Στο νέο ψυχρό πόλεμο συμμετέχουν Κίνα και Ρωσία: Η “φευγάτη” Αμερική, η Τουρκία και η Μέση Ανατολή

File Photo: Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Ζιπίνγκ στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. EPA, MIKHAIL KLIMENTYEV, SPUTNIK, KREMLIN POOL




Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ

Διανύουμε μία περίοδο αλλαγής του μεταψυχροπολεμικού διεθνούς συστήματος. Η Κίνα έχει αναδειχθεί ως μεγάλη δύναμη και η Ρωσία έχει γίνει πιο ενεργή και αποφασιστική στις διεκδικήσεις της.

Το Ιράν και όχι οι Σουνίτες τζιχαντιστές του 2001, έχει γίνει η κύρια πρόκληση για τις ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και η δομή των συμμαχιών που χρειάζονται για να αντιμετωπίσει αυτό έχει αλλάξει ριζικά μετά τον Πόλεμο στο Ιράκ το 2003. Επιπλέον, οι συμμαχίες έχουν αλλάξει από την άποψη της ικανότητας.

Οι μαζικές αποστολές στη Μέση Ανατολή έχουν τελειώσει, παρά το ότι μερικά στρατεύματα παραμένουν εκεί. Βεβαίως σε ένα τμήμα του αμερικανικού στρατού, ο πόλεμος εναντίον της ισλαμικής τρομοκρατίας παραμένει στο επίκεντρο της στρατηγικής τους σκέψης.

Παράλληλα και ταυτόχρονα υπάρχει μια άλλη, όλο και πιο ισχυρή ομάδα τα τελευταία χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες που βλέπει τη Μέση Ανατολή ως δευτερευούσης σημασίας. Αυτή η ομάδα βλέπει την Κίνα ή τη Ρωσία (ή αμφότερες) ως τον θεμελιώδη αντίπαλο για τις ΗΠΑ. Τα μέλη της βλέπουν τη Μέση Ανατολή ως άσκοπη εκτροπή και κατασπατάληση αμερικανικών πόρων.

Η άποψη του Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε από την αρχή σταθερή. Ο ίδιος, σε αντίθεση με τον Μπους, θεωρεί ότι η χρήση στρατιωτικής δύναμης οπουδήποτε πρέπει να είναι η εξαίρεση παρά ο κανόνας. Αρνήθηκε να στρατιωτικοποιήσει περεταίρω τη αντιπαράθεση με τη Βόρεια Κορέα. Δεν επιτέθηκε στο Ιράν αφού κατέρριψε αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροπλάνο ή αφού κατέσχεσε πετρελαιοφόρα στα στενά του Ορμούζ. Μετά την επίθεση στην πετρελαϊκή εγκατάσταση της Σαουδικής Αραβίας, αύξησε την αεροπορική άμυνα της Σαουδικής Αραβίας, αλλά απέφυγε την επίθεση εναντίον των Ιρανών.

  • Δεδομένης της αλλαγής στην αμερικανική στρατηγική, σήμερα η κυβέρνηση Τραμπ έχει τρεις γεωστρατηγικές προτεραιότητες. Η πρώτη είναι ο περιορισμός της Κίνας, η δεύτερη ο περιορισμός της Ρωσίας και η τρίτη είναι η απομόνωση του Ιράν.

Στην περίπτωση της Κίνας, η δομή της συμμαχίας που απαιτείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι κυρίως το αρχιπέλαγος που εκτείνεται από την Ιαπωνία έως την Ινδονησία και τη Σιγκαπούρη – και συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Κορέας. Όσον αφορά τη Ρωσία, υπάρχουν δύο πεδία γεωστρατηγικής.

Το ένα είναι η πεδιάδα της Βόρειας Ευρώπης και το άλλο είναι η Μαύρη Θάλασσα. Η Πολωνία είναι ο σύμμαχος των ΗΠΑ στο Βορρά και η Ρουμανία στο νότο. Η ένταξη της Τουρκίας σε αυτό το πλαίσιο θα ενίσχυε το αντι-ρωσικό πλαίσιο. Επιπλέον, θα παρείχε σημαντικό πλεονέκτημα στην ανάσχεση της επέκτασης του Ιράν.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας είναι ευδιάκριτη. Φλερτάρει όμως και με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν. Η Τουρκία δεν είναι η χώρα που ήταν πριν από μια δεκαετία. Η οικονομία της ανέβηκε και μετά έπεσε απότομα σε κρίση. Έχει περάσει από απόπειρα πραξικοπήματος και η εσωτερική ένταση ήταν σε ψηλό επίπεδο. Τέτοιες κρίσεις όμως είναι συχνές σε αναθεωρητικές δυνάμεις και οι συνεργασίες με παλαιούς εχθρούς είναι για τις αναθεωρητικές δυνάμεις αναγκαίες.

Η ευθυγράμμιση της Τουρκίας με το Ιράν και τη Ρωσία είναι πάντα τεταμένη. Το Ιράν και η Ρωσία έχουν διεξαγάγει πολλές φορές στην εξέλιξη της ιστορίας πολέμους με την Τουρκία. Προς το παρόν όμως, αμφότερα τα κράτη έχουν συμφέροντα που συγκλίνουν με αυτά της Τουρκίας.

Η Τουρκία όμως γνωρίζει καλά την ιστορία άρα και τα όριά της. Γνωρίζει επίσης ότι οι ΗΠΑ εγγυήθηκαν την τουρκική κυριαρχία κατά τη διάρκεια των σοβιετικών απειλών στον Ψυχρό Πόλεμο και ότι οι ΗΠΑ, σε αντίθεση με τη Ρωσία και το Ιράν, δεν έχουν εδαφικές φιλοδοξίες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και του Καυκάσου.

Οι Αμερικανοί γνωρίζουν ότι για την Τουρκία, με όρους γεωπολιτικής, η Ρωσία και το Ιράν είναι μακροπρόθεσμα απρόβλεπτοι παίκτες και μπορούν να απειλήσουν την Τουρκία όταν συνεργάζονται. Συνεπώς θέλουν να διατηρήσουν διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία για να εμποδίσουν στο μέλλον τη Ρωσία και το Ιράν από περεταίρω επιρροή στην περιοχή.

Εδώ μπαίνουν και οι Κούρδοι στην εξίσωση. Μπορεί οι Ηνωμένες Πολιτείες να συνεργάστηκαν με τους Κούρδους στο Ιράκ και τη Συρία, η αμερικανική όμως εξάρτηση από τους Κούρδους μειώνεται καθώς η συμμετοχή των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή μειώνεται. Συνεπώς οι ΗΠΑ δεν έχουν υπερισχύον συμφέρον με τους Κούρδους έναντι της τουρκικής επιλογής.

Ο Τραμπ πιστεύει σαφώς ότι οι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή πρέπει να τερματιστούν και ότι μια σχέση με την Τουρκία είναι κρίσιμη. Η βασική ομάδα που σχεδιάζει την αμερικανική γεωστρατηγική στη Μέση Ανατολή το εκλαμβάνει ως θεμελιώδη προδοσία έναντι των Κούρδων. Η εξωτερική πολιτική είναι όμως μια αδίστακτη και ενίοτε αντιφατική διαδικασία.

  • Οι Κούρδοι θέλουν να ιδρύσουν ένα κουρδικό έθνος. Οι ΗΠΑ δεν το υποστηρίζουν αυτή την στιγμή. Περιστασιακά, οι ΗΠΑ δημιούργησαν μια αμοιβαίως επωφελή συμμαχία με τους Κούρδους για την επίτευξη ορισμένων κοινών στόχων. Πέρα από τα συναισθήματα, οι ΗΠΑ έχουν γεωπολιτικά συμφέροντα που μερικές φορές περιλαμβάνουν τους Κούρδους και μερικές φορές όχι.

Προς το παρόν, για τους Αμερικανούς το μεγάλο πρόβλημα στη Μέση Ανατολή δεν είναι πλέον οι ισλαμιστές αλλά η Ρωσία και το Ιράν και κατά συνέπεια, η Τουρκία είναι κρίσιμη για τις ΗΠΑ προκειμένου να συγκρατήσουν την επέκταση της επιρροής της Μόσχας και της Τεχεράνης και δεν θέλουν, ασκώντας εκβιαστική πίεση να την σπρώξουν στην αγκαλιά της Ρωσίας.

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ

Ακολουθήστε το Hellas Journal στο NEWS GOOGLE

Οι σύγχρονοι ηρωομάρτυρες της Κύπρου: Ο αγνοούμενος ανθυπολοχαγός από τη Ζωοπηγή

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: