FILE PHOTO: Πλοία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού σε άσκηση στο Αιγαίο. Φωτογραφία Υπουργείο Άμυνας
Εδώ και 37 χρόνια προσπαθώ να πείσω τους συμπατριώτες μου για την αξία της ΑΟΖ, μιας έννοιας στρατηγικής σημασίας για τα εθνικά μας συμφέροντα στην περιοχή.
Ξεκίνησα, λοιπόν, έναν ανηφορικό δρόμο, γράφοντας και δημοσιεύοντας βιβλία και άρθρα στα ελληνικά και αγγλικά, προφανώς εις ώτα μη ακουόντων. Αλλά τώρα διαισθάνομαι, από την μακρινή Ουάσιγκτον, ότι έφτασε η ώρα της Ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) το 2020.
ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΑΟΖ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Καθώς ανατέλλει η νέα δεκαετία το φάντασμα της ΑΟΖ συνεχίζει να καταδιώκει την Τουρκία, αφού είναι πασίγνωστο ότι η Τουρκία θεωρεί την έννοια της ΑΟΖ τον μεγαλύτερο εχθρό της στην Ανατολική Μεσόγειο και ο λόγος είναι τα Άρθρα 55 και 121 της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (United Nations Convention of the Law of the Sea).
ΤΜΗΜΑ V ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΝΗ
Άρθρο 55 Ειδικό νομικό καθεστώς της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης
Ως αποκλειστική οικονομική ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της χωρικής θάλασσας περιοχή, η υπαγόμενη στο ειδικό νομικό καθεστώς που καθιερώνεται στο παρόν μέρος, δυνάμει του οποίου τα δικαιώματα και οι δικαιοδοσίες του παράκτιου κράτους και τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των άλλων κρατών διέπονται από τις σχετικές διατάξεις της παρούσας σύμβασης.
Άρθρο 56 Δικαιώματα, δικαιοδοσίες και υποχρεώσεις του παράκτιου κράτους στην αποκλειστική οικονομική ζώνη
α) κυριαρχικά δικαιώματα που αποσκοπούν στην εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων, ζωντανών ή μη, των υπερκειμένων του βυθού της θάλασσας υδάτων, του βυθού της θάλασσας και του υπεδάφους αυτού, ως επίσης και με άλλες δραστηριότητες για την οικονομική εκμετάλλευση και εξερεύνηση της ζώνης, όπως η παραγωγή ενέργειας από τα ύδατα, τα ρεύματα και τους ανέμους 7
β) δικαιοδοσία, όπως προβλέπεται στα σχετικά άρθρα της παρούσας σύμβασης, σχετικά με:
iii) την προστασία και διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος
γ) άλλα δικαιώματα και υποχρεώσεις που προβλέπονται από την παρούσα σύμβαση.
ΜΕΡΟΣ VIII ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΝΗΣΩΝ
Άρθρο 121 Καθεστώς των νήσων
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι μόνο ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος όρθωσε το ανάστημά του δηλώνοντας ουσιαστικά «εμείς ομιλούμε για ΑΟΖ και τίποτε άλλο», χωρίς ο Ερντογάν να αντιληφθεί τη σημασία της ιδιοφυούς κίνησης της Κύπρου το 2004. Έχει επίσης μεγάλη αξία το γεγονός ότι όλα τα κράτη του κόσμου, εκτός της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Κίνας, έχουν αναγνωρίσει την ΑΟΖ της Κύπρου. Μέχρι σήμερα, 139 χώρες έχουν ανακηρύξει ΑΟΖ 200 ν.μ. μιλίων ή έχουν δημιουργήσει μια Αποκλειστική Αλιευτική Ζώνη (ΑΑΖ) 200 ν.μ. Μόνο δύο κράτη παραβιάζουν την ΑΟΖ άλλων κρατών: η Κίνα και η Τουρκία!
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση, παρότι έχει διαμαρτυρηθεί για τις τουρκικές διεκδικήσεις, δεν έχει ορίσει τις περιοχές της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ που θεωρεί ότι ανήκουν στην Ελλάδα. Η Τουρκία από το 1974, μας βομβαρδίζει με χάρτες και γεωγραφικές συντεταγμένες αλλά εμείς, μέχρι σήμερα, δεν έχουμε παρουσιάσει ούτε ένα χάρτη ούτε μια γεωγραφική συντεταγμένη! Αυτό συνιστά σημαντικό ελάττωμα, με αποτέλεσμα οι ξένες εταιρείες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς έρευνας και εκμεταλλεύσεως της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή, να μη γνωρίζουν επακριβώς τι τελεί υπό αμφισβήτηση.
Όπως έχει επισημάνει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, στις τελευταίες παρεμβάσεις του:
«Το βασικό ζητούμενο είναι να αναληφθούν πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες που αναγκάζουν την Τουρκία να αποδεχθεί το πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και εν τέλει την υπογραφή συνυποσχετικού προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ταυτοχρόνως.»
Ο ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΑΟΖ:
Το μέλλον των Ελληνοτουρκικών Σχέσεων: Μια αριστουργηματική ανάλυση του Άγγελου Συρίγου