Ο κορωνοϊός τους και η (επόμενη) Ευρώπη μας: Δεν έφτασε το τέλος της Ε.Ε. αλλά πρέπει να σοβαρευτεί…

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΥΡΙΟΠΟΥΛΟΥ (*)

Είναι θέμα ημερών να καταλάβει και ο πλέον ανώριμος πολίτης αυτού του πλανήτη ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση πολέμου με έναν αόρατο εχθρό. Ένα ασύμμετρο πλαίσιο περιβάλει, πλέον, τη ζωή μας και όλα όσα ήταν στα σχέδια των ανθρώπων έγιναν ανέκδοτα στα μάτια του Θεού… ή των Θεών τους. Δεν θα μαλώσουμε γι’ αυτό, τώρα.

Προσώρας, προέχει η προστασία της υγείας. Όλων. Γιατί όλοι είναι χρήσιμοι. Γιατί κανείς δεν περισσεύει.

Γιατί ο πολιτισμένος κόσμος έχει στον πυρήνα του την αξία της ανθρώπινης ζωής.

• Βάλαμε φωτιά στο γκάζι και μας… έμεινε το φρένο…

Ίσως να μην το είχαμε αντιληφθεί πόσο σημαντικό είναι το αγαθό της Υγείας. Σ’ έναν κόσμο που μετά τον Β’ΠΠ άρχισε να τρέχει με φρενήρεις ρυθμούς εκείνο που υπερίσχυσε ήταν η αξιοποίηση του χρόνου ως μέσου για την αύξηση του προσωπικού και γενικού δείκτη ευημερίας. Ο χρόνος έγινε… χρήμα. Αλλά, το χρήμα δεν έφερε ποτέ σε κανέναν… χρόνο!

Τώρα, λοιπόν, που η ντίζα στο γκάζι έσπασε και ο πλανήτης επιβραδύνει, έφτασε απροσδόκητα η στιγμή, που μερικοί ζητούσαν από το Μάη του ’68. Το φρένο!

Αλλά… το φρένο σε όλα. Όχι μόνο στο ένα ημισφαίριο, των ιδεοληψιών μας. Σε όλο το σφαιρικό σύστημα των αξιών, των μεθόδων, των εργαλειοθηκών, των πεπατημένων, των σοφισμάτων, των διαγραμμάτων, της αλήθειας, των προφητειών, των ψεμάτων και των… στατιστικών. Εκείνων των μετρήσεων που έχουν την ικανότητα να μπερδεύουν ακόμη και το ψέμα!

• Η γη σταμάτησε. Όποιος θέλει κατεβαίνει…

Είναι η ώρα που η γη μας επιτρέπει να κατέβουμε από το βαγόνι που μάς έβαλαν και, μετά τον μακράς διάρκειας αναστοχασμό μας, να επαναξιολογήσουμε πόσα θέλουμε να επανέλθουν στην ακριβώς ‘προτεραία κατάσταση’ και πόσα θέλουμε να τα εγκαταλείψουμε στις στάχτες του πολέμου.

Οι στίχοι του Φίλιππου Γράψα, στο τραγούδι που ερμηνεύει ο Δημήτρης Μπάσης, κρύβουν μια γοητευτική θεώρηση… «Η ζωή ξεκινά δυνατά και πατά σε άλλους γαλαξίες. Συγχωρεί τους πολύ τολμηρούς, τους τρελούς και τις αξίες»!

• Έτσι θα ξανα-ξεκινήσουν όλα. Με δύναμη. Με ορμή για μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Με οράματα. Με νέα όνειρα απ’ όλους. Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Κανένας δεν θα μπορέσει να σταματήσει το ποτάμι της χαράς και της ελπίδας.

Σας θυμίζω τις πρώτες μεταπολεμικές εικόνες. Έστω κινηματογραφικά τις γνωρίζουμε όλοι. Και σας υπενθυμίζω πως η Ευρώπη δεν είχε φτάσει ποτέ στην ιστορία της ηπείρου σε περίοδο έξι δεκαετιών απόλυτης ειρήνης. Συνεπώς, η επόμενη μέρα δεν μπορεί παρά να είναι το σήμα μια νέας εκκίνησης, με έμφαση στις πραγματικές ανάγκες της ζωής.

Ειδικά στην Ευρώπη.

Αν θέλει να παραμείνει Ενωμένη, μετά την αναγκαστική ανάδυση της εθνικής ταυτότητας και των εθνικών δομών για να αντιμετωπιστεί η απειλή της πανδημίας.

• Ευρώπη… πικρή μικρή μου αγάπη…

Η Ευρώπη βρέθηκε απροετοίμαστη σε αυτόν τον πόλεμο, που τουλάχιστον ως σενάριο θα έπρεπε να το έχει στα συρτάρια της. Ένας βιοχημικός πόλεμος δεν μπορεί να ήταν μόνον έμπνευση του σκηνοθέτη. Ούτε του μυθιστοριογράφου που εξυφαίνει σενάρια συνωμοσίας.

Εξήντα χρόνια σήριαλ ΕΟΚ/ΕΕ, των ειδικότερων ειδικών για όλα, και εξέλειπε ο Βαγγέλης Γκούφας! Μάθαμε ότι η ΕΕ δεν έχει Νίκο Φώσκολο! Χρυσοπληρώνουμε σχεδιαστές και ανακαλύπτουμε ότι δεν έχουν μολύβια!

Διάφοροι ‘σωτήρες’ είχαν ετοιμάσει, λένε, μια ομάδα ‘ειδικών οικονομικών χειρούργων’ με το ‘Plan-B’ για την έξοδο της Ελλάδας από το Ευρώ από το 2012! Που δεν μπορούσαν να διώξουν μια χώρα παρά τη θέλησή της, αλλά μην το κάνουμε και θέμα. Γιατί το θέμα είναι ότι από το 2003 που εμφανίστηκε ο SARS η έρευνα δεν επιδοτήθηκε επαρκώς. Η Ένωση έκανε το μόνο που ξέρει καλά, κάθε φορά που ξεσπά μια κρίση: δημιούργησε μερικά παρατηρητήρια και ορισμένα γραφεία μελετητών που, όταν χρειάστηκαν επί του πεδίου, χάθηκαν στο χαρτοβασίλειό τους!

• Είναι, όμως, φυσιολογικό να περιμένουμε τα πάντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που -στο κάτω κάτω της γραφής- ένας οικονομικός συνασπισμός είναι, αφού κανείς δεν τόλμησε να απωλέσει εθνική κυριαρχία για να θεμελιώσει την Ομοσπονδία της;

Όχι δεν είναι φυσιολογικό αυτό.

Σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας και δημόσιας Υγείας τα κράτη μέλη έχουν τον πρώτο λόγο.

• Και είναι πρωτόγνωρο σε στιγμές πολέμου να βομβαρδιζόμαστε από ενημερώσεις για δράσεις διαφόρων παραγόντων που είναι παντελώς άσχετοι με το θέμα. Να προσπαθούν να μας πείσουν ότι κάτι κάνουν κι αυτοί. Μπορεί. Αλλά, προσώρας δεν προέχει η δική τους προβολή, παρά η σωτηρία της ανθρωπότητας.

Ας ασχοληθούν σιωπηρά με τις παράπλευρες επιπτώσεις του κορωνοϊού. Αυτό που προέχει τώρα είναι ο εντοπισμός του αντίδοτου. Η κατασκευή του εμβολίου και η διαρκής έγκυρη ενημέρωση του κόσμου από τους εντεταλμένους ειδικούς.

Και ας κατανοήσουν, τα ‘ευρωμαϊντανά’ τιτιβίσματα, ότι όσο περισσότερο λες στον κόσμο ότι ‘δεν πρέπει να ανησυχεί’, επειδή ‘εσύ φροντίζεις για εκείνον’, τόσο περισσότερο πάει περίπατο, με την ‘ατομική ευθύνη’… παραμάσχαλα!

