File Photo: Συλλαλητήριο στο Σύνταγμα. EPA,ALEXANDROS VLACHOS
Είναι η διεθνής, η global κρίση του Προσφυγικού-Μεταναστευτικού· και η ελληνοτουρκική κρίση, που φέρνει σύννεφα σύρραξης
Δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, οι Έλληνες βλέπουν το μέλλον σκοτεινό και αβέβαιο.
Η χρεοκοπία και οι μνημονιακές εγχειρήσεις των δανειστών έχουν αφήσει το κοινωνικό σώμα λαβωμένο άνισα και ασύμμετρα, φανερώνοντας ταξικότητες που είχαν υποχωρήσει ή καλυφθεί τα περασμένα πενήντα χρόνια. Πολύ απλά: οι νέοι Έλληνες που ξεκινούν τον ενήλικο εργασιακό βίο τους, μετά το 2010, στη συντριπτική τους πλειονότητα δεν μπορούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς όρους επιβίωσης και κοινωνικής αναπαραγωγής.
Πρόκειται για συλλογική, εθνική συρρίκνωση, οι συνέπειες τη οποίας δεν γίνονται ακόμη αντιληπτές μακροϊστορικά, αν εξαιρέσουμε την προφανή και σταθερή δημογραφική κάμψη. Εννοώ την πιθανή διαμόρφωση μιας νοοτροπίας γυμνής επιβίωσης, εκ μέρους μιας-δύο γενεών με περιορισμένο ή και ζοφερό ορίζοντα προσδοκιών, με ελαττούμενη πίστη στους θεσμούς της φιλελεύθερης δημοκρατίας, οι οποίοι φάνηκαν ανεπαρκείς για τις ζωές των πληττομένων την ώρα της κρίσης.
Η κρίση, ως διαρκής συνθήκη βίου, διαμορφώνει αλλιώς το πολιτικό. Και το έχουμε δει στις ποικίλες αιφνίδιες φανερώσεις του, άτυπες ή τυπικές, μετά τη χρεοκοπία.
Είναι η διεθνής, η global κρίση του Προσφυγικού-Μεταναστευτικού· και η ελληνοτουρκική κρίση, που φέρνει σύννεφα σύρραξης.
Η διπλωματική αδεξιότητα, η διαχειριστική ανικανότητα, οι αντιθέσεις των βαρονιών, το κενό πολιτικής σκέψης, συνδυαζόμενα με κυνισμό και αντιδραστικό αναθεωρητισμό έναντι όλης της μεταπολίτευσης, όπως τα επιδεικνύει κάθε μέρα η παρούσα κυβέρνηση, είναι μία όψη της βαθιάς, πυρηνικής κρίσης που πολιτικού συστήματος. Κι όμως κάποιοι πιστεύουν ότι με διασπορά φόβου Εξαρχείων, γιδοκολέγια, σταυροκοπήματα και αντιαμβλωτικές κορώνες θα καλύψουν τα μείζονα, εθνικά και διεθνή.
Πώς θα αντιδράσει ο εξαθλιωμένος νέος της κρίσης ενώπιον ενός τέτοιου χειρισμού, αν κληθεί στα όπλα; Ή πώς θα αντιμετωπίσει μια δεξιά κυβέρνηση εθνικοφρόνων που προ μηνών καταψήφιζε ωρυόμενη τη Συμφωνία των Πρεσπών, όταν θα σύρεται σε διομολογήσεις και συγκυριαρχία;
Η δικτατορία έπεσε μέσα στα ερείπια μιας εθνικής ήττας· το 1974, υπό όρους, ήταν συνέχεια του 1922, απώλεια εδάφους και υποδοχή προσφύγων. Όπως το 1922 ήταν το οδυνηρό τέλος της Μεγάλης Ιδέας, το 1974 ήταν το βίαιο τέλος του ελληνοχριστιανισμού και του μετεμφυλιακού κράτους, της καχεκτικής δημοκρατίας.
Το 2020 μπορεί να είναι μια παρόμοια καμπή για την Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία και τον αμήχανο Ελληνισμό.