Δεν θέλει εκτόνωση η Άγκυρα: Απορρίπτει παρεμβάσεις, αναζητούν ρόλο η Ε.Ε. και η Γερμανία
File photo: Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν κάνει δηλώσεις στους δημοσιογράφους. Φωτογραφία Τουρκική Προεδρία
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Έντονο πολιτικό- διπλωματικό πόκερ παίζεται στην Ανατολική Μεσόγειο σε μια ύστατη προσπάθεια να αποφευχθούν αντιπαραθέσεις στο στρατιωτικό πεδίο.
Η Λευκωσία και η Αθήνα, χωριστά αλλά και από κοινού κινούνται έντονα αυτή την περίοδο καθώς διαπιστώνουν πως για την Τουρκία είναι δρόμος χωρίς επιστροφή η υλοποίηση των σχεδιασμών της.
Στην Αθήνα θεωρούν πλέον δεδομένο πως το επόμενο βήμα θα είναι η αποστολή στην ελληνική θαλάσσια περιοχή της Κρήτης τουρκικού σεισμογραφικού σκάφους. Η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη, έχει εξαγγελθεί και θα υλοποιηθεί ανοίγοντας διάφορα μέτωπα, ώστε να αποδυναμωθεί η ελληνική αντίδραση.
Ταυτόχρονα θα ασκεί πιέσεις διά του μεταναστευτικού, προωθώντας ροές προς την Ελλάδα, θα συνεχίσει τις από αέρος παραβιάσεις, ενώ παράλληλα θα κάνει την πιο ακραία και έναρξη σεισμικών ερευνών. Η ελληνική πλευρά, θεωρεί πως ο σχεδιασμός αυτός θα υλοποιηθεί και πως η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να φθάσει στα άκρα, σε μια σύγκρουση για να επιβάλλει τετελεσμένα.
- Ενόψει του γεγονότος ότι ο χρόνος λειτουργεί πιεστικά, έχουν διαμορφωθεί- έστω και την υστάτη- μια σειρά από κινήσεις, που θα ενισχύσουν, όπως εκτιμάται, την ελληνική θέση. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα αποτραπούν σίγουρα τα χειρότερα. Σημειώνεται συναφώς ότι, παρά το γεγονός ότι ο κόμπος φαίνεται να φθάνει στο χτένι, η Ελλάδα δεν καθόρισε τις κόκκινες γραμμές της, ώστε να είναι ξεκάθαρο για την Τουρκία.
Είναι σαφές πως υπάρχουν ανοικτά κανάλια επικοινωνίας Αθήνας και Λευκωσίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση με την οποία συζητούνται οι τουρκικές προκλήσεις. Η Κομισιόν αναζητεί ρόλο για να παρέμβει καθώς και η Γερμανία, η οποία αναλαμβάνει από την 1η Ιουλίου την προεδρία της Ένωσης. Το ζητούμενο είναι ποια μορφή θα πάρει η όποια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία. Η Λευκωσία προτάσσει το θέμα των κυρώσεων πρώτα και στη συνέχεια των διπλωματικών κινήσεων.
Είναι πρόδηλο πως ένα σενάριο γενικού ξεκαθαρίσματος των ευρωτουρκικών σχέσεων εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους. Η συζήτηση πακέτο, θα στηριχθεί στη λογική του πάρε-δώσε, με στόχο την επαναπροσέγγιση. Μια πρακτική που δεν ευνοεί η κυπριακή πλευρά- ενδεχομένως ούτε η Ελλάδα- καθώς ενδέχεται στις παράπλευρες απώλειες αυτού του ξεκαθαρίσματος να είναι η ελληνική πλευρά.
Σημειώνεται πως εντός Ιουλίου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τα ευρωτουρκικά θα είναι στην ατζέντα της συνόδου. Μέχρι τότε αναμένεται πως θα γίνουν σε διπλωματικό επίπεδο επαφές με όλους τους εμπλεκόμενους, τόσο από τις Βρυξέλλες όσο και από το Βερολίνο, ενδεχομένως με αποστολές στην περιοχή. Τα θέματα αυτά συζητήθηκαν στη διάρκεια τηλεδιάσκεψης του Προέδρου Αναστασιάδη, του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Πρόεδρο του Ευρ. Συμβουλίου και τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ε.Ε. για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, την περασμένη Παρασκευή.
Η Αθήνα μετά την υπογραφή της συμφωνίας με την Ιταλία, στρέφεται τώρα προς την Αίγυπτο. Είναι προγραμματισμένη επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στο Κάιρο στις 18 Ιουνίου. Είναι σαφές πως υπάρχουν δυσκολίες στην επίτευξη συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο.
- Η Αίγυπτος δεν αποδέχεται τη λογική της μέσης γραμμής σε όλες τις περιοχές. Υποστηρίζει πως κάποια νησιά δεν έχουν πλήρη επήρεια και πως σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να υπάρξει άλλη διευθέτηση. Την ίδια ώρα, υπάρχει και μια άλλη παράμετρος: Είναι προφανές πως στην περίπτωση συμφωνίας, το Κάιρο θα λάβει θέση στις «διαφορές» Ελλάδος και Τουρκίας ( Καστελλόριζο).
Παρόλο που οι σχέσεις με την Τουρκία δεν είναι καλές, ωστόσο, οι Αιγύπτιοι θεωρούν πως δεν θα ήταν σωστό να εμπλακούν σε αυτή τη διαμάχη. Έχουν δε διαμηνύσει πολλές φορές προς την Αθήνα πως «πρέπει να τα βρείτε πρώτα με την Τουρκία». Την ίδια ώρα, δέχεται και τις πιέσεις της Άγκυρας για οριοθέτηση μαζί της ΑΟΖ προσφέροντάς της μεγαλύτερη θαλάσσια περιοχή ως δέλεαρ.
Πολλά θα εξαρτηθούν από τις συζητήσεις που θα διεξάγει ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας στις 18 Ιουνίου, στο Κάιρο. Είναι σαφές πως μια συμφωνία Ελλάδος και Αιγύπτου για ΑΟΖ, θα διεμβολίσει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Την ίδια ώρα, οι διαδοχικές επισκέψεις στο Ισραήλ του Έλληνα Πρωθυπουργού (16.6) και του Προέδρου Αναστασιάδη (23.6), έχουν μεν συμβολικό χαρακτήρα αλλά και ουσιαστικό, καθώς η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου «θερμαίνεται» επικίνδυνα. Το Ισραήλ μετά από μακράν προεκλογική περίοδο φαίνεται να επανέρχεται. Όλη αυτή την περίοδο δεν είχε παρουσία και θα έχει ενδιαφέρον να ενημερωθούν Ελλάδα και Κύπρος για τις προθέσεις της ισραηλινής κυβέρνησης.
Η Λευκωσία, πάντως, σχεδιάζει μια σειρά κινήσεων για να φέρουν όλες τις χώρες της περιοχής μαζί, για τη δημιουργία μιας περιφερειακής συνεργασίας, στα πρότυπα του ENERGY FORUM. Μια συνεργασία μετεξέλιξη των τριμερών με πολιτικό συντονιστικό όργανο και συνεργασίες στο πεδίο της ασφάλειας.
- Αναμένεται πως σε αυτό το πεδίο θα υπάρξουν ανακοινώσεις σύντομα. Σε αυτό το εγχείρημα με διαφορετικούς παίκτες- με κάποιους να έχουν διαφορές μεταξύ τους- προφανώς και θα πρέπει να υπάρξουν και μεγαλύτεροι παίκτες.
Η Τουρκία ανοίγοντας πολλά μέτωπα δεν φαίνεται να κάνει πίσω, ούτε και δέχεται παρεμβάσεις για επανεξέταση της τακτικής της. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Άγκυρα «αποκρούει» τις διπλωματικές παρεμβάσεις, οι οποίες γίνονται για εκτόνωση της κατάστασης στην περιοχή.
Ο Ερντογάν όχι μόνο κλείνει τα αφτιά αλλά είναι και επιθετικός με τους συνομιλητές του, με τρόπο που εξουδετερώνει την όποια παρέμβαση. Αυτή η στάση της Άγκυρας παραπέμπει σε πρακτικές ότι διά πυρός και σιδήρου θα επιβάλλει το σχεδιασμό της, αυτό της «Γαλάζιας Πατρίδας» στην ανατολική Μεσόγειο.
- ΣΚΛΗΡΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ ΣΤΗΝ ΣΠΕΧΑΡ
Ερωτηματικά δημιουργεί η στάση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ καθώς ενθαρρύνει όσους στα κατεχόμενα, ταυτιζόμενοι με την Άγκυρα εργάζονται ενάντια στη λύση. Αυτό ήταν ένα από τα βασικά μηνύματα τής επιστολή του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Χριστοδουλίδη προς την ειδική αντιπρόσωπο των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ.
Η επιστολή στάλθηκε μετά από δήλωση εκπροσώπου της ΟΥΝΦΙΚΥΠ με την οποία εν πολλοίς παρέπεμπε την Κυπριακή Δημοκρατία να συζητήσει το θέμα των οδοφραγμάτων με την ψευδοκυβέρνηση του κατοχικού καθεστώτος. Η δήλωση αυτή του εκπροσώπου της Ειρηνευτικής Δύναμης ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, καθώς η συμπεριφορά των αξιωματούχων του ΟΗΕ και κυρίως της κ. Σπέχαρ, ενοχλούν σφόδρα την Κυπριακή Δημοκρατία.
- Στην επιστολή Χριστοδουλίδη προς Σπέχαρ υπενθυμίζεται ότι υπήρξε συνεννόηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί για έναρξη σταδιακής επαναλειτουργίας των οδοφραγμάτων από την 8η Ιουνίου, την οποία ανέτρεψαν οι δυνάμεις στα κατεχόμενα που είναι ταυτισμένες με την Άγκυρα και δεν επιθυμούν λύση του Κυπριακού.
Εκφράζοντας την απογοήτευση της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη στάση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, στην επιστολή του ΥΠΕΞ υπενθυμίζεται η ανακοίνωση που εξέδωσε η Δύναμη όταν η κυβέρνηση αποφάσισε, στα πλαίσια της υιοθέτησης μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας, την προσωρινή αναστολή λειτουργίας κάποιων από τα οδοφράγματα. Η ανακοίνωση εκείνη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ άφηνε αιχμές και υπονοούμενα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας προκαλώντας και τότε αντιδράσεις.
Στην επιστολή σημειώνεται ευθέως πως η στάση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ προκαλεί ερωτηματικά και τονίζεται πως αυτή ενθαρρύνει τους ακραίους στα κατεχόμενα.
Η αντίδραση της Λευκωσίας δεν φαίνεται πως θα περιοριστεί σε αυτή μόνο την επιστολή. Θα υπάρξει συνέχεια με ενημέρωση του Γενικού Γραμματέα του Διεθνούς Οργανισμού.
- Ο ΤΑΤΑΡ, Ο ΑΠΕΛΠΙΣΜΕΝΟΣ ΟΖΕΡΣΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΡΟΚΑΝΙΣΜΑ ΑΚΙΝΤΖΙ
Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η Άγκυρα επενδύει στον Ερσίν Τατάρ για τις λεγόμενες προεδρικές εκλογές στα κατεχόμενα, που χρονικά τοποθετούνται τον Οκτώβριο. Παρά τις απελπισμένες προσπάθειες του Κουντρέτ Οζερσάι, η Άγκυρα τον έχει εγκαταλείψει και δεν θεωρείται πλέον ο εκλεκτός της.
Είναι σαφές από τα όσα παρακολουθούμε, πως μέχρι και τον Οκτώβριο, που θα διενεργηθούν οι ψευδοεκλογές, θα «ροκανίζεται» συστηματικά και μεθοδευμένα ο Μουσταφά Ακιντζί. Πρόσφατο παράδειγμα το θέμα των οδοφραγμάτων, του οποίου ακύρωσαν τη συμφωνία με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη.
Εκτιμάται πως ο Μουσταφά Ακιντζί παραμένει φαβορί καθώς οι αντίπαλοί του παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις τους δεν φαίνεται να αποκτούν έρεισμα.
Η Άγκυρα δεν ευνοεί παρουσία του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία του κατοχικού καθεστώτος. Ωστόσο, σε περίπτωση νίκης Ακιντζί, δεν θα επηρεασθεί η πολιτική και τα σχέδια της Τουρκίας σε σχέση με την Κύπρο.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ
Δεν θα έχει άνεμο να παρασύρει το «Φατίχ»: Δόγματα και επιβαλλόμενες κινήσεις ανάσχεσης…