• Αν υπάρχει, πια, ντροπή…

Αλλά, η μεγάλη ντροπή για την Ευρώπη δεν είναι ότι επένδυσε περισσότερο στους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς, στις τυποποιήσεις και στους κανονισμούς. Ούτε ότι κανένας από τους οραματικούς στόχους δεν επιτεύχθηκε. Είτε στην οικονομία είτε στο περιβάλλον. Και έτσι σε κάθε περίοδο ευρωεκλογών αντιμετωπίζουμε νέα ορμητική ‘προθεσολογία’.

Η μεγάλη ντροπή για την Ευρώπη δεν είναι ότι  ξέμεινε από σφαίρες ή από όπλα. Αυτά, ευτυχώς δεν χρειάστηκαν. Ούτε ότι τα κράτη της ξόδεψαν το μόχθο των φορολογούμενων στην αμυντική βιομηχανία των προμηθειών και των σκανδάλων. Η άμυνα και η ασφάλεια χρειάζονται θυσίες.

Η μεγάλη ντροπή είναι ότι δεν πρόταξε την υποχρέωση της ισορροπημένης αυτάρκειας, παρά μόνον στους οικονομικούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ).

Κόλλησε στη Σταθερότητα και έχασε την Ανάπτυξη.

• Μετρά άψυχο ΑΕΠ και χάνει έμψυχες θέσεις εργασίας. Κερδίζει σε ευημερία, με άστεγους στα πεζοδρόμια των ευρωπαϊκών Οργανισμών. Εν κατακλείδι η ΕΕ διογκώθηκε, με ανεπιθύμητες από τους λαούς της, εξαρτήσεις. Από την παραγωγή ως την ενέργεια. Ακόμη μιλάμε για αδυναμία Συνοχής και ταυτόχρονα σχεδιάζουμε μια ‘Πράσινη Συμφωνία’ χωρίς λεφτά για την αντιμετώπιση της νέας στρατιάς ανέργων.

Η μεγάλη ντροπή της Ευρώπης είναι η έλλειψη που φάνηκε στα ράφια, στο… ‘χαρτί υγείας’. Και το λέω κομψά. Παραγωγή και κουλτούρα σε κατάσταση απόπατου. Παλεύουν για τη μείωση του ‘δημοκρατικού ελλείμματος’ καριερίστες της πολιτικής, την ώρα που στην πραγματική ζωή το μεγαλύτερο έλλειμμα άρχισε να διαπιστώνεται στο ποπόχαρτο!

Δεν πιστεύω πως ήρθε το τέλος της παγκοσμιοποίησης. Ούτε περίμενα τόσο γρήγορα να βρεθούμε αντιμέτωποι με τους προβληματισμούς του καθ. Τάκη Ρουμελιώτη, στο βιβλίο του… “Μετά το χάος, τι;”! (2019, Εκδ. Λιβάνη).

• Το τέλος του τέλους… της αρχής των νέων μύθων…

Όχι, ούτε ο κορωνοϊός φέρνει το τέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήρθε η ώρα να σοβαρευτεί.

Είναι πασιφανές (;), πλέον, ότι το σύστημα των ποσοστώσεων στην ευρωπαϊκή παραγωγή, με ταυτόχρονη κατάργηση των δασμών στις εισαγωγές από τρίτες χώρες, κατέστρεψε τον πρωτογενή τομέα. Αφάνισε τη βιομηχανία. Έβαλε τη βιοτεχνία σε ναρκοπέδιο. Και ακύρωσε στην πράξη κεκτημένα δικαιώματα των εργαζόμενων, που τούτες τις ημέρες ανησυχούν ακόμη περισσότερο για τη δουλειά τους, μετά και τα κρούσματα αυταρχικών συμπεριφορών στην αιμοσταγή αγορά της αισχροκέρδειας.

