Ανάλυση Reuters: Η Αγκυρα φοβάται τις ΗΠΑ και προσπαθεί να εξευμενίσει την Ευρώπη
File Photo: Ο Μ. Τσαβούσογλου με τον επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ, Ζοσέπ Μπορέλ. EPA/STEPHANIE LECOCQ / POOL
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Μετά από ένα κενό διάστημα πέντε ετών γεμάτο από καταγγελίες για τις διεκδικήσεις της στα ύδατα της Μεσογείου, η Τουρκία ξεκινά εκ νέου τις συνομιλίες με την Ελλάδα τη Δευτέρα, στο πρώτο τεστ των ελπίδων της να αντιστρέψει τις επιδεινούμενες σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση» αναφέρει σε ανάλυσή του το πρακτορείο Reuters.
Διπλωμάτες λένε ότι η επανοικοδόμηση εμπιστοσύνης θα είναι μία δύσκολη δουλειά, αναφέρει το Reuters που σημειώνει ότι οι συνομιλίες ακολουθούν την απόφαση της Τουρκίας να σταματήσει τις έρευνες στα «διαφιλονικούμενα« (sic) ύδατα που εξόργισαν την Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και το χαμήλωμα στους τόνους της ρητορικής της Άγκυρας στις γενικότερες διαφωνίες της με την Ε.Ε.
Μιλώντας στο Reuters, Γάλλος διπλωμάτης δηλώνει ότι η τουρκική «επιχείρηση γοητείας» στο Παρίσι πρέπει να μετουσιωθεί σε πράξεις, ενώ έτερος αναλυτής εκτιμά ότι η Άγκυρα αντιμετωπίζει με φόβο το ενδεχόμενο η Ευρώπη να συντονιστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες στις κυρώσεις, με βάση την απόφαση της Συνόδου Κορυφής του Δεκεμβρίου.
Μάλιστα το διεθνές πρακτορείο αναφέρει ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιστράτευσε για την προσέγγιση με τη Γαλλία έναν πρώην πανεπιστημιακό συμφοιτητή του Μακρόν στο Παρίσι.
Εκφράζοντας συγκρατημένη αισιοδοξία, ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Γιοσέπ Μπορέλ είπε στο Reuters ότι είδε ένα «παράθυρο ευκαιρίας», αλλά ότι η Άγκυρα πρέπει να «εγκαταλείψει αυτή τη γραμμή αντιπαράθεσης» και να αναζητήσει τον διάλογο.
Διπλωμάτες εκτιμούν ότι θα χρειαστεί κάτι περισσότερο από «αλλαγή τόνου» και την απόσυρση του ερευνητικού σκάφους για να σιγήσουν οι εκκλήσεις ορισμένων κρατών της Ε.Ε. για κυρώσεις στην Άγκυρα, τις οποίες οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν το Μάρτιο.
«Δεν βλέπω καμία μεγάλη συμφιλίωση που θα μας απομακρύνει από την πορεία στην οποία βρισκόμαστε. Θα χρειαστεί μία σημαντική χειρονομία από την Τουρκία», είπε ένας διπλωμάτης στις Βρυξέλλες, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει λόγος να είμαστε αισιόδοξοι.
Οικονομικό πλήγμα
Η προσπάθεια του Ερντογάν να χτίσει γέφυρες με τον βασικό εμπορικό εταίρο της Τουρκίας έρχεται σε μία στιγμή που η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει οικονομική επιβράδυνση. Η πανδημία της COVID-19 έβαλε το κύριο φρένο στην ανάπτυξη, αλλά και οι διεθνείς εντάσεις έχουν επίσης επιβαρύνει την οικονομία.
Ξεκινώντας μια νέα οικονομική πορεία το Νοέμβριο, ο Ερντογάν υποσχέθηκε επίσης μεταρρυθμίσεις στην τουρκική δικαιοσύνη μετά από επανειλημμένες επικρίσεις από δυτικούς συμμάχους που λένε ότι το κράτος δικαίου έχει διαβρωθεί στην Τουρκία μετά από την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 και την καταστολή που ακολούθησε.
Η Τουρκία αγνόησε αρκετές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που ζητούν την απελευθέρωση των πιο διάσημων κρατουμένων της χώρας, του κούρδου πολιτικού Ντεμιρτάς και του επιχειρηματία Οσμάν Καβαλά.
Ο Ερντογάν δεν έχει ακόμη διευκρινίσει ποια μέτρα θα ληφθούν, αλλά απέκλεισε την απελευθέρωση των δύο ανδρών.
«Το κατά πόσον η Τουρκία θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της για την Ε.Ε. χωρίς να προχωρήσει σε (μεταρρυθμιστικά) βήματα είναι αμφίβολο», δήλωσε ο Σινάν Ουλγκέν, πρώην Τούρκος διπλωμάτης και επικεφαλής του Κέντρου Οικονομικών και Μελετών Εξωτερικής Πολιτικής στην Κωνσταντινούπολη.
Η βελτίωση των σχέσεων με την Ευρώπη μπορεί επίσης να εξαρτάται εν μέρει από το κατά πόσον η Αγκυρα μπορεί να αντιμετωπίσει τις διαφορές με τη νέα κυβέρνηση στις Ηνωμένες Πολιτείες, αφού η Ουάσιγκτον επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία τον περασμένο μήνα για την αγορά ρωσικών αμυντικών συστημάτων.
Μια ημέρα πριν από την ορκωμοσία του Προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο νέος υπουργός Εξωτερικών Αντόνι Μπλίνκεν δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον θα εξετάσει εάν είναι απαραίτητες περαιτέρω κυρώσεις και κατηγόρησε τον εταίρο του ΝΑΤΟ Τουρκία ότι δεν ενεργεί σαν σύμμαχος.
Στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, η Ε.Ε. δήλωσε ότι θα συντονίσει την απάντησή της στην Τουρκία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, πράγμα που σημαίνει ότι οι σχέσεις της Άγκυρας με την Ουάσιγκτον θα είναι «καθοριστικός παράγοντας για τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση στο σύνολό της», δηλώνει ο Ουλγκέν.
«Μηδενική αφέλεια»
Ακόμη και πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες με την Αθήνα, οι δύο πλευρές διαφωνούν για το τι πρέπει να καλύψουν, με την Ελλάδα να επιμένει ότι πρέπει να περιορίζονται στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και τις ΑΟΖ. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε στη Βουλή την Τετάρτη ότι η Αθήνα δεν θα συζητήσει κυρίαρχα δικαιώματά της και θα προσεγγίσει τις συνομιλίες με αισιοδοξία αλλά «μηδενική αφέλεια».
Η Ελλάδα έχει αποκλείσει τη συζήτηση για άλλα θέματα που έχει θέσει η Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της αποστρατικοποίησης των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, λέγοντας ότι αυτό είναι ένα ζήτημα που σχετίζεται με δικαιώματα κυριαρχίας.
Ο συμφοιτητής του Μακρόν
Η Τουρκία εργάζεται επίσης επί ενός οδικού χάρτη για την ομαλοποίηση των σχέσεών της με τη Γαλλία.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπήρξε σφοδρός επικριτής της στρατιωτικής επέμβασης της Τουρκίας στη Λιβύη και των τουρκικών αμφισβητήσεων επί στις ελληνικών και κυπριακών θέσεων.
Απαντώντας, ο Ερντογάν κατηγόρησε τον Μακρόν ότι είχε μια αντι-ισλαμική ατζέντα και αμφισβήτησε την διανοητική του κατάσταση.
Η Τουρκία διόρισε έναν νέο απεσταλμένο στο Παρίσι – έναν πρώην συμφοιτητή του Μακρόν στο πανεπιστήμιο- και ένας διπλωμάτης δήλωσε είπε οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν επιστολές με τις οποίες ο Μακρόν πρότεινε τηλεδιάσκεψη.
Ωστόσο, γαλλική διπλωματική πηγή αναφέρει ότι είναι πολύ νωρίς για να σκεφτεί κανείς ότι η Τουρκία είχε αλλάξει πρακτικές. «Το Παρίσι θα συνεργαστεί με τους εταίρους του για πιθανές κυρώσεις έως ότου τα λόγια της Τουρκίας μετουσιωθούν σε συγκεκριμένες ενέργειες», ανέφερε η πηγή.
Πηγή: Reuters: Τίτλος πρωτοτύπου: Turkey hopes Mediterranean talks can calm choppy waters with EU
Ακολουθήστε το HELLAS JOURNAL στο ΝΕWS GOOGLE
Τον επεκτατιστή δεν τον κατευνάζεις: Ο Σαμαράς εναντίον των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία