File Photo: Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης (Δ) συνομιλεί με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν (Α) στην αίθουσα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Copyright: European Union
Το ζήτημα της Αμμοχώστου θα θέσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος.
Σημείωσε επίσης ότι έχει ήδη κατατεθεί η προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Κυβέρνηση κάνει παραστάσεις σε θεσμούς της ΕΕ ενώ είναι επίσης σε επαφή με τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ο κ. Κούσιος, ο οποίος απαντούσε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για τις εξαγγελίες από τουρκικής πλευράς σε σχέση με την Αμμόχωστο, επανέλαβε την προσήλωση της Κυβέρνησης στη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού προβλήματος, όχι όμως, όπως είπε, «κάτω από απειλές και τετελεσμένα», προσθέτοντας ότι τις αποφάσεις θα τις λάβει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το Εθνικό Συμβούλιο.
Σε ερώτηση αν θα επιδιωχθούν κυρώσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο κ. Κούσιος απάντησε ότι «αυτό δεν έχει αποφασιστεί, δεν είμαι σε θέση να σας πω τι θα επιδιώξουμε στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το τι γνωρίζω είναι ότι σίγουρα θα τεθούν τα θέματα όπως αυτά εξελίχθηκαν και ιδιαίτερα το θέμα της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων».
Ταυτόχρονα, είπε, «γίνονται παραστάσεις σε θεσμούς της ΕΕ», προσθέτοντας ότι «το θέμα σίγουρα θα απασχολήσει το ερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ενημερώσει τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών για τις εξελίξεις καθόσον αφορά την Αμμόχωστο».
Ανέφερε ακόμη ότι «βρισκόμαστε σε επαφή μέσω της διπλωματικής οδού με τα πέντε μόνιμα μέλη του ΣΑ». Υπενθύμισε ότι χθες το πρωί ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ η χώρα του οποίου προεδρεύει του ΣΑ του ΟΗΕ. Υπενθύμισε επίσης ότι τηλεφωνικές επαφές υπήρξαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και με την προεδρεύουσα χώρα της ΕΕ, τη Γερμανία.
«Η διπλωματική μας αποστολή είναι συνεχής και δεν θα φεισθούμε κόπων και ενεργειών για να εμποδίσουμε την Τουρκία να παραβεί τα ψηφίσματα του ΣΑ και ποιο συγκεκριμένα το ψήφισμα 550 του 1984 και το ψήφισμα 789 του 1992», είπε.
Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος σημείωσε ότι «είναι μια σοβαρή εξέλιξη. Με κανένα τρόπο δεν την υποτιμούμε και δεν την υποβαθμίζουμε. Είναι μια αλλαγή στο στάτους κβο. Είναι μια παράβαση του διεθνούς δικαίου και των ψηφισμάτων – όπως έχω πει – του Συμβουλίου Ασφαλείας».
Είναι επίσης, ανέφερε, «μια ενέργεια η οποία επιβαρύνει το κλίμα για την συνέχιση των συνομιλιών, ιδιαίτερα μετά την δήλωση του ΓΓ του ΟΗΕ ότι προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλία αμέσως μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την ανάδειξη του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη».
«Είναι και μια εξέλιξη η οποία έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή και ίσως να συνδέεται με τις διαδικασίες ανάδειξης του νέου Τ/κ ηγέτη και μπορεί να έγινε στην προσπάθεια της Τουρκίας να στηρίξει την υποψηφιότητα συγκεκριμένου υποψηφίου για την ανάδειξη στην θέση του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων», είπε. Αλλά, πρόσθεσε, «δεν παύει με κανένα τρόπο να είναι μια σοβαρότατη εξέλιξη την οποία με κανένα τρόπο δεν αποδεχόμαστε και την οποία καταδικάζουμε».
Ερωτηθείς αν θα είναι μέσω δήλωσης του Προέδρου του ΣΑ, ανέφερε ότι «θα είναι είτε μέσω δήλωσης, είτε με κάποιο άλλο τρόπο, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τις διαδικασίες και τις επαφές που θα έχουμε τις επόμενες ημέρες μαζί με τα μόνιμα μέλη του ΣΑ, αλλά δεν θα επιδιώξουμε την έκδοση νέου ψηφίσματος».
Σε ερώτηση για το λεκτικό της ανακοίνωσης χθες της Κυβέρνησης, η οποία καταδίκασε την επέκταση της άδειας εισόδου στην παραλία της Αμμοχώστου, απάντησε ότι αυτό έγινε «για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπήρξε αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και ούτε έγινε επέμβαση σε ιδιοκτησίες».
Εντούτοις, πρόσθεσε, «η ενέργεια αυτή της Τουρκίας εμπεριέχει την σοβαρότητά της και αυτή την έχω καθορίσει: Είναι η αλλαγή του στάτους κβο και η σαφής παραβίαση συγκεκριμένων ψηφισμάτων του ΣΑ, γιατί όπως γνωρίζετε υπάρχει σαφής πρόνοια στο (ψήφισμα) 789 ότι θα έπρεπε η πόλη των Βαρωσίων να περιέλθει κάτω από τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών και ότι ανήκει στους νόμιμους κατοίκους της».
Οι ενέργειες λοιπόν αυτές παρά τους περί αντιθέτου ισχυρισμούς της Τουρκίας, αποτελούν σαφέστατα παράβαση των προνοιών των συγκεκριμένων ψηφισμάτων, είπε.
Ταυτόχρονα, συνέχισε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, «δεν υποβοηθεί με κανένα τρόπο σίγουρα το κλίμα για ένα δημιουργικό, παραγωγικό διάλογο για την επίλυση του Κυπριακού». Ενώ, υπενθύμισε, είχαμε την αποχώρηση του Γιαβούζ από την ΑΟΖ μας και το αντιμετωπίσαμε – απ’ ό,τι θυμάστε – με κάθε επιφύλαξη γιατί σημειώναμε την παρουσία του Μπαρμπαρός στην ΑΟΖ μας, «τονίζαμε επίσης τις συνεχιζόμενες απειλές για την περίκλειστη πόλη των Βαρωσίων».
«Δυστυχώς η Τουρκία προχώρησε με αυτή την ενέργεια», είπε.
Υπενθύμισε συγκεκριμένα δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι πρέπει να αλλάξει η βάση διαπραγμάτευσης και αναφέρθηκε ρητά σε δύο ξεχωριστά κράτη. «Το ίδιο είχε επαναλάβει ο κ. Τατάρ, το ίδιο είχε πει και ο κ. Οζερσάι», είπε, προσθέτοντας ότι «δεν είναι μια νέα πολιτική». Ακριβώς, ανέφερε, «έχουμε εντοπίσει ότι μέσα από αυτές τις διαδικασίες τις οποίες υιοθετεί η Τουρκία προσπαθεί να αλλάξει ακριβώς την βάση επίλυσης του Κυπριακού».
Ερωτηθείς πώς μπορεί να προετοιμαστεί η Κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τα όσα μεθοδεύονται, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος επισήμανε ότι «την απάντηση την έδωσε το Εθνικό Συμβούλιο χθες με την ομόφωνη ανακοίνωσή του». Το Εθνικό Συμβούλιο, είπε, «δήλωσε την προσήλωσή του και την αποφασιστικότητά του να προσέλθουμε σε συνομιλίες για την λύση του κυπριακού προβλήματος».
Υπενθύμισε επίσης ότι υπάρχει ομόφωνη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου και ότι είναι δεδηλωμένη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι «δεν μπορούμε να προσέλθουμε στις συνομιλίες κάτω από απειλές και με τετελεσμένα». Αυτό ακριβώς περιλήφθηκε και στην χθεσινή ανακοίνωση του Εθνικού Συμβουλίου, είπε.
«Αυτά λοιπόν θα αξιολογηθούν από το Εθνικό Συμβούλιο, θα αξιολογηθούν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μακάρι να ξεκινήσει η διαδικασία – κάτι που ευχόμαστε- από το ΓΓ». Τις αποφάσεις, πρόσθεσε, «δεν θα τις πάρει ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Τις αποφάσεις θα τις πάρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το Εθνικό Συμβούλιο».
Σε επιπρόσθετη για το θέμα ερώτηση επανέλαβε ότι «έχω πει ότι οι καταστάσεις θα αξιολογηθούν από το Εθνικό Συμβούλιο και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας», προσθέτοντας ότι «το τί έχουμε πει είναι ότι δεν μπορούμε να πάμε σε συνομιλίες, παρά τη δεδηλωμένη θέση μας, κάτω από απειλές και τετελεσμένα».
Θα πρέπει, ανέφερε ο κ. Κούσιος, «να περιμένουμε να δούμε τις εξελίξεις. Θα πρέπει να δούμε πως διαμορφώνεται η κατάσταση, θα αξιολογηθούν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και το Εθνικό Συμβούλιο και ληφθούν οι ανάλογες αποφάσεις τον χρόνο που πρέπει».
Κληθείς να δώσει ένα μήνυμα προς τους Βαρωσιώτες, απάντησε ότι και τον ίδιο ως Βαρωσιώτη τον θλίβει ιδιαίτερα αυτή η εξέλιξη, «όπως θλίβει τον κάθε Βαρωσιώτη, αλλά όπως είμαι βέβαιος όπως θλίβει και τον κάθε Κύπριο», προσθέτοντας ότι ακόμη και Τουρκοκύπριοι έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκεια τους για αυτή την ενέργεια.
«Θα προσπαθήσουμε, χρειάζεται ομοψυχία, χρειάζεται σχεδιασμός, χρειάζονται συγκεκριμένες κατευθύνσεις για να αποτρέψουμε αυτές τις ανεπιθύμητες εξελίξεις και θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να δικαιώσουμε το λαό μας», είπε.
Σε ερώτηση για το τι λένε οι Ευρωπαίοι, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος ανέφερε ότι «θα ήθελα να προβληματιστούμε σε ποια θέση θα βρισκόμασταν σήμερα αν δεν είχαμε καν τα συμπεράσματα που εξασφαλίσαμε στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο». Θα ήθελα, πρόσθεσε, να προβληματιστούμε, «ποια θα ήταν η θέση μας αν θα ήμασταν το μαύρο πρόβατο, όπως αποκληθήκαμε από κάποιους δημοσιογράφους της Ευρώπης». Και θα ήθελα, συνέχισε, «να διερωτηθούμε ποια θα ήταν η θέση μας έναντι της Τουρκίας, αν ο κ. Ερντογάν κατόρθωνε να διασπάσει την ΕΕ και να μην πετύχουμε την έκδοση συμπερασμάτων».
«Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του τελευταίου, είναι ξεκάθαρα και ο ΠτΔ θα θέσει τα θέματα ξανά κατά το επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θα επιχειρηματολογήσει ξανά, και είμαι βέβαιος ότι αυτή την φορά θα έχουμε καλύτερους ακροατές όταν βλέπουν πως ενεργεί η Τουρκία, παραγνωρίζοντας το διεθνή παράγοντα, τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά και την ίδια την ΕΕ, της οποίας είμαστε μέλος», είπε ο κ. Κούσιος.
Σε επιπρόσθετη ερώτηση για το θέμα απάντησε ότι «στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 14 και 15 του μήνα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα θέσει το θέμα στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Σε ερώτηση αν είχε λάβει διαβεβαιώσεις από τους Ευρωπαίους εταίρους για διπλωματικές προσπάθειες που αφορούσαν και το θέμα της Αμμοχώστου ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι «ήταν ένα από τα κύρια επιχειρήματα του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως ήταν και το θέμα της εισβολής της Τουρκίας στην ΑΟΖ μας». «Συνεπώς ναι, ήταν ένα από τα θέματα για τα οποία είχε συζήτηση ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και σαφέστατα και επηρέασε τις αποφάσεις οι οποίες λήφθηκαν». Υπενθύμισε ότι σε συγκεκριμένο σημείο των Συμπερασμάτων γίνεται σαφής αναφορά στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
«Αυτή η ανάληψη εκ μέρους τους δεν βεβαιώνει το αποτέλεσμα», σημείωσε. «Πάντοτε γνωρίζουμε ότι όταν γίνονται προσπάθειες – και είμαι βέβαιος ότι όλοι αντιλαμβάνεστε ότι έχουν γίνει – δεν μπορείς να γνωρίζεις ποιο είναι το αποτέλεσμα, ιδιαίτερα όταν έχεις να κάνεις με τον κ. Ερντογάν, με την Τουρκία, τον κ. Τατάρ και τον κ. Οζερσάι που γνωρίζουμε και ποιες είναι οι θέσεις τους και ποιοι είναι οι σχεδιασμοί τους», είπε. «Δεν είναι κάτι το οποίο κρύβουν ή μας αφήνουν να υποψιαστούμε. Είναι σαφέστατες οι δηλώσεις τους. Έγιναν λοιπόν οι προσπάθειες και προφανώς απέτυχαν στο θέμα της Αμμοχώστου», πρόσθεσε.
Σε ερώτηση για επιστολή που θα σταλεί από πλευράς του Προέδρου προς το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι πέραν αυτού «τα θέματα θα τεθούν γραπτώς και στους θεσμούς και στα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας».
Πληροφορίες από το ΚΥΠΕ
Αναστασιάδης σε Μισέλ: Επί τάπητος οι παραβιάσεις της Τουρκίας στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο