Σε πορεία ευθείας σύγκρουσης, για τους ρωσικούς S-400, Μπάιντεν και Ερντογάν: Καμία υποχώρηση από ΗΠΑ…
FILE PHOTO: Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Τζέικ Σάλιβαν στο Λευκό Οίκο. EPA, JIM LO SCALZO
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Υπάρχει ισχυρή διμερής συναίνεση στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι η συνεχιζόμενη κατοχή, εκ μέρους της Τουρκίας, των πυραυλικών συστημάτων S-400 έρχεται σε αντίθεση με τις δεσμεύσεις της χώρας έναντι του ΝΑΤΟ.
Τα παραπάνω δήλωσε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζακ Σάλιβαν στη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπο της Τουρκικής Πρεσβείας.
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (NSC) του Λευκού Οίκου δήλωσε στον ιστότοπο Ahval ότι ο κ. Σάλιβαν επανέλαβε επίσης την ανησυχία του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για τα δικαιώματα των γυναικών στην Τουρκία, για την ξαφνική αποχώρηση από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και για τη συνεχιζόμενη δέσμευση για υποστήριξη του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών θεσμών, στην ίδια έκκληση.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Hellas Journal, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν δεν θα κάνει ουδεμία υποχώρηση στο θέμα των S-400. Πρόκειται για απόφαση στο πιο υψηλό επίπεδο.
Την περασμένη Κυριακή ο κ. Μπάιντεν εξέδωσε την πρώτη του δήλωση για την Τουρκία, και κατέκρινε την απόφαση του Τούρκου προέδρου να αποσύρει τη χώρα από τη συνθήκη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε την κίνηση ως «απογοητευτικό βήμα προς τα πίσω» στον παγκόσμιο αγώνα κατά της βίας κατά των γυναικών.
Αμερικανοί αξιωματούχοι πιέζουν τους Τούρκους ομολόγους τους να απορρίψουν τα ρωσικά πυραυλικά συστήματα, στην ουσία να επιστρέψουν τους S-400 στη Μόσχα. Η Τουρκία ισχυρίζεται πως πραγματοποίησε την αγορά μετά από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν το 2016. Το σύστημα αναπτύχθηκε στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2019.
Σύμφωνα με τον Τούρκο εμπειρογνώμονα εξωτερικών υποθέσεων Aydın Sezer, που μίλησε στην Ahval, οι S-400 είναι ενεργοποιημένοι και έτοιμοι για χρήση με μια προετοιμασία μόνο 45 λεπτών. Η Τουρκία δεν έχει δοκιμάσει ποτέ μέχρι τώρα, ούτε έχει εκτοξεύσει πυραύλους S-400, πιθανότατα για να αποφύγει περαιτέρω συγκρούσεις με τους δυτικούς συμμάχους της, αναφέρει.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Τουρκικής Προεδρίας, ο κ. Καλίν μίλησε στον κ. Σάλιβαν για «τη σημασία των κοινών προσπαθειών για επίλυση μέσω εποικοδομητικής δέσμευσης των τομέων διαφωνίας μεταξύ των δύο χωρών, όπως είναι οι S-400 αλλά και (τα αμερικανικά μαχητικά) F-35».
Η τουρκική ανακοίνωση φέρει επίσης τον κ. Καλίν να ομιλεί για την «ευαισθησία και αποφασιστικότητα της Τουρκίας σχετικά με την ανάγκη να αγωνιστεί αποφασιστικά ενάντια σε όλες τις τρομοκρατικές οργανώσεις χωρίς διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των PYD / YPG, PKK, DAESH και FETO». Αυτά τα θέματα δεν αναφέρονται στην απάντηση του αμερικανικού NSC προς την Ahval.
«Υπογραμμίστηκε επίσης ότι ο αγώνας για την πρόληψη κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών θα συνεχιστεί με αποφασιστικότητα σε παγκόσμια κλίμακα», ανέφερε η τουρκική ανακοίνωση ως απάντηση στην κριτική του κ. Μπάιντεν.
«Υπογραμμίστηκε ότι η σχέση στενής συμμαχίας μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ πρέπει να προχωρήσει με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό, εστιάζοντας σε κοινά συμφέροντα και στρατηγικές προτεραιότητες», ανέφερε.
Η δήλωση του Λευκού Οίκου αναφέρει ότι και οι δύο αξιωματούχοι «συζήτησαν το κοινό τους ενδιαφέρον για εποικοδομητικές διμερείς σχέσεις και αντάλλαξαν απόψεις για κοινές περιφερειακές ανησυχίες, συμπεριλαμβανομένης της Λιβύης και της Συρίας».
Η τηλεφωνική συνομιλία ήταν η δεύτερη μεταξύ αυτών των δύο αξιωματούχων από τότε που ανέλαβε τα προεδρικά καθήκοντά του ο κ. Μπάιντεν, ο οποίος δεν έχει μιλήσει με τον Ταγίπ Ερντογάν από τότε που εξελέγη τον Νοέμβριο του 2020. Επίσης δεν έχει απαντήσει στο καθυστερημένο μήνυμα συγχαρητηρίων του Ερντογάν για την νίκη του στις εκλογές.
Η τελευταία συνάντηση υψηλού επιπέδου μεταξύ των χωρών πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και Τούρκου ομολόγου του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Η συνάντηση έγινε στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, αλλά φαίνεται ότι δεν πήγε καθόλου καλά.
Υπάρχουν πολλά άλλα πιεστικά ζητήματα μεταξύ των δύο χωρών, εκτός από το ρωσικό σύστημα S-400. Η Ουάσιγκτον έχει εκδώσει αρκετές ανακοινώσεις που καταδικάζουν την Τουρκία για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καταστολή εναντίον του Τύπου και της τουρκικής αντιπολίτευσης.
Ο κ. Μπάιντεν πραγματοποίησε το πρώτο του τηλεφώνημα με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη την Πέμπτη. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος, ο Αμερικανός Πρόεδρος “εξέφρασε την ελπίδα του για σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο”. Επίσης και οι δύο ηγέτες “συμφώνησαν να συντονιστούν σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η Κίνα, η Ρωσία και τα Δυτικά Βαλκάνια”.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο κ. Μπάιντεν “εξέφρασε επίσης την εκτίμησή του για την αυξανόμενη αμυντική συνεργασία, (με την Ελλάδα), μεταξύ άλλων μέσω της Δραστηριότητας Ναυτικής Υποστήριξης των ΗΠΑ στον κόλπο της Σούδας.”
Είναι βαρύ και ασήκωτο το γεωπολιτικό παιγνίδι του Μπάιντεν: Και η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο…