Τι πρέπει να κάνουμε με την Τουρκία εν μέσω Πενταμερούς και Διερευνητικών; Να αξιοποιήσουμε την παρακαταθήκη του Πομπέο

FILE PHOTO: Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Βάσης της Σούδας, την Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2020, στα Χανιά της Κρήτης. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ




Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ

Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει σηκώσει μανίκια καθώς η -κατά πάσα πιθανότητα- μεταβατική θητεία του, είναι και η πιο κρίσιμη για τις ΗΠΑ, τουλάχιστον πλησιάζοντας το 1/4 του 21ου αιώνα.

Όπως είχε γράψει ο Michael Rubin του American Enterprise Institute προβλέποντας την αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, η Ελλάδα έχει την τύχη να τυγχάνει διακομματικής αποδοχής στις ΗΠΑ, κάτι που δε συμβαίνει για άλλες χώρες. Στο Κογκρέσο, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι ερίζουν για το πώς θα πρέπει να χειριστούν ορισμένες χώρες οι ΗΠΑ.

Σίγουρα η Τουρκία είναι μια χώρα η οποία έχει φέρει πονοκέφαλο στις ΗΠΑ. Στην εκδήλωση του ΕΛΙΣΜΕ που έλαβε χώρα χθες, ο Μιχάλης Ιγνατίου είπε το αυτονόητο. Πρέπει να περιμένουμε καθώς η Τουρκία έχει μια πολύ δύσκολη εξίσωση να λύσει μπροστά της και δεν αυτή δεν είναι άλλη από τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.

  • Οι ΗΠΑ δεν είναι ο σωτήρας του κόσμου, δεν είναι ούτε και ο δικός μας. Αυτό που έχει σημασία όμως στην πολιτική, είναι το εξής απλό: Οι φίλοι μας είναι εκείνοι που ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντά μας. Αυτή η ευθυγράμμιση είναι οφθαλμοφανής στο θέμα των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.

Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις όπως και οι ελληνοισραηλινές, πήγαν περίφημα την προηγούμενη δεκαετία, εν μέρει και λόγω της στροφής της Τουρκίας. Εν μέρει, είναι για τις ΗΠΑ η προσέγγισή τους στην Ελλάδα. Για μας, η Τουρκία είναι μια διαχρονική απειλή. Αυτήν την περίοδο, η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία της πολύ κακής σχέσης που έχουν οι ΗΠΑ με την Τουρκία. Οι S-400 δεν είναι ένα απλό ζήτημα αγοραπωλησίας ρωσικού αμυντικού συστήματος. Αφορά τη συνοχή του ΝΑΤΟ, της Δύσης.

Αναλύσεις που ζήτησε το Αμερικανικό Πεντάγωνο πέρυσι, αναφέρουν τέσσερα σενάρια για το μέλλον των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Ή θα αλλάξει η Τουρκία κυβέρνηση και θα επανέλθει στο ”δυτικό μαντρί”, ή θα απομακρυνθεί τελείως από τις ΗΠΑ (ακόμη και με αποχώρηση από το ΝΑΤΟ) ή θα παραμείνει ένας δύσκολος εταίρος για τις ΗΠΑ (με ό,τι αυτό συνεπάγεται) ή θα κάνει μια στρατηγική εξισορρόπηση μεταξύ ΗΠΑ και ανατολικών δυνάμεων (Ρωσία, Ιράν και Κίνα).

Το καλό (ευκταίο σενάριο) για τις ΗΠΑ είναι μια ”πορτοκαλί επανάσταση” να λάβει χώρα στην Τουρκία και η οποία θα καταστήσει τύπους σαν τον Ερντογάν, τον Καλίν και την παρέα τους, παρελθόν από το τουρκικό πολιτικό σύστημα.

Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία θα προσπαθήσει να κερδίσει χρόνο σε σχέση με τις ΗΠΑ, μόνο που αυτός ο χρόνος πιέζει αρκετά. Εκτός από το τεράστιο αγκάθι που λέγεται S-400, οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις έχουν ακόμη ένα τεράστιο θέμα, το οποίο το γνωρίζει καλά ο Τζεϊκ Σάλιβαν, από το 2018 και αφορά τη διαφθορά που υπάρχει στην Τουρκία.

Η υπόθεση HalkBank αποτελεί μια εξίσου σημαντική (με τους S-400) υπόθεση για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Η Ελλάδα είναι καλό να μελετήσει αυτά τα προβλήματα καθώς είναι η πρώτη φορά που όσο και να επιθυμούν στις ΗΠΑ μια καλύτερη πορεία των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, οι ελέφαντες είναι πολλοί στο δωμάτιο και δεν υπάρχει εύκολη λύση, ειδικά για το ζήτημα των S-400.

  • H Ρωσία έχει μπει ξανά στο στόχαστρο των ΗΠΑ, κάτι που παραδέχτηκε ο Τζείκ Σάλιβαν, ο οποίος απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του προέδρου Biden.
  • Η Τουρκία έχει γίνει στρατηγικός όμηρος της Ρωσίας και ακόμη και αν θελήσει να γυρίσει πίσω τους πυραύλους στη Μόσχα (για να δηλώσει μετάνοια στις ΗΠΑ- πράγμα εξόχως δύσκολο) ο Πούτιν δεν θα αφήσει έτσι ένα τέτοιο πισώπλατο χτύπημα. Η Ρωσία κρατά στα χέρια της τα συμφέροντα της Τουρκίας στη Συρία και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Η παρακαταθήκη του Pompeo είναι τεράστιας αξίας, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την ίδια την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Αν σκεφτεί δε κανείς τον προϊστάμενο που είχε να διαχειριστεί και το γεγονός οτι δεν ήταν όλη την τετραετία Trump υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, έχει να παρουσιάσει ένα τεράστιο έργο όσον αφορά τον επαναπροσδιορισμό της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής παγκοσμίως.

Εμάς, μας νοιάζει αυτό που είπε όταν ήλθε στην Ελλάδα και τις δύο φορές ”We are back!”. Η Ελλάδα και η Κύπρος είχαν με το μέρος τους μια συναστρία. Την άοκνη και επιτυχημένη εργασία του Pompeo (δε θα μου κάνει εντύπωση αν γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ στο μέλλον) και τον άθλο του Γερουσιαστή Menendez ο οποίος κατόρθωσε να γίνει η Ελλάδα μια χώρα που και Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο, εμπιστεύονται.

Η αρχιτεκτονική ασφαλείας της περιοχής μας, χτίστηκε από τον Pompeo και ξεκινάει από το Μαρόκο, περιλαμβάνει την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ιορδανία, την Ελλάδα, την Κύπρο, έναν νέο Λίβανο, τα Βαλκάνια, τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία και φτάνει ως την Ινδία. Είμαστε σημαντικός κρίκος αυτού του σχεδιασμού. Κάποιες φορές στην πολιτική, πρέπει να περιμένεις. Το ίδιο συμβαίνει και στην αγορά. Κάποιες περίοδοι μπορούν να προσφέρουν καλύτερες τιμές και καλύτερες λύσεις.

Η τουρκική οικονομία συνεχίζει να υποφέρει και οι πρώτες σπίθες μιας μεγάλης εξέγερσης έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στην τουρκική κοινωνία. Οι Αμερικανοί δεν είναι τόσο αφελείς όσο νομίζουμε, δε θα δώσουν στον Ερντογάν αντιαμερικανικό άλλοθι. Ωστόσο γνωρίζουν οτι είναι σε πολύ αδύναμη θέση.

  • Αρκεί να το γνωρίζουμε και εμείς. Κάποιες φορές, τη δουλειά που θέλουμε να κάνουμε εμείς, μπορεί να την κάνουν άλλοι, καλύτεροι από μας, μόνο και μόνο για τα συμφέροντά τους. Η βιασύνη της ΕΕ (η οποία δεν μπορεί ούτε την υγεία των πολιτών της να διασφαλίσει) για τα ελληνοτουρκικά, δεν πρέπει να μας βάλει σε παγίδα.

Το ίδιο χρειάζεται να ξέρει και η Κύπρος. Οτι οι Βρετανοί ανησύχησαν ιδιαίτερα με την γαλλική παρουσία στη Μεγαλόνησο και μας θυμίζουν ξανά ποιοί είναι οι πραγματικοί υπαίτιοι, όχι μόνο για την προσεχή Πενταμερή αλλά και για κάθε τέτοια πρωτοβουλία που προσπαθεί να νομιμοποιήσει παράνομη εισβολή και κατοχή.

Αλέξανδρος Θ. Δρίβας
Διεθνολόγος -Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας & Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ – Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council) – Δημοσιεύθηκε στη Hellas Journal

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ

Τι είναι το πιο δύσκολο που θα χρειαστεί η Ελλάδα να κάνει εντός του 2021: Η σύγκρουση των ”δύο ρεαλισμών”

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: