Ήταν “κόλαση” η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε: Η επιτυχία της Μέρκελ ήταν τελικά ένας τυπικός συμβιβασμός…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ούτε τα προσχήματα δεν κρατά πλέον ο Ορμπαν: Λάβρος κατά της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης* «Εχετε αποτύχει, το καπελάκι σας και δρόμο»

«Εμείς δεν είμαστε σαν τους ναζί»: Εκτός εαυτού ο Μπενιαμίν Νετανιάχου σε άγριο καυγά με την Αναλένα Μπέρμποκ για τους Παλαιστίνιους της Λωρίδας Γάζας [videos]

Δύσκολη η συνάντηση Νετανιάχου-Αναλένα Μπέρμποκ: Από το Ισραήλ μεταδίδεται σφοδρή αντιπαράθεση για τη Γάζα, το Βερολίνο διαψεύδει κατηγορηματικά

Η πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής θα πρέπει να ήταν κόλαση -τουλάχιστον για τον Viktor Orbán. «Δεν θυμάμαι καμία διαπραγμάτευση που ήταν τόσο δύσκολη, τόσο τεταμένη και τόσο σκληρή όσο η σημερινή», δήλωσε ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας την Πέμπτη το βράδυ.

Δεν είχε ποτέ ξαναδεί κάτι τέτοιο σε Σύνοδο Κορυφής, είπε απευθυνόμενος προς τους ψηφοφόρους στη χώρα του.

Αυτό αναφέρει η ανταπόκριση στην εφημερίδα WELT των Tobias Kaiser και Christoph Schiltz από τις Βρυξέλλες.

Τίτλος: «Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ – Η επιτυχία της Merkel είναι ένας τυπικός συμβιβασμός».

Υπότιτλος: «Brexit, Κλίμα, κυρώσεις στην Τουρκία και βέτο στον Προϋπολογισμό -η ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ φάνηκε να είναι φορτωμένη με αμφιλεγόμενα ζητήματα. Το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο Κορυφής κατέληξαν γρήγορα σε συμφωνία οφείλεται σε μια επιδέξια χορογραφία από το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες. Ωστόσο, αυτή είχε ένα τίμημα».

Σημειώνουν, μεταξύ άλλων, οι δύο δημοσιογράφοι:

Αυτό μπορεί να ισχύει για τον Ούγγρο πολιτικό. Στην πραγματικότητα, κατά την πρώτη ημέρα της διήμερης συνάντησης οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων αποκλιμάκωσαν με εκπληκτική ταχύτητα την ένταση σε μία σειρά θεμάτων.

Εάν η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel, η οποία αυτήν την περίοδο συντονίζει τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών καθώς η Γερμανία ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, έπρεπε να γράψει ένα σενάριο του πώς θα πρέπει να διεξαχθεί η Σύνοδος Κορυφής, θα προβλεπόταν ως τρόπος εργασίας ακριβώς αυτό: ρουτίνα, ταχύτητα και ρεαλισμός.

Και όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι η Σύνοδος Κορυφής φαινόταν απολύτως υπερφορτωμένη με αμφιλεγόμενα ζητήματα που θα έπρεπε επειγόντως να επιλυθούν μέχρι το τέλος του έτους: Για παράδειγμα οι διαπραγματεύσεις για το Brexit, οι οποίες βρίσκονται ακόμη στον αέρα, το βέτο της Ουγγαρίας και της Πολωνίας για τον επερχόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο περιμένουν πολλές κυβερνήσεις, η διαμάχη για αυστηρότερους στόχους σε σχέση με το Κλίμα και η συζήτηση για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας.

Σε πολλά από αυτά τα ζητήματα οι διαφορές φαίνονταν αγεφύρωτες, και κάποια στιγμή μάλιστα έγινε ακόμη και συζήτηση για περικοπή της ημερήσιας διάταξης διότι, λόγω των υψηλών τόνων που περιέβαλαν το βέτο της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, επαπειλούνταν μακρές και σκληρές διαπραγματεύσεις. Μια πολυήμερη Σύνοδος Κορυφής που θα διαρκούσε μέχρι και το Σαββατοκύριακο φαινόταν δυνατή.

Ωστόσο, το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο συμφώνησαν σχετικά γρήγορα σε πολλά θέματα δεν οφειλόταν μόνο στο γεγονός ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ήθελαν να παρουσιάσουν επιτυχίες στους ψηφοφόρους στις χώρες τους μετά από ένα εξαντλητικό έτος λόγω του κορωνοϊού. Μια έξυπνη χορογραφία, η οποία κατευθύνθηκε από το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, συνέβαλε επίσης σε αυτό.

Η χορογραφία περιελάμβανε και μία άρνηση συμμετοχής στις εργασίες της Συνόδου. Όταν ο Boris Johnson ανακοίνωσε στις αρχές της εβδομάδας ότι σχεδίαζε να μεταβεί στις Βρυξέλλες για να δώσει νέα ώθηση στις αδιέξοδες διαπραγματεύσεις για το Brexit, έλαβε μια σαφή απάντηση: Δεν ήταν ευπρόσδεκτος στη Σύνοδο Κορυφής, θα έπρεπε να περάσει από τις Βρυξέλλες πριν ή μετά από αυτή.

Σε κάθε περίπτωση, η ηγεσία της ΕΕ ήθελε να αποφύγει το ενδεχόμενο, ο επιδέξιος διαπραγματευτής Johnson να σπάσει την κοινή στάση των 27 κρατών της ΕΕ σε σχέση με το Brexit. Αντ’ αυτού, ο Johnson εμφανίστηκε την Τετάρτη το απόγευμα με ένα κοστούμι που δεν τον κολάκευε σε δείπνο με ψάρι και θαλασσινά μαζί με την Ursula von der Leyen και τον επικεφαλής διαπραγματευτή της Ένωσης Barnier. Το δυσάρεστο ζήτημα του Brexit κρατήθηκε σε μεγάλο βαθμό μακριά από τη Σύνοδο Κορυφής.

Η Merkel, η οποία είχε καταστήσει κορυφαία προτεραιότητα την επίλυση του βέτο Πολωνίας και Ουγγαρίας στη διαμάχη για τον προϋπολογισμό, είχε προηγουμένως συνεννοηθεί με τους ηγέτες στη Βαρσοβία και τη Βουδαπέστη. Κατά τα φαινόμενα, σχεδόν κανείς δεν ήταν ενήμερος για τις διαπραγματεύσεις, οπότε η έκπληξη ήταν ακόμη μεγαλύτερη όταν το Βερολίνο, η Βαρσοβία και η Βουδαπέστη συμφώνησαν σε μια συμβιβαστική πρόταση στις αρχές της εβδομάδας.

Βασιζόμενοι στη συμφωνία αυτή, οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο Κορυφής ενέκριναν ομόφωνα τον προϋπολογισμό της ΕΕ για τα επόμενα επτά χρόνια, καθώς και το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δις Ευρώ και έναν μηχανισμό για το Κράτος Δικαίου, ο οποίος, ωστόσο, αποδυναμώθηκε σημαντικά, ώστε να καταστεί δυνατόν να συμφωνήσουν η Πολωνία και η Ουγγαρία.

Η Βουδαπέστη και η Βαρσοβία συμφώνησαν, ο νέος μηχανισμός για το Κράτος Δικαίου, με τον οποίο οι επιδοτήσεις της ΕΕ συνδέονται για πρώτη φορά με τη συμμόρφωση των κρατών-μελών με τις επιταγές του Κράτους Δικαίου, θα εξεταστεί αρχικά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη νομιμότητά του. Με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατόν να παρέλθουν μήνες ή και χρόνια, μέχρις ότου εφαρμοστεί πραγματικά.

Πρόκειται για έναν τυπικό συμβιβασμό στην ΕΕ: Και οι δύο πλευρές μπορούν να τον πανηγυρίσουν ως επιτυχία -και το κάνουν. Στην πραγματικότητα, το μόνο που έγινε ήταν να μετατεθεί χρονικά η διαμάχη, η οποία θα φουντώσει μόνο όταν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα έχει λάβει την απόφασή του.

Ωστόσο, η Merkel μπορεί να καταγράψει ως επιτυχία το γεγονός ότι επιτεύχθηκε συμφωνία, στην οποία συναίνεσαν όλα τα κράτη. Αυτός ήταν ο δεδηλωμένος στόχος της, και πριν από λίγες μέρες δεν φαινόταν εφικτός.

• Το ίδιο ισχύει και για τις κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, η οποία πραγματοποιεί γεωτρήσεις για εύρεση αερίου στα ανοικτά της Ελλάδας και της Κύπρου και με αυτόν τον τρόπο στρέφει τα κράτη εναντίον της.
• Αντί να επιβληθούν αυστηρές οικονομικές κυρώσεις, οι συμμετέχοντες αποφάσισαν παρά τις κατά τα φαινόμενα έντονες διαμαρτυρίες της Ελλάδας και της Κύπρου μόνο πρόσθετες πιο ήπιες κυρώσεις σε βάρος προσώπων.
• Το Μάρτιο θα πραγματοποιηθεί διαβούλευση επί πιο εκτεταμένων μέτρων. Και στο θέμα αυτό η διαμάχη απλώς μετατέθηκε χρονικά.

Μόνο σε σχέση με την αμφιλεγόμενη ενίσχυση των κλιματικών στόχων φαίνεται η Merkel και ο Michel να προέβησαν σε λανθασμένες εκτιμήσεις. Την Πέμπτη το απόγευμα και τις πρώτες πρωινές ώρες, οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο Κορυφής έκαναν συνολικά τρεις προσπάθειες να πετύχουν συμφωνία. Μόλις την Παρασκευή το πρωί οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων έθεσαν έναν νέο στόχο για το κλίμα με χρονικό ορίζοντα έως το 2030. Συμφωνήθηκε ότι οι καθαρές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου θα μειωθούν κατά 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Υπάρχει μεγάλη υποστήριξη για αυτό μεταξύ των κρατών, αλλά ειδικά η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχία αντιτίθενται. Φοβούνται ότι θα επωμιστούν το μεγαλύτερο βάρος αυτής της αλλαγής και, ως εκ τούτου, ζητούν ευνοϊκούς ειδικούς όρους για την εμπορία των εκπομπών και την κατανομή των βαρών. Θέλουν επίσης να αντικαταστήσουν τους ρυπογόνους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη με πυρηνικούς σταθμούς και φυσικό αέριο και όχι μόνο με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Charles Michel είχε ήδη κατά τις τελευταίες ημέρες τηλεφωνικές συνομιλίες με τους ενδιαφερόμενους αρχηγούς κυβερνήσεων και διερεύνησε πιθανούς συμβιβασμούς. Προφανώς, όμως, είχε υποτιμήσει την πολυπλοκότητα του θέματος. Ακόμα και στις τρεις το πρωί, δέκα ώρες μετά την έναρξη της Συνόδου Κορυφής, οι συμμετέχοντες δεν είχαν ακόμη καταλήξει σε συμφωνία.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα WELT, των Tobias Kaiser και Christoph Schiltz

Απαραίτητη η ενωμένη διατλαντική δράση έναντι του τουρκικού τυχοδιωκτισμού: Άρθρο-κόλαφος…