Φοβούνται μήπως χάσουν τη δουλειά τους. Μερικοί λιγότερο από το αν θα χάσουν την υγεία τους. Κι είναι κρίμα να υφέρπει μια τέτοια απειλή.

• Καμιά σοβαρή χώρα δεν επέτρεψε η επαναφορά της Ειρήνης και η λήξη του πολέμου να συνδεθεί με λοιμό, ανέχεια και απανθρωπιά. Πότε έγινε κάτι τέτοιο μετά από πόλεμο; Ποιος ηγέτης επέτρεψε την εξαθλίωση του λαού του; Ποιος δεν αποκατέστησε αδικίες; Ποιος δεν τίμησε το μόχθο των εργαζόμενων, των στρατευμένων, των νοσηλευτών, των μικρών ηρώων της καθημερινότητας; Από αυτές τις αποφάσεις κρίνονται η ηγέτες.

Κι ας φωνάζει σήμερα το ‘αφεντικούλι’ και κάθε ανθρωπάκι που δεν έχει καταλάβει πως αυτή η κρίση δεν είναι η ευκαιρία του να γίνει ‘στρατηγόπουλο’, παρά η δοκιμασία του σε ρόλο καπετάνιου.

Διευκρινίζω, για όσους δεν κατέχουν από θάλασσα, ότι ο καπετάνιος κινδυνεύει ακριβώς το ίδιο με το πλήρωμα. Σε αντίθεση με τους άκαπνους στρατηγούς, που μπορεί να παίζουν stratego και να φαντασιώνονται μάχες.

Σήμερα, ακόμη και οι πλέον δυσκίνητοι γραφειοκρατικοί οργανισμοί έχουν καταλάβει ότι τρίζουν τα πήλινα ποδαράκια τους. Ο κόσμος, μετά την καραντίνα,  θα απαιτήσει να κερδηθεί ο χρόνος που χάθηκε. Γιατί όλοι κατάλαβαν πλέον πως η καθυστέρηση τους κλέβει τη ζωή. Και πως ο… κλέφτης τιμωρείται, σε κάθε αξιακό σύστημα.

Οι ιστορίες των μεγάλων οραματικών στόχων για το 2050 λίγες εβδομάδες αντέχουν ακόμη. Το νέο ΠΔΠ θα πρέπει να αποκτήσει νέα δομή και να δώσει νέα πνοή, αναλαμβάνοντας όλο το κόστος επαναφοράς των οικονομιών της Ευρώπης στο σημείο που ήταν, τουλάχιστον στις 8 Μαρτίου.

Μεταξύ μας, αμφιβάλλω αν υπάρχει σοβαρός γραφειοκράτης που θα επαναδιαπραγμευτεί υποδιαστολές στα ποσά του κοινοτικού προϋπολογισμού, αν η υγειονομική κρίση ξεπεράσει το εξάμηνο.

• Η γραφειοκρατία πεθαίνει…

Διαβάζω, στα ‘γραφειοκρατικά επιτεύγματα’ της Κομισιόν ότι “κατόπιν επείγοντος αιτήματος της Επιτροπής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (CENELEC) σε συνεργασία με όλα τα μέλη τους, συμφώνησαν να καταστήσουν άμεσα διαθέσιμα ορισμένα ευρωπαϊκά πρότυπα για συγκεκριμένα ιατροτεχνολογικά προϊόντα και εξοπλισμό ατομικής προστασίας”.

“Το μέτρο αυτό”, λέει η σχετική ανακοίνωση “θα βοηθήσει τις εταιρείες της ΕΕ και τρίτων χωρών που επιθυμούν να παραγάγουν τα προϊόντα αυτά, να αρχίσουν γρήγορα την παραγωγή και να τα διαθέσουν ευκολότερα στην εσωτερική αγορά, ενώ ταυτόχρονα εγγυάται υψηλό βαθμό ασφάλειας”.

Πριν χειροκροτήσουμε, όμως, την απόφαση… αντιλαμβανόμαστε ότι αφενός πολλές επιχειρήσεις ήταν παγιδευμένες σε ανούσιες γραφειοκρατίες και αφετέρου πως έγινε σαφές ότι αυτές οι γραφειοκρατίες μπορούν να ξεπεραστούν με την ταχύτητα μιας υπογραφής!

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Διάλεξα το πιο ανώδυνο για να μη θίξουμε και λειτουργίες που αυτή την ώρα δουλεύουν σε υπερ-ταχύτητα.

• Η τηλεργασία γεννιέται…

Ταυτόχρονα, γίνεται καθημερινά πιο ξεκάθαρο ότι πέραν της απλοποίησης των διαδικασιών, η τηλεργασία αποκτά γερά θεμέλια και ερείσματα στη ζωή μας. Για ποιο λόγο οι υπηρεσίες γραφείου πρέπει να γίνονται από γραφεία που κοστίζουν πολλά χρήματα στο σύστημα;

Κτίρια, συντηρήσεις, αναλώσιμα είδη, ενεργειακός φόρτος, κυκλοφοριακό, περιβαλλοντική επιβάρυνση, χάσιμο χρόνου, δαπάνες ασφάλειας, διαγωνισμοί διαφθοράς στα συστήματα προμηθειών υλικού γραφείου, απώλεια ποιότητας ζωής για τους εργαζόμενους… κερδίζονται με την εργασία εξ’ αποστάσεως. Κι αυτό το χρήμα μπορεί να πάει σε νέους εργαζόμενους και σε βελτίωση των αμοιβών γενικότερα. Ο κόσμος που δουλεύει χωρίς κίνητρα, απλά… μας δουλεύει!

Παρενθετικά, αναφέρω το παράδειγμα του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας. Το νέο κτίριο έχει γραφεία για τους μισούς εργαζόμενους! Επειδή, πολλοί διπλωματικοί υπάλληλοι εργάζονται πλέον 4 ημέρες την εβδομάδα από το σπίτι. Και είναι ιδιαιτέρως παραγωγικοί. Αλλά, φυσικά, αυτός ο τρόπος δουλειάς προϋποθέτει μια άριστα οργανωμένη διοίκηση, από καθοδηγητές ομάδων και με συγκεκριμένο ζητούμενο έργο. Job description, το λένε. Όχι αερολογίες του τμηματάρχη και επιτηδευμένες καθυστερήσεις με ντάνες εγγράφων που κρύβουν δήθεν εργαζόμενους.

• Έχει αποδειχτεί πως οι επιμελέστεροι εργαζόμενοι κρατούν στο γραφείο τους μόνον τα απαραίτητα εγχειρίδια για τη ροή της δουλειάς τους. Όχι φακέλους προς διεκπεραίωση, που μέχρι να διεκπεραιωθούν έχουν ξεχάσει το περιεχόμενό τους. Μόνο το ψηφιακό ημερολόγιο μπορεί να σέβεται τις προθεσμίες. Το μάθαμε πια αυτό. Οι αργόσχολοι… έστω και από το… Facebook.

Ας ελπίσουμε πως η Ελλάδα θα είναι μεταξύ των χωρών που θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία να θεσμοθετήσουν την τηλεργασία. Τώρα, που και οι πλέον αντιδραστικοί γραφειοκράτες ζουν την εμπειρία της. Διότι, αν ισχυριστούν ότι από το σπίτι δεν μπορούν να εργαστούν τότε παραδέχονται ότι όσο τώρα βρίσκονται σπίτι τεμπελιάζουν. Ευκολάκι!

• Η ψηφιακή μετάβαση επιτεύχθηκε κατά τύχη…

Ήδη, πέρα από τον δημόσιο τομέα, όλοι οι εκπαιδευτικοί οργανισμοί, ευτυχώς και στην Ελλάδα, επενδύουν ταχύτατα στην εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Μια μορφή εκπαίδευσης που μισούν οι ανεπαρκείς δάσκαλοι και οι αδύναμοι μαθητές. Γιατί οι επιμελείς κερδίζουν χρόνο. Αξιοποιούν τον ψηφιακό κόσμο των βιβλιοθηκών. Λατρεύουν το team working με συμφοιτητές τους. Kαι μαθαίνουν… να μαθαίνουν!

Την ίδια ώρα, ο επιχειρηματικός κόσμος κατάλαβε ότι όποια επιχείρηση δεν διαθέτει ψηφιακή πλατφόρμα απόληψης παραγγελιών, απλά… δεν υπάρχει! Ποιος μαθημένος στο ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce) θα ξαναγυρίσει στο πεζοδρόμιο με τις λακκούβες; Κανένας ή πολλοί με μικρότερη συχνότητα και για συγκεκριμένα είδη.

Έτσι, από το χειροποίητο σουβλάκι μέχρι την επαγγελματική σούβλα η πρώτη βόλτα θα είναι ψηφιακή. Και, φυσικά, ενισχυτική του ανταγωνισμού, όχι μόνον προς την τιμή αλλά και προς την ποιότητα. Γιατί… οι πελάτες έχουν πια τη δυνατότητα να βαθμολογούν. Τα παραδείγματα πολλά και η φαντασία απεριόριστη!

• Η Οικονομία αλλάζει… μάλλον προς το καλύτερο…

Σε συνέντευξη του, στο Reuters, ο εξαίρετος Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις, προϊδεάζει για επικείμενη πρόταση της Επιτροπής να δοθεί η δυνατότητα αξιοποίησης των αποθεματικών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, που σήμερα αποτιμώνται σε €410 δισεκατομμύρια αχρησιμοποίητης δανειοδοτικής δύναμης, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού.

Εργαλείο που θα μπορούσε να ξεκλειδώσει ακόμη μεγαλύτερου ύψους εκδόσεις κρατικών ομολόγων. Και, προφανώς, το μυστικό είναι στη διάρκεια των ομολόγων που έχει αποδειχτεί ότι προκαλούν ασφυξία στις οικονομίες όταν είναι βραχυπρόθεσμα, αλλά επιζητούν σημαντικές εγγυήσεις όταν είναι μακροπρόθεσμα.

• Με βάση την αρχή πως η καλή οικονομική συνταγή δίνει την απλούστερη λύση στο πιο περίπλοκο πρόβλημα και με πρόδηλη την ανάγκη να αποφευχθεί κοινωνική έκρηξη, υποκινούμενη από τους πιο αστείους δημαγωγούς του πλανήτη, είναι βέβαιο πως η επόμενη μέρα θα έχει άλλες και αλλιώτικες οικονομικές ατμομηχανές. Σε καμιά περίπτωση, όμως, βαγόνια για λαθρεπιβάτες!

Γι’ αυτό ας μην καμώνονται προκαταβολικά όσοι βλέπουν το ελικόπτερο. Δεν θα μοιράζει χρήμα. Ίσως να έφτασε η ώρα να τους πάει μια μακρινή βόλτα!

Η μόχλευση στα ομόλογα μπορεί να ξεπεράσει το πλαίσιο των εγγυήσεων και να δούμε μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας δανεισμό. Λύση που εξυπηρετεί και τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Το φρέσκο χρήμα θα πρέπει να πέσει στην πραγματική οικονομία. Δηλαδή… στο μεροκάματο, στο μισθό, στην παραγωγή, στη μικρομεσαία επιχείρηση. Και με πρόνοιες για κάθε συνάνθρωπό μας που έχει ή θα έχει αντικειμενική αδυναμία αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Η ενεργοποίηση της ‘ρήτρας γενικής αποφυγής’ αποδεικνύει πως η Ευρωζώνη είναι το ασφαλέστερο καταφύγιο. Και ίσως αυτή η κρίση να φέρει περισσότερες χώρες στο Ευρώ.

• Άλλοι… στην άμμο έχτισαν παλάτια…

Μόνο στην Ευρώπη ο οικονομικός κύκλος των επιχειρήσεων νοείται πως έχει διάρκεια 30 ή 35 ετών! Τόσο ορίζει το αρχικό ιδρυτικό καταστατικό τους. Σε άλλες γωνιές του πλανήτη αυτός ο όρος απλά δεν υπάρχει.

Δεν θα ξεχάσω προσωπική συνομιλία μου, με σημαίνοντα οικονομικό παράγοντα του Ντουμπάι το έτος 2008. Χτιζόταν, τότε, το Burj al Khalifa. Το υψηλότερο κτίριο του πλανήτη, υπολογιζόμενου κόστους περί το $1,5 δις.

Θαυμαστής εκείνος της Ελλάδας, θαυμαστής εγώ των εκπληκτικών κατασκευών μέσα στην έρημο… είχαμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση, σχεδόν μέσα στη θάλασσα.

• Φανταστείτε το σκηνικό… λίγο ναυαγοί, λίγο θολωμένοι από τη σκόνη της ερήμου, πολύ εντυπωσιασμένοι από το νέο Μανχάταν που έχτιζαν οι Εμίρηδες… το κτίριο ύψους 828 μέτρων, περιστοιχισμένο από πολλούς μεγάλους φωταγωγημένους γερανούς, να απλώνεται μπροστά μας σαν ένα διαστημικό παραμύθι. Δέχτηκαν πολλές επικρίσεις για αυτό οι Ντουμπανέζοι, αλλά στο τέλος της ημέρας ο περιστασιακός φίλος μου (για να μην φαντασιοπληχτείτε, φωτιά του ζήτησα του ανθρώπου χωρίς να γνωρίζω σε ποιόν απευθύνομαι!) είχε δίκιο…

“Γιατί εκπλήσσεστε”, με ρωτά, “με το κόστος”; Μα, επειδή θα πρέπει κάπως να το αποσβέσετε, απαντώ. Κοίταξε τον διπλανό του με νόημα, και μου είπε, τότε (!)… “Νομίζω ότι κοιτάζετε με λάθος γυαλιά τον κόσμο”. Το στιγμιότυπο είχε και γυαλιά. Εγώ τα έβγαλα κι εκείνος, γελώντας, μου είπε… “Όσο και να κοστίζει είναι λίγο, μπροστά στη ζωή και τη δουλειά που θα δώσει σε 10.000 εργαζόμενους. Οι τράπεζες που μας δάνεισαν δεν πρόκειται να κλείσουν, αν δεν αποπληρωθούν σε 30 χρόνια και αποπληρωθούν σε 50 ή και σε 150. Και, φυσικά, δεν πρόκειται να χάσουν τα λεφτά τους”!

Μαγικό;

Όχι και τόσο, αν υπάρχουν οι εγγυήσεις που χρειάζονται οι μέτοχοι των τραπεζών για να πείσουν τους επενδυτές, τους αποταμιευτές και εν τέλει τον άνθρωπο του μεροκάματου ότι ο κόπος του μπορεί να έχει αποτέλεσμα αν ο ιδρώτας του ποτίσει το στεγνό χωράφι. Γιατί εκεί κρύβεται το μυστικό… Στο κέρδος από την πραγματική εργασία!

• Η ζωή μας μηδενίζει… πάει να πει πως ξαναρχίζει…

Όσοι είχαν την ευκαιρία να κάνουν reset στην προσωπική τους έχουν βιώσει σίγουρα δύσκολες στιγμές. Πέρασαν από ‘φωτιά και σίδερο’. Γλύτωσαν από μεγάλο κίνδυνο. Ξεπέρασαν σοβαρό θέμα Υγείας. Έχασαν το στήριγμά τους. Σε κάθε περίπτωση επίκεντρο αναθεώρησης της ‘φιλοσοφίας της ζωής’ ήταν… η ίδια η ζωή.

