File Photo: Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (Α) και ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης (Δ) στις Βρυξέλλες. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ
Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ (*)
Μπορεί η Αθήνα να πανηγυρίζει με τη συμφωνία που υπέγραψε με τη Ρώμη για τον καθορισμό της ΑΟΖ ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά πρόκειται για μια μικρή ανάσα.
Που καθόλου δεν εντυπωσιάζει την Άγκυρα ούτε βάζει φρένο στις ορέξεις της. Υπό τις περιστάσεις η συμφωνία είναι θετική, αλλά όχι και για πανηγυρισμούς. Καθόλου άλλωστε δεν πρέπει να παραβλέπονται τα αδύνατα σημεία της.
Με κύριο, που θα έχει συνέπειες και για μελλοντικές συμφωνίες της χώρας για το ίδιο θέμα, αυτό της μείωσης της επήρειας των νησιών για τον καθορισμό της ΑΟΖ. Κατά το ήμισυ των Στροφάδων, κατά τα τρία τέταρτα των Οθωνών.
Ήδη οι φιλοκυβερνητικοί αρθρογράφοι προετοιμάζουν την κοινή γνώμη για το μειωμένο ποσοστό επήρειας που θα έχουν η Ρόδος και η Κρήτη σε περίπτωση συμφωνίας με την Αίγυπτο, καλώντας όσους αναπαράγουν χάρτες όπου η Κρήτη θα έχει την ίδια επήρεια στον καθορισμό της ΑΟΖ με το ηπειρωτικό σύνορο της Αιγύπτου να προσγειωθούν.
Είναι βέβαιο ότι η Αθήνα προσπαθεί με προσφορές εκπτώσεων να δελεάσει την Αίγυπτο για μια συμφωνία το ταχύτερο δυνατό, ως τη μόνη σανίδα σωτηρίας από την τουρκική πίεση που προκύπτει από το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο.
Μόνο που η Αίγυπτος, για τους δικούς της λόγους, δεν φαίνεται να βιάζεται. Δεν φαίνεται να θέλει να μπλέξει στις ελληνοτουρκικές διαφορές, έστω και αν διάκειται φιλικά σε Ελλάδα και Κύπρο. Άλλωστε η προσφορά της Άγκυρας να οριοθετήσει μαζί της την ΑΟΖ είναι ακόμη πιο δελεαστική από αυτήν της Αθήνας. Διότι επί της ουσίας η Άγκυρα δεν προσφέρει τίποτε δικό της αλλά μια οριοθέτηση σε βάρος της Ελλάδας που θα αφήνει εκτός το Καστελόριζο.
Η Αθήνα επειδή βιάζεται, διαπραγματεύεται αυτή τη στιγμή μια μερική οριοθέτηση με την Αίγυπτο που θα καλύπτει μόνο την Κρήτη και τη Ρόδο, αφήνοντας εκτός το Καστελόριζο και τη γραμμή με την Κύπρο. Ακόμη όμως και σε αυτή τη μερική οριοθέτηση η Αίγυπτος διστάζει.
Αν όμως προχωρήσει μια τέτοια συμφωνία θα είναι καταστροφική για την Κύπρο. Αλλά ζημιογόνα θα είναι σίγουρα και για την Ελλάδα. Διότι, ναι μεν θα αποδυναμωθεί το τουρκο-λιβυκό σύμφωνο αλλά ταυτόχρονα θα αναγνωριστεί δικαίωμα αρνησικυρίας στην Τουρκία όσον αφορά το Καστελόριζο, η δε Κύπρος θα αφεθεί για άλλη μια φορά στη μοίρα της και στο έλεος των τουρκικών ορέξεων, καθότι κείται μακράν!
Στην Αθήνα όμως έχουν ψευδαισθήσεις αν νομίζουν ότι θα αποφύγουν ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία με τις συνεχείς υποχωρήσεις. Το αντίθετο θα συμβεί.
Ο δε Τραμπ στην τελευταία συνομιλία του με τον Ερντογάν φαίνεται να του έδωσε την αμερικανική στήριξη και τις αμερικανικές ευλογίες για ό,τι κάνει στη Λιβύη. Την ίδια ώρα η Ρωσία και η Αίγυπτος καλούν για έναν συμβιβασμό και έναν ειρηνικό διακανονισμό στον εμφύλιο λιβυκό πόλεμο. Κανείς όμως δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να ξέρει ποια είναι τα μακροπρόθεσμα σχέδια της Μόσχας.
Υπό τις παρούσες συνθήκες, τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του Ελληνισμού απαιτούν κοινή στρατηγική ανάσχεσης-αποτροπής από την Αθήνα και τη Λευκωσία. Όμως κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ευνοεί η Αθήνα αλλά ούτε και η Λευκωσία το επιδιώκει. Στην Αθήνα μάλιστα πληθαίνουν οι φωνές από τους παλιούς φίλους του Σημίτη και τώρα κοντά στον Μητσοτάκη (Ροζάκης, Ιωακειμίδης και άλλοι) που συμβουλεύουν να πάει ολοταχώς η Αθήνα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Μια μεσοβέζικη απόφαση όμως του Δικαστηρίου, που είναι το πιθανότερο, θα οδηγήσει στην πράξη στη συνεκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πόρων του Αιγαίου και στην τουρκική συγκυριαρχία σε αυτό, αν όχι κυριαρχία. Ας μη ξεχνούμε ότι οι αποφάσεις του Δικαστηρίου, κάτω από μια διεθνή επιφανειακή δικονομία, είναι πρώτα πολιτικές.
Κανείς φυσικά λογικός άνθρωπος δεν επιδιώκει στρατιωτικοποίηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Αν όμως ο άλλος σε σύρει σε θερμό επεισόδιο, δεν υπάρχουν πολλές λύσεις. Ή θα είσαι έτοιμος να τον αντιμετωπίσεις, ή θα παραδοθείς σύμφωνα με τους όρους του. Και επειδή η τιμή και η αξιοπρέπεια επιβάλλουν να αμυνθείς, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος γι’ αυτό. Αλλά ακόμη καλύτερα, για να μην τολμήσει ο άλλος να το προκαλέσει, πρέπει να οργανώσεις την αναγκαία ανάσχεση-αποτροπή.
Δεν θα πρέπει να αναμένονται όλα από την Αθήνα. Ενιαίος αμυντικός χώρος επομένως Ελλάδας-Κύπρου. Αυτό απαιτούν τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του Ελληνισμού. Προπάντων που η Τουρκία αντιμετωπίζει την Κύπρο και την Ελλάδα ως ενιαίο χώρο στους σχεδιασμούς της. Οτιδήποτε άλλο θα αφήσει ακάλυπτη την Κύπρο να περιμένει τις τριήρεις του Κίμωνα και θα οδηγήσει την Ελλάδα, υπό την επήρεια των φοβικών συνδρόμων των αθηναϊκών ελίτ, στην πλήρη νεο-οθωμανική εξάρτηση.
(*) Πανεπιστημιακός, διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Ερευνών Καναδά-ΚΕΕΚ και μέχρι πρόσφατα επιστημονικός συνεργάτης του ΕΔΙΑΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. [email protected]
ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