Η μουσίτσα ο Μπορέλ, η “νέα σελίδα” του Ερντογάν και το “νέο κεφάλαιο” του Μεβλούτ με την Ευρώπη…
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέπ Μπορέλ με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και τα μέλη των αντιπροσωπειών τους,, στις Βρυξέλλες. Copyright: European Union
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ενδεικτικό της νοοτροπίας της Τουρκίας είναι η μη παραδοχή της διάπραξης της Γενοκτονίας των Αρμενίων: Η ΕΔΕΚ τιμά τους δολοφονημένους από τις ορδές των Νεότουρκων
Αυτό που λείπει από το Κίεβο είναι οι στρατιώτες, το ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και το κίνητρο, που θα ενθαρρύνει τους Ουκρανούς να πολεμήσουν: Η Ε.Ε. από τον τοίχο στον… τοίχο!
Ο τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θέλει «να ανοίξει μια νέα σελίδα» στις σχέσεις με τη Δύση. Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου θέλει μάλιστα «να αρχίσει ένα νέο κεφάλαιο», γράφει στη γερμανική WELT am Sonntag, ο Daniel-Dylan Böhmer.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής Josep Borrell διαπιστώνει «μια βελτίωση του γενικού κλίματος», ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg παρατηρεί «ένα θετικότερο κλίμα» και ο Cavusoglu τονίζει και πάλι ότι είναι «σημαντικό που υπάρχει καλό κλίμα μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας». Αλλά θεωρεί ότι χρειάζονται και συγκεκριμένα βήματα. Κι αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα.
Η τωρινή επίθεση γοητείας της τουρκικής κυβέρνησης κορυφώθηκε την Πέμπτη με ταξίδι του Cavusoglu στις Βρυξέλλες, όπου εκτός του Μπορέλ συνάντησε και τον Πρόεδρο του Ευρωπ. Συμβουλίου Charles Michel, καθώς και άλλους εκπροσώπους της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ.
Αναμένεται να υπάρξουν και πάλι συνομιλίες για το στάτους της διαιρεμένης νήσου Κύπρου και για τα διαφιλονικούμενα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου τους τελευταίους μήνες είχαν σημειωθεί απειλητικές αντιπαραθέσεις μεταξύ τουρκικών και ελληνικών πολεμικών πλοίων.
«Αυτές οι λεγόμενες διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας διεξάγονται εδώ και 20 χρόνια σχεδόν χωρίς αποτέλεσμα», λέει ο τούρκος ειδικός επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής Semih Idiz.
«Όταν η χρόνια διένεξη κινδυνεύει να τεθεί εκτός ελέγχου, τότε ξεκινούν πάλι διερευνητικές συνομιλίες, αλλά εκεί δεν επιλύονται τα πραγματικά προβλήματα». Πίσω από τη μεταστροφή του Ερντογάν στην Ευρώπη δεν κρύβεται μια ξαφνική ετοιμότητα για συμβιβασμούς, αλλά δύο παράγοντες της Realpolitik.
«Η χώρα είναι βυθισμένη σε βαθιά οικονομική κρίση», λέει ο Idiz. «Το νόμισμα είναι πολύ αδύναμο, οι τιμές έχουν ανέβει υπερβολικά και οι επενδυτές αποφεύγουν με ακραίο τρόπο τη χωρα. Και ο όμιλος Volkswagen δεν θέλησε να κατασκευάσει νέο εργοστάσιο εκεί, λόγω της πολιτικής κατάστασης στην Τουρκία». Αυτές οι απώλειες δεν θα μπορούσαν να ισοφαριστούν από άλλους εταίρους, προς τους οποίους έχει στραφεί τα προηγούμενα χρόνια η Τουρκία, κυρίως τη Ρωσία, την Κίνα ή το Εμιράτο του Κατάρ.
«Ο άλλος παράγοντας είναι ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ», λέει ο Idiz. «Ο Joe Biden κατέστησε σαφές ότι γι’ αυτόν θα έχουν προτεραιότητα η Δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία. Κι αυτό φυσικά είναι πρόβλημα για τον Ερντογάν. Πρέπει να αντιδράσει».
Με τον προκάτοχο του Μπάιντεν, πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ λέγεται ότι ο Ερντογάν είχε χτίσει μια σχεδόν φιλική σχέση. Αντίθετα, ο Μπάιντεν ήδη κατά την περίοδο που ήταν Αντιπρόεδρος του Μπάρακ Ομπάμα ήλθε σε σύγκρουση με τον Ερντογάν.
«Γι’ αυτό ο Ερντογάν εμφανίζεται τώρα πρόθυμος για μια μεταστροφή», λέει ο Indiz. «Αλλά δεν μπορεί να αποδεχτεί κανείς ότι θέλει πράγματι να αλλάξει κάτι».Το καλύτερο παράδειγμα αποτελούν π.χ. οι «ριζικές μεταρρυθμίσεις», που εξήγγειλε πριν από λίγο καιρό ο Ερντογάν.
«Μέχρι τώρα παραμένει ασαφές τι ακριβώς θα μεταρρυθμιστεί. Μεταξύ άλλων, γίνεται λόγος για έναν νόμο που θα αναγνωρίζει την ισχύ αποφάσεων του ΕΔΑΔ, παρόλο που αυτές οι αποφάσεις δεκαετίες τώρα είναι δεσμευτικές για την Τουρκία μέσω διεθνών συμφωνιών. Απλώς τα τουρκικά δικαστήρια τους αγνοούν επανειλημμένα – κυρίως όσον αφορά αντιπάλους της κυβέρνησης Ερντογάν».
Η πλέον εξέχουσα περίπτωση είναι του Selahattin Demirtas, Προέδρου του φιλοκουρδικού κόμματος της αντιπολίτευσης HDP, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή εδώ και πέντε χρόνια σχεδόν, παρόλο που το ΕΔΑΔ απεφάνθη υπέρ της απελευθέρωσής του. «Σε τέτοιες περιπτώσεις όπως και για την Κύπρο και έναντι της Ελλάδος ο Ερντογάν δεν μπορεί να κάνει καμία υποχώρηση», λέει ο Idiz. «Αυτό θα αντέφασκε ριζικά στην πολιτική αυτό-εικόνα του».
Παρ’ όλα αυτά, οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια μεταβολή στην Τουρκία, αν αντιμετώπιζαν ενωμένοι τον Ερντογάν. Δεν είναι ρεαλιστικό – λέγεται – ότι η κυβέρνηση θα στραφεί ολοκληρωτικά στη Ρωσία ή στην Κίνα, όπως φοβούνται πολλοί αναλυτές.
«Με την Κίνα ο Ερντογάν συγκρούεται επανειλημμένα λόγω της μεταχείρισης των μουσουλμάνων Ουϊγούρων και με τη Ρωσία στη Λιβύη ή τη Συρία. Η Τουρκία παραμένει εξαρτημένη από τη Δύση».
ΠΗΓΗ: WELT am Sonntag, ο Daniel-Dylan Böhmer