Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Photo via Twitter, T.C. Cumhurbaşkanlığı @tcbestepe
Της ΧΡΙΣΤΙΑΝΑΣ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ (*)
Μία εικόνα χίλιες λέξεις. Αυτό ισχύει και για την πολιτική. Το γνωρίζει καλά ο Ταγίπ Ερντογάν και γι’ αυτό το λόγο ολοένα και πιο συχνά παρουσιάζει στον τουρκικό λαό το κόκκινο μήλο.
Ο συμβολισμός καθόλου τυχαίος και η πολιτική σημειολογία βαρυσήμαντη.
Το κόκκινο μήλο είναι το σύμβολο του παντουρκισμού, είναι η αποτύπωση του δόγματος της ένωσης των απανταχού Τούρκων στις τέσσερις γωνιές της γης με στόχο την παγκόσμια υπεροχή και επικράτηση. Αυτό είναι το όραμα του Ταγίπ Ερντογάν.
Αυτό μπορεί να φαντάζει υπερβολικό, δυστυχώς όμως είναι αλήθεια, και αποτυπώνεται στο πρόσφατο βίντεο το οποίο ετοιμάστηκε από την τουρκική κυβέρνηση και προβλήθηκε στα τουρκικά μέσα για την επέτειο της νίκης του Μαντζικέρτ.
Στην Κύπρο, λόγω της τουρκικής εισβολής και κατοχής, παρακολουθούσαμε πάντοτε πολύ πιο στενά τα εσωτερικά της Τουρκίας από άλλες χώρες, που αφενός μεν δεν υποφέρουν από τουρκική εισβολή και κατοχή και έχουν την τύχη να απολαμβάνουν την ασφάλεια που η γεωγραφία τους προσφέρει.
Για τους Κύπριους δεν είναι έκπληξη η κακοπιστία και η πολιτική του εκφοβισμού, του εκβιασμού, της αρπαγής και της βαρβαρότητας των Τούρκων. Άλλωστε αποτυπώθηκε πλειστάκις στους αμέτρητους γύρους διαπραγματεύσεων για τη λύση του Κυπριακού, όπου ήταν ξεκάθαρη η προσπάθεια της Τουρκίας να ελέγχει και να κρατεί όμηρο την Κυπριακή Δημοκρατία μέσα από ανεφάρμοστες ιδέες, μεταξύ άλλων, για τη λειτουργία του κράτους.
Πολλοί, όμως, είχαν την εντύπωση ότι η Τουρκία θα «χόρτανε» μόνο με την Κύπρο. Είναι όμως προφανές ότι οι βλέψεις και οι ορέξεις της έχουν βαθύτερο ορίζοντα. Αυτό το έχουν αντιληφθεί και χώρες της περιοχής αλλά ολοένα και περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη.
Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι παρά τις δυσκολίες, έμπρακτα στο πλευρό της Ελλάδας στάθηκαν η Γαλλία, η Κύπρος και η Ιταλία σε ένα βαθμό. Με το Ισραήλ και την Αίγυπτο πολιτικά να υποστηρίζουν τις ελληνικές και κυπριακές θέσεις και να παρακολουθούν από κοντά. Με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να προβαίνουν σε σημαντικές κινήσεις τόσο στο Αιγαίο όσο και στη Λιβύη.
Σε επίπεδο Βρυξελλών όμως, παρουσιάζεται μία συγκεκαλυμμένη δυστοκία για να προχωρήσουν οι κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας.
Προκαλεί απογοήτευση και ερωτηματικά για την αξιοπιστία της ΕΕ, η οποία πρέπει να προχωρήσει στην έγκριση των κυρώσεων στην επόμενη σύνοδο στις 24 Σεπτεμβρίου. Τουλάχιστον, κάποιες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με πρωταγωνιστή το Παρίσι βλέπουν καθαρά το πλάνο και διαβάζουν με πολιτικό ρεαλισμό τις φαντασιώσεις του Ερντογάν.
Στην αντίπερα όχθη, ο κ. Ερντογάν αντλεί υποστήριξη από τον Φαγέζ αλ Σαράζ, επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, του οποίου η εντολή από τα ΗΕ έληξε το 2016, από την Χαμάς η οποία ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα (πολιτικό βραχίονα του ISIS).
Είναι προφανές ότι ένα συνοθύλευμα τρομοκρατών και επίδοξων χαλίφιδων δύσκολα μπορεί να προχωρήσει και να πείσει ότι μπορεί ο οποιοσδήποτε να τους εμπιστευτεί. Αντιθέτως δημιουργούν μία επικίνδυνη για την περιοχή «πολιτική παρέα».
Οι χώρες της περιοχής αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο και προχωρούν μπροστά με κοινό παρανομαστή την απόρριψη της τρομοκρατίας και του αναθεωρητισμού ενώ λύνουν προβλήματα με στόχο τη διατήρηση της ειρήνης (με πιο τρανό παράδειγμα την πρόσφατη συμφωνία Ισραήλ – ΗΑΕ και όπως φαίνεται θα ακολουθήσουν και άλλες με χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής).
Είναι προφανές ότι το κόκκινο μήλο του κ. Ερντογάν από το 1071 έχει πλέον σαπίσει. Και ουδεμία ικανοποίηση προσφέρει σε κάποιον που το γεύεται. Εξακολουθεί να είναι σημαντικό για Ελλάδα και Κύπρο να παραμείνουν σταθερές και αξιόπιστες στο δόγμα πρόκλησης πολιτικού κόστους στην Τουρκία, βασιζόμενες πάντοτε στο Διεθνές Δίκαιο.
Και η πρόκληση κόστους στην Τουρκία είναι η μοναδική οδός για να διασφαλίσουν ότι όταν θα βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, μπορούν τότε να ελπίζουν και στην επικράτηση επιτέλους του Διεθνούς Δικαίου.
(*) Αναπληρώτρια πρόεδρος του ΔΗΚΟ
ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ
«Tσαμπουκάς» και «ανατολίτικη διπλωματία»: Όχι σε «ελληνοτουρκικό διάλογο» με «ανοιχτή ατζέντα»