

Οι φωνές στις ΗΠΑ που θεωρούσαν οτι η Τουρκία ”μπλοφάρει” και οτι θα γυρίσει εύκολα πίσω στη Δύση, άρχισαν να μην ακούγονται. Το περασμένο φθινόπωρο οι Τούρκοι δοκίμασαν τους S-400 στη Μαύρη Θάλασσα και άπαντες πείστηκαν. Γιατί όμως αυτή η παραδοξότητα;

• Πώς γίνεται μια δύναμη σαν τις ΗΠΑ να ανέχεται την Τουρκία η οποία έμοιαζε η ισχυρή χώρα της διμερούς σχέσης; Οι λόγοι έχουν ήδη αναφερθεί. Οι ΗΠΑ μετά τον Bush Jr πέρασαν στο άλλο άκρο. Από τον άκρατο παρεμβατισμό, πέρασαν σε μια limbo αδιαφορίας. Μέχρι που είδαν οτι η Ρωσία και η Κίνα έχουν για σύμμαχό τους αυτήν την αδιαφορία. Έτσι αναβαθμίστηκε και η Ελλάδα από τις ΗΠΑ.

Μέσα σε λίγες βδομάδες η Τουρκία είδε ανακοινώσεις και εκθέσεις από το State Department που ανησυχούσαν για τη φυλάκιση πολιτικών του Κουρδικού Κόμματος. Είδαν εξειδίκευση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στα μέσα Δεκεμβρίου. Ο μήνας Απρίλιος είναι μήνας-κόλαση για την Τουρκία.

O Εrdogan, ενώ περίμενε διακαώς ένα τηλεφώνημα από τον Biden, ο Αμερικανός πρόεδρος σιωπούσε και οι ”ποινές” για την μακροχρόνια ”απιστία” της Τουρκίας, έρχονταν βροχή. Μέσα σε τρεις μέρες οι ΗΠΑ εξέδωσαν ταξιδιωτική οδηγία που εκδίδουν μόνο για χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής και για τους εχθρούς των ΗΠΑ. Κίνδυνος σύλληψης για Αμερικανούς πολίτες. Η ανανέωση του μνημονίου των χωρών που παράγουν από κοινού τα F-35, έχει την Τουρκία και επίσημα εκτός. Ήταν κάτι που ο Erdogan το ήθελε ανοικτό για να κάνει τα γνωστά του παζάρια.

Οι μόνοι ”σύμμαχοι” του Erdogan ήταν η κατάσταση στην Ουκρανία που πίστευε οτι θα εκμεταλλευτεί για να δαμάσει την αμερικανική οργή, αλλά και μέρος της αμερικανικής γραφειοκρατίας η οποία όπως κάθε γραφειοκρατία στον κόσμο, δεν επιθυμεί αλλαγές στην εργασιακή της ρουτίνα.

Απέτυχαν όλα. Οι αμερικανικές κινήσεις έναντι της Τουρκίας γίνονται σε περίοδο που συμβαίνουν πολλά άσχημα στην Ουκρανία και που υποτίθεται, η Τουρκία μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο. Ταυτόχρονα, οι Αμερικανοί έβαλαν πόδι στη Λιβύη και τις τουρκικές κινήσεις εκεί, σε επιτήρηση. Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών διεμήνυσε πως όλες οι ξένες δυνάμεις πρέπει να αποχωρήσουν άμεσα τώρα.

Οι αγορές έχουν αγριέψει από την ώρα και τη στιγμή που διέρρευσε οτι ο Αμερικανός πρόεδρος θα αναγνωρίσει επίσημα την Γενοκτονία των Αρμενίων. Το τηλεφώνημα ήρθε και ήταν ένα τηλεφώνημα επίδειξης ισχύος. Η Αμερική πλέον πράττει βάσει του ρεαλισμού κατανοώντας οτι είναι το ισχυρό μέρος της διμερούς σχέσης.

Το μήνυμα του Biden στον Erdogan ήταν πως αν η Τουρκία θέλει να τα πάει καλά με τις ΗΠΑ, πρέπει να γίνει μια νέα αρχή για την οποία η Τουρκία πρέπει να δουλέψει πολύ σκληρά. Ανακοίνωσε στον Τούρκο πρόεδρο την απόφασή του ο Biden και αυτό . Πράγματι, υπάρχουν σύμβουλοι και αναλυτές που θεωρούν οτι πρέπει να φτάσουν στο ”σημείο 0” οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις για να έχουν μακροπρόθεσμα καλές προοπτικές.

Το brand name της Τουρκίας θα περάσει περίοδο διασυρμού σε διεθνές επίπεδο. Ανοίγουν θέματα που αφορούν αποζημιώσεις, ηθικές και υλικές και που αγχώνουν τον Erdogan και για το πρόσφατο παρελθόν της Τουρκίας σε Συρία, Λιβύη, Βόρειο Ιράκ και Ναγκόρνο – Καραμπάχ. Οι ΗΠΑ αντιλήφθηκαν οτι ο Erdogan είναι πολύ αδύναμος στο εσωτερικό του και οτι όσο και να φωνάζει, δεν μπορεί να κάνει όσα λέει.

Το πιο σημαντικό απ΄όλα είναι οτι οι ΗΠΑ βάζουν πλαίσιο στην Τουρκία, όχι μόνο στον Erdogan. Ο επόμενος ηγέτης της Τουρκίας θα χρειαστεί να συνηθίσει μια άλλη σχέση με τις ΗΠΑ. Τέλος, οι Αμερικανοί κατανόησαν πολύ καλά οτι η Τουρκία έχει αξία για τη Ρωσία, όσο οι HΠΑ δείχνουν οτι θεωρούν την Τουρκία απαραίτητη.

• Η Τουρκία είναι εγκλωβισμένη και πλέον ο Erdogan φαίνεται αδύναμος και στο εσωτερικό του. Είναι η Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων το ιστορική χαμηλό των αμερικανοτουρκικών σχέσεων;
• Αυτό θέλουν να ελπίζουν οι Αμερικανοί. Όμως κατά πάσα πιθανότητα, υπάρχουν και άλλα επεισόδια καθώς είναι στο χέρι της Τουρκίας να συμβιβαστεί με τη νέα της θέση. Δύσκολος αυτός ο συμβιβασμός αν σκεφτεί κανείς τις δεσμεύσεις που έχει η Τουρκία έναντι της Ρωσίας.

Επιπλέον, το τουρκικό εκλογικό σώμα εκπαιδεύεται εδώ και 19 χρόνια στην πλειοδοσία του φανατισμού. Ο Erdogan κατρακυλά στις δημοσκοπήσεις και θα χρειαστεί ξανά το αντιαμερικανικό αφήγημα. Αλλιώς, θα φαίνεται αδύναμος. Στόχος των ΗΠΑ είναι τον Ιούνιο, η αμερικανοτουρκική ατζέντα να έχει συνταχθεί πλήρως από την Ουάσινγκτον.

Αν η Τουρκία αντιδράσει πέραν των ορίων που οι ΗΠΑ έχουν θέσει, τότε υπάρχουν άλλα κεφάλαια τα οποία οι Αμερικανοί θα ανοίξουν και τα οποία μπορούν να στείλουν την Τουρκία, δεκαετίες πίσω.

** Ο κ. Αλέξανδρος Δρίβας είναι στρατηγικός αναλυτής, Ph.D. Cand. και Research Fellow στο Hellenic American Leadership Council (HALC).

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ

Ακολουθήστε την Hellas Journal στη NEWS GOOGLE

Αυτό το πολύ σημαντικό κατέδειξε ο Νίκος Δένδιας στην Άγκυρα: Την αποτυχία της γερμανικής διαμεσολάβησης