Ο Πιτ Μπούτιτζιτζ. EPA, JUSTIN LANE
Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ (*)
Διευθυντής της αγγλικής έκδοσης της Καθημερινής
Η απρόσμενη υποψηφιότητα του άγνωστου μέχρι πρότινος δημάρχου του Σάουθ Μπεντ, Πιτ Μπούτιτζιτζ, για την προεδρία της Αμερικής, έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις.
Δεν εστιάζουν στις θέσεις του για τα προβλήματα της χώρας και του κόσμου, αλλά στη σεξουαλική του προτίμηση. Το γεγονός ότι είναι ομοφυλόφιλος φέρνει στην επιφάνεια το ερώτημα αν η «συντηρητική» Αμερική είναι έτοιμη να εκλέξει τον πρώτο γκέι πρόεδρο.
Το πόσο συντηρητική είναι η χώρα αυτή των 330 εκατομμυρίων κατοίκων είναι μια μεγάλη συζήτηση, αν σκεφθεί κανείς ότι το 2008 εξέλεξε τον πρώτο μαύρο πρόεδρο, για δύο τετραετίες, ενώ στις τελευταίες εκλογές, το 2016, η Χίλαρι Κλίντον έλαβε τρία εκατομμύρια περισσότερες ψήφους από τον Ντόναλντ Τραμπ. Με άλλα λόγια, χωρίς να αμφισβητεί κανείς το εκλογικό σύστημα της χώρας, η πλειονότητα των Αμερικανών ψήφισε γυναίκα για πρόεδρο.
Στην πρώτη αυτή αναμέτρηση για την ανάδειξη του Δημοκρατικού υποψηφίου που θα αντιμετωπίσει τον Τραμπ, και με καταμετρημένο το 71% των αποτελεσμάτων της εσωκομματικής ψηφοφορίας, ο μέχρι πριν από έναν χρόνο μάλλον άγνωστος σε εθνικό επίπεδο πρώην δήμαρχος προηγείτο με 26,8% έναντι 25,2% του γερουσιαστή του Βερμόντ Μπέρνι Σάντερς, ο οποίος μαζί με τη γερουσιαστή της Μασαχουσέτης Ελίζαμπεθ Γουόρεν εκπροσωπεί την αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών. Η τελευταία ήταν τρίτη με 18%, με τον τέως αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν στο 15%.
Μέχρι το εθνικό συνέδριο των Δημοκρατικών τον Ιούλιο, ο δρόμος είναι μακρύς και πολλά θα αλλάξουν. Αν για παράδειγμα αποσυρθεί η Γουόρεν, τότε οι περισσότεροι ψηφοφόροι της πιθανώς να μετακινηθούν στον Σάντερς. Αλλά ανάλογο επιχείρημα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κανείς και για την πιθανή –αν και πιο δύσκολη– απόσυρση του Τζο Μπάιντεν, που μαζί με τον Μπούτιτζιτζ κατατάσσεται στα πιο κεντρώα στελέχη του κόμματος.
Αν η υποψηφιότητα του Μπούτιτζιτζ αποκτήσει δυναμική –θα φανεί στις επόμενες προκριματικές, στο Νιου Χαμσάιρ σε λίγες ημέρες–, όλοι θα δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στις θέσεις του για την οικονομία, την ιατρική ασφάλιση, στην υποστήριξή του σε ένα πράσινο New Deal και στην αλλαγή του εκλογικού συστήματος των εκλεκτόρων.
Θα αναζητήσουν να γνωρίσουν καλύτερα την προσωπικότητα ενός γκέι που είναι παντρεμένος με άνδρα αλλά είναι ταυτόχρονα θρησκευόμενος, ενός κεντροαριστερού πολιτικού που πήγε εθελοντικά στο Αφγανιστάν. Που υπηρέτησε τη χώρα του παρότι είναι αντίθετος με τις στρατιωτικές εμπλοκές της Αμερικής – έχει ασκήσει δριμεία κριτική στον πόλεμο του Ιράκ.
Είναι, φυσικά, πολύ νωρίς ακόμη, και οι θέσεις όλων των υποψηφίων, ειδικά σε λεπτομέρειες της εξωτερικής πολιτικής, βρίσκονται υπό διαμόρφωση.
Επίσης, υπάρχει ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης Μάικ Μπλούμπεργκ, ο οποίος όσο οι υπόλοιποι υποψήφιοι μοιράζονται τα ποσοστά, θα ενισχύεται. Ο μεγιστάνας με την προοδευτική ατζέντα σε μια σειρά ζητημάτων είναι σε θέση να ανατρέψει τα δεδομένα, να εξασφαλίσει το χρίσμα και να κερδίσει τον Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Κι όμως, αν θέλει κανείς να μιλήσει για «πρωτιά», θα μπορούσε να εστιάσει στην ηλικία. Στα 38 του, ο πρώην δήμαρχος, που μιλάει οκτώ γλώσσες, θα είναι ο νεαρότερος πρόεδρος στην ιστορία της Αμερικής.
Αυτό είναι το μεγάλο ζήτημα: Ο Μητσοτάκης τα είπε στον Λευκό Οίκο, ο Πλανητάρχης άκουσε;