Αυτοί, σήμερα, είναι οι σοφότεροι.

Προνομιούχοι επειδή μπορούν να αντιμετωπίσουν με μεγαλύτερη ηρεμία τον αόρατο εχθρό μας. Αλλά και χρήσιμοι φίλοι μας όταν μεταλαμπαδεύουν τις εμπειρίες και τη σοφία τους. Όλοι αυτοί βγήκαν πιο δυνατοί από τη δοκιμασία. Όλοι αυτοί άλλαξαν τη ζωή τους. Και όλοι προς το καλύτερο. Γιατί αναπροσανατόλισαν τον αξιακό κόσμο τους, προτάσσοντας την αξία και την ποιότητα της ζωής.

Ας μην μας απαγοητεύει η καραντίνα. Συμβαίνει για το καλό όλων μας. Δεν ήρθε το τέλος του κόσμου. Ακόμη κι αν ήρθε το τέλος του κόσμου που ξέραμε!

• Η καραντίνα θα κρατήσει… τόσο… όσο…

Αλλά το πιο σημαντικό είναι να δούμε την κατάσταση με ρεαλισμό. Οι περιορισμοί, που όλοι βιώνουμε, θα κρατήσουν πολύ. Κι αν το ‘πολύ’ τρομάζει… ας προσαρμοστούμε στην ιδέα ότι θα κρατήσουν όσο χρειαστεί, μέχρι οι ειδικοί να μας διαβεβαιώσουν ότι θα ξαναβρεθούμε υγιείς στις παραλίες.

Στο μεταξύ, ας μην χάσουμε χρόνο.

Και προπαντός ας μην αφήσουμε κανέναν στην απομόνωση, ακόμη και αν η κοινωνική αποστασιοποίηση αποτρέπει τη σωματική επαφή. Η απομόνωση οδηγεί σε σοβαρά και αξεπέραστα ψυχολογικά προβλήματα. Σε εμμονές. Σε βλακεία. Και εν τέλει σε κίνδυνο.

Κανείς μας δεν θέλει όταν θα βγούμε από το ‘κλουβί’ να συναντήσουμε μια κοινωνία που θα πάσχει από ένα ιδιότυπο ‘σύνδρομο του εγκλεισμού’. Δεν θέλουμε να περπατάμε στο δρόμο και να φοβόμαστε όποιον μας πλησιάζει. Θέλουμε να ξαναζήσουμε και αγκαλιές και φιλιά και αγαπούλες. Με πηγαίο ρομαντισμό και αληθινό συναίσθημα.

• Η καλύτερη προστασία στις δυσκολίες του πολέμου είναι η συνένωση των δυνάμεων. Το αίσθημα της ασφάλειας. Ότι υπάρχει κάποιος που νοιάζεται για ‘σένα. Κι ας ενστερνιστούμε ότι κι εμείς υπάρχουμε για κάποιον άλλον. Για κάποιον ή για κάποια που ούτε καν φανταζόμαστε πόσο πολύ μας χρειάζεται. Μόνον έτσι θα υπάρχει και ο κόσμος μας και η Οικονομία τους, αύριο.

Και βάλτε το χιούμορ στη ζωή. Είναι το καλύτερο αντίδοτο για κάθε δηλητήριο. Όσους δεν έχουν… να τους λυπάστε!

Όσο για την Ευρώπη επιβάλλεται να ξαναβρεί τη χαμένη της γοητεία!

(*) Ο Γιώργος Συριόπουλος είναι δημοσιογράφος-ανταποκριτής για την ΕΡΤ στις Βρυξέλλες. Μετά τη Δημοσιογραφία, σπούδασε Ευρωπαϊκό Πολιτισμό και είναι κάτοχος MSc στη Γενική Διοίκηση.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

Η επιδημία και οι ιδεοληψίες του νεοφιλελευθερισμού: Αν είμαστε σε πόλεμο, γιατί πάμε χωρίς τους αξιωματικούς;