Ήρθαν τα “ΡΑΠαμύθια”: Τα κλασικά παραμύθια, με τα οποία μεγάλωσαν γενιές, σε ρυθμούς ραπ [video]
Ο Δημήτρης Μεντζέλος και ο Λευτέρης Σαμψών αλλάζουν τη φόρμα για να πλησιάσουν οι ίδιοι ως μπαμπάδες τα παιδιά τους και να προσφέρουν μια γέφυρα σε όποιον θέλει να πειραματιστεί με τον ήχο για να φτάσει στην εποχή της αθωότητας. Photo EPA via APE-MPE
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τα «3 γουρουνάκια» ραπάρουν. Τα ακολουθεί το «ο μέρμηγκας και ο τζίτζικας» που παρουσιάζει πρώτο το ΑΠΕ-ΜΠΕ και άλλα κλασικά και αγαπημένα παραμύθια με τα οποία έχουν μεγαλώσει γενιές.
Ο Δημήτρης Μεντζέλος και ο Λευτέρης Σαμψών αλλάζουν τη φόρμα για να πλησιάσουν οι ίδιοι ως μπαμπάδες τα παιδιά τους και να προσφέρουν μια γέφυρα σε όποιον θέλει να πειραματιστεί με τον ήχο για να φτάσει στην εποχή της αθωότητας.
«Η ιδέα ξεκίνησε από την σύζυγο μου και εικαστικό Τάνια Τρεπεκλή. Το δούλεψε στο μυαλό της και με έστρωσε να κάτσω να γράψω στίχους. Ήταν για αρκετό καιρό στο συρτάρι μέχρι που ήρθαμε σε επαφή με τον Λευτέρη τον Σαμψών ο οποίος είναι εξαιρετικός μουσικός και ξεκινήσαμε να τα δουλεύουμε. Έτσι έγιναν τα Ραπαμύθια» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δημήτρης Μεντζέλος, γνωστός στα μουσικά πράγματα εδώ και τουλάχιστον μια εικοσαετία από τα Ημισκούμπρια.
Στα πρώτα δυο τραγούδια που κυκλοφορούν ήδη στο YouTube οι στίχοι των παραμυθιών γίνονται χιπ χοπ και προσαρμόζονται στα σύγχρονα δεδομένα. Όμως, η ουσία της ιστορίας δεν αλλάζει.
- «Νομίζω ότι τα παραμύθια έχουν ακόμα πάρα πολλές πολύτιμες αναφορές για τα παιδιά. Βέβαια περιλαμβάνουν και σημεία-θρίλερ, ειδικά οι αδερφοί Γκριμ. Έτσι προσπάθησα κάποια πράγματα να τα πειράξω ώστε να τα φέρω στην εποχή μας. Ο λύκος στην Κοκκινοσκουφίτσα για παράδειγμα, στο κλασσικό παραμύθι, περιγράφεται ως κακός και τον σκοτώνει ο κυνηγός. Ο λύκος όμως είναι είδος υπό προστασία αυτή τη στιγμή και πολύ ωραίο ζώο. Οπότε ναι μεν ο κυνηγός έσωσε την γιαγιά και την Κοκκινοσκουφίτσα αλλά στη δική μας εκδοχή έδιωξε τον λύκο στα βουνά, γιατί εκεί πρέπει να είναι. Έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Ο λύκος ήταν κακός στο παραμύθι γιατί μπορεί τότε να ήταν όντως πρόβλημα. Όμως, ο λύκος είναι ένα υπέροχο ζώο» εξηγεί ο Δημήτρης Μεντζέλος αποκαλύπτοντας μάλιστα την πλοκή επόμενου ραπαμυθιού που θα κυκλοφορήσει.
Κάθε τραγούδι-παραμύθι έχει διαφορετικό μουσικό στυλ και δεν επαναλαμβάνει την ίδια νόρμα.
«Όπως κάθε ραπαμύθι έχει διαφορετική θεματολογία, έτσι και η μουσική, ανάλογα με την ιστορία, αλλάζει. Σε κάθε ραπαμύθι προσπαθώ να δημιουργώ μια ατμόσφαιρα, ένα κλίμα μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται η πλοκή. Ταιριάζω τους ήχους με τους στίχους που λέμε εμείς οι ράπερς. Ένας ακόμα καθοριστικός παράγοντας για εμένα, είναι το γεγονός ότι τα παιδιά μέσα από τα ραπαμύθια, μπορούν να γνωρίσουν πολλούς και διαφορετικούς μουσικούς κόσμους και να δουν πως ο Bach, η ντίσκο, η σόουλ, το rock, η λαϊκή και η παραδοσιακή μας μουσική μπορούν να συνυπάρξουν και πως μπορούν να πουν μια ιστορία» υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Λευτέρης Σαμψών, μουσικός και παραγωγός, που στο παρελθόν έχει συνεργαστεί και με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου.
Αμφότεροι οι καλλιτέχνες είναι πια γονείς. Οπότε τα ραπαμύθια λειτουργούν και ως γέφυρα επικοινωνίας με τα παιδιά τους στον δικό τους, οικείο κώδικα.
«Το χιπ χοπ βρίσκεται εξαιρετικά ψηλά πλέον και ως τρόπος έκφρασης είναι παγκόσμιο. Κάτι που πριν χρόνια, όταν ξεκινούσαμε, δεν το φανταζόμασταν καν. Με τη συγκεκριμένη μουσική ασχολούνται όλα τα παιδιά ούτως ή άλλως. Οπότε νομίζω είναι ο κατάλληλος τρόπος για να τα σπρώξουμε σε κάτι παραπάνω, τα παραμύθια, την τέχνη της αφήγησης. Κρίνω και από τον γιο μου και τα παιδιά φίλων ότι πολύ δύσκολα θα ανοίξουν ένα βιβλίο. Έχουν τη δύναμη της εικόνας με την οποία δεν μπορεί να συγκριθεί το χαρτί. Οπότε ο δικός μας τρόπος είναι αυτός. Κάτσε μάθε το για να μπορείς να το ραπάρεις. “The art of storytelling” όπως λέμε, η τέχνη της αφηγηματικότητας. Θα είναι κάτι πραγματικά υπέροχο να μπορέσουν τα παιδιά να διηγούνται, να δουλεύουν με τις λέξεις, να χρησιμοποιούν όμορφα τη γλώσσα» τονίζει ο Δημήτρης Μεντζέλος.
- Αλλά και ο Λευτέρης Σαμψών συμφωνεί: «Μέσα από τα ραπαμύθια, τα παιδιά γνωρίζουν το ραπ στην πιο καθαρή και αγνή του μορφή. Οι στίχοι του Δημήτρη έχουν περιεχόμενο, χιούμορ και θίγουν ζητήματα που αγγίζουν μικρούς και μεγάλους. Τα παιδιά δεν ακούν απλά λέξεις αραδιασμένες στη σειρά. Μέσα σε 5-6 λεπτά ακούν μια ολόκληρη ιστορία με αρχή, μέση, τέλος, χαρακτήρες, νότες και ήχους. Η ομοιοκαταληξία, ο ρυθμός, οι συλλαβές, γίνονται παιχνίδι για εκείνα. Πολύ σημαντικό επίσης ότι μαθαίνουν να κάνουν λογοπαίγνια και να αστειεύονται με τον έμμετρο λόγο».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Λευτέρης Σαμψών επισκέπτεται το παρελθόν για να φέρει τη μυρωδιά της νοσταλγίας στο σήμερα. Στη δουλειά του «Heritage» δημιουργεί μουσική εμπνευσμένη από την παράδοση της Κωνσταντινούπολης. «Ας πούμε ότι συναντάς ένα πλατάνι χιλίων ετών στην πλατεία του χωριού. Στέκεσαι και κοιτάζεις με δέος τον τεράστιο κορμό του, τα δεκάδες κλαδιά του και τα χιλιάδες φύλλα του. Κάτω από τη γη όμως, υπάρχουν ρίζες που ίσως να είναι ακόμα μεγαλύτερες κι ας μην τις βλέπεις. Όλα όσα έγιναν πριν από εμάς, καθορίζουν ως ένα μεγάλο βαθμό ποιοι είμαστε σήμερα. Έχει σημασία λοιπόν να γνωρίζουμε το παρελθόν μας ώστε να δημιουργούμε με συνείδηση το μέλλον μας» τονίζει ο Λευτέρης Σαμψών, που ελπίζει ότι τα ραπαμύθια επίσης θα βοηθήσουν τα παιδιά να αναγνωρίσουν ρίζες.
- Όσο για τους φανς των Ημισκουμπρίων; Είναι πλέον γονείς. «Δεν το είχα στο μυαλό μου όταν ξεκινήσαμε αλλά το δέχτηκαν πάρα πολύ όμορφα. Είναι πλέον οι περισσότεροι μπαμπάδες. Μου έγραψαν πάρα πολλά μηνύματα ότι ευκαιρία να ακούσουμε μουσική με τα παιδιά μας, να συνεχίσουμε το “legacy”, και ήταν πάρα πολύ ευχάριστο αυτό. Είναι επίσης σπουδαίο οι ενήλικες να μην ξεχνάνε να ακούν την παιδική φωνή μέσα τους. Εγώ, δυστυχώς ή ευτυχώς, παραμένω εκείνος ο τύπος, ο έφηβος που πειραματίζεται ακόμα» λέει γελώντας ο Δημήτρης Μεντζέλος.
Τα πρώτα δύο ραπαμύθια κυκλοφορούν ήδη στο YouTube ενώ πριν από λίγες μέρες έφτασε στα βιβλιοπωλεία η πρώτη έκδοση των εικονογραφημένων στίχων.
«Θα ακολουθήσουν πολλά και νέα ραπαμύθια και μουσικά και σε βιβλία! Στόχος είναι τα ραπαμύθια να υπάρχουν και στην έντυπη μορφή τους, ώστε τα παιδιά να μπορούν να παρακολουθήσουν τους στίχους στον δικό τους ρυθμό. Το βιβλίο άλλωστε, όσο κι αν αλλάζουν οι καιροί, παραμένει ένα από τα σπουδαιότερα μέσα γνώσης και τέχνης. Επίσης, έχουμε δώσει μεγάλη βάση στην εικονογράφηση και όπως φαίνεται στο πρώτο βιβλίο “Ο Τζίτζικας και ο Μέρμηγκας”, ο Γιάννης Σκουλούδης έχει κάνει καταπληκτική δουλειά. Κάτι άλλο που επίσης σχεδιάζουμε, αλλά έχει μπει στον πάγο λόγω των πρόσφατων καταστάσεων, είναι μια θεατρική παράσταση που δεν μοιάζει με καμία! Ελπίζουμε στο άμεσο μέλλον να μπορούμε να πούμε περισσότερα και γι αυτό…» καταλήγει ο Λευτέρης Σαμψών ευχόμενος «καλή διασκέδαση σε μικρούς και μεγάλους!».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αθήνα, Ελλάδα
Σοφία Μανδηλαρά
Ταξίδι στην Ποίηση με την Ελένη Αρβελέρ να απαγγέλλει ποιήματά της απ’ τον εγκλεισμό