Καταπέλτης για την Τουρκία η έκθεση των ΗΠΑ: Περιορίζει τα θρησκευτικά δικαιώματα, στοχεύει την Αγιά Σοφιά
Ο υπεύθυνος για τις θρησκευτικές υποθέσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Samuel D. Brownback, στην αίθουσα ενημέρωσης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αριστερά η εκπρόσωπος Μόργκαν Ορτάγκους. State Department Photo by Ron Przysucha
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Μήνυμα συμπαράστασης Βαρθολομαίου προς τον Πατριάρχη Αντιοχείας Ιωάννη για την κατάσταση στο Λίβανο: Ευχήθηκε ταχεία επάνοδο στην ειρήνη
Ο διχασμός για την εθνική πολιτική απέναντι στην Τουρκία: Πρώην πρωθυπουργοί όχι μόνο δικαιούνται, αλλά οφείλουν να παρεμβαίνουν ιδιαίτερα στα μείζονα εξωτερικά ζητήματα…
Η κυβέρνηση της Τουρκίας συνεχίζει να περιορίζει τα δικαιώματα των μη μουσουλμανικών θρησκευτικών μειονοτήτων, ιδιαίτερα εκείνων που δεν αναγνωρίζονται βάσει της ερμηνείας της Συνθήκης της Λωζάννης την οποία κάνει η κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν, αναφέρει η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις θρησκευτικές ελευθερίες, για το έτος 2019.
Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνεται, η Τουρκία αναγνωρίζει ως θρησκευτικές μειονότητες τους Αρμένιους Ορθόδοξους Χριστιανούς, τους Εβραίους και τους Ελληνορθόδοξους Χριστιανούς.
Όσον αφορά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, η έκθεση γράφει ότι η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο ως ηγέτη των περίπου 300 εκατομμυρίων Ορθοδόξων Χριστιανών σε όλο τον κόσμο.
ΠΑΝΤΩΣ, σημειώνουμε ότι η έκθεση ΔΕΝ είναι απάντηση στις τελευταίες απαράδεκτες δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν και συνεργατών του για την Αγιά Σοφιά. Η έκθεση καλύπτει γεγονότα της περασμένης χρονιάς.
Η τουρκική κυβερνητική θέση παραμένει ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι ο θρησκευτικός ηγέτης μόνο του Ελληνορθόδοξου μειονοτικού πληθυσμού της Τουρκίας. Η κυβέρνηση επιμένει να επιτρέπει μόνο σε τούρκους πολίτες να είναι υποψήφιοι για την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου ή για τον Πατριαρχικό Θώκο.
Ωστόσο, συνεχίζει την πρακτική της να παραχωρεί την τουρκική υπηκοότητα σε Ελληνορθόδοξους Μητροπολίτες στο πλαίσιο της απόφασής του 2011, προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των εκλόγιμων υποψηφίων για τον Πατριαρχικό Θώκο, στο μέλλον.
Αναφέρονται οι λεκτικές αναφορές κυβερνητικών αξιωματούχων αλλά και του Ερντογάν περί ενδεχόμενης μετατροπής της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί.
- Επίσης γράφει ότι η εφημερίδα Yeni Safak, το Νοέμβριο, αναφέρθηκε σε απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία μία πρώην εκκλησία και κατόπιν τζαμί, που τώρα λειτουργεί ως μουσείο (Chora Museum), θα πρέπει να επιστρέψει στο προηγούμενο καθεστώς και να γίνει τζαμί και πάλι.
Στην απόφασή του, το τουρκικό ΣτΕ αναφέρει ότι η απόφαση του 1945 περί μετατροπής του σε μουσείο, ήταν παράνομη γιατί παραβίαζε το ιδρυτικό καταστατικό του κτηρίου που ανέφερε ότι το κτήριο μπορούσε να λειτουργεί μόνο ως τζαμί. Η απόφαση αυτή προκάλεσε ανησυχίες στην παγκόσμια χριστιανική κοινότητα καθώς θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να προετοιμάζει το δρόμο για μία ανάλογη απόφαση που θα αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας.
Ωστόσο, η απόφαση του ΣτΕ έχει παραπεμφθεί στην κυβερνητική επιτροπή η οποία μέχρι το τέλος του χρόνου δεν την είχε εξετάσει, με αποτέλεσμα να μην έχει υπάρξει κάποια αλλαγή στο καθεστώς λειτουργίας του μουσείου μέχρι το τέλος του 2019.
Αναφορικά με την αμερικανική πολιτική για την προστασία των θρησκευτικών ελευθεριών στην Τουρκία, τονίζεται ότι ο Πρέσβυς, άλλα στελέχη της Πρεσβείας και των προξενικών Αρχών, καθώς και επισκέπτες αξιωματούχοι των ΗΠΑ σε συνεχή βάση θέτουν το ζήτημα, κατά τις συναντήσεις τους με τούρκους αξιωματούχους.
Υπογραμμίζουν τη σημαντικότητα των θρησκευτικών ελευθεριών, της διαθρησκευτικής ανοχής και καταδικάζουν λεκτικές διακρίσεις και δηλώσεις μίσους κατά οποιασδήποτε θρησκευτικής ομάδας. Στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις τους, αναφέρονταν στην Έκθεση για τις Θρησκευτικές Ελευθερίες του 2018. Επίσης, κάλεσαν την τουρκική κυβέρνηση να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις προκειμένου να αποσυρθούν περιορισμοί επί των θρησκευτικών ομάδων, έθεσαν το θέμα της επιστροφής και αποκατάστασης ιδιοκτησιών και συζήτησαν μεμονωμένα θέματα θρησκευτικών διακρίσεων.
- Ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ συνέχισαν να εκφράζουν τόσο δημόσια, όσο και ιδιωτικά κατά τις συναντήσεις τους με κυβερνητικά στελέχη της Τουρκίας, την άποψή τους ότι η Αγία Σοφία είναι ένας χώρος εξαιρετικής σημασίας και να υποστηρίζουν τη διατήρησή της κατά τέτοιο τρόπο που να γίνεται σεβαστή η πολύπλοκη διαθρησκευτική της ιστορία. Υπογράμμισαν τη σημασία του θέματος σε κυβερνητικά στελέχη και τόνισαν ότι η Αγία Σοφία είναι ένα σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και διαθρησκευτικού σεβασμού. Τα μέλη της Πρεσβείας των ΗΠΑ συνέχισαν να πιέζουν για την επιστροφή εκκλησιαστικών αντικειμένων τα οποία αφαιρέθηκαν στο Diyarbakir και το Mardin.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και άλλα ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης των ΗΠΑ συνεχίζουν να παροτρύνουν κυβερνητικά στελέχη της Τουρκίας να ξανανοίξουν την Θεολογική Σχολή της Χάλκης και να επιτρέψουν σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες να εκπαιδεύσουν κληρικούς.
Τον Μάιο ο Επιτετραμμένος της Πρεσβείας και ο Γενικός Πρόξενος στην Κωνσταντινούπολη επισκέφθηκαν την Χάλκη προκειμένου να δείξουν το υφιστάμενο ενδιαφέρον τους για την επαναλειτουργία της Σχολής. Τον Οκτώβριο, μέλη του Γενικού Προξενείου στην Κωνσταντινούπολη συμμετείχαν μαζί με εκπροσώπους άλλων 24 Αποστολών και αξιωματούχους του υπουργείου Εξωτερικών σε επίσκεψη στη Χάλκη με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Τον Απρίλιο, ο Επιτετραμμένος παρέστη στην πασχαλινή λειτουργία στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Γεωργίου προκειμένου να δείξει τη στήριξή του στις θρησκευτικές μειονότητες. Τέλος, τον Μάρτιο, μέλη της αμερικανικής Πρεσβείας συναντήθηκαν με τους επικεφαλής της πρόσφατα ανακαινισμένης Ελληνικής Ορθόδοξου Εκκλησίας στην Αττάλεια για να ενημερωθούν για τα προβλήματά τους και να εκφράσουν το ενδιαφέρον της αμερικάνικης κυβέρνησης για την προαγωγή της θρησκευτικής ελευθερίας στην Τουρκία.
Τέλος, αναφέρονται διάφορα περιστατικά και καταγγελίες προερχόμενες από όλες τις θρησκευτικές μειονότητες, ΜΚΟ και τον Τύπο, για θρησκευτική καταπίεση και εκφοβισμό.
Σημειώνεται επίσης και η ύπαρξη μίας σειράς διοικητικών μέτρων που αποσκοπούν στην αποτροπή της ελεύθερης θρησκευτικής έκφρασης, της θρησκευτικής εκπαίδευσης και της οικονομικής ευημερίας των θρησκευτικών μειονοτήτων στην Τουρκία.
Ο αριθμός του μη-μουσουλμανικού πληθυσμού δεν είναι ακριβώς γνωστός αλλά είναι ιδιαίτερα μικρός καθώς το 99% των Τούρκων δηλώνουν Μουσουλμάνοι. Βρίσκεται ως επί το πλείστον συγκεντρωμένος στην Κωνσταντινούπολη, στις άλλες μεγάλες πόλεις, αλλά και στις Νοτιοανατολικές περιοχές της Τουρκίας.
Ο αριθμός τους υπολογίζεται σε 90.000 Αρμένιους, 25.000 Ρωμαιοκαθολικούς και 16.000 Εβραίους. Υπάρχουν περίπου 25.000 συριακής καταγωγής Ορθόδοξοι Χριστιανοί, 3.000 Χαλδαίοι Χριστιανοί και μέχρι 2.500 Ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί. Υπάρχουν επίσης και άλλες μικρότερες θρησκευτικές ομάδες.
Η ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΔΩ