Αβεβαιότητα για την τύχη των τοιχογραφιών της αρχαίας βυζαντινής εκκλησίας της Μονής της Χώρας

FILE PHOTO: Πολίτες θαυμάζουν τις τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά της περίφημης Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη. EPA, SEDAT SUNA




Η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί είχε ζητηθεί εδώ και καιρό από πολλές ενώσεις της ισλαμικής αδελφότητας. Διάταγμα του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή 21 Αυγούστου, τους δίνει την ικανοποίηση, σημειώνει η Marie Jégo, ανταποκρίτρια της εφημερίδας Le Monde στην Κωνσταντινούπολη, σε σχετικό ρεπορτάζ της.

Ο Anton Kutsenko, βυθισμένος στις τοιχογραφίες της Εκκλησίας, αναμφίβολα θεωρεί τον εαυτό του «από τους τελευταίους» που θαυμάζει αυτά τα θαύματα της βυζαντινής τέχνης.

Δεδομένου, ότι το Ισλάμ απαγορεύει τις παραστατικές παραστάσεις, τα πολυτελή ψηφιδωτά και τοιχογραφίες του 14ου αιώνα είναι καταδικασμένα να καλυφθούν. «Θα καλυφθούν με ασβέστη ή θα εξαφανιστούν πίσω από κουρτίνες;» διερωτώνται οι Ουκρανοί τουρίστες.

  • «Η απόκρυψη τέτοιων θαυμάτων δεν έχει νόημα …Θα πρέπει να καλύψουν το εσωτερικό με μίλια υφάσματος», αναφέρει με θλίψη η σύζυγός του. Κανείς δεν ξέρει πότε θα γίνουν οι αλλαγές.  Το Σάββατο, η εκκλησία, η οποία μέχρι τώρα είχε καθεστώς μουσείου, συνέχισε να δέχεται επισκέπτες, παρά το γεγονός, ότι πολλά τμήματα του κτηρίου έκλεισαν για το κοινό για μεγάλο χρονικό διάστημα για ανακαίνιση. Ο υπάλληλος πωλήσεων εισιτηρίων δεν γνωρίζει πότε θα πραγματοποιηθεί η μετατροπή.

«Θα κλείσουμε αυτές τις ημέρες, για να κάνουμε τους απαραίτητους μετασχηματισμούς και στη συνέχεια, σίγουρα θα υπάρξει επίσημη τελετή για την πρώτη προσευχή.»

Στη συνέχεια, η δημοσιογράφος περιγράφει την εκκλησία και αναφέρεται στην ιστορία της, προσθέτοντας, ότι η απόφαση για τη μετατροπή ελήφθη τον Νοέμβριο του 2019 από το Συμβούλιο Επικρατείας, αφού τα κύρια επιχειρήματα των αυστηρών θεωρήθηκαν παραδεκτά.

Το καθεστώς του μουσείου κηρύχθηκε παράνομο, σε σχέση με αποφάσεις που ελήφθησαν κατά την εποχή του Χαλιφάτου, οι οποίες απαγόρευαν τη χρήση του κτηρίου για σκοπούς άλλους πέραν της λατρείας. Το ίδιο σκεπτικό επικράτησε στις 10 Ιουλίου, όταν η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί.

Η τουρκική δικαιοσύνη ευθυγραμμίζεται τώρα με τους νόμους του χαλιφάτου – που καταργήθηκε το 1924 από τον Atatürk – και όχι από εκείνους της Δημοκρατίας, που λέει πολλά για το μέγεθος της πολιτιστικής επανάστασης, που επέβαλε ο Erdogan στη δεκαοκταετή θητεία του.

Μετατρέποντας τη βυζαντινή εκκλησία σε τζαμί, όπως έκανε ένα μήνα νωρίτερα για την Αγία Σοφία, ο Erdogan επιδιώκει να καλοπιάσει τη συντηρητική και θρήσκα βάση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, σε μια εποχή που η δημοτικότητά της μειώνεται, εν μέσω οικονομικής επιβράδυνσης και επανέναρξης της επιδημίας του κορωνοϊού.

Κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης του AKP, μετατράπηκαν σε τζαμιά έξι παλιές βυζαντινές εκκλησίες, δύο στην Κωνσταντινούπολη και τέσσερις άλλες στις πόλεις Trabzon, Kirklareli, Iznik και Edirne. Οι αρχές διαβεβαιώνουν, ότι οι τουρίστες θα μπορούν να συνεχίσουν να θαυμάζουν τις τοιχογραφίες της Χώρας, εκτός των ωρών προσευχής.

Υπόσχονται να διατηρήσουν τα έργα τέχνης όπως έκαναν στο Τραπεζούντα, στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, όπου μια βυζαντινή εκκλησία, αυτή της Αγίας Σοφίας μετατράπηκε σε τζαμί το 2013, με τις τοιχογραφίες της να έχουν κρυφτεί κάτω από μετακινούμενες κουρτίνες.

  • Η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας είναι εγγεγραμμένες στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ο οποίος τις αναγνωρίζει ως «αρχιτεκτονικά αριστουργήματα», αλλά παρόλο που στο παρελθόν έχει υποστηρίξει,  ότι αλλαγές στην κατάσταση αυτών των ιστορικών μνημείων θα υπονόμευαν την αξία της κληρονομιάς τους, αντέδρασε ελάχιστα στα τουρκικά διατάγματα.

Η Ελλάδα, που επί του παρόντος υπόκειται σε έντονη πίεση από τον Τούρκο γείτονά της στο Αιγαίο Πέλαγος και τη Μεσόγειο, κατήγγειλε από την πλευρά της την Παρασκευή «μια επιπλέον πρόκληση προς τους πιστούς και τη διεθνή κοινότητα». Στην Τουρκία, μόνο το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα HDP, εκφράστηκε εναντίον αυτής της μετατροπής, με τον βουλευτή Garo Paylan να αναφέρει στο tweet: «Ένα από τα σύμβολα της βαθιάς, πολυπολιτισμικής και πολυθρησκευτικής ταυτότητας της χώρας μας θυσιάστηκε»

ΠΗΓΗ: Turquie : incertitude sur le sort des fresques de l’ancienne église byzantine Saint-Sauveur-in-Chora transformée en mosquée

Η αντίδραση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου: Πονάμε για τη μετατροπή των μνημείων της Πόλης σε τζαμιά

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: